Þjóðviljinn - 07.07.1988, Blaðsíða 13

ERLENDAR FRETTIR
Júgóslavía
Þinghúsið
tekið herskildi
5000 verkamenn marseruðu um Belgrad og ákölluðu Tito. Efnahags-
stefna stjórnvalda illaþokkuð. Héraðsstjórn ogflokksforysta Króatíu
víki með góðu eða illu
Verkfallsaðgerðir um 5000
verkamanna í Borovo leður- og
skóverksmiðjunni Vukovar í
Króatíu mögnuðust til mikilla
muna í gær. Verkfallsmennirnir
héldu fylktu liði til höfuðborgar-
innar Belgrad og mótmæltu fyrir
framan þinghúsið. Þrátt fyrir að
lögreglan hefði gætur á verkfalls-
mönnum, tókst um 1500 verka-
mönnum að brjóta sér leið inn í
þinghúsið þar sem þeir gerðu
kröfur sínar um kauphækkanir
og efnahagslegar umbætur
heyrinkunnar.
- Við tilheyrum Tito og Tito
tilheyrir okkur, hrópuðu verk-
fallsmenn í salarkynnum þing-
hússins og út um torg og stræti
báru verkfallsmenn myndir af
hinum heittelskaða og látna
þjóðarleiðtoga Júgóslavíu, Bros
Tito.
Kröfur verkfallsmanna, er
lögðu niður störf sl. laugardag,
verða beinskeyttari með hverjum
deginum sem líður og beinast æ
meir að gagnrýni á stjórnvöld og
illa þokkaðar efnahagsaðgerðir
stjórnvalda frá því í vor.
Einna mestum tíðindum sætir
þó að verkfallsmenn krefjast þess
að snúið verði á ný til sjálfsstjórn-
ar verkamanna yfir fyrirtækjum,
en undanfarið hafa stjórnvöld
haft horn í síðu sjálfsstjórnarfyr-
irkomulagsins og klemmt æ meir
að sjálfræði verkamanna í fyrir-
tækjum. Jafnframt hafa þeir sett
fram kröfur um að héraðsstjórnin
og flokksleitogar Kommúnista-
flokksins segi af sér, ella verði
þeim vikið frá völdum.
Verkfallsmenn setja fram kröf-
ur um 100% launahækkun og
gagnrýna harðlega stjórn Borov
verksmiðjunnar. Þeir hótuðu
stjórnvöldum að þeir myndu ekki
yfirgefa Belgrad fyrr en komið
hefði verið til móts við kröfur
þeirra.
Verkfallsmenn höfðu ráðherra
erlendra viðskipta, Nenad Krek-
ic, að skotspæni í aðgerðunum.
Krekic þessi á ekki aldeilis uppá
pallborðið hjá verkfallsmönnum,
Bros Tito, fyrrum þjóðarleiðtogi Júgóslavíu, var oft óþægur Ijár í þúfu
ráðamanna í Kreml, þó hér fari vel á með þeim Brézhnev og honum.
Verkfallsmenn í Borovo leður- og skóverskmiðjunni í Króatíu hafa
tekið minninguna um Tito í sína þágu og stormuðu inn í þinghúsið í
Belgrad í gær til að hrópa niður efnahagsstefnu stjórnvalda.
enda ásaka þeir hann um að hafa
steypt Borovoverksmiðjunni
botnlausan rekstrarvanda, er
hann var forstöðumaður fyrir-
tækisins fyrir tveimur árum.
-reuter
Mexíkó
Má bóka sigur Byltingarflokksins
Býr að 60 ára reynslu íkosningasvikum og brögðin eftirþví. Miljónir
látinna og ófœddra vakna til lífs á kjörskrá, segir stjórnarandstaðan
í gær kusu Mexíkanar sér for-
seta og meirihluta þingmanna og
er enginn í vafa um að frambjóð-
endur Byltingarflokksins sigri,
með réttu eða röngu, eins og gerst
hefur síðustu 60 ár.
