Þjóðviljinn - 04.06.1988, Blaðsíða 3

Námsmenn
Góð laun
frum-
skilyrði
Á Atvinnumiðlun námsmanna
fengust þær fréttir i gær að um
200 námsmenn hefðu nú fengið
störf í gegnum miðlunina og aðrir
200 ættu að geta fengið störf áður
en langt um liði. Námsmenn viiji
hærri laun en lægstlaunuðu störf-
in gefa því þeir hafi einvörðungu
tök á að vinna þrjá mánuði á ári.
Af tæplega 40 þúsund króna
mánaðarlaunum geta fáir lifað,
hvað þá ef þeir hafa þau laun ein-
ungis í þrjá mánuði og síðan
námslán uppá innanvið 30 þús-
und hina mánuði ársins, að sögn
Marenar Finnsdóttur. Hún er
starfsmaður Atvinnumiðlunar
námsmanna.
Yngri námsmenn, á
grunnskólaaldri og búsettir í
Reykjavík, geta helst fengið
vinnu á vegum Vinnuskóla
Reykjavíkurborgar eða í gegnum
Ráðningarskrifstofu Reykjavík-
urborgar. í gegnum Ráðningar-
skrifstofuna hafa tæplega 500
ungmenni fengið vinnu og rúm-
lega 100 bíða svara. Hjá Vinn-
uskólanum eru nú starfandi 12-
1300 krakkar á aldrinum 13-14
ára og að sögn Lilju Möller hjá
Vinnuskólanum er fjölbreytileiki
starfanna sífellt að aukast og fél-
agsstarf krakkanna alltaf að
verða meira og meira. -tt
Ölfusárbrúin
Knattspyrnu-
félagið gefur
tóninn
- Við höfum hist á óformlegum
fundi til að ræða þessi mál. En
það hafa ekki verið teknar neinar
ákvarðanir um framhaldið, sagði
Magnús Karel Hannesson oddviti
Eyrabakka þegar hann var
spurður um aukið samstarf
sveitarfélaganna á svokölluðu Ár-
borgarsvæði, með tilkomu Olfus-
árbrúar. - Það mætti nú segja að
ungmennafélögin á Stokkseyri,
Eyrarbakka og Þorlákshöfn hafi
gefið tóninn með því að stofna
sameiginlegt knattspyrnuiið.
Það skapast að sjálfsögð mun
betri möguleikar til samstarfs
þegar brúin kemst í gagnið, sagði
Magnús. Hann sagði að þá yrði
hægt að tala um Ölfus og Flóann
sem eitt atvinnusvæði. - Það þarf
að ræða það hvernig best væri að
mæta þeirri þróun.
Þótt ekki sé enn búið að ák-
veða um áframhald viðræðna um
aukið samstarf sveitarfélaganna á
þessum slóðum má telja víst að
svo verði. Brúin verður að öllum
líkindum tekin í notkun í
ágústmánuði, en þá á að vera lok-
ið vegagerð vestanmegin við
brúna. -sg
FRETTIR
Fiskverð
Hækkar um tæp 5%
Verðlagsráð sjávarútvegsins: Fiskverð ákvarðað með atkvæðum oddamanns og kaupenda. Seljendur
bóka harðorð mótmœli. Óskar Vigfússon: Brot á bráðabirgðalögunum
A fundi yfirnefndar Verð-
lagsráðs sjávarútvegsins í gær var
ákveðið með atkvæðum odda-
manns og kaupenda gegn at-
kvæðum seljenda að hækka fisk-
verð að meðaltali um tæp 5%, en
hækkunin er misjöfn eftir tegund-
um. Þorskur og ýsa hækka um
5% en ufsi og karf! um 2%. Verð-
ið gildir frá 1. júní sl. til 30. sept-
ember 1988.
Fulltrúar seljenda í yfirnefnd-
inni, þeir Helgi Laxdal varafor-
seti Farmanna- og fiskimanna-
sambandsins og Sveinn H. Hjart-
arson hagfræðingur LÍÚ, gerðu
svohljóðandi grein fyrir atkvæði
sínu við verðákvörðunina: „Enn
hefur fulltrúum kaupenda tekist
með aðstoð ríkisfulltrúans í
Verðlagsráði sjávarútvegsins að
koma í veg fyrir eðlilega hækkun
fiskverðs til útgerðar og sjó-
manna. Afkomu flotans er stefnt
í voða og sjómönnum er ætlað að
sætta sig við stórfellda kjara-
skerðingu á meðan öðrum
launþegum er tryggð, með bráða-
birgðalögum, tekjuaukning um
12,75%. Á sama tíma er fisk-
vinnslunni tryggð um 17% tekju-
aukning með gengisfellingum, og
gefið vilyrði um 3% til viðbótar.
