Þjóðviljinn - 20.05.1988, Blaðsíða 5
_______________________FRÉTTIR____________
Yfirlýsing frá Alþýðusambandinu
Hnútukasti Þorsteins svarað
Eftirfarandi yfirlýsing hefur
Þjóðviljanum borist frá Alþýðu-
sambandinu í tilefni yfirlýsinga
Þorsteins Pálssonar forsætisráð-
herra í fjölmiðlum í gær.
Vegna ummæla Þorsteins Páls-
sonar í fjölmiðlum um ástæður
fundaslita í gær er óhjákvæmilegt
að taka eftirfarandi fram:
1. Pað var Þorsteinn Pálsson, en
hann talaði nánast einn fyrir
hönd samráðherra sinna, sem
hafnaði viðræðum um allt
annað en kaupliði samninga.
Hann staðfesti hins vegar að
kaupliðirnir væru ekki orsök
vandans, heldur væri ástæð-
urnar að finna á öðrum svið-
um. Hann aftók þó með öllu
að ríkisstjórnin ræddi þau mál
við verkalýðshreyfinguna.
2. Þorsteinn vildi ræða um rauð
strik í samningum. Hann
viðurkenndi jafnframt að
hliðarráðstafanir í kjölfar
gengisfellingar mundu ráða
úrslitum um verðlagsþróunina
og stöðuna gagnvart rauðu
strikunum og umræða um þau
efni væri því ekki tímabær
meðan þær aðgerðir hafa ekki
verið ákveðnar.
3. Þorsteinn vildi ræða um ófrá-
gengna samninga. Fulltrúar
þeirra landssambanda sem nú
standa í samningaviðræðum
tjáðu Þorsteini að viðmiðun
þeirra viðræðna væru þær
hækkanir sem almennt hefðu
orðið á vinnumarkaði. Þor-
steinn viðurkenndi að þó tekið
væri mið af þegar gerðum
samningum væri ein prósenta
fyrir alla ekki ófrávíkjanlega
rétt viðmiðun. Hann gat til
dæmis ekki gefið einhlítt svar
við því hvort meta ætti það
sem kauphækkun ef taxtar
hækkuðu í átt að greiddu
kaupi án þess að greidda
kaupið hækkaði við það.
Hann sagði ríkisstjórnina ekki
vilja taka að sér samningagerð
við hina ýmsu aðila sem nú
eiga ósamið.
Af framansögðu er ljóst að það
var ekki ASÍ sem neitaði við-
ræðum. Það var ríkisstjórnin.
Hún vill ekki ræða óráðsíu efna-
hagslífsins. Hún hefur engar for-
sendur fram að færa sem gera
umræður um rauð strik mögu-
legar og hún veit ekki í einstökum
atriðum til hvers hún ætlast
gagnvart þeim samningum sem
ólokið er. Því verður ekki annað
séð en ríkisstjórnin sé ASÍ sam-
mála um það að best fari á að
samningagerð verði haldið áfram
þar sem hún fer nú fram og að um
rauð strik verði rætt samkvæmt
ákvæðum kjarasamninga þegar
þar að kemur.
Hnútukast Þorsteins Pálssonar
í garð ASÍ af þessu tilefni virðist
því í litlu samræmi við það sem
fram kom á fundum ríkisstjórnar-
innar og fulltrúa ASÍ. Tilhæfu-
lausar ásakanir Þorsteins um að
Jafnvel ráðherrum ber að greina
rétt frá.
ASÍ vilji ekki verja kaupmátt eru
lítilmannleg tilraun til þess að ýta
frá sér umræðu um þau raunveru-
legu vandamál sem að steðja.
VIÐHORF
Er nokkuð annað að gera nú
en að selja Ríkissjónvaipið?
Jæja. Þá hafa fslendingar feng-
ið enn einn fréttastjórann á Sjón-
varpið frá uppeldismiðstöð
Flokksins með stórum staf, eða
réttara sagt Flokksmaskínunnar
einnig með stórum staf. Útvarps-
ráð og Útvarpsstjóri réðu nú í
vikunni Sjálfstæðismanninn
Boga Ágústsson sem fréttastjóra
Sjónvarpsins til ótakmarkaðs
tíma.
Útvarpsráð og Útvarpsstjóri
voru með öðrum orðum að af-
henda okkur borgurum þessa
lands enn einn blaðafulltrúa
Sjálfstæðisflokksins í stól frétta-
stofu Ríkissjónvarpsins nú í vik-
unni.
Útvarp Ríkis-
stjórnarinnar en
ekki Ríkisútvarp
Enda finnst mér við núna vera
komin að þeim gatnamótum að
afskíra eigi Ríkisútvarpið yfir í
Útvarp Ríkisstjórnarinnar eða
bara Stöð 1, og afnema öll for-
réttindi þess í þjóðfélaginu og
setja það á sama stað og aðrir
ljósvakafjölmiðlar þurfa að byrja
sína samkeppni á. Því er orðið
eðlilegast að selja fyrirtækið
hæstbjóðendum, annað hvort í
heilu lagi eða í hlutum. f stað þess
að afhenda það einhverjum
stjórnmálaflokkum til frjálsra
einkaafnota á kostnað ríkissjóðs.
