Þjóðviljinn - 29.05.1988, Blaðsíða 10

Þjóðgarðurinn í Skaftafelli
Einstakt útivistarsvœði
í faðmi jökla
Gesfum boðið að frœðasf um nóttúrufar og sögu
í gönguferðum með landvörðum
(september á síðasta ári voru
liðin 20 árfrá stofnun þjóð-
garðs í Skaftafelli. Umsjón
hans hefur verið í höndum
Náttúruverndarráðs, sem
þurft hefur að standa vörð um
friðun náttúrunnar og á sama
tíma vinna að því að gera
svæðið aðgengilegt til útivist-
ar. Eftirað þjóðgarðurinn
komst í alfaraleið hefur hann
verið meðal fjölsóttustu ferða-
mannastaða landsins og
dregið að jafnt innlenda og er-
lenda ferðalanga. Af langri
sögu byggðar í Skaftafelli má
margt læra um lífshætti fyrri
tíma og sambýli manna við
stórvirk náttúruöfl. Þeim sem
leggja leið sína í þjóðgarðinn
gefst tækifæri til að fræðast
um sögu íslands og náttú-
rufar, auk þess að njóta úti-
vistar í einstöku umhverfi.
Friðað áður en ein-
angrun var rofin
Sá sem beitti sér mest fyrir
stofnun þjóðgarðs í Skaftafelli
var Sigurður Þórarinsson jarð-
fræðingur. í rökstuðningi hans
fyrir friðun Skaftafellslands segir
m.a.: „Vart leikur það á tveim
tungum, að náttúrufegurð í
Skaftafelli í Öræfum er stórfeng-
legri en á nokkru byggðu bóli á
íslandi. Þarna er að finna flest
það sem prýðir íslenska náttúru
mest. Stórleikur landsskaparins
er óvíða, ef nokkur staðar meiri,
og útsýni óviðjafnanlegt til hæsta
fjalls landsins, yfir mesta skrið-
jökul þess og víðáttumesta
sand.“
Þjóðgarðsstofnunin varð síðan
að veruleika, vegna velvilja ábú-
BREYTT
KÍLÓMETRAGJALD
ÍSTAÐGREBSLU
FRÁ 1. MAÍ1988
Frá og með 1. maí 1988 breytist áður auglýst skattmat á kflómetragjaldi, sbr.
auglýsingu ríkisskattstjóra nr. 3 frá 4. janúar sl.
Mattil tekna á endurgjaldslausum afnotum launamanns af bifreið sem launagreiðandi
hans lœtur honum í té hœkkar þannig:
Fyrir fyrsiu 10.000 km afnot úr 15,50 pr. km f kr. 16,55 pr. km.
Fyrirnœstu 10.000 kmafnotúrl 3,90 pr.kmikr. 14,85pr.km.
Yfir20.000 km afnot úr 12,25 pr. km íkr. 13,10 pr. km.
Mat á endurgreiddum kostnaði til launamanns vegna afnota launagreiðanda af
bifreið hans, sem halda má utan staðgreiðslu, hœkkar þannig:
Fyrirfyrstu 10.000 km afnot úr 15,50 pr. km f kr. 16,55 pr.km.
Fyrirnœstu 10.000 km afnotúr 13,90 pr. kmíkr. 14,85 pr. km.
Yfir20.000 km afnotúr 12,25pr. km íkr. 13,10 pr. km.
Fái launamaður greitt kílómetragjald frá opinberum aðilum vegna aksturs í þágu
þeirra sem miðast við „sérstakt gjald" eða „torfœrugjald" sem
Ferðakostnaðarnefnd ákveður má hœkka kílómetragjaldið sem hér segir:
Fyrir 1 -10.000 km akstur-sérstakt gjald hœkkun um 2,55 kr. pr. km.
torfœrugjald haekkun um 6,90 kr. pr. km.
Fyrir 10.001-20.000 km akstur-sérstaktgjaldhœkkun um 2,25 kr. pr. km.
torfœrugjald hœkkun um 6,10 kr. pr. km.
Úmfrarn 20.000 km akstur-sérstaktgjaldhœkkun um 2,00 kr. pr. km.
torfœrugjaid hækkun um 5,40 kr. pr. km.
Önnur atriði í áðurnefndri auglýsingu nr. 3 frá 4. janúar sl. breytast ekki.
RSK
RÍKISSKATTSTJÓRI
enda jarðarinnar og aðstoðar er-
lendra náttúruverndarsamtaka.
Er ljóst þótti að nægjanlegt fé
fengist ekki hjá íslenska ríkinu,
lagði World Wildlife Fund fram
meirihlutann af kaupverði jarð-
arinnar.
Tímasetning þjóðgarðsstofn-
unarinnar ber vott um fyrir-
hyggju sem meira mætti sjást af
núna. í dag er ofurkapp lagt á að
fá sífellt fleiri ferðamenn til
landsins, en minni áhersla er á að
undirbúa landið undir móttöku
þeirra. Stofnárið, 1967, var ein-
angrun Öræfasveitar rofin að
hluta með opnun brúar yfir Jök-
ulsá á Breiðamerkursandi. Eftir
opnun brúnna yfir Skeiðarársand
í júlí 1974, skall holskefla hring-
vegsfara yfir Skaftafell. Fyrir
þann tíma hafði tekist að byggja
þjónustumiðstöð og undirbúa
svæðið að einhverju leyti fyrir sitt
nýja hlutverk.
Gróðurreiturískjóli
jökla
Margt hjálpast að við að gera
þjóðgarðinn í Skaftafelli að úti-
vistarsvæði sem á fáa jafnoka.
Hinar miklu andstæður hljóta að
hrífa flesta. Umvafinn jöklum og
sandauðn liggur gróðurreitur,
þar sem fjölbreytt plöntu- og
dýralíf þrífst. Gróskuna í Skafta-
felli má þakka mikilli veðursæld.
Við suðurströndina er hæstur
meðalárshiti hérlendis. Árin
1931-1961 mældist hann 5 gráður
á Fagurhólsmýri, sem er næsta
veðurathugunarstöð. Ekki
skortir heldur vætuna, því reikna
má með að einhver úrkoma mæ-
list í um 200 daga á ári. Öræfa-
jökull leggur sitt af mörkum með
því að veita skjól fyrir austanátt-
inni, sem er tíður gestur á þessum
slóðum.
Innan marka þjóðgarðsins má
sjá sýnishorn af helstu gróður-
lendum landsins, s.s. móa, mýrar
og mela. Þar hafa fundist um 210
tegundir háplantna. Meðal þeirra
eru 3 fallegar blómategundir sem
teljast einkennisplöntur Austur-
lands og eru það bláklukka,
klettafrú og gullsteinbrjótur. Ár-
aurar og jökulöldur eru mikið að
gróa upp eftir að jöklar tóku að
hopa og ágangur jökulvatna var
heftur. í Skaftafellsbrekkunum
tekur við birkiskógur með fjöl-
breyttum svarðgróðri og víðikj-
arr er víða í sókn. Inn í Morsárdal
er Bæjarstaðarskógur sem státar

* ;
Leið flestra sem koma í Skaftafell liggur upp að Svartafossi.
10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 29. maí 1988