Þjóðviljinn - 27.08.1988, Blaðsíða 5

VIÐHORF
Þeir eiga sér engar málsbætur
Svavar Gestsson
alþingismaður skrifar grein um
vaxtaokrið og rekur tillögur Al-
þýðubandalagsins á undanförn-
um árum.
Nú er það að koma á daginn
sem við höfum haldið fram í ótal
greinum og ræðum: Vaxtaokrið
er meginástæða þess efnahags-
vanda sem þjóðin á við að glíma í
dag. Vandinn er ekki sá að þjóð-
artekjur hafi dregist saman. Árið
1988 er eitt besta ár sögunnar.
Vandinn er algerlega heimatilbú-
inn og er fólginn í því að fjárm-
agnið hefur fengið að ráða. Fólk-
ið hefur gleymst.
Hámarksvextir
Strax haustið 1984 fluttum við
þingmenn Alþýðubandalagsins í
neðri deild frumvarp tillaga um
verndun kaupmáttar og viðnám
gegn verðbólgu. Þar var fjallað
um vextina sérstaklega á þennan
hátt:
„Til þess að lækka fjármagns-
byrði húsbyggjenda og atvinnu-
vega verði vextir lækkaðir sem
hér segir:
1. Útlán til skemmri tíma en 10
ára er óheimilt að vísitölu-
tryggja. Seðlabankinn ákveð-
ur vexti þessara lána að fengnu
samþykki ríkisstjórnarinnar.
2. Lán til lengri tíma en 10 ára
mega þó vera vísitölutryggð en
vextir aldrei hærri en 3% um-
fram verðbólgustig.
3. Dráttarvextir verði að há-
marki sem samsvarar 10% yfir
verðbólgustigi eins og það er
áætlað á ári af Seðlabankan-
um.
Vextir umfram það sem hér er
greint skulu teljast okurvextir
skv. 1. nr. 58/1960.“
Tafarlaus lækkun
vaxta og stöðvun
nauðungaruppboða
Sama vetur fluttum við öll
þingmenn Alþýðubandalagsins
tillögu til þingsályktunar um taf-
arlausa lækkun vaxta og stöðvun
nauðungaruppboða. Þar var
meðal annars gert ráð fyrir þess-
um efnisatriðum:
1. Að fram færi tafarlaus rann-
sókn á efnahagslegum áhrifum
lánskjaravísitölunnar, sérstak-
lega áhrifum hennar á fjár-
hagsafkomu húsnæðiskaup-
enda og húsbyggjenda eftir að
vísitölubætur á laun voru
bannaðar með lögum 1. júní
1983.
FJÖLBRAUTASKÓLINN VIÐ ÁRMÚLA
Ármúla 10- 12, 105 R. Sími 84022.
Frá Fjölbrautaskólanum
við Ármúla
Nemendur eiga aö koma í skólann mánudaginn
5. september klukkan 10.00. Þá verður skólinn
settur og bókalisti, nýr námsvísir og stundatöflur
afhentar gegn greiðslu 3000.00 króna nemend-
agjalds.
Kennsla hefst skv. stundaskrá þriðjudaginn 6.
september.
Kynning fyrir nýnema verður í skólanum mánu-
daginn 5. september klukkan 11.00.
Eldri nemendur eru beðnir að hafa með sér
bækur í bóksöluna, en hún verður opnuð mánu-
daginn 5. september klukkan 9.00.
Almennur kennarafundur verður fimmtudaginn
1. september klukkan 10.00.
Skólameistari
f(Sl Fjórðungssjúkrahúsið
1123 á Akureyri
Hjúkrunarfræðingar -
Ijósmæður
Lausar eru til umsóknar stöður hjúkrunarfræð-
inga og / eða Ijósmæðra á kvensjúkdómagangi
Fæðinga- og kvensjúkdómadeildar F.S.A.
Ýmsir möguleikar í vaktafyrirkomulagi koma til
greina s.s. Vz morgunvaktir og fastar morgun- og
kvöldvaktir.
Upplýsingar veitir Svava Aradóttir, hjúkrunarf-
ramkvstj. í síma 96-22100-274 alla virka daga kl.
13-14.
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri
1984 (107. löggjafarþing) — 175. mál.
Nd* 187. Frumvarp til laga
™ vemdun kaupmáttar og viðnám gegn verðbólgu.
1984-85 (107. löggjafarþing) — 359. mál.
Sþ. 572. Tillaga til þingsályktunar
um tafarlausa lækkun vaxta og stöðvun nauðungaruppboða.
Flm.: Svavar Gestsson, Ragnar Arnalds, Steingrímur J. Sigfússon,
Helgi Seljan, Garðar Sigurðsson, Guðrún Helgadóttir, Geir Gunnarsson,
Hjörleifur Guttormsson, Skúli Alexandersson, Guðmundur J. Guðmundsson.
1985. - 1055 ár frá stofnun Alþingis.
108. löggjafarþing. - 152. mál.
166. Frumvarp til laga
Na.
um stöðvun okurlánastarfsemi.
Sýnishorn: Þrjú þingmál gegn vaxtaokri
2. Að misgengi launa og lána
valdi ekki þyngri greiðslubyrði
húsnæðislána.
3. Að ákvörðun um vexti verði
tekin af Seðlabanka og lána-
stofnunum.
4. Að skammtímaveðlánum og
lausaskuldum húsbyggjenda
yrði breytt í lengri lán.