Forsetaframbjóðandi Bylting-
arflokksins, fertugur hagfræðing-
ur að nafni Carlos Salinas de
Gortari, hefur hamrað á því í
kosningabaráttunni, að öll at-
kvæði verði hrein og tær og
heiðarlega fengin. Svo gæti litið
út ef Gortari fær eigi nema rúm
Bandaríkin
Afsögn Meese
hjálpar Bush
Einkavinur Reagans hættirsem
dómsmálaráðherra vegna svindlásökunar. Talið
hjálpa Bush, - óljóst hvernig árásin á Persaflóa
spilar inní
J| fsögn dómsmálaráðherrans hergagnaframleiðendur þykja
n Edwin Meese f fyrradag kom
ekki á óvart eftir sífellt harðari
svindlákærur, og er talin koma
George Bush varaforseta vel í
baráttunni fyrir forsetakosning-
arnar í nóvember, -hvaða þátt
sem frambjóðandinn á í afsögn-
inni.
Meese hafði verið sakaður um
að hafa notað stöðu sína, -eina af
hinum allra voldugustu í
stjórnkerfi Bandaríkjanna- til að
draga sér og sínum fé, og er ekki
fyrsti háttsetti pólitíkusinn á
valdaferli Reagans til að yfirgefa
Washington eftir samsvarandi
hneyksli.
Meese sagði að í skýrslu sérs-
taks rannsóknardómara um mál
sitt væri hann talin sýkn og hefði
hann viljaðp bíða með afsögn sí-
ona þangað til slík niðurstaða
lægi fyrir. Skýrslan verður ekki
gerð opinber á næstunni en haft
er eftir kunnugum að þar segi að
ekki sé ástæða til opinberrar
kæru, en hinsvegar sé Meese ávít-
aður harðlega fyrir embætti-
sstörf.
Demókratar höfðu mjög beint
spjótum að Meese sem fulltrúa
siðleysis í stjórn Reagans -og
Bush - og óttuðust aðstoðar-
menn varaforsetans mjög að Me-
ese gæti orðið repúblikönum að
fótakefli ef hann sæti frammað
kosningum.
Dukakis frambjóðandi dem-
ókrata sagði um afsögn Meese að
hún breytti engu, hneykslin
hefðu komið á færibandi í stjórn-
inni, og nú væri enn eitt í uppsigl-
ingu í Pentagon, þarsem sam-
skipti við yfirstjórnar hersins við
m]og gruggug.
Óljóst þykir hver áhrif árásin á
fiugvélina írönsku á sunnudag
hefur á kosningabaráttuna. Víst
er að slíkur atburður setur máls-
vara stjórnarinnar sjálfkrafa í
vörn, en Dukakis varast að vinna
sér of augljós prik útúr niðurlæg-
ingu Bandaríkjahers. Hann virð-
ist í stað opinnar gagnrýni sem
gæti snúið fólki frá honum á þjóð-
ernisforsendum reyna að nota
tækifærið til að hressa upp á álit
sitt utanríkismálum, en þar þykir
Bush hafa nokkurt forskot.
-reuter
Meðan allt lék í lyndi og einkavinur Reagans, Edwin Meese
dómsmálaráðherra var ekki kunnur opinberlega af öðru en heiðarleik.
Meese karlinn hefur nú séð sæng sína útbreidda sökum æ harðari
ásakana á hendur honum fyrir að hafa notað valdastöðu sína til að
drýgja tekjurnar með vafasömum hætti.
50% atkvæða, en venjulega hefur
flokkurinn ekki látið sér nægja
minna en 70-100% greiddra at-
kvæða.
Stjórnarandstaðan heldur því
fram að hugmyndaauðgi Bylting-
arflokksmanna sé hreint ótrúleg,
þegar kemur að kosningasvikum
og hafi þeir komist á snoður um
ein 500 afbrigði.
Á kjörskrá eru um 38 miljónir
og segir Cardenas, frambjóðandi
hinnar vinstrisinnuðu Þjóðlegu
lýðræðisfylkingar, að 6-8 miljónir
nafna á kjörskrá séu fals eitt eða
gruggug á einhvern hátt. Meiri-
hlutinn tilheyri látnu fólki, sem
rís upp frá dauðum um stundars-
akir, til að sýna Byltingarflok-
knum hollustu sína. Þeim til að-
stoðar komi fjöldi ófæddra ein-
staklinga.
