Þjóðviljinn - 24.09.1988, Blaðsíða 5

FRETTIR
Fiskvinnslan
Fokiö í flest skjól
Aðgerðaleysifráfarandi ríkisstjórnar íefnahagsmálum dauðabiti fiskvinnslunnarþráttfyrir síendurteknar viðvaranir.
Dauðastríðið framlengt verði ekki annað gerten að komafrystingunni á núllið. Pegarfarið að undirbúa lokanir
ogfólki sagt upp störfum. Hertar innheimtuaðgerðir ríkissjóðs og opinberra stofnana bœta gráu ofan á svart
Síðustu 12-18 mánuðina hafa
forráðamenn fiskvinnslufyr-
irtækja um land allt varað
stjórnvöld við afleiðingum þess
að takast ekki á við vanda útflutn-
ingsatvinnuveganna sem hafa
búið við verðfall á afurðum, gríð-
arlegan fjármagnskostnað og
miklar kostnaðarhækkanir inn-
anlands, en án árangurs.
í dag er svo komið að Lands-
bankinn hefur hætt allri fyrir-
greiðslu við fyrirtækin nema af-
urðalán, Rafmagnsveitur ríkisins
hafa hert innheimtuaðgerðir
sínar svo rafmagnslokanir blasa
við og hafa þegar komið til fram-
kvæmda og síðast en ekki síst
beitir ríkissjóður sýslumönnum
fyrir sig til að innsigla þau fyrir-
tæki sem hafa reynt að haida sér á
floti með skattpeningum.
Aldrei séð hann
svartari
„Ég hef aldrei séð hann svart-
ari en í dag og maður skilur ekki
hvernig á því stendur að menn
hafa ekki lokað fyrirtækjunum
fyrir löngu. Ef menn hefðu séð
aðgerðaeysi fráfarandi stjórnar
fyrir hefði enginn farið af stað
eftir áramótin,“ sagði Baldur
Jónsson forstjóri Freyju á Suður-
eyri við Súgandafjörð.
En það er ekki einfalt mál fyrir
fiskvinnslumenn að loka fyrir-
tækjunum. Á fjölmörgum stöð-
um eru þessi fyrirtæki burðarás-
inn í atvinnulífinu og ef hann
brestur er nánast ekkert eftir og
þá blasir ekki annað við en stór-
felld byggðaröskun og fjöldaat-
vinnuleysi.
Það er samdóma álit fisk-
vinnslumanna að það sé einungis
verið að framlengja dauðastríð
vinnslunnar ef aðgerðir
stjórnvalda í efnahagsmálum
verða aðeins til að koma frysting-
unni á núllið. Skuldahalinn sé svo
langur að það út af fyrir sig breyti
engu um áframhaldandi rekstur.
í dag er frystingin rekin með 8%
halla sem þýðir 13-1500 miljóna
króna tap á ársgrundvelli og
saltfiskvinnslan með um 3%
halla. Ekki bætir það úr skák að
sá tími sem nú fer í hönd, haustið,
hefur ávallt verið erfiður tími
fyrir rekstur fiskvinnslunnar.
Gæftir eru þá stopular vegna
ótíðar og aflabrögð með lélegasta
móti.
í þessari stöðu er ekki að undra
þó að upphringingum linni ekki
til Vinnumálaskrifstofu félags-
málaráðuneytisins þar sem menn
eru að afla sér upplýsinga um
hvernig best verði staðið að upp-
sögnum fastlaunasamninga fisk-
vinnslufólksins. Þá hefur ekki
verið ráðið í störf sem losna og
lausráðnu fólki er sparkað.
Sýnu verst hefur þessi kreppa
sjávarútvegsfyrirtækja orðið á
Suðurnesjum. Meitillinn í Þor-
lákshöfn sagt upp 190 manns,
Hraðfrystihús Grindavíkur dreg-
ið saman seglin með uppsögnum
um 20 manns, 40 manns hefur
verið sagt upp vinnu hjá Hrað-
frystihúsi Þorkötlustaða, frysti-
húsið í Höfnum lokaði í sumar.
Þau hús sem enn eru í rekstri svei-
flast i gálganum og dagaspursmál
hvenær þau gefast upp.
I Vestmannaeyjum hefur
Hraðfrystihús FIVE verið lokað
um tíma og þar í bæ hafa menn
talað um samruna einstakra fyrir-
tækja til að geta haldið í horfinu.
Þar hrannast upp vanskilaskuldir
sem og annars staðar og fyrir-
greiðsla Útvegsbanka íslands hf.
er í lágmarki og varla það.
Milljónir í vanskilum
Á Vesturlandi eru raforku-
skuldir fiskvinnslufyrirtækja þeg-
ar komnar í 30 miljónir og 50-60
manns á Snæfellsnesi hafa misst
vinnuna. Þar fengu menn smjör-
þefinn af því sem koma skyldi í
vetur þegar vertíðin við Breiða-
fjörð brást alveg og hafa fyrirtæki
þar vestra aldrei náð að jafna sig
eftir þá martröð.
Á Vestfjörðum eru raforku-
skuldir fyrirtækjanna við Orkubú
Vestfjarða komnar vel yfir 100
miljónir króna. Á Patreksfirði er
allt í járnum. Þingeyri er í rúst og
búið að innsigla Kaupfélagið og
200 manns atvinnulaus. Á Suður-
eyri skrimta menn daginn sem og
á ísafirði. Fyrirtæki EG í Bolung-
arvík riðar til falls þrátt fyrir að
hafa nýlega fengið 30 miljóna
króna lán frá Byggðasjóði.
