Þjóðviljinn - 01.11.1988, Blaðsíða 6

Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Allir
í strætó
Umferð bíla á höfuðborgarsvæðinu er orðin það mikil að til
vandræða horfir. Þrátt fyrir kostnaðarsöm umferðarmann-
virki hafa breytingar á gatnakerfinu ekki orðið það miklar að
þær vegi upp stóraukinn fjölda bíla. Það blasir reyndar við að
ekki verður endalaust unnt að mæta fjölgun bíla með því að
leggja stöðugt meira fé í að breikka hraðbrautir, fjölga um-
ferðarljósum eða lækka hámarkshraða.
í reynd er sú stefna, að byggja samgöngukerfi höfuðborg-
arsvæðisins fyrst og fremst á einkabílum, komin inn í blind-
götu. Eina leiðin út úr því öngstræti er að snúa við. Haldi
fram sem horfir mun stöðugt meira fé verða ausið í rándýr
umferðarmannvirki, stöðugt mun fjölga fórnarlömbum um-
ferðarslysanna og stöðugt mun verða erfiðara að komast
leiðar sinnar. Róttæk stefnubreyting í samgöngumálum er
það eina sem komið getur í veg fyrir algjört öngþveiti á
þessum vettvangi. Langnærtækast er að efla samgöngur
með almenningsvögnum.
Samgöngur með almenningsvögnum hafa síður en svo
vaxið í takt við óhóflega fjölgun einkabíla. í sumum tilfellum
hefur þvert á móti verið um að ræða verulegan samdrátt á
síðustu misserum. Málið er komið í þann vítahring að lítil
fjölgun farþega kemur í veg fyrir aukna þjónustu í almenn-
ingsvagnakerfinu en léleg þjónusta fælir aftur fólk frá að
nota það svo að farþegum fjölgar ekki. Hér verða stjórnvöld
og sveitarfélög, ein eða í samvinnu við ríkisvaldið, að rjúfa
þennan vítahring og blása nýju lífi í almenningsvagnakerfið.
Höfuðborgin og þéttbýlissveitarfélög í nágrenni hennar ná
yfir ótrúlega stórt svæði. í þeim níu sveitarfélögum, sem
venjan er að telja til höfuðborgarsvæðisins, eru 134 þúsund
íbúar. Víða um heim standa fjölmennari borgir á miklu minna
landsvæði en þau níu sveitarfélög, sem hér eru til umræðu
og ná frá Kjalarnesi og suður í Hafnarfjörð. Landamæri milli
sveitarfélaga hafa valdið því að byggðin hefur ekki þróast á
samfelldan og eðlilegan máta. Sá, sem lítur á Reykjavík og
nágrannabyggðir úr lofti og veit ekki hvernig löndum er skipt
milli sveitarfélaga, hlýtur að furða sig á því hvernig byggðin
teygist norður með ströndinni á meðan stórar landspildur
eru óbyggðar milli Kópavogs og Garðabæjar.
Við skipulag byggðar á Reykjavíkursvæðinu hefur þess
oft ekki verið gætt að vegalengdir innan bæjar væru sem
stystar. Vöxtur borgarinnar hefur ekki verið samfelldur út frá
einum kjarna, heldur hafa sprottið upp ný hverfi oft fjarri
annarri byggð. Eitt af einkennum höfuðborgarsvæðisins er
því fjöldinn allur af geysistórum opnum svæðum, sem líta vel
út á skipulagskortum en eru í reynd óræktarblettir þar sem
ekkert skjól er að finna þegar farið er út úr einkabílnum.
Nú eru a.m.k. fjórir aðilar sem annast samgöngur með
almenningsvögnum á höfuðborgarsvæðinu. Strætisvagnar
Reykjavíkur og Strætisvagnar Kópavogs hafa nokkra sam-
vinnu sín á milli en að öðru leyti er tæpast um nokkra
samvinnu að ræða. Almenningsvagnaferðir í Garðabæ eða
í Hafnarfjörð eru í engum tengslum við strætisvagnakerfi
höfuðborgarinnar. Innanbæjarferðir í þessum sveitarfé-
lögum eru fáar og jafnast t.d. alls ekki á við það sem tíðkað
er á Akureyri. Farþegi sem ætlar með almenningsvagni
ofan úr Mosfellsbæ og út á Álftanes getur lent í verulegum
vandræðum og eins líklegt að hann gefist upp á miðri leið og
kalli í leigubíi.
Nú berast þær fréttir að sveitarfélög á höfuðborgarsvæð-
inu ætli loksins að láta verða af því að skipuleggja sameigin-
legar samgöngur almenningsvagna. Án efa mun það kosta
töluvert fé að koma upp nýju kerfi. Ugglaust þarf að fjölga
bæði vögnum og bílstjórum. En þau útgjöld gætu skilað sér
margfaldlega til baka ef unnt væri að draga úr umferð einka-
bíla.
