Þjóðviljinn - 29.10.1988, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
Kvótinn
Eitt helsta mál aðalfundarins
sem lauk í gær var núverandi fisk-
veiðistefna og hvernig bregðast
ætti við þeim skerðingarhug-
myndum Hafrannsóknastofnun-
ar og sjávarútvegsráðuneytisins í
þorskafla landsmanna á næsta
ári. í skýrslu Hafrannsóknastofn-
unar um nytjastofna sjávar og
umhverfisþætti 1988 og aflahorf-
ur 1989 er lagt til að árlegur þor-
skafli næsta árs verði ekki meir en
300 þúsund tonn, sem þýðir
minnkun um 55-60 þúsund tonn
miðað við það sem áætlað er að
heildarþorskaflinn verði í ár.
Það kom fram í yfirlitsræðu
Arnars Pálssonar framkvæmda-
stjóra Landssambandsins að á
síðasta ári hafði afli smábáta ver-
ið rúm 41 þúsund tonn sem 1198
bátar veiddu og meðalafli því að-
eins um 36 tonn. í ár er gert ráð
fyrir lítilsháttar aflaaukningu en á
sama tíma hefur smábátum fjölg-
að að mun og hefur mörgum
reynst erfitt að ná endum saman
og þá sérstaklega þeim sem hófu
útgerð á nýjum bátum í ár. Eink-
Á aðalfundi Landssambands smábátaeigenda var síaukin veiði stórra skipa með dragnót upp í landsteinum harðlega gagnrýnd. Á sama tíma
þurfa smábátar að fara allt að 40 sjómílur á haf út til veiða. Mynd: Jim Smart.
um og sér í lagi hafa erfiðleikarn-
ar bitnað einna harðast á þeim
sem hafa keypt bát í gegnum
kaupleigufyrirtæki.
Á fundinum var tilkynnt að
skeyti hefði borist frá Kanada-
mönnum þess efnis að þeir bjóði
fulltrúum íslenskra grásleppu-
veiðimanna velkomna til við-
ræðna í Kanada í byrjun næsta árs
um grásleppuveiðar og hrogna-
verð. Það hefur verið kappsmál
hérlendra framleiðenda að samn-
ingar takist við Kanadamenn um
tilhögun verðs á grásleppuhrogn-
um á heimsmarkaði en þeir ásamt
íslendingum eru með um 80% af
markaðnum.
Hörð gagnrýni kom fram á
fundinum á sívaxandi dragnóta-
veiðar stórra skipa á grunnslóð
og var sjávarútvegsráðuneytið
gagnrýnt fyrir frjálsræði í leyfis-
veitingu þess efnis. Til að hamla
gegn ásókn dragnótarinnar var
lagt til á fundinum að loka innfló-
um fyrir dragnótaveiðum, banna
þær frá áramótum og til 1. júlí,
möskvar tafarlaust stækkaðir úr
135 mm í 155 mm, landinu verði
skipt í 6 veiðisvæði og einugis bá-
tum sem eiga heimahöfn innan
þess svæðis verði leyfð veiði þar
og að bátum yfir 20 metrum verði
aðeins heimiluð veiði utan þrig-
gja mílna markanna miðað við
grunnlínupunkta.
Miklar umræður urðu á aðal-
fundinum um öryggismál sjó-
manna, skýrslu Rannsókna-
nefndar sjóslysa, húftryggingar
þilfarsbáta auk hinna ýmsu rétt-
indamála smábátaeigenda.
-grh
Þorskurinn upp í skuldir
Á aðalfundi Landssambands smábátaeigenda sagði sjávarútvegsráðherra að þorskafli næsta árs yrði ekki skertur jafn
mikið og Hafrannsóknastofnun hefur lagt til vegna ástandsins í tfnahagsmálunum.
