Þjóðviljinn - 20.07.1988, Blaðsíða 7

VIÐHORF
Arás á réttindi verkafólks
Mark Curtis heitir maður.
Hann er virkur í stjórnmálum og
hefur verið um árabil. Hann er
félagi í Sósíalíska verkamanna-
flokknum og virkur meðlimur í
Samstöðunefnd með alþýðu E1
Salvador (CISPES). Hann starf-
ar í Swift-kjöpökkunarstöðinni í
Des Moines í Iowa-fylki.
Pann 1. mars s.l. gerði ríkis-
stjórnin sér lítið fyrir og handtók
17 innflytjendur á þessum vinnu-
stað undir því yfirskini að þeir
notuðu fölsuð persónuskilríki, og
hefðu ekki landvistarleyfi í
Bandaríkjunum.
Verkafólkið sem þarna vinnur
mótmælti þessum árásum af
hörku, og að kvöldi 4. mars kom
það saman í því skyni að skipu-
leggja opinberan mótmælafund
sem svo var haldinn þann 11.
sama mánaðar. Mark Curtis sótti
þennan fund kvöldið 4. mars.
Fáum stundum síðar var hann
handtekinn, lúbarinn og kærður
upplognum sökum af lögregl-
unni í Des Moines.
Þessi árás á Mark Curtis er árás
á alla sem berjast fyrir réttindum
verkafólks í Bandaríkjunum og
árás á alla þá sem líkt og Mark
Curtis berjast gegn stríði og kyn-
þáttahyggju.
Hvað gerðist?
Eftir áðurnefndan fund fór
Curtis ásamt nokkrum vinnufé-
lögum sínum á krá í grenndinni;
svo heim til sín; þaðan fór hann á
stórmarkað að kaupa mat fyrir
kvöldverð og opinberan fund um
Nicaragua sem hann hafði um-
sjón með og átti að verða kvöldið
5. mars.
A leiðinni nemur hann staðar
við götuljós. Kona kemur
hlaupandi upp að bíl hans og bið-
ur um far heim til sín, maður sé að
elta sig. Húsið er stutt frá, konan
biður hann að bíða eftir sér í yfir-
byggðum inngangi hússins á með-
an hún fari inn og athugi hvort
allt sé ekki í lagi. Curtis gerir það.
Hann hefur ekki beðið nema
örfáar mínútur þegar löggur
drífur þar að. Þeir eru tveir og
annar þeirra þrífur Curtis með
sér inn í svefnherbergi; handjárn-
ar hann fyrir aftan bak, ýtir hon-
um niður á rúmið, tekur niður um
hann buxurnar og segir; „Sjáum
til hvað þú ert búinn að gera.
Hvað er svo þarna?“ Curtis er þá
formlega handtekinn: löggan
tekur af honum veskið, ökuskírt-
einið og lyklana. Segir: „Get
veðjað upp á að þú ert með al-
næmi,“ og skipar Curtis, sem enn
er handjárnaður, að hysja upp
um sig buxurnar.
Farið er út með Curtis. Þar
sjúkrahússins að þarna sé nauðg-
ari á ferð. Hann er nú með sauma
alls staðar í kringum annað augað
sem er lokað og stokkbólgið.
Annað kinnbeinið er brotið.
En það er ekki allt búið enn.
Hann er tekinn aftur inn á stöð og
fleygt allsnöktum inní klefa með
steinsteypugólfi; þar er ekkert
salerni, ekkert rúm eða teppi, né
heldur vatn. Hann fær að skjálfa
þarna eins og hrísla alla nóttina.
mælaaðgerðir gegn íhlutunum
Bandaríkjastjórnar í E1 Salvador
og Nicaragua. FBI hefur haldið
úti víðtækri njósnastarfsemi á
CISPES og öllum einstaklingum
og hópum sem þeirri nefnd tengj-
ast. CISPES komst höndum yfir
og birti ýmis FBI-skjöl. Þ.á.m. er
(rækilega ritskoðað) bréf frá FBI
í Birmingham til höfuðstöðv-
anna, þar sem Curtis er sagður
vera leiðtoginn á Birmingham-
Ottó Másson skrifar
,Dómur verður kveðinn upp íseptember. Það
ríður á að drekkja lögregluforingjanum í Des
Moines í bréfum alls staðar að úr heiminum,
líkafrá íslandi. “
bíða lögreglubíll og svartamaría.
