Þjóðviljinn - 27.08.1988, Side 9

VIÐHORF
Niðurfærsla launa og lífskjara,
kjaraskerðingu gefið nýtt nafn
Steingrímur J. Sigfússon alþingismaður skrifar
Óstjórn í
efnahagsmálum
Sú stjórnarstefna, frjálshyggj-
an, sem íhaldsöflin í landinu
(nánar tiltekið Framsóknarflokk-
ur, Sjálfstæðisflokkur og nú einn-
ig Alþýðuflokkur) hafa fylgt sl. 5
ár er þessar vikurnar endanlega
að bíða skipbrot. Mitt í góðær-
inu, þegar verðmætasköpun
þjóðarinnar er meiri en nokkru
sinni fyrr, eru hjól atvinnulífsins
að stöðvast og fjárhagur þúsunda
heimila að bresta.
Svo grátt hefur frjálshyggjan,
með sínum okurvöxtum, verð-
bólgu og sukki gróðaaflanna
leikið íslenskan þjóðarbúskap að
sjálfir höfundarnir tala nú eftir
áralangt góðæri um kreppuá-
stand.
Vandi íslensks þjóðarbúskapar
um þessar mundir stafar ekki af
óhagstæðum ytri skilyrðum.
Þvert á móti eru þau með hag-
stæðasta móti og yfirstandandi ár
verður að öllum líkindum hið
annað besta í sögunni hvað verð-
mætasköpun snertir, svipað eða
litlu lakara en metárið 1987. í
nýjasta hefti Þjóðhagsstofnunar,
af ágripi úr þjóðarbúskapnum er
birt endurskoðuð þjóðhagsspá
fyrir árið 1988 sem gerir ráð fyrir
lítilsháttar aukningu landsfram-
leiðslu eða um 0,2% í stað 1%
samdráttar í fyrri spám. Þarerþví
einnig spáð að þjóðartekjur
standi því sem næst í stað.
Með þessar staðreyndir í huga
er það þeim mun furðulegra að
umræða um efnahagsmál hefur
sl. vikur gengið út frá því að hér
væri skollin á meiri háttar
kreppa. Hefur þetta jafnvel
gengið svo langt að aðstæður nú
séu bornar saman við mestu á-
fallaár íslensks þjóðarbúskapar.
Þetta er alrangt, jafnvel þó
sjávarútvegurinn sé skoðaður
einn sér samanber meðfylgjandi
mynd.
Hér er ljótur leikur á ferð og er
þar hlutur íslenskra fjölmiðla
ekki bestur: að éta það hrátt upp
eftir áhugamönnum um kjara-
skerðingu að við íslendingar höf-
um orðið fyrir stórfelldum ytri
áföllum. Það er rangt, það er lygi
til þess uppi höfð að breiða yfir
skipbrot stjórnarstefnunnar og
undirbúa jarðveginn fyrir kjara-
skerðingu. Hin margnefnda
verðlækkun á hluta sjávarafurð-
anna er að mestu leyti bætt með
mikilli verðhækkun á loðnuaf-
urðum, áli og kísiljárni, lágu olíu-
verði o. s. frv. Eða með öðrum
orðum viðskiptakjör þjóðarinnar
í heild eru hagstæð og verðmæta-
sköpun þjóðarinnar í hámarki.
Vandi okkar nú stafar af rangri
stjórnarstefnu ríkisstjórna Stein-
gríms Hermannssonar og Þor-
steins Pálssonar. Þetta er óstjórn-
arvandi samfara ranglátri tekj-
uskiptingu og misgengi sem hygl-
að hefur fjármagnseigendum og
gróðaöflum á kostnað launafólks
og útflutningsatvinnuvega.
Láglaunafólkið
borgi brúsann
Og nú er nýtt töfraorð upp
fundið, niðurfærsla. Niðurfærsla
skal það heita og væntanlega sjá
allir fljótt í hendi sér að það er nú
eitthvað annað að láta ræna 10%
af kaupinu sínu ef það bara heitir
niðurfærsla en ekki kjaraskerð-
ing, nema hvað?
