Þjóðviljinn - 09.06.1988, Blaðsíða 9

Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Listahátíð 1988
Leiklist
Tilbrigdi
við stef
Andrés Sigurvinsson: En allt íeinu
snarkveikti ég á spennandi hug-
myndsem lykli að verkinu. Efég
vœriþúerþrjú tilbrigði við sama
stefið
í kvöld verður önnur af
tveimur forsýningum á leikriti
Þorvarðs Helgasonar, Ef ég væri
þú á litla sviði Þjóðleikhússins.
Forsýningarnar eru í tilefni Lista-
hátíðar, en leikritið verður frum-
sýnt í haust, í byrjun næsta
leikárs hjá Þjóðleikhúsinu. Ef ég
væri þú, var upphaflega fjórir
einþáttungar undir samheitinu
Kvennafár, en er nú leikið í nýrri
útgáfu Andrésar Sigurvinssonar
leikstjóra og annarra aðstand-
enda sýningarinnar.
Andrés kvaðst ekki vita fyrir
víst hvers vegna þetta leikrit en
ekki eitthvert annað hefði orðið
fyrir valinu sem annað af Lista-
hátíðarleikritum Þjóðleikhúss-
ins. - Kannski til að veita sex
leikkonum atvinnu, segir hann.
Ég bara veit það ekki.
Var í vafa
Þú hefur ekki sótt um að fá að
setja þetta leikrit upp hjá Þjóðleik-
húsinu?
- Nei, mér var boðið þetta
verkefni. Þorvarður bað um að
ég yrði leikstjóri verksins, og ég
sem lausráðinn leikari og leik-
stjóri hef ekki efni á að neita þeg-
ar mér býðst að vinna við æðstu
leiklistarstofnun landsins og öðl-
ast þar með þá dýrmætu reynslu
sem maður fær vissulega við það
að vinna með þrautþjálfuðum
listamönnum eins og eru í þessari
sýningu.
- í byrjun var ég reyndar í vafa
um hvort þetta væri verkefni fyrir
mig, því þó það væri erfitt að
neita atvinnutilboðinu og því sem
því fylgir, þá er ver af stað farið
en heima setið ef maður hefur
ekki trú á því sem maður er að
gera. En allt í einu snarkveikti ég
á spennandi hugmynd sem lykli
að verkinu, og ákvað að taka til-
boðinu. Sem stendur á þessi sýn-
ing hug minn allan, og vel það.
„Dansaðirðu ekki lengi í þessum kjól?“. Bríet Héðinsdóttir og Þór-
dís Arnlaugsdóttir.
Hugsað
sem málverk
Nú breyttuð þið nafninu á
leikritinu. Hverjar voru ástœðurn-
ar fyrir því?
- Hvað þýðir kvennafár?
Hvaða fyrirbrigði er það? Mér
fannst nafnið einfaldlega vera út í
hött og vinna á móti því sem ég sá
í stykkinu. Þegar við fórum svo
að kynnast því betur í gegnum
vinnuna kom upp þetta nafn, Ef
ég væri þú. Og þá þessi áhersla á
Ef. Þetta er það sem fólk segir
svo oft. Ef ég væri þú... Ef ég
hefði... Ef heimurinn... Ef þú...,
og svo framvegis. Þetta er nafn
sem vísar beinlínis í þessi tilbrigði
við stef sem mér finnst leikritið
vera.
Hvernig hafið þið breytt verk-
inu?
- Þetta eru upphaflega fjórir
einþáttungar, sem allir snúast um
tvær konur og samskipti þeirra.
Við fórum að sjá þessa fjóra þætti
sem tilbrigði við stef, eins og ég
minntist á áðan, eiginlega hugsa
ég sýninguna sem málverk, þar
sem tónlistin og ljósin eru pensill-
inn.