Honum er ekið út á stöð; þar leyft
að hringja í vin sinn og fær þá
fyrst að vita hvað hann er sakaður
um: „Sexual abuse in the second
degree“, þ.e. nauðgunartilraun.
Þeir fara með hann inn í her-
bergi og skipa honum að fara úr
öllum fötum. Þrjár löggur hefja
„yfirheyrslu“. Ein löggan segir:
„Þú varst að nauðga stúlkunni."
Curtis segist vilja ræða við lög-
fræðing.
Löggurnar fara þá í aðra
sálma: „Þú ert einn af þessum
sem elska mexíkana, er það ekki?
Alveg eins og þú elskar litaða."
Og: „Ég er til í að veðja upp á að
hann er með alnæmi.“
Curtis lætur ekki ögra sér. Ein
löggan tekur hann þá föstu háls-
taki svo að hann nær varla andan-
um; önnur lögga keyrir hnéð í
magann á Curtis og lemur hann
svo í framan með kylfu. Allir taka
svo til við að berja hann frá hvirfli
til ilja.
Næst man Curtis eftir sér á
sjúkrahúsi. Hann liggur hand-
járnaður við rúmið, en löggurnar
munu hafa tilkynnt starfsliði
Næsta morgunn er hann
ákærður fyrir nauðgunartilraun
og tvær árásir á lögregluoffíséra;
hægt er að fá hann lausan gegn
28.875 dalatryggingu. Stuðnings-
menn Curtis safna fénu og fá
hann lausan sama dag.
Löggunni í Des Moines segist
öðruvísi frá um atburði næturinn-
ar4. marss.l. Hún segir að bróðir
konunnar hafi hringt og þegar
þeir komu á vettvang hafi Curtis
verið í þann veginn að nauðga
konunni. Curtis hafi svo orðið ár-
ásargjarn við yfirheyrslu.
Curtis segir báðar ákærurnar
algjört fals og lygi, og lýsir yfir
sakleysi sínu. Hann bætir við að
allir sem þekki sig og viti hvern
mann hann hefur að geyma og
hvað hann lifir fyrir, viti sömu-
leiðis að hann er saklaus.
Hver er
Mark Curtis?
Árið 1984 var Curtis í hópi for-
ystumanna Samstöðunefndar
með Mið-Ameríku í Birmingham
í Alabama-fylki. Sem slíkur átti
hann þátt í að skipuleggja mót-
svæðinu. Nafn hans var í tölvu-
skrám lögreglunnar síðan þá.
Curtis flutti síðar til New York
þar sem hann starfaði í höfuð-
stöðvum Bandalags ungsósíalista
og varð formaður þess. Enn tók
hann þátt í að skipuleggja ýrnsar
mótmælaaðgerðir, m.a. kröfu-
göngu fyrir rétti kvenna til fóstur-
eyðinga í Washington í mars
1986.
Síðar sama ár flutti Curtis til
Des Moines í Iowa, þar sem hann
var meðal stofnenda nýrrar
deildar Sósíalíska verkamanna-
flokksins á staðnum.
Curtis fékk vinnu á Swift-
kjötpökkunarstöðinni og varð fé-
lagi í UFCW (verkalýðsfélag
þeirra sem starfa í matvælaiðnaði
og framleiða „verslunarvarn-
ing“), deild 431. Verkamenn í
pökkunarhúsum um öll Banda-
ríkin mæta um þessar mundir
harkalegum árásum á launakjör
og vinnuaðstæður, og þar er Des
Moines engin undantekning.
