Þjóðviljinn - 07.10.1988, Blaðsíða 4

A BEININU
Sigrún Stefánsdóttir, framkvæmdastjóri
Frœðsluvarpsins, á beininu vegna „níð-
fréttar“ Þjóðviljans
Fræðsluvarpið hefur verið
mikið í fréttum að undanförnu.
Núna um mánaðamótin hófst
vetrarstarf þess m.a. með nám-
skeiði í íslensku og er það fyrsta
skrefið í fjarnámi svokölluðu, þar
sem nemendur geta nýtt sér
Fræðsluvarpið til eininga í val-
áfanga á framhaldsskólastigi.
Á þriðjudag birtist svo
gagnrýnin frétt á Fræðsluvarpið í
Þjóðviljanum, þar sem því var
haldið fram að fjamámið væri
bæði dýrt og illa kynnt. Þar er
bent á að skólagjöld vegna ís-
lenskunámskeiðanna séu rúm-
lega helmíngi dýrari en sambæri-
leg gjöld hjá Öldungadeild
Menntaskólans í Hamrahlíð.
Einnig er þar gagnrýnt að námið
sé fyrst og fremst ætlað fyrir fólk
með staðgóða íslenskukunnáttu.
Þar er einnig talað um handa-
hófskennt val á aðilum sem feng-
nir eru til þess að sjá um kennslu í
einstökum greinum, svo drepið
sé á nokkra þætti sem gagnrýndir
voru í fréttinni. Sigrún Stefáns-
dóttir, framkvæmdastjóri
Fræðsluvarpsins er því á beininu
þessa helgina.
Hvað er fræðsluvarp?
„Fræðsluvarp er þjónustuaðili
fyrir skóla og allar fræðslustofn-
anir sem vilja efna til fjarkennslu
og nota til þess fjölmiðla, auk
annarra hefðbundinna leiða til að
ná til nemenda. Við lítum á okk-
ur sem hvata og hjálpartæki. Við
reynum að hafa forgöngu um
samstarf milli þeirra stofnana
sem vilja nýta sér fjarkennslu og
veitum ráðgjöf og aðstoð við að
gera þetta mögulegt.“
Er þetta fyrst og fremst hugsað
fyrir fólk sem vill Ijúka fram-
haldsskólanámi en á erfitt um vik
að sækja öldungadeildir, t.d.
vegna búsetu sinnar?
„Ef þú ert að spyrja um fjar-
námið í íslensku þá erum við bæði
að hugsa um ,þann hóp, en líka
allan almenning en við gerum
náttúrlega engin kraftaverk. Við
byrjuðum þetta starf í mars og
það mun taka tíma og fé að
byggja fjarnám upp. Hinsvegar
er það á stefnuskrá okkar að efla
fjarnám og fyrsta skrefið var
tekið núna, þar sem nú er opnað-
ur möguleiki á að fá einingar með
fjarnáminu. Síðan ætlum við að
byggja utan um það í samráði og
takt við óskir framhaldsskóla-
stigsins. Við erum að undirbúa
núna áfanga í algebru, sem teng-
ist framhaldsskólastiginu og er
skylduáfangi. Síðan var hug-
myndin á næsta ári, ef við verðum
ekki drepin með fleiri svona níð-
fréttum, að þróa fjarkennsluá-
fanga í íslensku sem yrði skylduá-
fangi.“
Þið byrjið ekki á skylduáfanga
í íslenskunni?
„Við byrjum ekki á skylduá-
fanga og ástæðan fyrir því sú, er
að við erum ekki bara að gefa
fólki kost á námi sem vill taka
þetta til áfanga. Við erum að
uppfylla þarfir annarra hópa líka
og sérfræðingar í íslenskri tungu
töldu að þarna vantaði efni og
þessvegna veljum við þennan
áfanga. Ég fékk hóp sérfræðinga í
íslenskri tungu til þess að taka
ákvörðun um það, hvar ætti að
byrja. Þeir töldu að það vantaði
námsefni, ekki bara fyrir skóla
heldur ekki síður fyrir almenn-
ing, efni um mál og samfélag, rit-
un, þýðingar og frásagnir."