ÓP
Skrítinn fugl
Ingvi Hrafn Jónsson er búinn
með bókina sem hann var að
skrifa í laxveiðitúrunum í sumar
og byrjaður að auglýsa hana,
fyrst í frægum spjallþætti á Stöð
tvö í fyrri viku, og nú um helgina
með viðtali í DV, og ber ekki á
öðru en útbreiðslustarfið gangi
bærilega, enda segist rithöfund-
urinn í DV-viðtalinu einmitt hafa
lært Public Relation í Bandaríkj-
unum og hafa verið „með skrif-
stofu hér úður ett ég gekk í ríkis-
fjötrana“.
Að „ganga í ríkisfjötrana“ er
það sama og að verða fréttastjóri
á sjónvarpinu, en Ingvi Hrafn er
nú sem kunnugt er genginn úr
ríkisfjötrunum aftur enda hlýtur
þessi gönguför í fjötrunum að
vera frekar ævintýraleg: „Nú nýt
ég þess í botn að vera laus frá kerf-
inu“ segir doktor Public Relation
við DV.
Happadráttur
til þjóðarinnar
Pað sést á viðtalinu í DV að
það eru fyrst og fremst hugsjóna-
ástæður sem hafa örvað Ingva
Hrafn Jónsson til ríkisfjötragöng-
unnar. Ingvi Hrafn varð meira að
segja að færa ýmsar efnahags-
legar fórnir við að verða þjónn
þjóðarinnar í sjónvarpi allra
landsmanna, - kannski væri bet-
ur við Ingva hæfi að tala um yfir-
Þjón.
Þegar Markús Orn Antonsson
útvarpsstjóri „óskaði eftir“ að fá
Ingva Hrafn í sjónvarpið útaf PR-
kontórnum voru aðstæður ekki
sem heppilegastar. „Ég ákvað að
scekja ekki um því að ég myndi
la kka mikið í launum þar sem ég
hafði það gott í eigin atvinnu-
rekstri. “
En gæfan var í það sinn með
okkur svo um munaði: „Þegar ég
stðan fékk hœsta vinning í Happ-
drœtti Háskóla íslands ákvað ég að
nota þá peninga í starfið því mér
þótti það heillandi. Vegna
vinningsins hafði ég efni á að
verða opinber starfsmaður. “
Þetta var mikill happadráttur í
Háskólalotteríinu, enda stóð
ekki á afrekunum á færibandi hjá
Ingva Hrafni: „Við tókum mjög
öfluga og virta fréttastofu og fœrð-
um hana inn í nútímann. Gerðum
hana harðari, agressívari og meira
áberandi íþjóðfélaginu.“
Eða einsog þeir sögðu í gamla
daga: Stór gumpur þarf víða
brók.
Aumingja Ingimar
Hvernig ætli Ingimari Ingi-
marssyni núverandi þingfréttarit-
ara líði í starfi? í öðru frægu við-
tali við Ingva Hrafn varð aum-
ingja Ingimar fyrir því að vera líkt
við einn kunnasta óþokka ís-
lenskra bókmennta, Mörð Val-
garðsson, og í nýja viðtalinu fær
Ingimar aðra dembu engu skárri:
hann var böðull Markúsar í Sjón-
varpshúsinu, segir fréttastjórinn
fýrrverandi, „augu hans og eyru
og kjaftaði öllu í Markús sem gerð-
ist“ ... „bara strengjabrúða Mark-
úsar“ sem síðan var ,Jórnað eins
og eitruðu peði“.
Soldið snúið líkingamál hjá
PR-manninum, en ekki verður
Ingimar þarfyrir skárri, það er
víst Iítið rætt við hann á sjónvarp-
inu núna: „Ingimar greyið var
bara maður sem gaf sig út í þetta.
Hann var notaður og það hlýtur
að vera ömurlegt hlutskipti í líf-
inu.“
Og má út af fyrir sig taka undir
þau orð Ingva Hrafns. Þá er betra
að vera rekinn.
Útvarpsráðsduld
Það hefur fylgt Ingva Hrafni að
vera vel skorinorður en ekki að
sama skapi skýrmæltur. í viðtal-
inu Iætur hann stór orð falla um
núverandi útvarpsstjóra, sem
eftir stjórnarskiptin sé „á fjórum
fótum“ eftir að hafa ástundað
þann sið að senda á fréttastofuna
ræður Sjálfstæðisflokksráðherra,
og haft þar njósnara.
En samt á öllu fremur að leggja
niður útvarpsráð. Það er í augum
fréttastjórans fyrrverandi upphaf
og endir alls ills í Ríkisútvarpinu.
Þegar nýju útvarpslögin verða
endurskoðuð segir Ingvi Hrafn
að útvarpsráð hljóti að verða lagt
niður. Hvað á að koma í staðinn?
spurja menn, og ekki stendur á
svari: „Síðan á útvarpsstjórinn að
ráða menn sér við hlið sem bera
ábyrgð á dagskránni en ekki
eitthvert ömurlega skipað útvarps-
ráð.“
Var það ekki einmitt það sem
gerðist? Einhvernveginn minnir
mann að Markús Örn Antonsson
hafi ráðið Ingva Hrafn Jónsson
án þess útvarpsráð væri mjög
með í ráðum, að þeim Erni og
Hrafni hafi sinnast án afskipta út-
varpsráðs og að lokum hafi
Markús rekið Ingva án þess að
útvarpsráð væri spurt.