Fyrirtækið vék Curtis úr starfi í
„óákveðinn tíma“ þegar hann leit
frá færibandinu til að láta skoða
meiðsl í baki sem tengdust vinn-
unni. Curtis fékk vinnuna á ný
eftir baráttu hans og vinnufélag-
anna, í gegnum verkalýðsfélagið.
1. mars s.l. urðu svo áður-
nefndar handtökur á 16
mexikönskum og 1 salvadorskum
innflytjanda. Þessi atburður reitti
starfsmenn hjá Swift til reiði sem
og innflytjendur frá Rómönsku
Ameríku. Mark Curtis talar
spænsku og gegnir forystuhlu-
tverki í þessari baráttu.
Eins og áður segir er Curtis svo
búinn að vera meðlimur í Sósíal-
íska verkamannaflokknum um
árabil.
Löggurnar börðu Mark Curtis
ekki vegna gruns um að hann
hefði reynt nauðgun; þær gera sér
heldur enga reliu yfir því að verja
konur fyrir ofbeldi.
Löggurnar börðu Curtis vegna
þess hver hann er. Vegna þess að
hann talar opinskátt gegn stríði
og fyrir réttindum blökkumanna,
fyrir réttindum innflytjenda,
kvenna og fyrir réttindum verka-
fólks. f augum löggunnar er hann
glæpamaður vegna þess að hann
„elskar mexíkana" og „litaða
líka“ og talar spænsku. Curtis tók
þátt í kröfugöngu gegn kynþátta-
hyggju lögreglunnar þ. 20. febrú-
ar.
Löggan í Des Moines notfærði
sér ólöglega fengnar upplýsingar
FBI.
Ef réttlæti nær fram að ganga í
þessu máli yrðu það áfall fyrir
lögregluhrotta; en pólitískt virku
fólki hvatning til að færa sér í nyt
rétt sinn til að berjast gegn stríði,
kynþáttahyggju og arðráni.
Dómur verður kveðinn upp í
september. Það ríður á að
drekkja lögregluforingjanum í
Des Moines í bréfum alls staðar
að úr heiminum, líka frá íslandi.
Skrifið til
Police Chief William Moulder
25 E. First Street
Des Moines
lowa, USA
Og sendið Curtis afrit:
Mark Curtis
2105 Forest Avenue
Des Moines
Iowa 50311.
Ottó er bókavörður í Reykjavík.
Dómnefnd er ekki dómstóll
Ég þakka Árna Páli Árnasyni
fyrir seinna hluta greinar hans í
Þjv. 15. júlísl. („Viðbótarþankar
um lektorsstöðu"). Persónuof-
stæki og afturhverf hugmynda-
fræði eru sannarlega samtengd
fyrirbæri eins og Árni Páll bendir
þar réttilega á.
Ég er hins vegar ekki sammála
öllu sem Árni Páll segir í fyrri
hluta greinar sinnar og raunar
finnst mér hann aðeins oftúlka
þar sumar meiningarnar í grein
minni í Þjv. 12. júlí sl. („Nokkrir
þankar vegna veitingar lektors-
stöðu“). En það gera flestir aðrir
líka! Margt sem ég skrifaði þar
virðist hafa komið lesendum svo
á óvart að það stækkaði í hugum
þeirra. Ég tel því ástæðu til að
ítreka afstöðu mína í margum-
ræddu deilunni um lektorsstöð-
una í stjórnmálafræði.
1. Ég hef aldrei lýst yfir stuðn-
ingi við nokkurn umsækjanda um
lektorsstöðuna. Slíkt er ekki í
verkahring mínum. Ég hef hins
vegar bent á að margt, sem
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
hefur verið gagnrýndur fyrir, er
hæpið, samtímis því sem ég hef
sagt Olaf Þ. Harðarson vera
ágætan fræðimann og farsælan
kennara.
2. Ég hef gagnrýnt ásakanir í þá
veru að dómnefndin um lektors-
stöðuna hafi verið hlutdræg. Ég
hef hins vegar bent á það að
dómnefndarálitið er enginn al-
gildur sannleikur og það er hægt
að vera því ósammála án þess að
væna dómnefndina um hlut-
drægni. Það eru margar hliðar á
minni 12. júlí sl. Þau rök sem
færð hafa verið fyrir því að haldið
var í gömlu skipunina eru ekki
sannfærandi að mati mínu.