Samkvæmt lýsingu í fréttatil-
kynningu frá ykkur sýnist mér ís-
lenskunámið fyrst og fremst
hugsað fyrir fólk sem hefur þegar
lokið framhaldsskólanámi. Það
er talað um að námið geti nýst
m.a. skrifstofufólki hverskonar,
riturum, kennurum, fjölmiðla-
fólki, fólki í heilbrigðisstéttum,
fólki á auglýsingaskrifstofum
o.s.frv...
„Það geta allir nýtt sér þessi
námskeið. Þetta er efni sem á er-
indi til allra sem hafa áhuga á því
að læra eitthvað um íslensku. Það
sem kom fram í fréttinni í Þjóð-
viljanum að bæði útvarps- og
sjónvarpsefni sé óþarft er regin-
misskilningur. Við erum ekki
bara að þjóna skólunum heldur
erum við að reyna að ná til hins
breiða almennings. Þessvegna
teljum við mjög mikilvægt atriði
að vera með útvarps- og sjón-
varpsefni samhliða. Við vitum jú
öll að fólk notar þessa miðla mjög
mikið og við teljum að í nútíma-
samfélagi sé það rétta boðleiðin
til þess að koma efni á framfæri
og vekja áhuga.“
Það er samt ekki nauðsynlegt
að fylgjast með sjónvarps- og út-
varpsþáttum til þess að stunda
námið?
„Útvarpsþættina geturðu rétti-
lega fengið á snældum. En það
hringdu t.d. menn í mig í gær sem
voru mjög ánægðir með þessa út-
varpsþætti, ekki vegna þess að
þeir hefðu ætlað að fara að
stunda formlegt nám í íslensku,
heldur vakti útvarpsþátturinn
áhuga þeirra, og til þess er líka
leikurinn gerður."
Hver er eiginlega munurinn á
Fræðsluvarpinu og venjulegum
bréfaskóla eða lingvafóni?
„Við höfum víðari starfsvett-
vang. Við erum að reyna að ná til
fleiri. Þér getur gagnast að hlusta
á útvarpsþættina og það geturðu
gert frítt. Við teljum líka rétt að
nota sjónvarp til þess að koma
þessu efni á framfæri vegna þess
að mesti fjöldinn horfir á sjón-
varp og þetta efni sem er í sjón-
varpi á að geta nýst á mjög marg-
víslegan hátt inn í kennslu. Ekki
bara í fjarkennslupakkanum
heldur við mjög önnur tækifæri í
kennslu á framhaldsskólastigi og
jafnvel í kennslu efst í grunnskóla
og í Háskóla. Ég t.d. nota einn af
þessum þáttum í kennslu í fjöl-
miðlanámskeiði í Háskólanum,
þátt um ritun.“
í greininni er bent á að það sé
helmingi dýrara að stunda nám í
Fræðsluvarpinu heldur en í öld-
ungadeild.
„Vissulega vildum við að verð-
ið væri lægra. Það var mennta-
málaráðuneytið sem ákvarðaði
verðið. Þetta er ekki ákvörðun
sem var tekin af mér. Ég get hins-
vegar bent á að einkakennsla hef-
ur alltaf verið dýrari heldur en
hópkennsla. Þarna er verið að
sinna hverjum nemanda út af
fyrir sig en ekki í hópi. Þegar ver-
ið er að tala um verð þá finnst mér
rétt að benda á það, að þarna þarf
nemandinn ekki að flytja sig um
set, t.d. ef hann ætlar að þreifa
fyrir sér og athuga hvort hann
ætlar að fara í öldungadeild. Búi
hann út á landi getur hann tekið
fyrstu skrefin heima hjá sér án
þess að leggja í þann stofnkostn-
að að þurfa að flytja á milli
landshluta til þess að byrja sitt
nám. Hann getur sparað sér þann
kostnað. Hann getur líka sparað
sér þann kostnað að þurfa að
þeytast á milli staða í byggð.“
Hefði ekki verið eðlilegt að rík-
ið greiddi þennan námskostnað
jafn mikið niður og það greiðir
niður nám í öldungadeild? Þú tal-
aðir um að þarna opnaðist mögu-
leiki fyrir fólk á landsbyggðinni
án þess að það þyrfti að flytja sig
um set. Er ekki verið að mismuna
fólki eftir búsetu með þessu?