- Þessi ákvörðun skilur útgerð-
ina og sjómenn eftir í miklum erf-
iðleikum og mun þrýsta á aukinn
ferskfiskútflutning næstu mán-
uði. Með þessari ákvörðun er
ljóst að Verðlagsráð sjávarút-
vegsins er ekki hæft til að sinna
hlutverki sínu um verðlagningu á
afla.“
Óskar Vigfússon, formaður
Sjómannasambandsins, sagði að
sjómenn myndu leita álits síns
lögfræðings á því hvort þessi
verðákvörðun bryti ekki í bága
við bráðabirgðalög ríkisstjórnar-
innar sem gerir ráð fyrir lág-
markshækkun upp á 10% ef ekki
semdist á milli aðila, og vísa mál-
inu til gerðardóms til úrskurðar.
Hann sagði ljóst vera af bókun
seljenda í Verðlagsráði að bæði
sjómenn og útgerðarmenn væru á
förum úr Verðlagsráði. Sjálfur
sagði hann það á hreinu að full-
trúi sjómanna myndi ekki starfa í
Verðlagsráði að verðákvörðun
um rækju- og hörpudisksverð
sem á eftir að taka ákvörðun um.
Óskar sagði það jafnframt vera
staðreynd nú að sjómenn ættu að
taka á sig versnandi þjóðarhag
einir stétta á meðan aðrir hefðu
sitt á þurru og slíkt yrði ekki þol-
að. Hann sagði þetta vera kaldar
kveðjur til sjómanna á sjómanna-
daginn, sem á morgun verður
haldinn hátíðlegur í 50. sinn.
Árni Benediktsson, annar full-
trúi kaupenda í Verðlagsráði,
sagði að staða fiskvinnslunnar
væri erfið um þessar mundir og
hefði hún teygt sig til hins ýtrasta
með þessari fiskverðshækkun.
Hann sagði jafnframt að það lægi
alveg í augum uppi að notað yrði
vilyrði ríkisstjórnarinnar um 3%
gengislækkun til viðbótar 10%
lækkuninni til að mæta
kostnaðarauka fiskvinnslunnar
vegna fiskverðshækkunarinnar.
Árni vísaði því alfarið á bug að
bráðabirgðalög ríkisstjórnarinn-
ar hefðu verið brotin með því að
hækka ekki fiskverðið um 10%
og sagði að ákvörðun hefði verið
tekin um fiskverð en ekki laun!
Björn Grétar Sveinsson for-
maður Sjómanna- og verkalýðs-
félagsins Jökuls á Höfn í Horna-
firði sagði þessa fiskverðshækkun
vera algjörlega ófullnægjandi og
koma sér mjög á óvart því hann
hefði haldið þá fá 10% hækkun
eins og segir í bráðabirgðalögum
ríkisstjórnarinnar um þá sem
ósamið áttu þegar lögin voru sett.
Björn Grétar kvað það alveg á
hreinu að sjómenn sættu sig illa
við þetta verð. - grh.
y Grœnmetismarkaður
Odýrir tómatar
Kílóiðfór niður íl5 krónur. Hœtt við að skili sér aðeins að hluta til
neytenda. Fulltrúi neytendasamtakanna: Ekki markaðuref
lágmarksverð erákveðið
Á fimmtudaginn var afnumið
lágmarksverð á tómötum á upp-
boðsmarkaði Sölufélags garð-
yrkjumanna og fór meðalverð
fyrir kfló niður í tæpar 35 kr.
Lágmarksverð hafði verið 160
kr. og í síðustu viku þurfti að
henda 1800 kflóum sem seldust
ekki á því verði.
Neytendasamtökin hafa mót-
mælt því að verði á tómötum sé
haldið uppi á sama tíma og of-
framboð er á þeim og hóta að
grípa til ráðstafana sem stuðlað
gætu að bættum hag neytenda.
Jónas Bjarnason sagði að ekki
væri hægt að tala um markað þeg-
ar framleiðendur ákveða lág-
marksverð. - Ef þeir ætla að á-
kveða verðið sjálfir eiga íslenskir
neytendur rétt á frjálsum inn-
flutningi samhliða, því hér er um
einokunarvöru að ræða. Hann
sagði það algert bull að tala um
fast framleiðsluverð, sem taka
þurfi tillit til við verðlagningu.
