Þjóðviljinn - 14.06.1988, Síða 13

ERLENDAR FRETTIR
Frakkland
Sósíalistar ekki með meirihluta
Bœttu samt við sig 62þingscetum. Mikilóvissa ífrönskum stjórnmálum. Minnihlutastjórn sósialista likleg niðurstaða.
Le Pen og félögum sparkað afþingi
Urslit í kosningunum í Frakk-
landi á sunnudaginn komu
mjög á óvart. Sú staða sem nú er
uppi í frönskum stjórnmálum
hcfur aldrei áður komið upp þ.e.
að enginn einn flokkur hefur
styrk til þess að mynda stjórn.
Um 30% kjósenda sátu heima og
þeir virðast búnir að fá meira en
nóg af kosningum. Þetta var
fjórða og síðasta hrinan á rúmum
mánuði.
Úrslitin á sunnudagskvöld
voru túlkuð af hægra kosninga-
bandalaginu sem ósigur Mitterr-
ands forseta og af sósíalistum sem
sigur fyrir vinstri menn. Sósíalist-
ar fengu 276 þingsæti og bættu því
við sig 62 þingsætum frá síðustu
kosningum 1986. Þá vantar að-
eins 13 þingsæti til að ná hreinum
meirihluta í franska þinginu.
Kommúnistar fengu 27 þingsæti
og töpuðu ekki nema 8 þingsæ-
tum. Þeim hafði verið spáð miklu
afhroði og ef til vill hefur það
bjargað þeim. Þeir hafa nú í raun
betri möguleika en áður til þess
að láta til sín taka á franska þing-
inu. Vinstri flokkarnir hafa því
samanlagt 303 sæti á þingi.
Miðju- og hægriflokka kosn-
ingabandalagið fékk samanlagt
271 þingsæti og tapar því 24
þingsætum frá 1986. í fyrsta
skipti fá miðjumenn UDF fleiri
þingmenn kjörna en gaullistar
RPR, fengu nú 129 menn kjörna
á móti 126 hjá RPR. Hægri öfga-
flokkur Le Pen, National Front,
þurrkaðist út af þinginu og fékk
aðeins einn mann kjörinn en
hafði 32 áður. Foringjar kynþátt-
afordóma og ófrelsis eru því
komnir í útlegð í bili.
Að vissu leyti eru þessi úrslit
ósigur fyrir Francois Mitterrand
miðað við það sem hann ætlaði
sér með þessum kosningum. En
menn mega ekki gleyma því að
það er bandalag hægri- og miðju-
flokka sem tapar hreinum meiri-
hluta og að sósíalistar vinna heil
62 þingsæti. Þeir hafa því með
kommúnistum hreinan meiri-
hluta. Þettaerbreytingin frá 1986
og þingkosningar eru annað en
forsetakosningar í Frakklandi.
Hér verður líka að hafa það
hugfast, að þó að sósíalistar og
bandalag hægri- og miðjuflokka
séu svona hnífjafnir í útkomu
þessara kosninga þá er mikill
munur þarna á. Sósíalistaflokk-
urinn er samstilltur og
heilsteyptur flokkur en kosninga-
bandalag hægri og miðjuflokka
gæti tvístrast. Miðjuflokkur
Reymonds Barres er líklegur til
að kljúfa sig út. Þá er einnig leið-
togastríð í gangi á milli foringja
þessara flokka.
Allra augu mæna á Mitterrand.
Hvað gerir hann í þeirri stöðu
sem upp er komin í frönskum
stjórnmálum? Hann hefur talað
um að opna nýjar leiðir í franskri
pólitík. Hefur hann fengið upp í
hendurnar tækifæri til að hrinda

Michel Rocard, sósíalisti, myndar líklega fyrstu minnihlutastjórn 5.
lýðveldisins.
þeirri hugmynd í framkvæmd?
Talað er um að hann hafi aðeins
þrjá kosti um að velja. í fyrsta
lagi mögleikinn á að fá stuðning
kommúnista við stjórnina. Þessi
möguleiki virðist nú úr sögunni
eftir yfirlýsingu Georges Marcha-
is, leiðtoga kommúnista í gær.
Hann sagði að þeir myndu styðja
sósíalista til góðra verka en tækju
ekki þátt í ríkistjórn. Annar
möguleiki er fyrir hendi og hann
er sá, að sósíalistar geri sam-
komulag við miðjuflokka. Slíkt
bandalag verður hins vegar ekki
myndað án erfiðleika, það tæki
tíma. Þriðji og síðasti mögu-
leikinn og einnig sá líklegasti er,
að sósíalistar myndi minnihluta-
stjórn undir forystu Michels Roc-
ards. Slík stjórn gæti setið ein-
hvern tíma og hægt er að verja
hana falli þar sem hreinan meiri-
hluta þarf til að vantrauststillaga
nái fram að ganga á þinginu.
Eins og kunnugt er spáðu flest-
Allra augu mæna á Francois
Mitterrand.
ar skoðanakannanir sósíalistum
meirihluta fyrir kosningarnar.