5. Að nauðungaruppboðum yrði
frestað þar til rannsókn á áhrif-
um lánskjaravísitölunnar yrði
lokið.
Stöðvun okur-
lánastarfsemi
Veturinn eftir fluttum við öll
þingmenn Alþýðubandalagsins í
neðri deild frumvarp til laga um
stöðvun okurlánastarfsemi. Þar
segir meðal annars:
1. Öll skuldabréf verði skráð á
nafn.
2. Bankaeftirlitið hafi heimild til
að rannsaka fjárhag og rekstur
þeirra aðila sem ieyfi hafa til
verðbréfamiðlunar. Settar
verði reglur um hámarksvexti.
Skattlagning
vaxtagróða
Öll þing síðasta kjörtímabils
var bent á hættuna af háum vöxt-
um af okkur þingmönnum Al-
þýðubandalagsins. Við fluttum
ótal tillögur frumvörp og fyrir-
spurnir. Við lögðum til að vaxta-
gróðinn yrði skattlagður. En það
kom fyrir ekki. Frjálshyggjan átti
sér stuðningsmenn alls staðar og
aðrir flokkar á þinginu hreyfðu
hvorki legg né lið út af vaxtaokr-
inu. Ekki auðvitað Sjálfstæðis-
flokkurinn, ekki Framsóknar-
flokkurinn, ekki Alþýðuflokkur-
inn sem þó var í stjórnarand-
stöðu, ekki Bandalag jafnaðar-
manna - og ekki Kvennalistinn.
Enginn þessara flokka taldi ást-
æðu til að flytja eina einustu til-
lögu um að hamla gegn svoköll-
uðu vaxtafrelsi sem í raun er vax-
taokur eins og það hefur verið
framkvæmt.
Nú er það að koma á daginn að
aðvaranir okkar höfðu við rök að
styðjast. Að vísu hafa launamenn
húsbyggjendur og atvinnurek-
endur margir gert sér þetta ljóst
allan tímann. En nú er þessi
staðreynd viðurkennd af öllum -
líka til dæmis efnahagsráðgjöfum
ríkisstjórnarinnar, forstjóra-
nefndinni sem telur vaxtaokrið
meginvandamál samfélagsins um
þessar mundir.
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5
Þeir ráðherrar sem innleiddu
vaxtaokrið ættu nú að segja af sér
ef stjórnmálamenn hér á landi
bæru ábyrgð á verkum sínum.
Það er óhjákvæmileg lýðræðisleg
nauðsyn að draga þá til ábyrgðar í
þessu efni Þorstein Pálsson og
Steingrím Hermannsson. Sá
síðarnefndi þykist nú vera and-
vígur vaxtafrelsinu, en ber í raun-
inni meginábyrgð á því og fram-
kvæmd þess. Það er sá kjarni
þessa máls sem öllu skiptir. Allir
eiga leiðréttingu orða sinna og
verka en það er lýðræðisleg nauð-
syn að þessir menn víki og það
fyrr en seinna.
Ég hef tekið eftir því á undan-
förnum árum að það hefur oft
ekki verið talið fínt að vera á móti
vaxtaokrinu. í okurbúlunum
væru menn hins nýja tíma með
stjörnur í augunum að fram-
kvæma byltingu frjálshyggjunn-
ar. Þeir hafa nú fengið að spreyta
sig. Það kostaði ómældar þján-
ingar og fórnir fyrir launamenn
og landsbyggð. Tilraunstöð
frjálshyggjunnar er að springa í
loft upp og þrátt fyrir alla vit-
leysuna sem sögð er í efnahags-
umræðu síðustu daga er eitt ljóst:
Allir - líka frjálshyggjuliðið -
viðurkenna að nú þarf að stjórna.
Markaðshyggjan hentar ekki ís-
lendingum. Við höfum ekki efni
á því að reka hér á landi tilrauna-
stöð fyrir gróðaöflin. Reynslan
hefur sannað ábendingar okkar.
Því miður liggur mér við að segja
því það hefur kostað of miklar
fórnir, en ei veldur sá er varar.
Þeir sem hafa leitt gróðann til
vegs á íslandi eiga sér því enga
afsökun. Ekki heldur þá að þeir
hafi verið plataðir.
FLUGMÁLASTJÓRN
Útboð
Flugmálastjórn óskar eftir tilboðum í 3. áfanga að
nýrri flugbraut við Egilsstaði.
Helstu magntölur:
Gröftur 115.000 rúmmetrar
Fylling 190.000 rúmmetrar
Útboðsgögn verða afhent hjá Ingólfi Arnarsyni,
umdæmisstjóra Flugmálastjórnar á Egilsstaða-
flugvelli og hjá Almennu verkfræðistofunni h.f.,
Fellsmúla 26, 108 Reykjavík frá og með föstu-
deginum 26. ágúst 1988 gegn kr. 5.000,- skila-
tryggingu.
Tilboð verða opnuð á Almennu verkfræðistofunni
h.f., Fellsmúla 26, Reykjavík, mánudaginn 12.
september n.k. kl. 14.00 að viðstöddum þeim
bjóðendum sem þess óska.
Flugmálastjórn áskilur sér rétt til að taka hvaða
tilboði sem er eða hafna öllum.
Flugmálastjórn
Lögmannsstofa
Hef opnað lögmannsstofu að Borgartúni 28, 4.
hæð, sími 624061.
Tek að mér öll venjuleg lögmannsstörf.
Kjartan Ragnars
hæstaréttarlögmaður