Þjóðviljinn - 02.06.1988, Síða 9
'"'wwMft.m*
TSfgiý.SÍ Itau
09 *
•Wfflnim,
Frumril
hvers mánaðar
stendur fyrir dyrum að hefja
kynningarátak á námi og starfi
hjúkrunarfræðinga til að reyna
að beina stærri hluta af þeim sem
hug hafa á langskólanámi inn á þá
braut.
Skortur á sjúkraliðum er einn-
ig töluverður og að sögn Kristínar
Guðmundsdóttur, formanns
Sjúkraliðafélagsins, sækja sífellt
•færri í það nám. Sjúkraliðanám
tekur nú 3 ár og er kennt í 4 fjöl-
brautaskólum, auk Sjúkraliða-
skólans. Kristín sagði að útlitið
væri ekki gott fyrir næsta haust
því aðeins 14 væru búnir að sækja
um nám í skólanum. Venjulega
hefur Sjúkraliðaskólinn útskrifað
um 40-50 á ári. Áður virtist þetta
nám höfða nokkuð til kvenna.
sem voru að koma út á vinnu-
markaðinn eftir að hafa sinnt
heimilisstörfum lengi, en því er
ekki að heilsa lengur.
Eftir þriggja ára nám cru byrj-
unarlaun sjúkraliða 43.528 og
sagði Kristín launin stóran þátt í
skortinum á starfsfólki í þessari
stétt. Einnig virtust margir hafa
óljósa hugmynd um hvert starfs-
svið sjúkraliða væri og bæta þyrfti
úr því með kynningu á starfinu ef
laða ætti fólk í nám í þessari
grein.
Athugað var hjá Starfs-
mannafélaginu Sókn hver laun
aðstoðarfólks á sjúkrahúsum
væri. En eins og áður kom fram
hefur gengið illa að ráða í þau
störf að undanförnu. Svo dæmi
séu tekin fær 23 ára einstaklingur
nú 38.652 kr. í byrjunarlaun og 17
ára unglingar rúmlega 34.000.
Helst er það fólk í ræstingum sem
er á þessum dagtöxtum. Vakta-
vinnufólkinu tekst að hífa launin
aðeins upp með vaktaálagi og
greiðslum fyrir kaffitíma.
Það virðist nokkuð ljóst að ef
takast á að bjóða upp á góða
heilbrigðisþjónustu hér á landi
allt árið um kring, þurfi að koma
til betra mat á hjúkrunarstörfum
og aukin virðing fyrir því starfi
sem unnið er á sjúkrastofnunum.
Svo að vitnað sé í orð landlæknis
nýlega í viðtali: „Það er því miður
staðreynd að fólk á kost á mun
hærri launum fyrir að sinna vél-
um en veiku fólki.“ mj
Sjúkrahúsin
Sumarlokanir
aukast stöðugt
standa
auðar
hluta af sumri vegna vöntunar á
það ekki fyrr en á 5.-6. degi. Hún
sagði að lokunin hefði í för með
sér aukið álag hjá þeim en vel ætti
að vera hægt að ráða við það, þar
sem ekki skorti starfsfólk á fæð-
ingargang. Þangað gengi yfirleitt
best að ráða fólk, því starfið þætti
spennandi.
Löng sumarfrí og
lítið um afleysinga-
fólk
Bæði Sigurlín og Vigdís sögðu
helstu ástæðuna fyrir miklum
lokunum yfir orlofstímann vera
að sumarfrí væru almennt orðin
löng og óraunhæft að halda að
hægt væri að fá nógu margt fagl-
ært afleysingafólk. Mest vantar
hjúkrunarfræðinga og sjúkraliða
og sagði Sigurlín að á Borgarspít-
alanum einum þyrfti að fá 67
hjúkrunarfræðinga og 50 sjúkra-
liða í 16 vikur um orlofstímann,
ef leysa ætti vandann sem skap-
aðist vegna sumarleyfa. - Það
bíður enginn mannskapur heima
eftir að taka að sér sumarafleys-
ingar. Hún sagði að það væri ekki
mikið um að fólk tæki frí utan
orlofstímans, sem er frá miðjum
maí, fram í miðjan september.
Margir eru með börn í skólum og
þurfa einnig að taka mið af því
hvenær maki getur fengið frí.
