Þjóðviljinn - 26.05.1988, Blaðsíða 13

ERLENDAR FRETTIR
SovétríkinlAfganistan
Loksins veita sovéskir ráðamenn upplýsingar um mannfall í Afganistan
--ÖRFRÉTTIR-p
ísraelskir hermenn
og líbönsk handbendi þeirra
sögöust í gær hafa fellt um 40
félaga Hizbollah samtakanna í
þorpi í sunnanverðu Líbanon.
500 ísraelskir hermenn réöust
yfir svonefnt „öryggisbelti" eld-
snemma í gærmorgun. Stórskot-
alið og flugvélar létu sprengjum
rigna yfir Louwaizeh áöur en dát-
ar héldu inní þorpið. Að sögn Hiz-
bollah mættu ísraelsmennirnirog
bandamenn þeirra harðri mót-
spyrnu en ekki var getið um
mannfall í þeirra röðum.
Ríkisstjórnir
Mósambíks og Suður-Afríku á-
kváðu í gær að endurnýja fjög-
urra ára gamlan öryggissamning
sem kveður á um að hvorugur
styðji uppreisnarmenn í landi
hins. Samningurinn hefur að
nafninu til verið í gildi allar götur
frá 1984 en viröist ekki hafa verið
virtur því látlaus klögumál hafa
gengið á víxl milli Mapútó og
Pretóríu frá því hann var undirrit-
aður. Saka ráðamenn í Mó-
sambík kollega sína um að styðja
hryðjuverkasamtökin MNR með
ráðum og dáð. Hvíta minnihlut-
astjórnin kveður blakka fjendur
sína eiga traust athvarf í Mó-
sambík og gera þaðan út herl-
eiðangra í suður.
Franski sósíalista-
flokkurinn
mun hreppa 44,5 af hundraði at-
kvæða í þingkjörinu sem fram
fer dagana 5. og 12. júní
næstkomandi að boði Mitterr-
ands forseta. Þetta þýðir að
flokkurinn mun fá „þægilegan
meirihluta" þingsæta, svo notað
sé tungutak Reuters, eða 383 af
577. Þessar upplýsingar eru hluti
niðurstöðu könnunar sem
franska tímaritið „Paris Match“
lét gera. Bandalag hægri- og
miðflokka mun eingöngu fá 39,5
af hundraði atkvæða. Þjóðfylking
fasistans Le Pens og Kommún-
istaflokkurinn fá aðeins 8 af
hundraði atkvæða hvor. 58 af
hundraði segja að það yrði „bara
ágætt“ ef Þjóðfylkingin fengi eng-
an mann kjörinn. 58 af hundraði
eru andvígir því að sósíalistar fari
einir með völd en 59 af hundraði
óska eftir „miðsósíalískri" ríkis-
stjórn.
10 þúsund
blindir ítalir gengu fylktu liði um
götur Rómarborgar í gær í fylgd
leiðsögumannaog létu ekki stað-
ar numið fyrr en þeir komu að
forsætisráðuneytinu. ítalska
blindrafélagið stóð fyrir aðgerð-
unum en göngumenn kröfðust
þess að ríkisvaldið stæði við gef-
in heit um að hækka mánaðar-
laun leiðsögumanna þeirra uppí
78 þúsund lírur á mánuði. Verði
ráðamenn við þessu munu (talir
sem fæðast blindir eða missa
sjón af slysförum fá sömu upp-
hæð til greiðslu fylgismanna og
landar þeirra sem urðu blindir í
styrjaldarátökum.
Belgísk ungmenni
eru ekki orðnir nema svipur hjá
sjón séu þau borin saman við
jafnaldra sína fyrir tiu árum. Þetta
kemur fram í svari varnarmála-
ráðuneytis landsins við fyrirspurn
fráeinhverjum þingmanni. ftarleg
rannsókn á holdafari og geðslagi
40 þúsund nýliða í belgíska hern-
um leiddi sitthvað í Ijós. Meðal-
nýliðinn nú er 3 kílógrömmum
þyngri en meðalnýliðinn fyrir 10
árum. Ennfremur eru flestir vöðv-
ar nútímaungmenna slakari en
vöðvar forveranna, einkum þótti
handleggja- og magakjöt vinna
illa. Frammistaða á þrekæfingum
er fyrir neðan allar móhellur og
þar að auki vill nútímaungmennið
„lítið á sig leggja, leggur skjótt
árar í bát ef á móti blæs og fer í
fýlu af minnsta tilefni."