Aðstæður í dag einkennast af
þenslu í ákveðnum greinum at-
vinnulífsins og á heilum lands-
væðum, yfirborgunum og óheftri
álagningu og yfirleitt verðlagn-
ingu á öllum sköpuðum hlutum.
Það eru því yfirgnæfandi líkur á
að niðurfærslan muni aðeins
halda gagnvart þeim hópum sem
lakasta hafa samningsstöðuna á
vinnumarkaðnum og eru verst
settir fyrir. Kaupmenn eru þegar
farnir að hækka verð í búðum,
„Vandi íslensks þjóðarbúskapar um
þessar mundir stafar ekki af
óhagstœðumytri skilyrðum. Þvertá
móti eru þau með hagstœðasta móti og
yfirstandandi ár verður að öllum
líkindum hið annað besta ísögunni
hvað verðmœtasköpun snertir, svipað
eða litlu lakara en metárið 1987“
__ Af laver&Mrtl
MYM3 1. AFLI OG OTFLLríNINGSFRAMLEIÐSLA — - Framlelðela
SJÁVARAFURÐA 1980 - 1988
8pð
sbr. fréttir, til þess að geta sett
upp góðmennskusvip og tekið
þátt í niðurfærslunni og lækkað
verðið aftur síðar. Síðan er víst
ætlunin að bíða með vextina, sjá
til hvort þeir lækki ekki í kjölfar-
ið. Vel að merkja, ekki endilega
raunvextir heldur nafnvextir.
Nei, niðurfærslan yrði f.o.b.
skjótvirk og beitt kjaraskerðing-
araðferð gagnvart þeim þriðjungi
launafólks eða svo sem lakast er
sett fyrir, eins og fiskvinnslufólk,
ákveðnar stéttir opinberra starfs-
mannao. s. frv. Meðöðrumorð-
um það á að láta lakast setta
þriðjung þjóðarinnar borga fyrir
óráðsíu hinna.
Frjálshyggjuhirðin
á að moka
sinn eigin flór
Það ber að hafna með öllu
fyrirhuguðum kjaraskerðingar-
leiðum ríkisstjórnarinnar. En
ljóst er að ríkisstjórnin og ríkis-
stjórnarflokkarnir sjá þau ráð ein
að láta almenning greiða fyrir
óráðsíu frjálshyggjunnar með
stórskertum lífskjörum á næst-
unni. Niðurfærsluleið stjórnar-
innar er niðurfærsla launa og
Iífskjara. Um þetta eitt virðist hin
ráðþrota ríkisstjórn með forstjór-
ahirð sinni geta orðið sammála.
Á venjulegu máli almennings í
landinu heitir það „KJARASK-
ERÐING“.
Það á að fara aðra leið, leið
sem felur í sér tafarlausa vaxta-
lækkun og lækkun annars til-
kostnaðar heimilishalds og at-
vinnurekstrar og tekjuöflun með
skattlagningu fjármagnsgróða,
hátekna og stóreigna til að jafna
lífskjör og bæta stöðu útflutn-
ingsstarfsemi og undirstöðuat-
vinnuvega.
Það má ekki gerast að her-
kostnaður óráðsíunnar verði enn
einu sinni sóttur í vasa lægst-
launaða fólksins. Frjálshyggju-
hirðin á að gjalda eigin óráðsíu og
moka sinn eigin flór. Framsókn-
armenn eiga að halda neðst um
rekuskaptið.
Steingrímur J. Sigfússon, alþm.
LESENDABRÉF
Menningan/ioburour í
Það var mikið um dýrðir í
henni Viðey gömlu í tvö-
hundruðogtveggja ára afmæli
Reykj avíkurborgar þann 18. ág-
úst eins og við sveitamenn og
landsbýsidjótar fengum að sjá í
sjónvarpinu okkar um kvöldið:
guðsblessun, þar sem Doddson
las pistilinn um fariseann og toll-
heimtumanninn upp úr gamalli
Viðeyjarbiblíu, og tókst sæmi-
lega, síðan hátíðarsamkoma úti á
hlaði þar sem liðsoddar Sjálf-
stæðisflokksins stigu hver af öðr-
um pontuna að halda ræður fyrir
þjóðina: Hermannsson, Bís-
leifur, Doddson.