Varla er við því að búast að völ
sé á fólki til afleysinga á sama
tíma og ekki tekst að manna allar
stöður á sjúkrahúsunum. Sigurlín
sagði að á Borgarspítalanum
vantaði í 20% af stöðum sjúkra-
liða og 16% af stöðum hjúkrun-
arfræðinga. Þó ekki kæmi sumar-
leyfi til ylli skortur á starfsfólki
því, að rétt væri hægt að halda
deildum gangandi og þyrfti mikið
að biðja fólk um að taka auka-
vaktir. Á sjúkrahúsunum er unn-
ið 24 tíma á sólarhring og starfið
þess eðlis að ekki er hægt að láta
verkefni bíða þótt einhverjir
starfsmenn forfallist.
Vigdís Magnúsdóttir á Land-
spítalanum sagði að það væri nýtt
á þessu ári og því síðasta, að að-
stoðarfólk vantaði og einnig
skorti skúringafólk. Nú í sumar
hefði samt gengið betur að fá af-
leysingafólk í þau störf en í fyrra,
þegar framboð á atvinnu í verslun
og þjónustu jókst mikið. Sigurlín
tók í sama streng og sagði að
skólafólk sækti nú mun minna
eftir sumarvinnu hjá þeim og
hefði verið hægt að veita flestum
sem sýndu áhuga starf.
Krefjandi störf
en laun lág
Auknu framboði á minna
krefjandi og betur launuðum
störfum hefur verið kennt um að
erfiðara er að fá fólk í ýmis störf í
heilbrigðisþjónustunni.
Þegar leitað var eftir skýring-
um á hjúkrunarfræðingaskortin-
um, meðal þeirra sjálfra, töldu
flestir meginástæðuna vera lág
laun, mikið vinnuálag og óreglu-
legan vinnutími. Dregið hefur úr
ásókn í hjúkrunarfræðinám og nú
Aðeins hœgt að sinna bráðatilfellum á sama
tíma og langir biðlistar eru í aðgerðir.
Mikill skortur áfaglœrðu hjúkrunarfólki í
afleysingar og einnig orðið erfiðara að fá
aðstoðarfólk
í apríl sendu fulltrúar spítal-
anna í Reykjavík heilbrigðisráð-
herra bréf, þar sem segir að enn
erfiðara muni reynast að reka
spítalana í sumar en áður. Þar er
lögð fram áætlun um lokun á ein-
um 20 deildum og er starfsemin
lögð niður á flestum þeirra í 5-6
vikur. Hér er um að ræða hátt á 4.
hundrað sjúkrarúm og fyrirsjáan-
legt að auk þess þurfi að taka úr
notkun einstök rúm á ýmsum
öðrum deildum. Þjónusta spítal-
anna dregst því verulega saman
yfir orlofstímann og er skortur á
hjúkrunarfræðingum og sjúkra-
liðum til afleysinga sögð megin-
ástæðan.
Ekki tekið
af biðlistum
Haft er samráð milli sjúkra-
húsanna þegar verið er að skipu-
leggja sumarlokanir og reynt að
koma málum þannig fyrir að ekki
sé sömu deildum lokað allsstað-
ar. í samtölum við hjúkrunarfor-
stjóra á Borgar- og Landspítala
kom fram að samdrátturinn í
starfseminni í sumar leiddi til
þess að ekki væri hægt að komast
yfir meira en sinna aðgerðum,
sem ekki væri hægt að fresta. Á
báðum stöðum er t.d. bæklunar-
lækningadeildum lokað á sama
tíma og löng bið er eftir að kom-
ast í bæklunar- og beináaðgerðir.
Sigurlín Gunnarsdóttir, hjúkr-
unarforstjóri á Borgarspítlanum
sagði að lokanir á lyflækninga-,
skurðlækninga- og endurhæfing-
ardeildum væru álíka margar og
undanfarin ár. Viðbótin í sumar
fælist aðallega í því að loka þyrfti
einni af 4 öldrunardeildum í 3
mánuði. Um er að ræða 27 rúm
og sagði Sigurlín að undirbúning-
ur að lokun hefði staðið lengi og
gengið vel að koma fólkinu fyrir
ýmist á öðrum deildum sjúkra-
hússins eða utan þess. Hún sagði
að á þeim deildum sem opnar
verða á Borgarspítalanum mætti
búast við að þjónusta drægist
eitthvað saman, þar sem ekki er
ráðið í afleysingar fyrir alla sem
fara í frí.
