Þjóðviljinn - 27.08.1988, Blaðsíða 7

SJÁVARÚTVEGURINN
Skortur á þróun og framsýni
Fjölmennur ogfróðlegurfundur Alþýðubandalagsins um sjávarútvegsmál íHafnarfirði. Svanfríður'
Jónasdóttir: Viljum vel rekin fyrirtœki sem geta gert vel við sittfólk
- Við lifum í vellystingum án
þess að huga að uppsprettunni.
Það er vanvirðing gangvart því
fólki sem vinnur í þessum undir-
stöðuatvinnuvegi. Efnahags-
kreppan er sögð sjávarútveginum
að kenna en ekki ofbruðlið með
fjármagnið sem streymir frá þess-
ari uppsprettu. Við viljum vel
rekin fyrirtæki sem geta gert vel
við sitt fólk og geta staðið undir
því velferðarkerfi sem við eigum
rétt á, sagði Svanfríður Jónas-
dóttir varaformaður Alþýðu-
bandalagsins á íjölmennum fundi
um sjávarútvegsmál sem Alþýðu-
bandalagið boðaði til í Hafnar-
firði í fyrrakvöld.
Líflegar og fróðlegar umræður
voru á fundinum en auk Svan-
fríðar tóku þar þátt í
pallborðsumræðum, Árni Bene-
diktsson frá Sjávarafurðadeild
Sambandsins, Logi Þormóösson
fiskverkandi og útflytjandi í Kefl-
avík, Óskar Vigfússon forseti
Sjómannasambandsins og Sól-
veig Aðalsteinsdóttir fiskverka-
kona frá Ólafsvík.
Tillögur um aðgerðir
1 framsöguræðu sinni rakti
Svanfríður hvernig komið er fyrir
rekstri fiskvinnslunnar í landinu
og til hvaða úrræða ætti að grípa.
Lækka yrði vexti þegar í stað, op-
inberir bankar og sjóðir breyti
hluta skulda fiskvinnslufyrirtækj-
anna í hlutafé og styrki þannig
eiginfjárstöðu fyrirtækjanna. Fé-
lög starfsmanna á hverjum stað
færu með þetta nýja hlutafé.
Þá yrði að verja fjármunum til
að hjálpa einstaka fyrirtækjum
að hætta rekstri til að koma á víð-
tækri endurskipulagningu í fisk-
vinnslunni. - Engum væri greiði
gerður með að halda öllum ryð-
kláfum atvinnulífsins á floti, eins
Svanfríður komst að orði. Ekki
væri síður nauðsynlegt að endur-
skipuleggja sölusamtök sjávarút-
vegsins og færa þróunar-,
markaðs- og sölustarf til fyrir-
tækjanna sjálfra. Menntun í sjá-
varútvegsgreinum þyrfti að stór-
auka og bankar og sjóðir yrðu að
auka þjónustu og lán varðandi
þróun og nýbreytni í sjávarútvegi
og taka yrði upp gerbreytta fjár-
festingarstefnu í greinninni þar
sem tekið væri tillit fyrst og
fremst til raunverulegra rekstrar-
möguleika.
Stöðnun í vinnslunni
Logi Þormóðsson fiskverkandi
og útflytjandi var ómyrkur í máli
varðandi markaðsmálin og sagði
að heimssýn frystihúsanna væri
afar takmörkuð og lítið sem ekk-
ert hefði breyst í úrvinnslunni síð-
asta aldarfjórðung. Tímabært
væri að athuga hvort ekki væri
rétt að selja stautaverksmiðjur
stóru sölusamtakanna í Banda-
ríkjunum og taka upp beina sölu
inn á markaðinn í staðinn.
- Það er spurning hvort þetta
fyrirkomulag með stóru verks-
miðjurnar í Bandaríkjunum hef-
ur ekki staðið í vegi fyrir allri
framþróun í fiskframleiðslu og
útflutningi hér heima, sagði Logi.