Aaðalfundi Landssambands
smábátaeigenda sem haldinn
var í gær sagði Halldór Ásgríms-
son sjávarútvegsráðherra að
samdráttur í þorskveiðum á
næsta ári yrði minni en þau 15%
sem Hafrannsóknastofnun hefur
gert tillögur um vegna ástandsins
í efnahagsmálunum. Hversu sam-
drátturinn verður mikill á endan-
um er hinsvegar enn ekki vitað en
málið er til athugunar í ráðuneyt-
Nepal
Leitaöaftur
Önnur leit að íslensku fjall-
göngumönnunum í Himalaya-
fjöllum hefst úr þyrlu á sunnudag
ef veður leyfir, segir í frétt frá
utanríkisráðuneytinu.
Mjög er óvíst að slík leit beri
árangur, og er mjög ólíklegt að
fjallgöngumennirnir tveir séu á
lífi.
SHjSÍS
450 miljónir
í gæðaeftirlit
Á síðasta ári nam kostnaður
Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna og Sjávarafurðadeildar
Sambandsins við gæðaeftirlit við
framleiðslu sjávarafurða 450
mifjónum króna. Mestur var
hann í Bandaríkjunum eða 330
miljónir en hérlendis var hann
120 miljónir króna.
Þetta kom fram í erindi sem
Sigurður Markússon fram-
kvæmdastjóri Sjávarafurða-
deildar Sambandsins hélt á nón-
fundi sem Gæðastjómunarfélag
íslands og fleiri héldu fyrir
skömmu og getið er um í síðasta
fréttabréfi Ríkismat sjávara-
furða.
í erindi Sigurðar kom fram að
nokkur þróunarkostnaður er
innifalinn í þessari upphæð, eink-
um á Bandaríkjamarkaði. Vegið
í heildarsölu bæði SH. og SÍS af
frystum sjávarafurðum eru þess-
ar 450 miljónir um 2,6%. Sigurð-
ur segir að þessir peningar sem
fara í gæðakostnað færi báðum
sölusamtökunum premíu í verði,
viðskiptavild og ýmislegt fleira
sem sé mörgum sinnum hærri en
sú fjárhæð sem kostað er til gæða-
eftirlitsins. _grh
Borgarbörn
Tannheilsan að lagast
Tannheilsa skólabarna íReykjavíkfer batnandi, en mikið vantar upp
á að ástandið sé viðunandi. Markviss tannvernd verði hluti affjögurra
ára skoðuninni
Summa skemmdra, úrdreginna
og fylltra fullorðinstanna í 12
ára krökkum í Reykjavík var 4,14
að meðaltali 1987 til 1988. Þessi
tala var fvið hærri 1984 til 1985
eða 5,65, en samt er ástandið
langt frá því gott sé miðað við
staðla Alþjóðaheilbrigðisstofn-
unarinnar, en þar á bæ telst með-
altalið tveir viðunandi.
Þetta er mark sem Norður-
landabúar að íslendingum und-
anskildum hafa náð, en meðal
þeirra fyrrnefndu hefur þróun
batnandi tannheilsu meðal skóla-
barna verið mjög hröð undanfar-
in ár. í máli Stefáns Finnboga-
sonar, yfirskólatannlæknis í
Reykjavík, á fundi með frétta-
mönnum í gær kom fram að ætla
megi að sams konar þróun sé nú
hafin hér, og giskaði hann á að
tveggja tanna markið næðist
innan fimm ára.
Heilbrigðisráð Reykjavíkur
stóð fyrir fundinum og voru þar
kynntar fyrirhugaðar tannvernd-
araðgerðir fyrir forskólabörn.
Hugmyndir eru uppi um að mar-
kviss tannvernd verði hluti af
þeirri heilbrigðisskoðun sem öll
börn gangast undir við fjögurra
ára aldur í tveimur komum á
heilsugæslustöð. Munnvatnssýni
verði tekin við fyrri komu og
einnig fylli foreldrar út spurn-
ingalista um sykurneyslu barns-
ins. Niðurstöður liggi síðan fyrir
við seinni komuna.