Lokanir á Landspítalanum
verða svipaðar og í fyrra, en þar
verður 5 sjúkradeildum lokað og
einnig göngudeild húðsjúkdóma
að Vífilsstöðum. Einnig er líklegt
að fella þurfi niður hjartaaðgerð-
ir í 3-4 vikur vegna sumarleyfa,
þó að bið sé eftir að komast í slíka
meðferð. Athygli vekur að tvær
af fjórum almennum barna-
deildum eru lokaðar í 12 vikur.
Er Vigdís Magnúsdóttir hjúkrun-
arforstjóri var spurð hvaða sjón-
armið réðu því hvaða deildum
væri lokað, sagði hún að lokun
barnadeildanna stafaði bæði af
skorti á starfsfólki og reynslu af
því að álagið þar minnkaði yfir
sumartímann. Mest ásókn væri í
að koma börnum í aðgerðir strax
eftir að skólum lyki á vorin. Sitt
hvorri lyf- og handlækninga-
Á Landspítalanum verða 2 barnadeildir lokaðar í 12 vikur.
Um 20 sjúkradeildir í Reykjavík munu
afleysingafólki.
deildinni er lokað og sagði Vigdís
að 4 síkar væru á spítalanum og
einni lokað um tíma á hverju
sumri.
Fæðingarheimilinu
lokað í 6 vikur
í apríl lýstu ljósmæður yfir
áhyggjum af þeirri þróun sem er
að verða á umönnun sængur-
kvenna yfir sumartímann. Á
Fæðingarheimilinu er rúm fyrir
13 sængurkonur og síðustu sumur
hefur því verið lokað vegna
sumarleyfa, sem þýðir aukið álag
á Kvennadeild Landspítalans.
Hefur það í för með sér minni
þjónustu við sængurkonur, þar
sem þurft getur að stytta legutím-
ann um 2-3 daga án þess að á móti
komi aukin heimahjúkrun. Ljós-
mæður skoruðu á stjórn Borgar-
spítalans að hætta við fyrirhu-
gaða 6 vikna lokun í sumar, því
fyrirsjáanleg væri aukning fæð-
inga um allt land. Hulda Jens-
dóttir forstöðukona á Fæðingar-
heimilinu sagði að því miður
hefði ekki verið orðið við því og
ekki tekið í mál að stytta lokun-
ina í ár með því að skipuleggja
sumarfrí öðruvísi.
Ásgerður Helgadóttir ljós-
móðir á Kvennadeild Landspítal-
ans, sagði að hluta af þeim tíma
sem Fæðingarheimilið var lokað í
fyrrasumar hefði þurft að senda
konur heim á 4. degi, en talið
væri lágmarksþjónusta að gera
Frá 1. júní þarf ekki lengur að umskrá
bifreið þegar hún er seld úr einu umdæmi í
annað eða eigandi flytur á milli umdæma.
Umskráningar verða þó heimilar til 31.
desember n.k.
Við sölu á bifreið þarf því eftirleiðis einungis
að senda nákvæmlega útfyllta sölutilkynn-
ingu ásamt eigendaskiptagjaldi kr. 1.500.-
til Bifreiðaeftirlits ríkisins, eða fógeta og
sýslumanna utan Reykjavíkur.
Dómsmálaráðuneytið
GJALDDAGI
. FYRIR SKIL .
A STAÐGREIÐSLUFE
Launagreiðendum ber að
skila afdreginni staðgreiðslu
af launum og reiknuðu endur-
gjaldi mánaðarlega. Ekki
skiptir máli í þessu sambandi
hversu oft í mánuði laun eru
greidd né hvort þau eru greidd
fyrirfram eða eftir á.
Gjalddagi skila er 1.
hvers mánaðar en eindagi
þann 15.
Með greiðslu skal fylgja grein-
argerð á sérstöku eyðublaði
„skilagrein“. Skilagrein berað
skila, þó svo að engin stað-
greiðsla hafi verið dregin af í
mánuðinum.
Allar fjárhæðir skulu
vera í heilum krónum.
Allir launagreiðendur og sjálf-
stæðir rekstraraðilar eiga að
hafa fengið eyðublöð fyrir
skilagrein send. Þeir sem ein-
hverra hluta vegna hafa ekki
fengið þau snúi sér til skatt-
stjóra, ríkisskattstjóra, gjald-
heimtna eða innheimtumanna
ríkissjóðs.
-Gerið skil tímanlega
og forðist örtröð sfðustu dagana.
RSK
RÍKISSKATTSTJÓRI
. SPARAÐU SP0RIN
PU ÞARFT EKKILENGUR
AÐ UMSKRÁ