Þjóðviljinn - 22.10.1988, Blaðsíða 7

í stefnuskrá fyrrverandi og nú-
verandi ríkisstjórnar var og er
stefnt að því að gera Rf. að sjálfs-
eignarstofnun sem fiskiðnaður-
inn í landinu ræki, en enn sem
komið er hefur það ekki orðið að
veruleika. Allir stærstu útflyt-
jendur sjávarafurða hafa í dag
yfir að ráða litlum rannsóknastof-
um og þróunardeildum og er góð
samvinna á milli þessara aðila og
Rf. enda margt af sérfræðingum
sem þar starfa aldir upp og þjálf-
aðir hjá Rf.
Launin fyrst
Að sögn dr. Gríms Valdimars-
sonar er því ekki að neita að slæm
afkoma sjávarútvegsfyrirtækja
hefur gert það að verkum að
rannsóknir og þróunarverkefni
ýmiskonar hafa orðið að víkja
fyrir hinu daglega rekstrarbasli
fyrirtækjanna, enda kannski
skiljanlegt að forráðamenn
þeirra vilji fremur eiga fyrir
launum starfsfólks áður en þeir
ráðast í kostnaðarsöm verkefni
sem óvíst er að skili þeim hagnaði
strax. Engu að síður er það
nauðsynlegt fyrir íslenskan sjáv-
arútveg að fylgjast vel með öllum
nýjungum og þróa meir en nú er
gert fullvinnslu og nýtingu á þeim
sjávarauðlindum sem finnast hér
við land. Þá hefur Rannsókna-
sjóður Rannsóknaráðs lagt til
fjármagn til rannsóknaverkefna
og hvatt fyrirtæki til að leggja sitt
af mörkum.
í broddi
fylkingar
Af fyrri verkefnum Rann-
sóknastofnunar fiskiðnaðarins
sem skilið hafa eftir sig djúp spor
í atvinnusögu landsmanna má
nefna rannsóknir á vítamínmagni
lýsis úr lifrum ýmissa fisktegunda
þar á meðal þorskalifrarlýsis.
Karfaveiðar hófust fyrir tilstilli
Rf. 1935 þar sem lifrin var sér-
staklega nýtt og karfinn bræddur
og höfðu veiðarnar og vinnslan
mikla þýðingu fyrir atvinnulíf
landsmanna á erfiðleikaárunum
fyrir 1940. Þá má nefna rann-
sóknir í síidarverksmiðjum þar
sem glataðist um fjórðungur
þurrefnis síldarinnar í soðinu. Á
sjötta áratugnum átti Rf. frum-
kvæði að því að gerðar voru til-
raunir með að veiða loðnu til
bræðslu. Þá var ennfremur farið
að nota slóg til mjölframleiðslu.
Á síðustu árum hefur verið þróuð
aðferð að erlendri fyrirmynd til
að nýta slóg, sérstaklega á skut-
togurum, í fóður með svonefndri
meltugerð.
Vannýttur
fiskúrgangur
Geysilegu magni af fiskúrgangi
og lifur er til að mynda ekki nýtt
sem skyldi í dag, og samkvæmt
reikningum Sigurjóns Arasonar
deildarverkfræðings hjá Rf. er f
þarna fleygt miklum verðmætum
í sjóinn sem annars mætti nýta. í
útreikningum hans kemur fram
að ef miðað er við að 60 þúsund
tonn af úrgangi komi frá ísfisk-
togurum og 10 þúsund frá frysti-
togurum gæti framleiðslan numið
11.600 tonnum af lýsi, 20.100
tonnum af meltuþykkni og
13.300 tonnum af fiskimjöli sem
mundi skapa þjóðarbúinu
ómældar miljónir í tekjur til við-
bótar því sem sjávarútvegurinn
skilar nú þegar í hefðbundinni
vinnslu sjávarafurða.
Hagnýtar
rannsóknir
Á síðustu áratugum hafa farið
fram víðtækar rannsóknir á veg-
um Rf. á áhrif blóðgunar og slæg-
ingar á gæði fiskafurða, á holdaf-
ari nokkurra fisktegunda eftir ár-
stímum og veiðisvæðum. Má í því
sambandi nefna rannsóknir á
holdafari þorsks, einkum með til-
liti til losskemmda, en þorskur-
inn er áberandi laus í sér á sumum
árstímum og á sumum svæðum og
í þessu tæki sem Elín Árnadóttir rannsóknamaður vinnur ma. við er gengið úr skugga um að ekki fyrirfinnist snefilmálmar í fiskinum ss. blý og
kvikasilfur. I dag er íslenski fiskurinn laus við mengun og þjóðarnauðsyn að svo verði áfram. Mynd: Jim Smart.
hefur það mikil áhrif á nýtingu sóknir á breytingum á fiski við ræma fiskmat hjá fiskmats- an við skynmat. Þetta samræmda
aflans hverju sinni. geymsluíís. Þá hefur verið unnið /nönnum, verkstjórum ofl. og mat hefur ma. náð til þorsks,
Einnig hafa farið fram rann- á vegum stofnunarinnar að sam- niðurstöðurmælingabornarsam- karfa, grálúðu og rækju. Þá hafa

Þar sem
PLÚS° og MÍNUS
mætast í frystihúsinu, vöruskemmunni
eða iðnaðarhúsnæðinu er lausnin að nota
MAX/ÍL iðnaðarplasthengi
til varnar hita- og kuldatapi.
Hljóðeinangrandi og gegnsæ.
Leitið J\ Austurströnd 8
upplýsinga I ^L^\ - sími 61-22-44
t
MUSTAD
mmmmmmmmmmmmmmmmimmmm—mmmmm—mmmmmmmmmmmmmmmmmmm—mmm—mmmmmmmMmMmmmmmmmMmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
MERKIÐ SEM VEKUR TRAUST!
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 7