Einnig er ekki nema rökrétt að
eigendur allra sjónvarpsviðtækja
fái fullt frelsi til kaupa á áskrift að
Stöð 1 rétt eins og þeir geta valið
um kaup á áskrift að Stöð 2. Það á
ekki að fylgja því skylduáskrift
nauðugt viljugt hér eftir að
flokksmálgagninu ef maður ætlar
sér aðeins að eiga sjónvarp fyrir
einhverja aðra stöð en þessa allra
flokkspólitískustu.
Það á að meta eigur Útvarpsins
og Sjónvarpsins og bjóða þær út
og selja hæstbjóðanda fáist við-
unandi tilboð. Því einkafram-
taksmenn og alvörusjónvarps-
rekendur munu örugglega ekki
líta á flokksskírteini við ráðningu
á starfsfólki í neinni líkingu við
það sem við höfum þurft að búa
við hjá þessu ríkisfyrirtæki, sem
kallar sig í glæsiauglýsingum
„Sjónvarp allra landsmanna“.
Pilsfaldakapítalismi
íhaldsins
Ég er nefnilega að verða úr-
kula vonar um að fyrirbærið verði
nokkurn tíma annað en Sjónvarp
sumra Inndsmanna.
Svona pilsfaldakapítalismi er
óþolandi með öllu. Það nær engri
átt að þessir pilsfaldakapítalistar
fái ríkisfyrirtækin til takmarka-
lausra afnota fyrir sig og
stjórnmálahagsmuni sína á minn
kostnað og þinn. Menn geta
ur. Það var ekki liðinn mánuður
frá þeirri hreingerningu þegar
þessari drullutusku er hent fram-
an í þjóðina aftur.
Hvers á eiginlega venjulegt
fólk svona eins og ég og þú að
gjalda með allri þessari flokks-
pólitísku afskiptasemi af fréttum
ríkisfjölmiðlanna? Hvar endar
þetta eiginlega? Hvenær ætli
þá endurtekur þessi saga sig síf-
ellt.
Ég vil aðeins svara Eiði Guðn-
asyni Útvarpsráðsmanni og hans
skoðanalegátum því strax, að
þetta er ekkert helvítis lýðræði þó
þið haldið þvífram. Þaðerekkert
verið að kjósa um verk Útvarps-
ráðs í kosningum til Alþingis. Þar
er kosið um efnahagsmál og
Magnús H. Skarphéðinsson skrifar:
„Hvenær œtli fólki finnist komið nóg afþessu? Eða eru engin takmörkfyrir þvíhve oft og hve ömurlega pólitískt mat er sett á störfmanna og hœfni hjá ríkinu og sveitarfélögunum? “
stofnað sín eigin fyrirtæki og fjöl-
miðla og útvarpað hvaða sora
sem er í eigin nafni. En ekki í
nafni íslenska ríkisins eða ís-
lensku þjóðarinnar með þrefaldri
forgjöf framyfir hina keppi-
nautana, Stöð 2, og Stöð 3 og
Stöð 4 sem örugglega eiga eftir að
koma. Ég vona það að minnsta
kosti.
Að þessir pilsfaldadrengir
Markúsar Arnar fá allt stofnfjár-
magn Sjónvarpsins og Útvarpsins
og allt dreifikerfið og tuttugu ára
og sextíu ára reynslu í forgjöf
framyfir aðra ljósvakamiðlendur
til að útvarpa sínu þrönga frétta-
mati og sínum þröngu
stjórnmálaskoðunum og
hagsmunagæslu tekur út yfir allt
almennt velsæmi í samkeppni fyr-
irtækja og einstaklinga. Þetta ætti
að varða við lög um samkeppni,
hömlur og almenna viðskipta-
hætti sem verðlagsstjóri er að
veifa annað slagið.
Var reynslan af
síðasta fréttastjóra
Flokksins ekki
nægjanleg?
Ég hélt að reynslan af síðasta
fréttastjóra Sjónvarpsins hefði
verið mönnum í nægjanlega fers-
ku minni til að endurtaka ekki
sömu pólitísku mistökin strax aft-
fólki finnist komið nóg af þessu?
Eða eru engin takmörk fyrir því
hve oft og hve ömurlega pólitískt
mat er sett á störf manna og hæfni
hjá ríkinu og sveitarfélögunum?
Ég er farinn að spyrja mig þessar-
ar spurningar í fuílri alvöru þessa
síðustu daga. Ég er maður á fert-
ugsaldri og er enn í dag að upplifa
kaldastríðssorteringu á starfs-
mönnum ríkisfyrirtækja. Sorter-
ingu sem látin er ganga langt
framyfir hæfileika þeirra til starf-
ans.
Allt fólk í hvaða flokki sem er
ætti að bindast samtökum um að
svona lágkúra eins og Útvarpsráð
og útvarpsstjóri létu frá sér fara
fái aldrei að henda aftur hér á
landi. Aldrei.