Það vantar ekki að allt líti vel út
á kjörstöðunum 55.000, þar sem
vísa þarf vottorði fyrir kosninga-
rétti auk skilríkja. Eftir að kosið
er, eru allir merktir á fingri með
svörtu óuppleysanlegu bleki, en
efnafræðingasveit Byltingar-
flokksins kann ráð við því eins og
öðru. Nýtt undraefni leysir upp
blekið á svipstundu og menn til-
búnir að kjósa sinn flokk öðru
sinni.
Valdabaráttan getur leitt menn
til myrkra verka og um helgina
fundust kosningastjóri Þjóðlegu
lýðræðisfylkingarinnar og að-
stoðamaður hans, báðir skotnir í
höfuðið. Við útför þeirra hét
Cardenas á Mexikana, að fylkja
sér um flokk þeirra til að mót-
mæia ofbeldi af þessu tagi.
- reuter/ny
Persaflói
Herstyrkur í stað stefnu
Árásin eflir gagnrýni í Bandaríkjunum á Persaflóaflotann
Aeuter-fréttastofan hefur eftir
ýmsum sérfræðingum um
hernað og pólitík við Persaflóa að
árásin á farþegaflugvélina á sunn-
udaginn beri vott um að Banda-
ríkjastjórn reyni með herstyrk
sínum í Flóanum að vega upp á
móti skorti á skýrri stefnu í má-
luim suður þar.
Reagan lýsti því yfir um leið og
hann harmaði atburðinn að floti
sinn mundi halda áfram að sinna
meginhlutverki sínu, að halda
opnum siglingaleiðum um
Flóann, en ýmsir sérfræðingar
telja forsetann vera úti að aka
með slíkum yfirlýsingum.
Eftir einum sérfræðingnum,
Robin Wright, er haft að her-
skipin bandaríksu hafi ekkert
skýrt hlutverk og séu þar fyrst og
fremst tiul að sýna að Bandaríkj-
in er sem stórveldi á vettvangi.
Annar - Eugene Carrol fyrrver-
andi aðmíráll- hefur um nokkra
hríð varað við að farþegavélar
kynnu að vera í hættu vegna af-
skipta Bandaríkjaflota á
Flóanum og segir stefnu stjórnar
sinnar á svæðinu mjög köflótta og
ráðast meira af kröfum skipstjóra
á herskipunum en hugsaðri
stefnu frá utanríkisráðuneytinu.
Bandaríkjastjórn ákvað í júlí
fyrir ári að láta flotann fylgja 11
olíuskipum frá Kúvæt um Flóann
og hafa önnur skip síðan bæst við.
Kúvæt styður íraka gegn íran, en
Bandaríki eru opinberlega hlut-
laus þótt samúð með Irak sé
augljós. íranar lýstu strax yfir að
ákvörðuninj væri ögrun, hefur
síðan nokkrum sinnunt lent sam-
an við Bandaríkjaflota og beðið
yfirleitt lægri hlut.
Robert Hunter, sem átt hefur
sæti f Þjóðaröryggis ráðinu
bandaríska, heldur því fram að
Washington-stjórnin hafi gert illt
verra með flotaafskiptum sínum.
Flutningaskip séu í meiri hættu
nú en áður, og við afskipti
Bandaríkjahers hafi það gerst að
íranar hafi byrjað að ráðast á
flutningaskipin en voru áður nær
eingöngu írakar.
„I rauninni höfum við búið til ■
einkaskotsvæði fyrir íraka“ er
haft eftir Hunter „og sagt þeim að
þeir geti skotið einsog þeim líst á
írönsk skip en skjóti íranar til
baka munum við skjóta á þá.
Þetta gerir okkur að eins miklu
stríðsaðila og hægt er að vera án
þess að lýsa yfir styrjöld.“