„Vissulega hefði ég óskað eftir
því að þetta væri hvorutveggja
jafn dýrt eða jafn ódýrt, en
menntamálaráðunevtið verður
að svara fyrir það. Fyrst við erum
að tala um verð vil ég til gamans
benda á að þessi 4.000 kr. kostn-
aður er jafn mikill og það kostar
að fara í litgreiningu eitt kvöld.
Ég hef ekki orðið vör við að fólki
finnist litgreiningin dýr.“
Stefnið þið að því að hægt verði
að Ijúka stúdentsprófi einhvern
tímann í framtíðinni með fjar-
námi?
„Ég teldi það eðlilegt fram-
hald. Það ræðst af fjármunum. Á
þessu ári höfum við 6 miljónir úr
að moða til að gera allt sem við
þurfum að gera. Það er ljóst að
framhaldið ræðst alfarið af fjár-
magni. Ég hef kynnt mér kerfi
þar sem hefur verið hægt að taka
öldungadeildina alfarið í fjar-
námi og það hefur gefist mjög
vel. Margt hér á landi mælir með
þessari leið. Landið er strjálbýlt
og víða ekki til kennarar.“
Þið hafið sótt um 42 miljón
króna fjárveitingu á næsta ári.
Hvað liggur að baki þeirri áætl-
un?
Hugmyndin er sú að þessari
upphæð yrði skipt jafnt á þrjú
stig, grunnskólastigið, fram-
haldsskólastigið og almennings-
fræðsluna. Stóra spurningin fyrir
Fræðsluvarpið er hvernig verður
staðið að því að borga útsending-
arkostnað. Einsog er þurfum við
að borga 40 þúsund krónur fyrir
hverja klukkustund í sjónvarp-
inu. Við höfum hinsvegar ekki
þurft að borga fyrir útsendingar í
útvarpi."
Væri ekki eðlilegt að líta á þetta
sem fundið fé fyrir sjónvarpið að
fá ókeypis efni til útsendingar?
„No comment. Við þurfum að
finna lausn á þessu. Einhver þarf
að borga og spurningin er hvernig
það mál verður leyst í framtíð-
inni.“
Hvernig hafa viðbrögð al-
mennings verið við Fræðsluvarp-
inu?
„Þau hafa verið mjög jákvæð
og ég hef orðið vör við mikinn
áhuga og sérstaklega úti á landi.
Ég held að fólk eygi þarna nýjan
möguleika, sem mér þætti mjög
vænt um að yrði ekki drepinn
með níðskrifum."
Það vekur eftirtekt að nú þegar
þetta barn þitt er að komast á
koppinn, þá sækirðu um stöðu
sem dagskrárstjóri innlendrar
dagskrárgerðar hjá Sjónvarp-
inu?
„Ég er að minna útvarpsráð á
mig.“
Þú hefur ekki hug á að yfirgefa
Fræðsluvarpið?
„Það hvarflar ekki að mér að
ég fái dagskrárstjóraembættið.
Þá ályktun dreg ég af fyrri
reynslu."
En ef þú fengir það?
„Ef ég fengi það, ef svo ólík-
lega vildi, til þá myndi ég taka
stöðuna."
Og yfirgefa þetta afkvæmi?
„Ég held að einhver annar
hljóti að vera til sem gæti tekið
við barninu, ættleitt það og fært
það til þroska.“
-Sáf
Fræösluvarpiö
er
fyrir alla
4 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 7. október 1988