Því má segja að skoðanakann-
endur hafi beðið skipbrot í
frönsku kosningunum ásamt Nat-
ional Front. Víst er að vinstri
menn í Frakklandi fagna því að
hinn hægri sinnaði þjóðernis-
flokkur fékk hvergi lyklavöld,
ekki einu sinni f Marseille, höfuð-
vígi sínu.
e.m.j./-gsv
Filippseyjar
Ránsfengurinn
Marcosar sóttur
Aquino íEvrópuferð. Féð verður notað í
landbúnaðaráœtlun stjórnvalda
Corazon Aquino forseti Filipps-
eyja er nú í sinni fyrstu heim-
sókn til Evrópu. A ferð sinni kem-
ur hún til Sviss og Italíu og reynir
að semja við stjórnvöld um að fé
það sem Marcos rændi af þjóð
sinni komi til baka. Við brottför-
ina frá Filippseyjum bað hún
samherja sína að gæta sín á öflum
sem vilja koma í veg fyrir þær
breytingar sem stjórn landsins
leggur nú kapp á að undirbúa.
Aquino hefur fulla ástæðu til
þess að setja herinn í viðbragðs-
stöðu nú þegar hún yfirgefur
landið því ætíð þegar hún hefur
farið af landi brott hafa borist
fréttir af tilraunum til valdaráns.
Stuðningsmenn Marcosar eru
enn að og nota hvert tækifæri til
þess að höggva.
Auðæfi Filippseyinga söfnuð-
ust á hendur fyrrverandi forseta
landsins eins og kunnugt er og
höfnuðu að lokum í bönkum víða
um heim. Nú hefur svissneskur
dómari skipað svo fyrir að fé á
einum slíkum reikningi skuli yfir-
færast á ríkissjóð stjórnarinnar á
Filippseyjum. Fjárhæð þessi
nemur um 50 miljónum banda-
ríkjadala sem eru Cantonbank-
anum í Fribourg. Lögfræðingar
Marcosar hafa 10 daga til að
skjóta þessum úrskurði til hæsta-
réttar í Sviss.
Stjórnvöld í Manilla telja að
Marcos hafi komið um einum
miljarði dollara undan í 20 ára
stjórnartíð sinni. Reynt er nú að
ná til þessara auðæfa til að fjár-
magna fyrirhugaðar breytingar í
landbúnaði á Filippseyjum.
Her landsins hefur að undan-
förnu gert harða atlögu að skæru-
liðum í landinu. Stuðningsmenn
Marcosar innan hersins hafa að
undanförnu gert nokkrar tilraun-
ir til valdatöku en engar blóðsút-
hellingar hafa hlotist af. Þá hefur
herinn handtekið skæruliða kom-
múnista og þar á meðal tvo Evr-
ópumenn sem eru ákærðir fyrir
að hafa skipulagt morð og
mannrán á hermönnum.
Reuter/-gsv
Noregur
Andlitslyfting á stjóminni
Gro Harlem Brundtland, for-
sætisráðherra Noregs, hefur
gert breytingar á stjórn sinni en
kannanir sýna að flokkur hennar,
Verkamannaflokkurinn, hefur
tapað fylgi að undanförnu. Kosn-
ingar eru í Noregi í haust og með
þessari breytingu er forsætisráð-
herrann að undirbúa jarðveginn
og freistar þess að vinna tiltrú
kiósenda á ný.
í stjórninni eru áfram átta kon-
ur sem er heimsmet eins og kunn-
ugt er. Minnihlutastjórn Verka-
mannaflokksins varð að láta í
minnipokann á þinginu í flugvall-
armálinu í síðustu viku og sam-
gönguráðherrann sagði af sér.
Norska þingið vildi byggja nýjan
millilandaflugvöll en stjórnin ætl-
aði sér að byggja við þann gamla.
Núna er Jan Balstad sam-
gönguráherra, Kristi Kolle Gro-
endahl er utanríkisráðherra,
Mary Kvidal er
menntamálráðherra, fyrrverandi
samgönguráðherra, Kjeld Borg-
en, er nú ráðherra sveitarstjórna-
og bæjarmála og Einrid Halvors-
en kemur inn sem ráðherra
neytendamála í staðinn fyrir
Anne-Lise Bakken.
Reuter/-gsv.
Armenía
Verkföll og andóf
Corazon Aquino er að færa þjóð
sinni aftur það fé sem þrjóturinn.
Marcos stal af henni.
Mikil spenna ríkir nú í Kákas-
usríkjunum Armeníu og Az-
erbaijan þar sem íbúar andæfa
þeirri fyrirætlan sovéskra
stjórnvalda að breyta landamær-
um ríkjanna
Nagorno-Karabakh, fjallahér-
að í Kákasus, hefur verið undir
stjórn Azerbaijan allt frá 1923,
en yfir 75% íbúanna eru Armen-
ar. Þeir vilja sameinast hinni
eiginlegu Armeníu og íbúar í höf-
uðborginni Yeravan hafa látið
mikið á sérbera að undanförnu. í
febrúar tók um ein miljón íbúa
þátt í mótmælunum og um 30
manns létust í átökum sem áttu
sér stað þá. Núna er um hálf milj-
ón manna í verkfalli. Verkföllin
nú voru ekki skipulögð, þau
spruttu af sjálfu sér.
Einn lögreglumaður hefur lát-
ist af skotsárum, en ekki er ljóst
hvort þar var um slys að ræða eða
manndráp af yfírlögðu ráði.
Armenar ætla sér að láta reyna á
umbótastefnu Gorbatsjovs og
krefjast þess að stjórnvöld í Mos-
kvu fari að vilja fólksins í hinu
fornafræga Kákasusríki.
Reuter/-gsv
Sumarferðin 88
Síminn er 17500