Árni Benediktsson sagði að
stóru sölusamtökin SÍS og SH
væru sökuð um að vera föst í
sama farinu, en gífurlegar
breytingar væru nú að eiga sér
stað og á næstunni í úrvinnslu og
útflutningi sjávarafurða. Ný
flutningatæki færðu okkur nær
aðalmörkuðunum og neytendur
krefðust í æ ríkari mæli nýrrar og
ferskrar vöru. Vinnslan verður
að vera undir þetta búin, því að
ferskfiskmarkarnir þola ekki að
taka við öllum þeim afla sem hér
kemur að landi.
Árni sagðist ekki sammála
þeim fullyrðingum að
versmiðjurnar í Bandaríkjunum
væru orðnar tímaskekkja. - Við
seljum hugsanlega þessar verk-
smiðjur þegar við höfum ekki
þörf fyrir þær lengur og leysum
upp sölusamtökin þegar við þurf-
um ekki á þeim að halda. Sumir
trúa ekki á samtökin en aðrir og
miklu fleiri gera það ennþá.
Hann ítrekaði að miklar breyt-
ingar væru nú að eiga sér stað í
markaðsmálum og benti á að árið
1986 voru 56% af sjávarafurðum
landsmanna fluttar til Bandaríkj-
anna en það sem af er þessu ári
hefur aðeins fjórðungur fram-
leiðslunnar farið á Bandaríkja-
markað. Nú væri mest flutt til
Bretlands, Bandaríkin næðu ekki
nema þriðja sæti en næsmest væri
flutt út til Austurlanda fiær.
Hvert fór
hagnaðurinn?
Óskar Vigfússon formaður
Sjómannasambandsins lagði í
máli sínu áherslu á þýðingu fisk-
markaðanna bæði fyrir hag sjó-
manna og ekki síður vinnslunnar
sjálfrar með virkari stýringu á
vinnslu og sérhæfingu í einstök-
um tegundum og pakkningum.
Fróðlegt væri að bera saman
þróunina í undirstöðuatvinnu-
grein þjóðarinnar og almennri
þjónustu í landi. Bankastarfs-
mönnum hefði fjölgað um helm-
ing á áratug. Sjómenn væru nú
um 5000 talsins og ynnu trúlega
um 7000 ársverk. Island væri nú
14. stærsta fiskveiðiþjóð í
heiminum og í 10. sæti yfir verð-
mæti sjávarafla. Þar værum við
komnir fram úr norskum sjó-
mönnum sem teldu 34 þúsund
manns. Þrátt fyrir þessa stað-
reynd væru meðaltekjur norskra
sjómanna í krónum talið hærri en
þeirra íslensku. - Hvernig má
þetta vera, hvert hafa þessir pen-
ingar farið? Hvað hefur orðið um
öll þessi verðmælti sem við höf-
um borið að landi, spurði Óskar.
Halftomir vlnnusalir
í máli Sólveigar Aðal-
steinsdóttur kom fram að ástand-
ið í frystihúsunum væri afar bág-
borið. Ekki aðeins launakjörin
og vinnuokið heldur ekki síður
hvernig staðið væri að úrvinnslu
okkar þjóðarauðs.
- Þar sem ég starfa hafa í
sumar ekki verið nema 3-4 vanar
konur í vinnu. Reksturinn er bor-
inn uppi af unglingum, 14, 15 og
16 ára gömlum og svo eru menn
að velta því fyrir sér hvers vegna
óhagkvæmnin sé svona mikil og
dæmið gangi ekki upp.
Aðspurður um framtíðarsýn í
íslenskri fiskvinnsu árið 2000,
sagðist Árni Benediktsson hafa
trú á því að þá yrði flutt út mun
meira af fiski beint til neytenda
en nú er gert. Þar lægi vaxta-
broddurinn í markaðsmálum.
Einnig yrði vinnutími orðinn
sveigjanlegri í vinnslunni og
meiri fjölbreytni í framleiðslu en
nú þekkist.
Sólveig sagðist ekki sjá hvernig
Ámi ætlaði að manna frystihúsin
árið 2000 allan sólarhringinn með
Fóstrur athugið
Forstööu vantar við leikskólann Bergheima, Þor-
lákshöfn. Þarf aö geta hafið störf sem fyrst.