Að sjálfsögðu var Hermanns-
son bestur, einsog við mátti bú-
ast, og endurvakti orðasamband-
ið „með Sundurn" og umskírði
einn menntaskólann suður þar af
því tilefni með einfaldri tilskipun
eins og um væri að ræða hverja
aðra vaxtahækkun. Hvers vegna
gerði hann þetta ekki meðan
hann var sjálfur menntamálaráð-
herra? Komu fræðimenn ekki
þessari flugu í munn honum fýrr
en hann var orðinn bankastjóri?
Ég legg til, að hér eftir skrifum
við landsbyggðarmenn jafnan
með Sundum þegar við þurfum
að bréfa til stofnana eða fyrir-
manna í Reykjavík, á Seltjarnar-
nesi, í Kópavogi, Garðabæ og á
Álftanesi: Landsbankinn með^
Sundum, Alþingi með Sundum,
Stjórnarráð íslands með Sund-
um, Ráðhúsið með sundfitum við
Tjörnina með Sundum, Herra
bankastjóri Sverrir Hermanns-
son, Einimel 9, 107 með Sund-
um.
Doddson skreytti ræðu sína
með ljóði eftir Tómas, en er ekki
mjög góður ljóðalesari þótt hann
léki Bubba kóng með miklum
bravúr á sínum tíma, að því er
sagnir herma. Því miður man ég
ekkert af því sem Bísleifur sagði
og er illt til þess að vita, því hann
hlýtur að hafa flutt bjarglega
ræðu, sjálfur menntamálaráð-
herrann.
Dálítið var talað þarna um
Skúla sáluga fógeta og þá Stefán-
unga sem sátu eyju þessa við
mikla rausn á sínum tíma, og einn
afkomenda þeirra fékk niéira að
segja lyklavöld að byggingunum.
En sem betur fór var ekki farið
nákvæmlega út í samskipti Stef-
ánunganna og Skúla gamla í Við-
ey í hans aldurdómi. Á hinn bóg-
inn sagði Doddson okkur, að
kostnaðurinn við byggingu Við-
eyjarstofu hefði farið 250 prósent
fram úr áætlun hjá Skúla og mega
þær upplýsingar verða Jóni Bald-
vin til mikillar huggunar, ef ekki
hreinlega sáluhjálpar, á þessum
síðustu og verstu tímum.
Ekki má gleyma því að Herdís
leikkona flutti þarna ákaflega
rómantískt ljóð í rauðu, hvítu og
dálítið bláu eftir Morgunblaðs-
matthías. Herdís er góður leikari
Viðey
en því miður les hún ljóð litlu
betur en Doddson, eins og við
fengum illilega að reyna í sjón-
varpinu okkar í vetur þegar hún
flutti þar Vögguþulu Lorca.
áiðan var myndavélunum
beint að öðrum hátíðargestum:
forseta vorum, Jóni Baldvin og
Jóni Sig., en þeir tveir síðast
nefndu fengu að vera þama með
íhaldinu af skiljanFegum ástæð-
um, og margsinnis að Hafnar-
fjarðarmatthíasi, háleltum og
sperrtum með helgisvip eins og
hann væri að skima efir heilögum
anda. Að lokum fengu menn
kaffi og með því og allir voru
glaðir eins og vera bar.
Eftir að hafa horft á þennan
þátt setti að mér óumræðilegan
fögnuð yfir því, að forystumenn
íhaldsins skuli vera orðnir jafn
menningarlega sinnaðir og raun
ber vitni. Vona ég af heilum hug,
að framhald verði á þeirri þróun.
SÓP
Laugardagur 27. ágúst 1988 ÞJÓÐVILJINN - S.tJA 9