Tjaldað til
einnar nætur
Á Norðurlandi vestra er
ástandið svipað og annars staðar;
allt í járnum þar sem reynt er að
bjarga rekstrinum fyrir horn á
degi hverjum. Á Ólafsfirði hættir
Hraðfrystihús Magnúsar Gamal-
íelssonar hf. að taka við hráefni
eftir 14. október og búið er að
segja upp um 40 manns. Á Húsa-
vík verður ekki ráðið í störf sem
losna. Þar búa menn sig undir
kalt haust með tilheyrandi hrá-
efnisskorti og minnkandi umsvif-
um. Ef eitthvað er þá keyra
Norðlendingar á skreið og
saltfiski og hefur til að mynda
fiskvinnslan á Þórshöfn ekki fryst
neitt að undanförnu heldur ein-
göngu verkað í salt sem einnig
virðist vera á hverfandi hveli eftir
að hafa skilað ágóða fyrr á árinu.
Á Austfjörðum hafa Raf-
magnsveitur ríkisins þegar lokað
fyrir rafmagn til loðnuverksmiðj-
unnar á Vopnafirði og fleiri lok-
anir eru á döfinni enda skulda
fyrirtækin tugmilljónir króna.
Þar bíða menn í eftirvæntingu
eftir loðnu og síld en svartnætti
ríkir í hefðbundinni fiskvinnslu
þar sem annars staðar.
Atgervisflótti
„Ef skriðan fer af stað og hús-
in loka hvert af öðru get ég ekki
séð að þau opni aftur í bráð þrátt
fyrir einhverjar efna-
hagsráðstafanir. Aðgerðaleysi
fráfarandi stjórnar hefur orðið
okkur æði dýrkeypt fyrir utan
þann atgervisflótta úr atvinnu-
greininni sem mun fylgja í kjöl-
farið,“ sagði Tryggvi Finnsson
formaður Sambandsfrystihús-
anna og forstjóri Fiskiðjusam-
lagsins. _grh
y Tómstundaskólinn
Italía komin í tísku
700þegar skráð sig á námskeið. Gömlu góðu námskeiðin í
Ijósmyndun og skrautritun ávallt vinsœlust. ítalskan slœr ígegn
Tómstundaskólinn hefur haust-
önn sína á mánudag og hafa
um 700 manns þegar innritað sig
á námskeið skólans. Að venju eru
mjög fjölbreytt námskeið í boði
og meðal nýjunga nú eru nám-
skeið um hollustu og hreyfmgu,
konur og fjölmiðla, bókband,
pappírsgerð, leðurvinnu og
rammaþrykk.
Vilborg Harðardóttir, skóla-
stjóri Tómstundaskólans, sagði
við Þjóðviljann að aðsókn væri
mest á gömlu góðu námskeiðin,
einsog ljósmyndanámskeiðið og
skrautritunina, sem ætíð hafa
notið mikilla vinsælda. Þá sagði
hún að þegar væru komnir bið-
listar á mörg af námskeiðunum.
„Það sem hefur komið mér
mest á óvart er að hálfur bærinn
virðist ætla að læra ítölsku í vetur.
Við urðum að hætta við að hafa
ítölskunámskeið í fyrra vegna ó-
Vilborg Harðardóttir.
nógrar þátttöku en nú er þegar
skipað í hátt í fjóra hópa í ítölsku.
Ég hef verið að grennslast fyrir
um þennan skyndilega áhuga en
kemst ekki að neinni niðurstöðu.
Ástæðan er ekki sú að Ítalía er
orðin að vinsælum ferðamanna-
stað heldur virðist Ítalía einfald-
lega í tísku.“
Eitt af þeim nýju námskeiðum
sem nú er boðið upp á er nám-
skeið í Hollustu, hreyfingu og
heilbrigði. Þar er ætlunin að sam-
eina fræðslu um heilnæmt mata-
ræði, holla hreyfingu og tengsl
líkamlegrar og andlegrar
heilbrigði, „án þess að fara út í
neinar öfgar," sagði Vilborg.
Vilborg vildi líka bend'a fjöl-
miðlafólki, listamönnum og þeim
sem vinna að auglýsingagerð á
„rosalega spennandi námskeið,
sem heitir Imyndir. Það fjallar
mikið um form og táknmál og hið
óskrifaða.“
Þá má benda á námskeið í
smásagnaritun sem Ólafur
Haukur Símonarson rithöfundur
er með. Að sögn Vilborgar hefur
verið góð aðsókn að því. -Sáf
Laugardagur 24. september 1988 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 5
Hluti fundarmanna hjá Alþýðubandalaginu í Reykjavík í fyrrakvöld.
Mynd: EÓI.
Alþýðubandalagið
Fjölmenni hjá ABR
Flestir rœðumenn varfœrnir en jákvæðir á
stjórnarþátttöku
Flestir ræðumenn á félagsfundi
Alþýðubandalagsins í Reykja-
vík í fyrrakvöld mæltu með þátt-
töku flokksins í stjórn að upp-
fylltum ákveðnum kröfum, en
einnig komu fram sterkar varn-
aðarraddir.
Fjölmenni var á fundinum,
hátt í tvö hundruð manns og um-
ræður líflegar. Framsögumenn
voru Ásmundur Stefánsson og
Steingrímur J. Sigfússon sem
ásamt Svavari Gestssyni kom á
fundinn beint úr viðræðunum.
Þótt litla handfestu væri að hafa
um málefni eða möguleika í
stjórnarmyndunarviðræðunum
urðu þær helsta umræðuefni,
kvöldsins. Samþykkt var að vísa
þremur framlögðum tillögum
tengdum viðræðunum til mið-
stjórnarfundar sem haldinn verð-
ur í dag.