13.310 sovéskir hermenn hafa
borið bein sín á afganskri grund.
35.478 eru örkumlamenn eftir að
hafa gegnt herþjónustu í þessu
grýtta háfjallalandi en 311 manna
er saknað. Þetta er uppskera
sovéskra ráðamanna eftir átta
ára hernaðarævintýri í Afganist-
an.
í gær boðaði Alexei Lizisjov
hershöfðingi erlenda blaðamenn
í Moskvu á sinn fund. Lizisjov
þessi er yfirmaður
stjórnmáladeildar Rauða hers-
ins. Þegar þeir höfðu komið sér
fyrir las hann upp þær tölur sem
hér er farið með. Það þarf vart að
taka það fram að þetta er í fyrsta
skipti að Sovétmenn láta nokkuð
uppi um fjölda fallinna hermanna
í Afganistan.
Lizisjov mælti: „Öll stríð taka
sinn blóðtoll. Nú halda hermenn
okkar heimleiðis, ósigraðir og
óbugaðir, í sælli fullvissu þess að
hafa rækt skyldu sína við af-
ganska alþýðu, skyldu sem al-
þjóðahyggjan lagði þeim á herð-
ar.“
Hershöfðinginn lagði ríka
áherslu á að þessar upplýsingar
væru „algerlega sannleikanum
samkvæmar," þetta margir So-
vétmenn hefðu dáið í Afganistan,
hvorki fleiri né færri.
Lizisjov sagði að Sovétmenn
stæðu í einu og öllu við skuld-
bindingarnar sem þeir gengust
undir við gerð sáttmálans í Genf.
í gær hefðu alls um 9.500 dátar
Ungir piltar í sovéskum herskóla.
veríð komnir heim með um þús-
und þungavopn í eftirdragi. Blað-
amenn spurðu hann fjórum sinn-
um um heildarfjölda sovéskra
hermanna í Afganistan og fjórum
sinnum virti hann spurningu
þeirra að vettugi.,, Við munum
halda áfram heimflutningi her-
manna okkar og hverjir þeir sem
I Afganistan féllu 13.310 landar þeirra.
hyggjast gera okkur skráveifu !■
munu komast að því fullkeyptu."
Þessum orðum beindi hershöfð-
inginn augljóslega að forystu-
mönnum afganskra uppreisnar-
manna sem bitið hafa í skjaldar-
rendur og hótað að gera sovésk-
um heimferðalöngum grikk.
Reuter/-ks.
Nató
„Beininga-
menn“
andæfa
12 af 14 aðildarríkjum
Nató vísa á bug staðhœf-
ingum ýmissa þing-
manna í Washington um
að Bandaríkjamenn reki
hernaðarbandalagið
fyrir bandarískt fé
Vesturevrópskum félögum
Nató gremst fátt meira en að
hlýða á ýmsa vesturheimska þing-
menn gera því skóna að þeir séu
beiningamenn sem finnist sjálf-
sagt að bandarískir ráðamenn
reki hernaðarbandalagið fyrir
bandarískt almannafé. Þing-
mennirnir bandarísku hafa bent á
að 6 af hundraði vergrar þjóðar-
framleiðslu Bandaríkjamanna
fari rakleiðis í vígbúnaðinn á móti
aðeins 3 af hundraði í Evrópu-
ríkjum.
„Bónbjargamenn" hafa nú
svarað fyrir sig. í gær kom út
bæklingur sem 12 af 14 evrópsk-
um aðildarríkjum Nató hafa veg
og vanda af í sameiningu. Titill
pésans er „Varnir Vesturlanda;
hlutverk Evrópuríkja í Nató.“
Þar stendur að Evrópuríkin hafi
varið 138 miljörðum bandaríkja-
dala til hemaðarmála á fyrra ári
en það væri aukning um 34 af
hundraði frá því árið 1970.
Evrópumenn viðurkenna að
Bandaríkjamenn hafi eytt meir
en helmingi hærri upphæð £ víg-
búnaðarmál í fyrra, 288 miljörð-
um dala, en það segi ekki nema
hálfan sannleikann því aðeins
hluti þess fjár renni til Nató. Enn-
fremur leggi Evrópuríkin ýmis-
legt af mörkum sem ekki sé síður
mikils virði en beinharðir pening-
ar, þau ljái til að mynda land
undir heræfingar og bækistöðvar
erlendra hermanna. Enn er tekið
fram að bandarískir hermenn
vinni fyrir kaupi en þorri kollega
þeirra í Vestur-Evrópu séu
kvaddir til herþjónustu nauðugir
viljugir.