- Frá byrjun vorum við ákveð-
in í að halda öllum möguleikum
opnum og hafa alla mögulega
starfsmenn við sýninguna virka,
þannig að leikur, ljós, tónlist og
búningar hafa þróast nokkurn
veginn samtímis. Utkoman varð
þrjár myndir, þrír þættir, sem eru
tengdir saman með milliköflum,
sem eru unnir úr einum einþátt-
ungum alveg eins og for- og eftir-
málinn. Sýningin er þannig ein
heild, sem tekur um hálfan annan
tíma í flutningi, og leikkonurnar
eru allan tímann á sviðinu. Hver
þáttur snýst um tvær þeirra, en
hinar eru í kringum þær sem
hliðarmyndir, allan tímann.
Gott fólk
og þolinmótt
- Við vorum mjög heppin að fá
tækifæri til að vinna sýninguna á
þennan hátt, að geta gefið okkur
nógu rúman tíma til að öll atriði
hennar fengju að þróast á svipuð-
um tíma. Slíkt er hreint ekki
alltaf mögulegt í leikhúsi af þeirri
stærðargráðu sem Þjóðleikhúsið
er. Og þetta hefur ekkert farið úr
böndunum - svoleiðis, því að allir
voru strax tilbúnir til að fara
þessa leið við úrvinnsluna á verk-
inu, og það þrátt fyrir að það sé
mikið álag á starfsmönnum
leikhússins við að undirbúa þrjár
frumsýningar samtímis.
- Ég er líka svo heppinn að
vera með mjög gott fólk og þolin-
mótt með mér. Til dæmis finnst
mér Gunna Sigga sem sér um
leikmynd og búninga, oft vera
aðal. Við höfum átt mikla og
góða samvinnu alveg frá upphafi,
snúist í ótal hringi og alltaf gripið
eitthvað nothæft í hverri hring-
ferð (Halifax...), hent og breytt.
Já, allir þolinmóðir, og aðstoðar-
maður minn G. Margrét Óskars-
dóttir elskar mig, - og ég hana.
Frumskógur
af orðum
Er eitthvað sérstakt öðru fremur
sem þú hefur gengið út frá við
vinnuna?
- Margt! Til dæmis setningum
eins og þessari: „Að lifa - er að
gera það sem er nauðsynlegt án
þess að vera háður því sem maður
er að gera - þú deyrð af því annað
er óhjákvæmilegt - en æðrastu
ekki fyrir því. Láttu dauðann
ekki koma of nálægt þér, hann
skiptir ekki máli.“ - Það má
segja um þetta leikrit að það sé
eins og frumskógur, - frum-
skógur af orðum. Þessi orð raðast
upp í setningar og samræður, þau
hafa öll sínar eigin forsendur, á-
kveðna persónu á bak við sig,
með sín séreinkenni, og þar
skipta hliðarpersónurnar miklu
máli, ef til vill til að draga fram
aukaeinkenni á aðalpersónun-
um. En eins og þú veist getur
maður líka fengið of mikið af orð-
um. Oft detta mér í hug orð
Gríms vinar míns í Kaldaljósi
Vigdísar Grímsdóttur: Örð
trufla. Og það finnst mér Holla
(Þorvarði) takast að sýna okkur í
gegnum sumar persónurnar.
Ef ég væri þú, verður sýnt
tvisvar á Listahátíð, í kvöld og á
föstudagskvöldið. Leikendur eru
Bríet Héðinsdóttir, Þóra Frið-
riksdóttir, Þórunn Magnea
Magnúsdóttir, Lilja Guðrún Þor-
valdsdóttir, Þórdís Arnljótsdóttir
og María Ellingsen, en þær tvær
síðastnefndu leika nú sín fyrstu
hlutverk hjá Þjóðleikhúsinu.
Guðrún Sigríður Haraldsdóttir
hannaði leikmynd og búninga,
tónlistin er eftir Hilmar Örn
Hilmarsson, og lýsingin eftir Ás-
mund Karlsson. Aðstoðarmaður
og hvíslari er G. Margrét Óskars-
dóttir og Auður Bjarnadóttir að-
stoðaði við hreyfingar. LG
„Ha, er þetta í tísku?" María Ellingsen og Þóra Friðriksdóttir.
Fimmtudagur 9. júní 1988 ÞJÓÐVILJINN - SfeA j9