Framleiðslukostnaður væri
breytilegur milli manna.
Jónas sagði að fólk væri vant
því að geta aðeins keypt tóm'ata
sem skraut á brauð og því tæki
ákveðinn tíma þar til áhrif verð-
lækkana kæmu fram í aukinni
neyslu. Framleiðendur og versl-
anir þyrftu að auglýsa uppskeru-
toppa og lækkað verð til að fólk
tæki við sér.
Kristján Benediktsson hjá
SFG bjóst við að aftur yrði sett
lágmarksverð eftir reynsluna á
fimmtudaginn. Hann sagði að
bændur þyrftu 120-140 kr. til að
lifa á framleiðslunni, en áleit eðli-
legt að fara aðeins neðar á tímum
offramleiðslu.
A útsölunni seldust um 12.000
kíló og að sögn Kristjáns hefur
reynslan verið sú að grænmetið
hækki að meðaltali um 90% frá
markaði til neytanda.
•mj Má bjóða þér tómata?
Stúdentaráð
Verslunarmenn
Stúdentar ekki í Suður-Afríkusamtökin
Formaður hafnar aðild án umrœðu. Tillaga Röskvu um aðild felld á jöfnu.
Vinnubrögðum formanns harðlega mótmœlt
Formaður Stúdentaráðs
Sveinn Andri Sveinsson hafnaði
boði um stofnaðild SHÍ að Suður-
Afríkusamtökunum án þess að
erindið væri borið upp í
utanríkisnefnd SHÍ eða afstaða
tekin til þess í Stúdentaráði. Rös-
kva mótmælti þessum vinnu-
brögðum harðlega á síðasta fundi
Stúdentaráðs þann 3.júní sl. Á
fundinum báru fulltrúar Röskvu
upp tillögu um aðild að
Suður-Afríkusamtökunum en sú
tillaga var felld á jöfnum at-
kvæðum - 15 atkvæði Röskvu
með og 15 atkvæði Vöku á móti.
f ræðu sem hann hélt á fundin-
um sagði Sveinn Andri ma. að
stúdentar hefðu ekkert með það
að gera að standa í mótmælum
sem þessum, þeir gætu alveg eins
mótmælt þörungafaraldrinum í
Noregi. Taldi Sveinn Andri þöru-
ngana jafnbagalega fyrir stú-
denta og ofsóknir stjórnarinnar í
Pretóríu gegn svörtum stúdent-
um í Suður-Afríku
Vinnubrögðum Sveins Andra í
þessu máli var harðlega mótmælt
af fulltrúum Röskvu og þau sögð
gerræðisleg. Umræða af þessu
tagi ætti fullt erindi inn í
Stúdentaráð ma. vegna þess að
hún snerti hagsmuni stúdenta í
Suður-Afríku og Suður-
Afríkusamtökin væru kjörinn
vettvangur til að sýna stuðning
stúdenta í verki.
Vökumenn eru á móti þvf að
Stúdentaráð ræði annað en
þröngt skilgreind hagsmunamál
stúdenta. En Röskvuliðar telja
stúdentum á íslandi bera skylda
til að sýna stúdentum um heim
allan stuðning þegar þeir sæti of-
sóknum að einhverju tagi.
Önnur námsmannasamtök
hafa gengið til liðs við Suður-
Afríkusamtökin td. Iðnnema-
sambandið og Samband íslenskra
námsmanna erlendis. Fulltrúar
Röskvu hörmuðu það á stúdenta-
ráðsfundinum að SHÍ skæri sig úr
að þessu leyti.
-rk
Oráðsían ekki
launafólks
Fundur stjórnar og formanna
aðildarfélaga Landssambands
verslunarmanna telur óþolandi
að það skuli ávallt vera ráðist að
launafólki þegar grípa þarf til
efnahagsráðstafana.
í ályktun fundarins er bent á að
orsaka efnahagsvandans sé ekki
að leita í kauptöxtum eða
kauphækkunum láglaunafólks.
Stjórnar- og formannafundur
LÍV skorar jafnframt á launafólk
að hnekkja þeirri aðför að samn-
ingsréttinum, sem fólgin er í
bráðabirgðalögum ríkisstjórnar-
innar.
Laugardagur 4. júní 1988 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3