Þjóðviljinn - 20.05.1988, Blaðsíða 8
AFMÆLI
Frá menntamálaráðuneytinu:
Umsóknarfrestur um áður auglýstar kennarastöður við eftirtalda
framhaldsskóla framlengíst til 31. maí næstkomandi:
Við Menntaskólann í Kópavogi er laus til umsóknar kennarastaða
í viðskiptagreinum.
Við Menntaskólann að Laugarvatni vantar kennara í stærðfræði/
tölvufræði, eðlisfræði, stjörnufræði, frönsku ’/z stöðu og dönsku Ví?
stöðu.
Við Framhaldsskólann f A-Skaftafellssýslu eru lausar til um-
sóknar kennarastöður í: ensku, stærðfræði og viðskiptagreinum
ásamt tölvufræði. Hlutastöður í dönsku, þýsku, líffræði, eðlisfræði
og efnafræði. Æskilegt er að umsækjendur geti kennt meira en eina
grein.
Við Fjölbrautaskóla Suðurnesja, Keflavík, vantar kennara í eftir-
töldum greinum: ensku, íslensku, listgreinum, rafmagnsgreinum,
sögu, sérgreinum háriðna, stærðfræði, tölvufræði og vélstjórnar-
greinum.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf sendist
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,150 Reykjavík fyrir 31. maí
nk.
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTIÐ.
Frá menntamálaráðuneytinu:
Lausar stöður vlð framhaldsskóla
Við Fjölbrautaskólann í Garðabæ eru lausar til umsóknar kenn-
arastöður í eftirtöldum greinum: stærðfræði, viöskiptagreinum,
ensku, samfélagsgreinum, raungreinum, íslensku, spænsku og
fíölmiðlafræði. Þá vantar stundakennara í ýmsar greinar.
Iþróttakennara vantar ennfremur í heila stöðu í eitt ár.
Við Kvennaskólann í Reykjavík, menntaskóla vlð Fríkirkjuveg
vantar kennara í stærðfræði, líffræði og íslensku. Þá vantar stund-
akennara í þýsku og félagsfræði.
Við Verkmenntaskóla Austurlands, Neskaupstað eru lausar
kennarastöður í íslensku, ensku, dönsku, stærðfræði, tréiðn, málm-
iðn og rafiðn.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf sendist
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,150 Reykjavík fyrir 6. júní
næstkomandi.
Umsóknir um stundakennslu sendist skólameisturum viðkomandi
skóla.
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTIÐ.
Fjölbrautaskólinn
við Ármúla
Brautskráning stúdenta og skólaslit veröa í Lang-
holtskirkju í dag kl. 16.
Skólameistari.
Auglýsing
Staða símavarðar í fjármálaráðuneytinu er laus til
umsóknar.
Umsóknum skal skilað í fjármálaráðuneytið fyrir
26. maí nk.
Fjármálaráðuneytið
18. maí 1988
Auglýsing
Staða næturvarðar í Arnarhvoli er laus til um-
sóknar.
Umsóknum sé skilað í fjármálaráðuneytið fyrir
26. maí.
Fjármálaráðuneytið
18. maí 1988
AÐALFUNDUR
íþróttafélagsins Fylkis verður haldinn í félags-
heimilinu við Fylkisveg fimmtudaginn 26. maí nk.
kl. 20.30.
Dagskrá:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. önnur mál.
Stjórnin.
Sigfús Daðason sextugur
Veisla í farangrinum. Af ein-
hverri ástæðu kom þessi bókartit-
ill upp í hugann þegar ég ætlaði
að skrifa klausu á sextugsafmæl-
inu hans Sigfúsar. Varla var þessi
titill að flækjast fyrir mér af því að
Sigfús bjó í París einsog höfimdur
bókarinnar. Nei, ástæðan er sú
að á sama hátt og Parísarborg var
Hemingway Veisla í farangrinum
þá er Sigfús Daðason vinum sín-
um gangandi veisla. Þetta nenni
ég ekki að útskýra fyrir ókunnug-
um, enda yrði það erfitt án þess
að vera væminn og þar með
beinlínis móðgandi í garð þess
óvæmna manns sem Sigfús er.
Hins vegar mega menn skilja fyrr
en skellur í tönnum að það er lán í
lífinu að eiga aðgang að óvenju-
legum mannkostum og gáfum
Sigfúsar Daðasonar. Og hann
hefur ekki aðeins auðgað líf vina
sinna með því að vera til, hann
hefur einnig auðgað líf þjóðar-
innar verulega með ljóðum sín-
um. t*au eru einhver allra endi-
ngarbesti kveðskapur sem ég hef
komist í tæri við.