Reuter/-ks.
Suður-Afríka
Hvítar löggur sakfelldar
'völdu og myrtu ungati blökkumann. 8 kollegar þeirra báru vitni gegn þeim
Tveir hvítir löprephihiónar móðir hans hefði hafnað honum, að hann er óvemju dökkur á
hömnd af „hvíturrí* manni að
Tveir hvítir lögregluþjónar
voru í gær fundnir sekir um að
hafa misþyrmt ungum blökku-
manni hrottalega og myrt hann.
Það var hvítur dómari í bænum
Grahamstown sem kvað upp
þennan úrskurð. Á meðal þeirra
sem báru vitni í málinu voru átta
óeirðalögreglumenn sem störf-
uðu undir stjórn annars hinna
sakfelldu, Lcons de Williers.
Sjónarvottar skýrðu frá því
fyrir réttinum að lögreglusveit de
Williers hefði ráðist inní Lingeli-
hlehverfi þeldökkra þar sem
fjöldi manna fylgdi látnum ANC
félaga til grafar. Tilviljun ein
hefði ráðið því hverjir teknir voru
höndum en á meðal þeirra var 18
ára gamall piltur, Wheanut Stu-
urman að nafni.
Stuurman var fluttur til höfuð
stöðva sveitar de Williers þar sem
honum var misþyrmt hrottalega,
svo hrottalega að foringinn óttað-
ist eftirmál yrði hann látinn laus.
Þvf kom hann að máli við einn
manna sinna, David Goosen að
nafni, 26 ára gamlan ógæfumann,
og sagði við hann að best færi á
því að Stuurman yrði „leiddur
út“. Að sögn vitnanna virtist Go-
osen ekki óvanur því að fá fyrir-
mæli á svona rósamáli. Hann fór
með piltinn niður að árbakka,
skaut hann í hálsinn og fleygði
líkinu í ána.
De Williers og Goosen kváðust
báðir saklausir en allt kom fyrir
ekki. Þeir eiga dauðadóm yfir
höfði sér nema verjanda þeirra
takist að finna þeim eitthvað til
málsbóta. Hið eina sem lögmað-
ur Goosens hefur bent á skjól-
stæðingi sínum til „réttlætingar“
er litaraft húðar hans.
Hann hefði átt erfiða æsku,
móðir hans hefði hafnað honum,
leikfélagar strítt honum og koll-
egarnir tortyggt hann. Allar hafi
þessar hremmingar stafað af því
vera.
Reuter/-ks.
Víetnam
Feta í fótspor Rússa
Víetnamskir valdhafar hyggjast kveðja 50
þúsund hermenn heimfrá Kampútseufyrir
árslok
Embættismenn í Hanoi skýrðu
scndiráðsmönnum að vestan
frá því í gær að 50 þúsund víet-
namskir hermenn yrðu kvaddir
heim frá Kampútseu fyrir lok
þessa árs. Þeir hermenn sem eftir
yrðu í grannríkinu myndu þaðan-
ífrá lúta yfírstjórn heimamanna.
Fyrstu hermennirnir yrðu komn-
ir heim í næsta mánuði.
Víetnamskir hermenn.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að víetnamskur her hélt
inní Kampútseu fyrir réttum tíu
árum og kollvarpaði hinni al-
ræmdu stjórn Pols Pots og
Rauðra Khmera í Phnom Penh.
Ríkisstjórnin sem þá tók við er
einkar vinveitt Víetnömum en á í
höggi við þrjár fylkingar skæru-
liða, þar á meðal leifar hers
Rauðu Khmeranna. Hitann og
þungann af glímunni við upp-
reisnarmenn hafa víetnamskir
hermenn þurft að bera.
Það er náttúrlega engin tilvilj-
un að ákvörðun um heimkvaðn-
ingu hermannanna skuli tekin
nú. Fjórði fundur Reagans og
Gorbatsjovs stendur fyrir dyrum
og þykir víst að málefni Kam-
pútseu verði rædd í þaula.
Utanríkisráðherra Víetnams,
Nguyen Co Thach, hefur að und-
anförnu dvalið í Moskvu og rætt
við vini sína þar um ýmsar leiðir
til þess að binda enda á ófriðinn í
nágrannaríkinu. Sovétmenn hafa
sem kunnugt er ákveðið að hætta
afskiptum af innanríkismálum
Afganistans og þeir eru áfram um
að Víetnamar fylgi fordæmi sínu í
Kampútseu. Reuter/-ks.
ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13