Þjóðviljinn - 30.04.1988, Blaðsíða 4

LEIÐARI
VR VERKFALL
Fyrsti maí
Fyrsti maí er á morgun.
Þeir fjórir mánuöir sem liönir eru af árinu hafa ööru fremur
einkennst af stööugum átökum um kaup og kjör í samfélaginu,
átökum þar sem hver hópur launamanna hefur tekiö viö af
öðrum í baráttunni og hefur aö breyttu breytanda haft uppi
sömu kröfur: mannsæmandi laun, jafnrétti til lífsgæða, samfé-
lag sem mótast af hagsmunum og þörfum þeirra sem eiga sér
þá eign dýrasta sem felst í eigin vinnuafli.
Tilviljun ræður svo því aö einmitt á morgun, fyrsta maí,
veröur Ijóst hvernig fer um síöustu lotu þessara átaka, verkfall
verslunarmanna, sem hefur veriö miklu harðara og einbeittara
en menn óraöi fyrir. Þá kemur í Ijós hvort miölunartillaga sátta-
semjara veröur samþykkt eöa felld í félögunum. Utlitiö er
reyndar þannig áður en atkvæðagreiöslan er öll aö ekki þurfi
aö spyrja um sjálf úrslitin heldur hvort sú kjörsókn næst sem
sett er aö lagaskilyrði fyrir því aö launamenn geti fellt tillöguna.
Hin allströngu skilyröi um kjörsókn gera vald sáttasemjara
töluvert gagnvart launamönnum, og ættu því aö auka á varúö
og aðgæslu hjá sáttasemjara þegar miðlunartillaga er undirbú-
in. Sú sem nú er verið aö greiöa atkvæöi um viröist byggö fyrst
og fremst á forsendum atvinnurekenda, - fyrir utan nánast
tæknilega galla sem VSÍ-menn fengust ekki til aö leiðrétta.
Tillagan verður ekki til að auka virðingu sáttasemjara, og er
raunar á skjön viö orðstír hans í vinnudeilum hingaötil.
Sáttasemjara getur hinsvegar veriö þaö huggun harmi gegn
aö veröi tillaga hans felld má finna því fleiri ástæöur en hans
handvömm. Verkfall verslunarmanna hefur nefnilega veriö
einstætt um margt, og nú síðustu daga og dægur hafa oröið
þau tíðindi stór aö miöstjórnartaumar VSÍ-forystunnar eru aö
slakna, - margir smærri atvinnurekendur innan sambandsins
og utan hafa samiö viö verslunarmannafélögin, og munar
auövitaö mest um annað flugfélaganna, Arnarflug.
Þetta er stórsigur fyrir verslunarmenn. Ekki aðeins vegna
þess aö þessir sérsamningar sýna aö verkfallsaðgeröir þeirra
hafa verið vel skipulagöar og þróttmiklar í krafti öflugri sam-
stööu en spáö var fyrirfram, - heldur líka vegna þess aö
sérsamningarnir styöja beinlínis rök verslunarmanna fyrir
meginkröfum sínum - og annarra verkalýösfélaga - um lág-
markslaun við skattleysismörkin.
í rauninni eru það forsvarsmenn örfárra fyrirtækja í verslun
og þjónustu sem bera ábyrgö á verkfallinu, - þeirra sem ekki
vilja borga þessi lágmarkslaun. Yfirgnæfandi meirihluti fyrir-
tækja í þessari atvinnugrein er reiðubúinn aö greiöa þessi laun,
enda gera mjög mörg þeirra þaö þegar.
Ýmislegt bendir því til aö verslunarmenn hafi engu aö tapa
með því aö fella miðlunartillögu sáttasemjara, og fari svo er
enn meiri ástæöa fyrir alla launamenn aö sýna stuðning sinn í
verki fyrsta maí.
Líklegt er aö verkfall verslunarmanna verði mönnum efst í
huga á morgun. Þaö er þó rétt aö gleyma því ekki aö víðar eru
launamenn í kjarabaráttu. Úti í Eyjum stendur verkafólk vaktina
meö fágætu þolgæði, og kennarar eiga í erfiðum viðræöum viö
fjandsamlegt ríkisvald.
Hugur okkar á fyrsta maí er meö þeim sem standa í eldlín-
unni. En á baráttudegi verkalýðsins í ár hljóta menn einnig aö
gaumgæfa þær áherslubreytingar sem nú eru að verða í kjara-
baráttunni, þær nýju leiðir sem fólkiö á vinnustöðunum hefur
veriö að marka, bæöi um baráttuaðferðir og í skipulagsmálum.
Á hvorutveggja sviðinu hafa hin formlegu samtök verið stirö-
busaleg, og raunar oft ekki Ijóst hvaða hugmynd forystumenn
þeirra hafa um eigið hlutverk eöa vilja umbjóöenda sína. En
þaö er um forystumenn aö segja aö þeir eiga aö vera til fyrir
liösmennina en ekki öfugt.
Þjóðviljinn hvetur lesendur sína til aö taka þátt í göngum
morgundagsins og fundum, sýna stuðning sinn við félagana í
kjaraslagnum og leggja liö hugsjónum dagsins um réttlátt
samfélag frjálsra manna.
í Reykjavík er gengið frá Hlemmtorgi klukkan tvö.
-m
Böðvar Pétursson á kjörstað í Verzlunarskólanum í gær. Hann vill deildaskipta félaginu og
að samningsgerðin fari fram á vegum sérsviðanna, en þau yrðu; skrifstofufólk, afgreiðslu-
fólk og starfsfólk í ferðaþjónustu. Mynd Sig.
