Þjóðviljinn - 28.07.1988, Blaðsíða 2
VISPRSQ
Í'ÉRÐÁBLÁÐ
Karl Sigurhjartarson
Kunnum fram í fingurgóma að ferðast
s
Forvitni sem rekurfólk áfram. Uppsveifla íferðalögum Islendinga síðustu ár.
Langferðir vinsælli. Asía, Ameríka og Afríka
Ferðamáti íslendinga hefur
kannski ekki verið beinlínis til
umræðu að undanförnu heldur
enn frekar ferðamáti erlendra
ferðamanna hér á íslandi. Þeir
virðast flæmast burt frá landinu
vegna dýrtíðar og óhóflegs okurs
iðnaðarfrömuðanna og verslun-
arinnar. En hvað um Islendinga
sjálfa? Það er forvitnilegt að
kanna hvað verður almennt um
Islendinga á sumrin...
Karl Sigurhjartarson formaður
Félags íslenskra ferðaskrifstofa
hefur lifað og hrærst innanum
ferðalög og ferðamennsku um
langt skeið og því hafsjór fróð-
leiks um ferðalög og ferða-
mennsku í hinum víðasta skiln-
ingi.
- Ferðamáti Islendinga hefur
breyst þó nokkuð á síðustu árum.
Það hefur orðið sveiflukennd
þróun, ef hægt er að nefna
eitthvað á þann veg. Ferðalögum
hefur fjölgað mikið. Mikil upp-
sveifla orðið, segir Karl.
Uppsveifla
- Uppsveiflan varð stærst
kringum 86-87 en þá var talað um
að aukningin hefði orðið kring-
um 20%, hvort árið, sem hlýtur
að teljast nokkuð mikið. Af því
var stór hluti í sólarlandaferðum,
en sólarlandaferðum hefur aftur
farið fjölgandi á síðustu árum.
- Ef maður lítur aftur um 5 til 6
ár, sér maður nokkuð miklar
breytingar verða, og sveiflur. Á
þeim árum uppgötvuðu íslend-
ingar sumarhúsin og um svipað
leiti flug og bfl, en á þeim árum
var vaxtarbroddurinn þar. Eftir
að það tók smám saman að mett-
ast hafa sólarlandaferðirnar aftur
tekið við. Þeim hefur aftur farið
fjölgandi síðustu 3 árin.
- Nú á allra síðustu árum hefur
það færst í aukana að fólk vilji
fara í lengri ferðir. Til Asíu eða
Suður-Ameríku. Til Bandaríkj-
anna og Flórída. Bandaríkin
urðu að vísu óvinsælli eftir að
doilaragengið reis svo eftirminni-
lega en eftir að það lækkaði aftur
hefur aðallega ferðum til Flórfda
farið fjölgandi.
Hafa gengisbreytingar þá svo
djúpstœð áhrif á ferðalög og oft er
látið í veðri vaka?
- Já, já. Fólk er alltaf í verð-
samanburði, öllum stundum. Það
er greinileg tilhneiging í þá veru.
Auðvitað er það ekki svo að um
leið og heyrist af gengisbreytingu
þá sé gengið frá breytingum á
ferðum, það eru lengri sveiflur í
þessum málum.
En hvernig standa íslenskir
ferðamenn að vígi? Eru þeiralveg
vonlausir útí heimi?
- íslendingar eru orðnir nokk-
uð góðir. Þeir standa sig nú oftast
miklu betur en aðrir. Þeir eru að
mestu að verða sjálfbjarga ferða-
menn og gefa öðrum þjóðum
ekkert eftir í þeim efnum. Það
hefði kannski verið hægt að segja
eitthvað miður gott um íslenska
ferðamenn fyrir 15-20 árum, en
nú kunna íslendingar fram í fing-
urgóma að ferðast.
Hversvegna?
- Fólk byrjar svo snemma að
ferðast núna. Krakkarnir fara
orðið með foreldrunum hvert á
land sem er, og því er það einsog
þeim eiginlegt að ferðast um
framandi lönd. Eftir 2-3 slíkar
ferðir með fjölskyldu og farar-
stjórum eykst sjálfstraustið og
viðkomandi treystir sér frekar til
að takast á hendur ferðalög til
framandi landa.
- Fólki óx svo í augum að fara
út í heim, en nú eru fleiri og fleiri
sem eru að læra það.
Tölur og met
■ - Framanaf þessu ári var útlit
fyrir algjört metár. Fyrstu fjóra
mánuðina varð gífurleg aukning
á ferðalögum, komu og brott-
förum til og frá landinu, en síðan
rénaði það lítillega, sló á það.