Utvarpsráð er með óvinsæl-
ustu fyrirbrigðum í samfélaginu,
og raunar ekki að ósekju, því að
þar í gegn hafa ráðandi
stjórnmálamenn, - einkum úr
Sjálfstæðisflokki - , fyrr og síðar
reynt að hafa taumhald á fréttum
og dagskrá.
Nýju útvarpslögin breyttu
þessu að hluta, þannig að ráðið
getur ekki lengur gripið inn fyrir-
fram gegn einstökum starfs-
mönnum og efni þeirra, og nýju
lögin juku svo mjög vald útvarps-
stjóra að æviráðning hans er orð-
in gjörsamlega útí hött.
Utvarpsráðsduld Ingva Hrafns
og fleiri nú- og fyrrverandi starfs-
manna er mjög eðlileg. Hinsveg-
ar er varla svarið að leggja ráðið
niður til að gera útvarpsstjórann
enn valdameiri, heldur miklu
frekar að tryggja fagleg vinnu-
brögð í ráðinu um leið og það
endurspegli nokkurnveginn
regnbogann af íslenskum skoð-
unum og íslenskum smekk.
Framleiddur formaður
í starfsþjálfun
Ingvi Hrafn er Davíðsmaður
innan Sjálfstæðisflokksins og fer
óblíðum orðum pm Þorstein
Pálsson. Eftir að hafa haldið svo-
litla skammaræðu um hinn nýja
fulltrúa heimskommúnismans á
íslandi í augum íhaldsmanna,
Stefán Valgeirsson, segir Ingvi
Hrafn að auðvitað hafi þurft að
mynda nýja stjórn: „Þjóðin hafði
ekki lengur efni á þessum óvina-
fagnaði og þessari starfsþjálfun
formanns Sjálfstœðisflokksins í
forsœtisráðherrastarfinu,“ segir
Ingvi Hrafn: „Það var vitað málað
samstarf Jóns Baldvins, Stein-
gríms og Þorsteins var löngu brost-
ið. Það sem gerðist var að Þor-
steinn greyið lendir með þeim fé-
lögum sem drukku í sig
stjórnmálin með móðurmjólkinni.
Þorsteinn er hinsvegar stjórnmála-
maður sem er búinn til, hann er
framleiddur. “
Happdrættisvinningur for-
manns Sjálfstæðisflokksins er
sumsé á þrotum. Kannski hann
ætti að fara að skrifa bók?
-m
Þjóðviljinn
Síðumúla 6-108 Reykjavík
Sími 681333
Kvöldsími 681348 /
Útgefandi: Útgáfufólag Þjóöviljans.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Mörður Árnason, Óttar Proppé.
Fróttastjóri: Lúðvík Geirsson.
Blaðamenn: Dagur Þorleifsson, Guðmundur Rúnar Heiðarsson,
Heimir Már Pétursson, Hjörleifur Sveinbjörnsson, Kristófer
Svavarsson, Magnús H. Gíslason, Lilia Gunnarsdóttir, Olafur
Gíslason, Páll Hannesson. Sigurður Á. Friðþjófsson, Sævar
Guðbjörnsson, Þorfinnur Ómarsson (íþr.).
Handrita- og prófarkalestur: Elías Mar, Hildur Finnsdóttir.
Ljósmyndarar: Einar Ólason, Jim Smart.
Útlitsteiknarar: Kristján Kristjánsson, KristbergurO. Pótursson
Framkvæmdastjóri: HallurPáll Jónsson.
Skrifstofustjóri: Jóhanna Leópoldsdóttir.
Skrifstofa: Guðrún Geirsdóttir, Kristín Pótursdóttir.
Auglýsingastjóri:OlgaClausen.
Auglýsingar: Guðmunda Kristinsdóttir, Unnur
Ágústsdóttir, Sigurrós Kristinsdóttir.
Símavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Þorgr'ðurSigurðardóttir.
Bílstjórí: Jóna Sigurdórsdóttir.
Húsmóðir: Anna Benediktsdóttir
Útbreiðslu- og afgreiðslustjóri: Björn Ingi Rafnsson.
Afgreiðsla: Halla Pálsdóttir, HrefnaMagnúsdóttir.
Innheimtumaður: Katrín Bárðardóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla, ritstjórn:
Síðumúla 6, Reykjavík, símar: 681333 & 681663.
Auglýsingar: Síðumúla 6, símar 681331 og 681310.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Blaðaprent hf.
Verð í lausasölu: 70 kr.
Nýtthelgarblað: 100kr.
Áskriftarverð á mánuði: 800 kr.
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 1. nóvember 1988