Þjóðviljinn - 05.05.1988, Síða 8
Þetta eru og verða
asnar Guðjón
Stórhýsi ísafoldar
byggtoní
Borgarleikhúsið.
Lögmál að þrengt
skuli að
leikhúsbyggingum
í Reykjavík?
Framkvæmdum við stórhýsi
ísafoldar í Nýja miðbænum mið-
ar vel og fyrir bragðið verður það
nú berara með hverjum deginum
sem líður hvflíkt skipulagshryðj-
uverk hefur verið unnið á Borg-
arleikhúsinu, en einungis fáeinir
metrar skilja byggingarnar að.
Þegar menn starta sinni starf-
semi á nýjum stað ersú hugsun að
vonum nærtæk að sneiða hjá ska-
vönkunum á þeim gamla. Það er
til dæmis eðlilegasti hlutur í heimi
þegar byggt er Borgarleikhús að
reyna að sjá við ævintýralegum
þrengslunum sem allt eru að
drepa í Iðnó og hafa nóg pláss
fyrir allrahanda tækni- og sviðs-
dót sem og fólkið sem við slíkt
vinnur. Þetta hafa menn líka
svikalaust gert, eins og hægt var
að sannfærast um á afmælisárinu
sællar minningar, en þá gat mað-
ur valsað um húsið vegna tækni-
sýningarinnar.
í þessu ljósi er það aldeilis stór-
furðulegt að skipulagsyfirvöld
höfuðborgarinnar skuli hafa lagt
blessun sína yfir byggingu stór-
hýsis oní leikhúsið, og voru þó
heldur betur vítin að varast þar
sem Þjóðleikhúsið er og pláss-
leysið sem það hrjáir og lýtir við
Hverfisgötuna. Hvaðer eiginlega
að þessu fólki? Má ekki gera þá
kröfu til meirihluta skipulags-
nefndar, og borgarstjórnar í
framhaldinu, að hann sjái til þess
að nýja leikhúsið fái það pláss
sem það þarf? En ónei: Þess í stað
hafa menn dregist á að leyfa flikki
fyrir skrifstofu- og verslunarhús-
næði í hlaðinu. Samt er ekki eins
og verið sé að byggja leikhús í
höfuðborginni á hverjum degi,
og því engin ofrausn að ætlast til
þess að umhverfi Borgarleikhúss-
ins yrði meiri sómi sýndur en hér
er raunin.
„Segið honum frá mér að láta
rífa þetta strax,“ voru skilaboðin
sem biskupinn í skáldsögu Lax-
ness, Kristnihaldi undir Jökli,
bað Umba fyrir til séra Jóns prím-
usar, og átti við „höfuðósmíð“ þá
sem hann frétti að hefði verið
reist oní kirkjuna hjá presti, en
það var búngaló þess góða dokt-
ors Sýngmanns. Og náttúrlega
stóð höfuðósmíðin söguna á enda
þrátt fyrir digurbarkalegt tal
biskups eins og lesendur vita.
Það er nefnilega verstur and-
skotinn að skipulagsslysin eru
aldrei rifin, hvorki í skáld-
skapnum né alvörunni; þegar
menn eru einu sinni búnir að
hrækja þessu upp þá skal sú rök-
semd gilda að það sé of dýrt að
iðrast, en í þessu tilfelli fælist sú
sanna iðrun í niðurrifi.
Það kom fram í annars heldur
sveiflukenndum þáttum um
Guðjón Samúelsson í Sjónvarp-
inu nýskeð að hann teiknaði
Þjóðleikhúsið áður en því var val-
inn staður, og myndi margur
segja að þarna hefðu verið höfð
hausavíxl á hlutunum. Staðarval-
ið sem ofan á varð var höfundi
byggingarinnar mjög á móti skapi
og jafnan haft til marks um
skammsýni viðkomandi ráða-
manna, ef ekki eitthvað þaðan af
verra.
Vegna þess arna mætti snúa
bókarheiti Einars Kársonar,
Þetta eru asnar Guðjón, upp á þá
seinheppnu menn sem fengu því
ráðið að Þjóðleikhúsið reis þar
sem það reis. En það kallar þá
líka á þá viðbót sem í fýrirsögn-
inni felst: Ef þetta voru asnar,
Guðjón, hvaða titlatog hæfir þá
skipulagsyfirvöldunum núna sem
þrengja jafnhressilega að Borg-
arleikhúsinu og raun ber vitni, en
hafa þó Þjóðleikhúsvítið að var-
ast? HS
Byggt oní Borgarleikhús: Það er og verði
Sigurður Grétar: Miklu skiptir að
góð samvinna takist við ungling-
ana og að þeir taki virkan þátt í
starfsemi félagsheimilisins.
Mynd: Sig.
Sigurður Grétar
Guðmundsson,
varaformaður
stjórnar
félagsheimilisins:
Miklir möguleikar
opnastíkjölfar
endurbyggingar-
innar
i i
Félagsheimili Kó
- Mergurinn málsins er sá að
upp úr 1980 standa menn frammi
fyrir því að félagsheimilið er í
niðurníðslu - hluti af því var bíó
sem búið var að loka en leikfé-
lagið leigði salinn án þess þó að
hafa bolmagn til - og orðið brýnt
að taka ákvörðun um framhald-
ið. Það var ákveðið að endur-
byggja, og var endanleg sam-
þykkt þar að lútandi tekin árið
1982, segir Sigurður Grétar Guð-
mundsson, varaformaður í stjórn
Félagsheimilis Kópavogs. Félags-
heimilið er nú komið í gagnið á ný
eftir tímafrekar endurbætur, og
er myndunum sem fyigja þessu
spjalli ætlað að gefa nokkra hug-
mynd um hvernig til hefur tekist.