- VR verkfallið hafði mikil
áhrif á flæði ferðamanna inní og
útúr landinu. Það gerði það tals-
vert lengi eftir að það var afstað-
ið, sem var kannski eðlilegt. En
þær gengisfellingar sem hafa orð-
ið á þessu ári hafa haft mjög mis-
munandi áhrif. Sú fyrri, 6%
gengisfellingin, svo gott sem
snerti ekki við ferðamönnum og
ferðamennskunni hér, en sú
síðari, 10% gengisfellingin, hafði
mun meiri áhrif. Með fullri virð-
ingu fyrir baráttu launþega fyrir
bættum kjörum, þá nær það ekki
nokkurri átt að lítill þjóðfélags-
hópur geti stöðvað allar sam-
göngur til og frá landinu. Þessu er
öðru>'ísi farið á meginlandi Evr-
ópu, - þó flug stöðvist þar,
skapast aðeins óþægindi af því,
kannski veruleg, en menn hafa
þó möguleikann á að komast
ferða sinna í bíl eða með járn-
braut.
- Ef skoðaðar eru tölur frá síð-
asta ári og bornar saman við það
sem af er þessu ári má sjá að það
hefur orðið 13% aukning íslend-
inga í útferðum. Það er nokkuð
mikið, því ferðalögum landans
hafði þá fjölgað svo mikið að það
varð metár. Þetta er því met á
met ofan!
- En erlendum ferðamönnum
fækkaði. í júní einum má sjá
miklafækkun Bandaríkjamanna,
eða um 1300 manns, miðað við
síðasta ár, en á móti kemur að
fólki frá öðrum hornum heimsins
hefur fjölgað mikið, um 800,
þannig að fækkunin hefði getað
verið meiri og haft víðtækari áhrif
en hún gerði.
- Það er nú merkjanlega
minna um flug-og-bfl farþega en
áður. Kannski útaf Lion Áir mál-
inu. Þar eru 2000 - 2500 manns
sem hefðu komið á ferðaskrif-
stofur að öllum líkindum ef þetta
hefði ekki boðist þeim.
Blessuð sólin
En, fyrirgefðu, maður vindur
sér úr einu í annað, eru áberandi
einkenni á þessum langferðum
sem fólk er farið að taka sér á
hendur, til Asíu, S-Ameríku eða
N-Ameríku? Hvað eiga þessar
ferðir sammerkt?
- Tja, það er glettilega oft sem
fólk vill vera í sól. Þetta sólarleysi
okkar hérna uppi hrekur okkur
alltaf til þess að þrá hana meir en
kannski góðu hófi gegnir.
- í þessum langferðum virðist
fólk nefnilega oftast vera að sækj-
ast eftir sólríkum stöðum sem
það í leiðinni getur fengið mikið
út úr að sjá. Upplifað einhver
ævintýri um leið og það verður
útitekið og sællegt. Fólk viil
kannski vera um kyrrt í viku á
sólarströnd; Pattaya, Copaca-
bana, Hawaii, en ferðirnar taka
oftast um þrjár til fjórar vikur.
- Og siglingar, fólk virðist fara
meir í siglingar nú. Kannski í
rómantískar siglingar á Karab-
íska hafinu, eða eitthvað slíkt.
- Það er eiginlega beggja
blands hvernig fólk skipuleggur
ferðirnar sínar. Það fer bæði með
skipulögðum hópferðum og eins
jafnvel í örsmáum hópum, tvenn
hjón eða eitthvað slíkt. Þá er
ferðin eiginlega „klæðskera-
saumuð“ fyrir fólkið. Það nostrar
þá mikið sjálft við að velja góða
viðkomustaði.
- Yfirleitt vill fólk taka þátt í
skoðunarferðum og sjá sem mest
af þeim löndum sem það ferðast
um. Þetta er líka að breytast í
sólarlandaferðunum. Þessum
hefðbundnu. Menn vilja hafa
eitthvað fyrir stafni,. hafa
eitthvað að gera. Það er ekki nóg
að liggja bara og flatmaga á ein-
hverri strönd svo vikum skipti án
þess að líta dulítið í kringum sig.
Sjá það umhverfi almennilega
sem maður er í.
... ofurölvi?
- Það er liðin tíð að fólk sé ráf-
andi um ofurölvi útí heimi einsog
algengt var áður fyrr. Ég held ís-
lenski ferðamaðurinn sé að verða
Karl Sigurhjartarson: Fólk vill sjáeitthvað nýtt, eitthvað sem ekki sést héreða í næsta nágrenni, hið óvænta.
Það er og á að vera forvitni sem rekur fólk áfram.
n
L
Hvernig sem á stendur
Við erum á vakt
allan sólarhringinn
J /(W^YfTU4p
\ HREVn LL
68 55 22