Baráttan þjappar saman
Vandi verkalýðsfélaganna mikill. Verkfallið þjapparfé-
lögum í VR saman
- Ætli við verðum ekki í verkfallsvörslu á
1. maí, ég væri ekki hissa á því, segir Böðvar
Pétursson. Hann hefur verið í stjórn VR um
áratugaskeið og er nú verkfallsvörður hjá VR
og í kjörstjórn félagsins.
Böðvar var félagi í VR áður en félagið varð
að launþegafélagi 1955 og hefur tekið þátt í
fimm verkföllum með félaginu. Hann vill
breyta 1. maí-hátíðahöldunum og gera þau
að meiri vettvangi verkalýðsbaráttu en nú er.
Hann vill meira líf; fjölbreytilegri fígúrur,
meiri söng, meiri hluttekningu verkalýðs-
félganna í bænum og fleira gott.
- Vandi verkalýðsfélaganna er mikill,
segir Böðvar, og almennt eiga fjölmenn fé'lög
erfiðara með að halda góðum tengslum við
sína félagsmenn. Sem betur fer hefur barátta
síðustu daga þjappað félögum í VR mikið
saman og samskipti milli forystu og almennra
félaga verið góð. Þegar til lengri tíma er litið
þá vil ég að félaginu verði deildaskipt þannig
að skrifstofufólk verði sér, afgreiðslufólk sér
og starfsfólk í ferðaþjónustu sér. Ég held það
skapi grundvöll fyrir betri tengslum innan
félagsins.
- Vöxturinn í þjónustugreinunum hefur
orðið til þess að vægi VR eykst í raun dag frá
degi og við erum að verða að mun sterkari
málsvara launafólks en verið hefur svo við
verðum að standa okkur núna, það er ekkert
sem heitir, segir Böðvar.
-tt
Ragnheiður Sigurðar-
dóttir, lyfjatæknirsegir
miðlunartillöguna ekki
standa undir nafni þar
sem hún taki ekki
undir sjónarmið
beggja deiluaðila.
Helgi Baldvinsson,
starfsmaður hjá Sam-
vinnutryggingum er
afar óhress með miðl-
unartillöguna og segir
hana vera móðgandi í
garð skrifstofufólks.
Miðlunartillagan
Almem óánægja
Mikil kjörsókn víðast hvar á landinu. Úrslit verða kunn íkvöld.
Helgi Baldvinsson: Tillagan er móðgun við skrifstofufólk. Ragn-
heiður Sigurðardóttir: Tillagan stendur ekki undir nafni
Helgi sagðist ekki hafa starfað á verkfalls-
vakt þjá VR en hann sagðist vel skilja sjón-
armið afgreiðslufólksins sem væri á lágum
launum og vildi fá hækkun. En hann lagði
jafnframt áherslu á það að skrifstofufólkið
ætti ekki lengur samleið með því og sagði að
tími væri kominn á að skifta VR upp í deildir
eftir störfum félagsmanna.
Aðspurður hvort verkfallið hefði komið
við budduna sagði Helgi svo vera og bætti því
viö að það hefði engin efni á því að vera í
verkfalli nú á tímum og sagði að fólk væri
búið að fá leið á verkföllum; allavega væri
hann búinn að fá nóg.
Ragnheiður Sigurðardóttir, starfar sem
lyfjatæknir hjá Laugarnesapóteki og hefur
staðið verkfallsvaktir með félögum sínum í
VR. Hún sagðist vera afar óánægð með miðl-
unartillöguna sem hún sagði ekki standa
undir nafni þar sem slík tillaga ætti að taka
mið af sjónarmiðum beggja deiluaðila.
Hún sagði að þrátt fyrir að hún væri lyfja-
tæknir hefði hún stutt við bakið á félögum
sínum sem hún sagði vera skyldu sína sem
félagsmann í VR. Því það væri borðliggjandi
fyrir félagið og lífsnauðsynlegt að félagar
þess störfuðu saman í verkfalli, ef einhver
árangur ætti að nást. Hún sagðist vera sárust
yfir því hve margir félagar VR hefðu brugðist
í verkfallinu. Nóg væri að etja kappi við vinn-
uveitendur þó ekki þyrfti að slást við eigin
félaga sem stæðu í verkfallsbrotum. -grh
þJÓÐVILJINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Rltstjórar:Árni Bergmann, MörðurÁrnason, ÓttarProppé.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Guðmundur Rúnar Heiðarsson, Hjörleifur
Sveinbjörnsson, KristóferSvavarsson, MagnfríðurJúlíusdóttir,
Magnús H. Gíslason, Lilja Gunnarsdóttir, Ólafur Gíslason, Ragnar
Karlsson, SigurðurÁ. Friðþjófsson, Stefán Stefánsson (íþr.).Sævar
Guðbjörnsson, Tómas Tómasson, Þorfinnur ómarsson (íþr.).
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Sigurður Mar Halldórsson.
Útlitsteiknarar: Garðar Sigvaldason, Margrét Magnúsdóttir.
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Harðarson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Auglýslngastjóri: Sigríður Hanna Sigurbjörnsdóttir.
Auglýsingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Olga Clausen, Unnur
Ágústsdóttir.
Símavarsla: HannaÓlafsdóttir, Sigríöur Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Jóna Sigurdórsdóttir.
Útbreiðslu- og afgreiðslustjóri: Björn Ingi Rafnsson.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, HrefnaMagnúsdóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, ÓlafurBjörnsson.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumula 6, Reykjavík, sími 681333.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprenthf.
Verð í lausasölu: 60 kr.
Helgarblöð:70 kr.
Áskriftarverð á mánuði: 700 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 30. apríl 1988