Framkvæmdin er raunar nokk-
uð umdeild; ýmsum þykir kostn-
aðurinn óhóflegur, og tilbrigði
við það stef er að það orki tvímæl-
is að lappa upp á gamalt húsnæði,
heldur eigi að byggja nýtt. Við
spjölluðum við Sigurð Grétar í
síðustu viku um málefni félags-
heimilisins, og báðum hann fyrst
að tæpa á framkvæmdunum.
- Ég vil árétta að félagsheimil-
ið tók til starfa þegar árið 1959 og
hefur starfað síðan, segir Sigurð-
ur Grétar. Húsið drabbaðist svo
smám saman niður, en árið 1982
var tekið á því máli og ákveðið að
ráðast í endurbyggingu. Frá því
ári er samningur um að 1. hæðin
skuli endurnýjuð og húsið jafn-
framt stækkað.
Á 1. hæðinni er aðalsamkom-
usalurinn sem ég vil kalla fjölnot-
asal. Þar geta 212 manns setið til
borðs í einu, en salinn má einnig
nýta til fundahalda, dansleikja-
og annars skemmtanahalds,
leiksýninga og svo framvegis. En
þó að leiksviðið hafi verið til stað-
ar má segja að allt sem því til-
heyrir hafi vantað - búningsher-
bergi, tjaldageymslur, æfinga-
svið, smíðastofu, geymslur - en
með viðbyggingunni var ráðin
bót á því. Þessar framkvæmdir
hafa tekið hátt í átta ár, en það er
líka búið að ný- og endurbyggja
um 1765 fermetra.
Rúmlega 100
miljónir með öllu
Hver er kostnaðurinn orðinn?
Framreiknaður kostnaður er
nálægt 93 milljónum miðað við
byggingavísitölu í janúar í ár, en á
að líkindum eftir að skríða yfir
100 miljónir áður en öll kurl eru
komin til grafar. Þess misskiln-
ings hefur gætt að upphæðin taki
aðeins til 1. hæðarinnar sem nú er
verið að reka smiðshöggið á, en
hér erum við einnig að tala um 2.
hæðina svo og viðbygginguna,
eða með öðrum orðum allt hús-
næði félagsheimilisins. Þá taka
þessar upphæðir ekki einungis til
byggingakostnaðar heldur einnig
innréttinga og alls búnaðar. Þar
má nefna ljósabúnað á sviði sem
dæmi, eldhúsinnréttingar og allt
sem er innanstokks; borð, stóla
og annan húsbúnað.
Og er þessi kostnaður innan
eðlilegra marka að þínu mati?
Það er auðvitað dýrt að endur-
og nýbyggja tæpa 1800 fermetra,
en það er fjarri lagi að bruðlað
hafi verið í nokkrum hlut. Hitt er
satt og rétt að við í stjórn og bygg-
inganefnd höfum talið það skyldu
okkar að fylgjast mjög vel með
framkvæmdum, hreinlega að
vera með nefið niðrí öllu, og ekki
vanþörf á. Ýmsir hafa legið okk-
ur á hálsi fyrir að ganga of langt í
þessa átt, en að mínu áliti þarf að
hafa sterka stjórn á verki eins og
þessu, þar sem byggingin er viða-
mikil og margir hönnuðir og
verktakar leggja í púkk.
Ertu ánægður með hvernig til
hefur tekist?
Ég tel að framkvæmdin hafi
tekist mjög vel og er ekkert upp-
næmur fyrir því umtali sem hún
hefur hlotið. Þannig finnst mér
grein í næstsíðasta hefti Þjóðlífs
um endurbyggingu félagsheimil-
isins og kostnaðinn við hana í
rauninni fagnaðarefni, enda um
margt fróðleg. En við höfum haft
það að leiðarljósi að á fyrstu hæð-
inni yrðu aðlaðandi salarkynni
þar sem allt væri vel úr garði gert,
og jafnan reynt að fylgjast með
því að peningarnir sem til verks-
ins hafa runnið nýttust vel. Þetta
hefur gengið upp, eins og hægt er
að færa sönnur á í dag.
Sem dæmi um góða útfærslu
má taka að leiksviðið er færan-
legt, en fyrir bragðið er hægt að
tvínýta rúmlega 20 fermetra; við
getum stækkað leiksviðið ef því
er að skipta sem þessum fer-
metrafjölda nemur, og eins
dansgólfið, og þetta bætir nýting-
una gífurlega.
Höldum föstum
kostnaði í lágmarki
Kópavogskaupstaður stóð
Frá Kópavogsvöku í febrúar á þessu ári; Heiða María Sigurðardóttir stjórnar Sk
margs konar starfsemi opnast núna þegar endurbyggingu félagsheimilisins er k
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Fimmtudagur 5. maí 1988