4. Ég tel það vera varasama
aðferð að lýsa einstakling hæfan
til að kenna framhaldsnámskeið,
sem byggjast á lærdómi byrj-
um þessi mál eru almennt mjög
skiptar. Það er því mjög forvitni-
legt að kanna hvernig dómnefnd-
armenn meta doktorsritgerð
Hannesar með tilliti til hæfni
hans til kennslu.
5. Af framansögðu ætti að vera
ljóst að ég tel það hafa verð já-
Gísli Gunnarsson skrifar
,Slíkir hœfnis/vanhœfnisdómar endurspegla
að mati mínufremur þröngsýna afstöðu til
þekkingar og vísinda. Þetta á jafnt við um
hugvísinda- og raunvísindagreinar. “
hverju máli. Meginatriðið er að
dómnefnd er ekki dómstóll.
Dómnefndarálit eru mjög mikil-
vægar leiðbeiningar til valdhafa
en ekki endanlegir úrskurðir.
3. Sú aðferð sem valin var við
skipan dómnefndar skerti áhrifa-
vald hennar. Ef annarri og nýrri
aðferð hefði verið beitt við
skipan nefndarinnar hefði álit
hennar haft miklu meira vægi
eins og ég benti ítarlega á í grein
endanámskeiða, en lýsa síðan
sama einstakling óhæfan til að
kenna byrjendanámskeiðin. Slík-
ir hæfnis/vanhæfnisdómar endur-
spegla að mati mínu fremur
þröngsýna afstöðu til þekkingar
og vísinda. Þetta á jafnt við um
hugvísinda- og raunvísindagrein-
ar. Dómnefndin um lektors-
stöðuna í stjórnmálafræði og
háskólarektor eru hér á öðru
máli. Skoðanir háskólamanna
kvætt framlag að tveir dómnefnd-
armenn voru ekki stjórnmála-
fræðingar heldur lögfræðingar.
Það var hins vegar óhjákvæmi-
legt að benda á þversögnina í því
að dómnefndarmenn, sem ekki
voru stjórnmálafræðingar,
skyldu gera byrjendanám í
stjórnmálafræði að slíku megin-
atriði í hæfnisdómnum. Ég ítreka
að með þessu er ég á engan hátt
að gera lítið úr heiðarleika og
þekkingu þessara dómnefndar-
manna.
6. Síðbúinn lestur minn á
dómnefndarálitinu, sem birtist í
Mbl. 16. júlí, breytir engu fyrri
hugmyndum mínum um þessi
mál öll. Ljóst er þannig að dóm-
nefndin hefur vandað vinnu-
brögð sín. Eitt atriði vekur samt
nokkra furðu mína. í álitinu er
sagt að „ekki er skilyrði að hafa
lokið háskólaprófi í stjórnmála-
fræði, en sérstök skylda hvílir
samt á þeim umsækjendum sem
ekki hafa lokið slíku námi, að
sanna hæfni sína með ritverk-
um“. í rökréttu framhaldi af
þessum skilyrðum er síðan kann-
að hvort umsækjendur hafi sann-
að hæfni síma með ritverkum, þó
með einni mikiivægri undantckn-
ingu: Ekki er fjaliað um kennslu-
hæfni Hanncsar Gissurarsonar í
umræðunni um doktorsritgerð
hans. Raunar er mjög lítið fjallað
um doktorsritgerð Hannésar í
dómnefndarálitinu og vísað í
staðinn til þess að hún hafi hlotið
„lofsamlegan vitnisburð dómn-
efndar um hæfi til að gegna lekt-
orsstöðu í heimspeki".
15.-17. júlí 1988
Gísli Gunnarsson
Gísli er doktor í hagsögu og lektor
í sagnfræði við HI.
Miðvikudagur 20. júií 1988 ÞJÖÐVILJINN - SÍÐA 7