Nú er ekki ætlun mín að sund-
urgreina hler skapgerð míns kæra
vinar, en ég get ekki stillt mig um
að nefna það skapgerðareinkenni
hans sem ég hef einna mest gam-
an af. Pað er tregða hans við að
gefa nokkuð upp. Ég ræð
mönnum sem sagt frá því að vera
með persónulegar spurningar við
Sigfús. Einhvern tímann spurði
ég Sigfús hvort hann hefði komið
aftur til Parísar eftir að náminu
lauk, um 1960. Þá sagði Sigfús
mjög þurrlega: „Ég man það ekk-
ert.“
í skáldskap sínum gæti Sigfús
Daðason oft virst myrkt og
svartsýnt skáld. Hann hefur til að
mynda ráðist gegn bjartsýni með
oddi og eggju. Þetta finnst mér
þrátt fyrir allt vera í mótsögn við
persónuleika hans, eða afstöðu
hans til lífsins. Þó þori ég ekki að
kalla hann bjartsýnismann, því
það gæti kostað vinslit.
Sjálfsagt er ég líka að tala um
allt aðra hluti en svartsýni og
bjartsýni. Ég á sennilega við að
Sigfús Daðason er duglegri við að
vera til en flestir sem ég þekki.
Reyndar er hann ekki einn í því
starfi, heldur eru þau tvö saman,
Guðný Ýr konan hans og hann.
Til hamingju með afmælið,
Sigfús minn, á fegursta árstíma.
Steinunn Sigurðardóttir
Nægur tími mun gefast síðar,
löngu síðar, til þess að meta
heildarverk Sigfúsar Daðasonar
skálds sem er sextugur í dag
vegna þess að enn hefur hann
ekki birt sitt síðasta ljóð (og trú-
lega ekki ennþá ort það) og fyrr
verður ekki lagt mat á heildar-
bygginguna.
Hins vegar má slá því föstu nú
þegar að ljóð Sigfúsar séu ein
traustasta byggingin í íslenskri
nútímaljóðlist og þoli bæði nýja
skoðun og jarðskjálfta nýrra
tíma. Sigfús er nefnilega bæði
snjall verkfræðingur með burðar-
þol sem sérgrein auk þess að vera
listagóður arkítekt með fegurri
línu á ytra borði byggingarinnar
en flestir.
Það hefur verið bent á að klass-
ísk menntun hans hafi nýst hon-
um vel; það má vel vera, a.m.k.
hefur hún ekki háð honum og
vissulega leiðir latínukunnátta
sjaldnast til lausungar í tjáningu.
Ljóð hans hafa haft mikil upp-
eldisáhrif á eftirkomandi kyn-
slóðir og komið mörgum til nokk-
urs þroska við misjöfn móttöku-
skilyrði. Uppeldisfræði ljóðanna
er samt alls ekki föðurleg í þrúg-
andi merkingu þess orðs og
kveikir þarafleiðandi sem betur
fer ekki löngun til Ödípusarlegs
morðs á Sigfúsi. Ef ég ætti að
staðsetja Sigfús í einhverri af
prótótýpum hins eilífa fjöl-
skyldulíkans myndi ég segja að
hann væri frændinn, föðurbróðir
eða móðurbróðir. Að vísu ekki
mon oncle d’Amérique heldur
fjarlægi nálægi gáfaði frændinn.
Það er langt sfðan ég kynntist
ljóði eftir Sigfús Daðason fyrst;
ég hirði ekki um að greina frá
þeirri reynslu í smáatriðum. Það
eru rúmlega þrjátíu ár síðan. Ég
lá undir skrifborði í bóka- og
blaðastafla. Fyrir mér varð nokk-
urra ára gamalt hefti af Lífi og
list. Ljóðið byrjaði þannig:
„Mosavaxið hraunið
hlustar á fjöllin langt í fjarska
Hafið fiugvélarnar og vindarnir
taka til starfa. “
Og svo hélt það áfram og gerir
enn og ég fékk aðkenningu af því
sem sérfræðingar kalla hugljóm-
un. Mér leið eins og ég hefði
fengið eldingu í hausinn. Þetta
voru fyrstu kynni mín af nútím-
aljóðlist. Mér hefur þótt vissara
að hafa ljóð Sigfúsar einhvers
staðar í nágrenni við mig síðan.
Það er líka mjög heppilegt að
hafa þau handbær vegna þess að
þau þola endurtekinn Iestur og
rramleiða við það ný blæbrigði
merkingar. Þennan eiginleika,
þetta vegasalt opnunar og lokun-
ar, hafa sumir notað sem eina af
mörgum skilgreiningum ljóðlist-
ar. Svo er gott að hafa ljóðin
innan seilingar ef menn vilja lesa í
heild sinni Ijóð sem fólk er að
vitna í. Einna þekktustu byrjun-
ailínur sem margir kunna eru:
„Orð
ég segi alltaf fœrri og fœrri orð
enda hafði ég lengi á þeim illan
bifur. “
Framhaldið er ekki síðra og í
raun hentar það ljóðum Sigfúsar
afar illa að vera slitin í parta til
ívitnunar þó ofangreindar ljóð-
línur mætti að ósekju klappa í
marmara og setja upp við inn-
ganginn á mörgum stofnunum
svo sem dagblöðum og útvarps-
stöðvum og þá að sjálfsögðu til
eftirbreytni.