Þetta er ekkert
helvítis lýðræði
Það fer að þurfa sérstakan
dómstól eins og þegar fíkniefna-
dómstólnum var komið á í sitt
sérverkefni á sínum tíma, til að
dæma stjórnmálamenn og for-
stöðumenn opinberra fyrirtækja
fyrir þá svívirðu að ráða fólk eftir
stjórnmálaskoðunum framyfir
hæfni þeirra, reynslu og
menntun. Almenningsálitiðeral-
gjörlega varnarlaust gegn svona
vinnubrögðum. Sama hve mikið
menn hneykslast og fella ámæli,
grundvallarafstöðu í skiptingu
þjóðarkökunnar en ekki nokk-
urn fjandann um Útvarpsráð eða
Flugmálastjórn eða bara lagn-
ingu símastaura eða svipuð verk-
efni. Almenningur hefur engan
andskotans rétt í svona svínaríi
eins og rann undan Útvarpsráði í
fréttastjóramálinu í vikunni. Þess
vegna þýðir lítið að tönnlast sí-
fellt á að þetta sé nú lýðræðið í
reynd og skýla sér á bak við að
það séu lýðræislega kjörnu þing-
mennirnir á Alþingi sem kusu Út-
varpsráðsdrusluna eða sem gerðu
þetta eða hitt. Almenningur hef-
ur bara ekkert yfir því að segja
því það var einfaldlega ekkert
verið að kjósa um það mál í síð-
ustu kosningum, eða kosningun-
um þar á undan.
Kannski fer ameríska aðferðin
að verða betri, sem ég hef annars
hugsað til með hálfgerðum hryll-
ingi hingað til. Að kjósa alla
helstu embættismenn ríkis og
sveitarfélaga beinni kosningu. Þá
fá menn ekki svona svínarí aftur
og aftur yfir sig. Það er að
minnsta kosti einhver lágmarks-
trygging fyrir því að ekki sé valtr-
að aftur og aftur yfir faglegt mat á
hæfni fólks framyfir
stjórnmálaskoðanir þess, eins og
gert er með því að troða Boga
Agústssyni hagsmuna- og blaða-
fulltrúa einokunar- og okurfyrir-
tækisins Flugleiða í stól frétta-
stjóra Ríkissjónvarpsins. Það
yrði a.m.k. meiri trygging en við
höfum í dag með þessu siðlausa,
andlausa og smekklausa Út-
varpsráði.
Ég hef ekkert út á Boga Ág-
ústsson sem persónu að setja.
Hann er eflaust ágætismaður á
sínu sviði, að tala fyrir munn
hagsmuna stórfyrirtækja og ann-
arra fósturhugsjóna Sjálfstæðis-
flokksins. Og við því er ekkert að
segja. Auðvitað eiga allir
stjórnmálaflokkar að fá að eiga
fylgismenn og skósveina sína í
friði. Það er bara hluti lýðræðis-
ins. En það er ekki þar með sagt
að það eigi að troða þeim í öll
helstu valda- og vandamestu
embætti ríkisins. Þá er allur skiln-
ingur á lýðræðisforminu kominn
á ská. Og auðvitað á Bogi að fá að
sækja um öll möguleg og ómögu-
leg embætti sem hann vill. Og
það á líka aðeins að meta hann og
aðra eftir VERÐLEIKUM en
ekki flokksskírteinum.
Taka forréttindin af
Ríkissjónvarpinu og
selja það síðan
Því finnst mér að taka eigi öll
forréttindi af Ríkissjónvarpinu
eftir þetta hér og nú. Ríkisút-
varpið hefur sýnt og sannað sig að
geta ekki höndlað egg hlutleysis-
ins. Meðan Emil Björnsson var
fréttastjóri Sjónvarpsins hafði
maður það á tilfinningunni að
frekar þjóðlegt mat og faglegt
réði oftast fréttaefni Sjónvarps-
ins þrátt fyrir pólitíska ráðningu
hans og fortíð. Og þó að hjartalag
hans lægi í Alþýðuflokknum líka.
Sá draumur var á enda fljótlega
eftir ráðningu Ingva Hrafns
Sjálfstæðismanns. Allir þekkja
þá sorgarsögu til enda.
Ég sé því vart aðra leið en að
selja Sjónvarpið svo faglegt mat
ráði meira fréttamati og dag-
skrárgerð þar. Við getum rétt
ímyndað okkur hvað góður kap-
ítalisti gæti rekið frábæra sjón-
varpsstöð fyrir 400 milljónir á ári
eins og Flokksstöðin við Lauga-
veg 176 fær til frjálsra afnota á
hverju ári. Ég sé enga aðra leið
orðið út úr þessum vítahring.
Magnús Skarphéöinsson er nemi í
H.í. og fyrrverandi vagnstióri hjá
SVR.
Föstudagur 20. maí 1988 ÞJÓÐVILJINN - SIÐA 5