Með þessu móti má finna þann
hóp barna sem er í mestri tann-
skemmdahættunni,
Áætlun þessi byggir á rann-
sókn sem Peter Holbrook og
Magnús Kristinsson við tann-
læknadeild Háskólans hafa gert á
tannheilsu 4ra ára barna í
Reykjavík, en hún leiddi í ljós að
45% barnanna voru með allar
tennur heilar, og er þessi hundr-
aðstala sambærileg tölum frá Sví-
þjóð og Noregi. Sérstaða okkar
felst í því að hér er ákveðinn hóp-
ur afar illa á vegi staddur. Sam-
kvæmt könnuninni voru 27%
barnanna með 70% allra
skemmda og fyllinga.
Þá voru kynntar niðurstöður
umfangsmikillar tannkrems-
könnunar sem fram fór í Reykja-
vík 1984 til 1987. í ljós kom að
tannkremstegund sem innihélt
tannsteinshindrandi fosfórsam-
bönd auk flúors var öðrum nota-
drýgri í baráttunni við tanns-
kemmdir, og var sá munur mark-
tækur.
HS
Iðnaðarráðherra
Hátt orkuverð
- Það kostar mikið fjármagn
að. beisla orkuna, orkuverðið
þarfþví að vera nokkuð hátt til að
fjárfesting í orkuverum skili arði
og þeim mun hærra sem vextir í
heiminum eru hærri, sagði Jón
Sigurðsson iðnaðarráðherra á
vetrarfundi Sambands íslenskra
hitaveitna og Sambands íslenskra
rafveitna á Hótel Sögu i gær.
Iðnaðarráðherra sagðist ekki
vera úrtölumaður um uppbygg-
ingu orkufrekrar stóriðju hér á
landi, hins vegar legði hann ríka
áherslu á að í mörg horn væri að
líta í þessum efnum og ganga
verði til athugana og ákvarðana á
þessu sviði án þess að gefa sér
niðurstöðuna fyrirfram. _jg
Síld
Boltinn hjá Rússum
Síldarútvegsnefnd: Aðeins eftir að salta í ríflega 20 þúsund tunnur fyrir
Svía og Finna. Hœgt miðar ísamningaviðræðum við Rússa.
Aðeins á eftir að salta í rúmar
20 þúsund tunnur upp í gerða
samninga við Svía og Finna en
þeir hafa keypt um 68 þúsund
tunnur. Þegar hafa þrír samn-
ingafundir verið haldnir með So-
vétmönnum um sfldarkaup hér-
lendis en án árangurs til þessa og
eru samningamenn Sfldarútvegs-
nefndar svartsýnir á að sámning-
ar takist í þessari viku.
Að sögn Kristjáns Jóhanns-
sonar birgða- og söltunarstjóra
hjá Sfldarútvegsnefnd hefur sfld
verið söltuð í mismiklum mæli
allt frá Vopnafirði, suður með oe
vestur allt til Akraness. Aðeins á
Breiðdalsvík og Borgarfirði
eystra hefur ekki enn verið saltað
af stöðum fyrir austan. Stærsta
sfldin veiðist enn sem komið er í
Seyðisfirði og Mjóafirði en
blönduð á Reyðarfirði. Þá hefur
ekta átulaus Rússasfld fundist úti
fyrir Ingólfshöfða.
Af þeim 88 bátum sem úthlut-
að var sfldarkvóta á vertíðinni
hafa 42 hafið veiðar en 12 bátar
hafa framselt kvóta sína eða um
12 þúsund tonn. Að sögn Þórðar
Arelíussonar hjá Veiðieftirliti
sjávarútvegsráðuneytisins hafa 4
bátar ekki leyfi til að framselja
kvóta sína í ár þar sem þeir hafa
framselt hann síðustu 3 árin í röð.
Allur gangur er á framsali sfldar-
kvóta en algengast er að skipt er á
honum fyrir þorskkvóta eða að
viðkomandi útgerð sem hefur
fengið kvóta á tvo eða fleiri báta
færi hann yfir á einn bát en geri
hina út á aðrar veiðar á sama
tíma. En að sama skapi er það
einnig til í dæminu að kvótinn
gangi kaupum og sölum en hvað
hann fer á er hinsvegar ekki á
hreinu.
-grh
2 SfÐA - ÞJÖÐVIUINN Laugardagur 29. október 1988