Upplýsingar gefur sveitarstjóri í síma 98-33800.
Þátttakendur í pallborðsumræðunum, frá hægri; Logi Þormóðsson
fiskverkandi og útflytjandi, Árni Benediktsson frá Sambandinu, Óskar
Vigfússon formaður Sjómannasambandsins og Sólveig Aðal-
steinsdóttir fiskverkunarkona. Mynd-Ari.
sveigjanlegum vinnutima. Það
fengist ekki fólk til að halda þess-
um rekstri gangandi í dag fyrir 40
þús. kr. á mánuði og óþarfi væri
að velta fyrir sér ástandinu um
aldamótin. - Það verður ekkert
landsbyggðarfólk til um alda-
mótin. Allir verða fluttir til
Reykjavíkur í velmegunina.
Ekkert oselt
út úr landinu
Logi Þormóðsson lagði ríka
áherslu á að betri tenging vinnslu
við markaði og uppbygging fisk-
markaða um allt land væri lykil-
atriðið að bættri afkomu í sjávar-
útveginum. - Við eigum mikla
möguleika með útflutning á
ferskfiski víða um heim, en við
verðum að gæta okkar á því að
senda ekkert frá okkur óseit. Þeir
verða að kalla en ekki við að
senda.
Þetta er mjög viðkvæmur
markaður sem'getur gefið okkur
mikið í aðra hönd ef rétt er að
staðið. Staðreyndin er hins vegar
sú að við íslendingar höfum ekk-
ert vit á ferskfiski. Við höfum vit
á fiski sem á fara í úrvinnslu og
Svanfríður Jónasdóttir varafor-
maður Alþýðubandalagsins;
Framtíð sjávarútvegsins kemur
okkur öllum við.
frystingu en alls ekkert vit á
ferskfiski, sagði Logi Þormóðs-
Menntaskólinn
við Hamrahlíð
Öldungadeild
Öldungadeild Menntaskólans við Hamrahlíð er fyrsta öldungadeild við
framhaldsskóla hérlendis, stofnuð 1972. Frá upphafi hafa þúsundir manna
og kvenna stundað þar nám og nokkur hundruð lokið stúdentsprófi.
Nútímaþjóðfélag gerir kröfur um menntun. Auk þess hefur menntun gildi í
sjálfri sér.
Langar þig til að rifja upp, bæta við eða hefja nýtt nám?
öldungadeild Menntaskólans við Hamrahlíð býður framhaldsskólanám á 6
brautum: eðlisfræðibraut, náttúrufræðibraut, nýmálabraut, fornmálabraut,
félagsfræðibraut (hún skiptist í fjölmiðlalínu, sálfræðilínu og félagsfræðalínu)
og tónlistarbraut.
Vel menntað og þjálfað kennaralið tryggir gæði kennslunnar.
Hægt er að stunda nám í mörgum eða fáum námsgreinum. Á haustönn 1988
býður skólinn eftirtaldar greinar:
Tungumál:
Danska
Enska
Franska
ftalska
Spænska
Þýska
Raungreinar:
Stærðfræði
Eðlisfræði
Efnafræði
Jarðfræði
Líffræði
Samfélagsgreinar:
Félagsfræði
Þjóðhagfræði
Bókfærsla
Listasaga
Lögfræði
Stjórnmálafræði
Heimspeki
Saga
Auk þessa er boðið upp á nám í tölvufræðum, bæði grunnnám og forritun.
Notaðar eru tölvur af PC og BBC-gerðum. Boðið er fjölbreytt nám í íslensku,
bæði ritþjálfun, bókmenntir og málfræði. Einnig eru myndlist og leiklist
kenndar við öldungadeildina.
Innritun í öldungadeild MH fer fram á skrifstofu skólans frá 9.00-16.00,
dagana 29. ágúst til 2. sept. Skólagjald er aðeins 7.400 krónur óháð
fjölda námsgreina sem þið leggið stund á.