Ég minntist á það í upphafi að
nægur tími gæfist síðar til þess að
meta heildarverk Sigfúsar og þá
ekki einungis ljóð hans heldur út-
gáfustarf hans, eitt merkasta á
síðari árum, glæsilegt þýðingar-
starf svo og önnur ritstörf.
En það stóð semsé ekki annað
til hér og nú en óska honum inni-
lega til hamingju með afmælið.
Sigurður Pálsson
formaður Rithöfundasambands
Islands
Einhverntíma í fyrndinni, þeg-
ar við vorum unglingar og þótt-
umst hafa áhuga á skáldskap og
vorum á hugsunarlausu ráfi um
Fagra veröld Tómasar Guð-
mundssonar eða röktum Spor í
sandi eftir Steini Steinarr, þá
kom að því að okkur brá í bili.
Við vorum heldur betur settir út
af laginu. Atómkveðskapur,
sögðu menn, mikið er hann
skelfilegur. Bæði fyrir hefðina,
fyrir stuðlanna þrískiptu grein,
fyrir ræktun minnisins - og svo
líka fyrir Boðskapinn og Her-
hvötina. Það var þá að Sigfús
Daðason skrifaði grein sína „Til
varnar skáldskapnum". Og verð-
ur ekki ofsögum af því sagt, að
það var merkileg grein og þýðing-
armikil. Eða svo reyndist að
minnsta kosti þessum strák hér.
Ekki barasta vegna þess að grein-
in vísaði á nýjan skilning á því
sem fyrir ungum skáldum vakti í
þann tíma, nei hún var undireins
gott og vandað tilræði við gikks-
hátt allan í umgengni við skáld-
skap og hún dró mikið niður í
boðskaparákafanum sem gerði
sig líklegan til að göslast áfram í
einhverskonar sjálfvirku æði.
Þetta var nú meira en holl lex-
ía. Og nú fór maður að skoða
sjálf ljóð Sigfúsar og gekk náttúr-
lega ekki of vel. Hann var skáldið
sem sagði alltaf færri og færri orð
(og lét þess reyndar getið strax í
fyrstu bók sinni) og þessi orð
voru ekki á hraðahlaupum út um
götur og torg að raða sér í fljót-
tekið samhengi. En glíman við
þau var góð reynsla og hefur svo
verið síðan. Ég hefi einhvemtí-
mann haldið því fram, að Sigfús
væri einn þeirra fágætu skálda
sem gerir Iesandann ögn gáfaðri
en hann er af sjálfum sér, en þar
með er ekki nema fátt eitt sagt.
Sigfús gat sett eftirminnilega ofan
í við þá sem heimtuðu skorinorð-
an erindrekstur í skáldskap, en
vissulega áttu ljóð hans erindi við
mig og þig, það var svosem ekki
eins og skrifað væri með gaffli á
sjóinn, herra minn sæll og trúr.
Við fundum einmitt hjá Sigfúsi
merkilegustu pólitísku kvæðin,
þar sem segir frá því að „sjálf-
gerðir fjötrar em traustastir
fjötra“ og fleiru um sjálfstæðis-
málin sem ekki kom fram strax.
Þar var skýrt frá hæpinni samúð
heimsins með þeim sem upp rísa,
og um leið var því fram haldið að
„sárindin eru sönn samúðin er
sönn, skyldleikinn við hina fjar-
iægustu og minnst virtu er sann-
ur“. Það var líka ort um þá hluti
sem við vissum ekki nærri strax
(fyrir æsku sakir og annarrar
heimsku) að voru merkilegir -
um þau afrek, sem unnin eru í
veikleika, sem lögð eru saman
„úr ótal dögum hræðilegra efa-
semda um afl yðar tilgang yðar líf
yðar“. Hinsvegar áttaði maður
sig fljótt á því að brýnna en að
biðja um sálarró í sinni
heimsstyrjöld var að biðja um
„lausn frá tómi sálarinnar, hinu
hluttektarlausa og ónæma, sem
sér ekki ljósið, finnur ekki loftið
né vatnið né jörðina".
í nýiegri kvæðabók Sigfúsar
segir frá því, að hér áður fyrr
komu spekingar langar leiðir
til að létta mér lífið
og telja í mig kjark
með óágengri visku sinni
Það er að sönnu tekið fram að
þessir kurteisu menn séu nú
hættir að koma, en hvað um það:
þau orð sem að ofan voru til færð
vill einn gamall lesandi Sigfúsar
snúa upp á hann sjálfan. Og
þakka honum sem best fyrir óá-
genga visku og vandlátan efa og
andófið gegn öllum vindbelgingi
á þessum ærslatímum, fyrir
fulltingi í endalausri glímu við
valtar vonir, samfylgd í leitinni að
áreiðanleika sem ekki liggur á
Iausu og mun aldrei. Og sömu-
leiðis fyrir þá gæsku sem hann er
grunaður um, og mætti margt um
segja og þegja. Og megi langt
verða til kvelds á þeirri leið.
Árni Bergmann
8 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 20. maí 1988