Þjóðviljinn - 11.11.1988, Blaðsíða 2
SKAÐI SKRIFAR
Sparnaður
er
skaðlegt
sport
Ég, Skaöi, hefi alltaf haldið upp á fornar dyggðir. Ég hefi alltaf litið
með söknuði til þeirra tíma þegar menn voru ekki að neinni óspilunar-
semi, átu það sem í bú kom við að draga ýsur og skera hrúta og keyptu
ekki neitt nema kaffipund, sneru við eilífðarbuxum afa og notuðu
gleraugu ömmu sinnar hvort sem þau pössuðu eða ekki.
Við vorum öngvir aumingjar svosem.
Frændi menn einn gekk að sönnu fulllangt í sparnaði en ég hefi
samt alltaf haft í laumi miklar mætur á honum fyrir það sem ég vil kalla
gjörnýtingu tóbaks. Karlinn reykti sígarettur (ekki margar náttúrlega).
Hann tróð svo stubbunuum í pípu. Öskunni sló hann úr pípunni og tók
hana í nös og hafði þá neftóbak. Munntóbak fékk hann svo með því að
snýta sér í neðri vörina.
Ég segi það eins og er: mér er oft harmur og söknuður í hug þegar í
minnist þessara daga.
Þess vegna hlýnaði mér um hjartað eins og ég hefði fengið ókeypis
sjúss á mánudegi þegar ég las í Mogganum mínum um daginn hug-
myndirsem Friðrik minn Sóphusson hefur reifað um sérstakt sparnað-
arátak. Hann er með tillögu á þinginu sem felur ríkisstjórninni „að gera
átak til að efla frjálsan sparnað í landinu með fræðslu um þá sparnað-
arkosti sem fyrir hendi eru og með því að stuðla að nýjum leiðum til að
draga úr eyðslu og hvetja til sparnaðar."
Það er eitthvert vit í þessu, sagöi ég við Guðjón frænda minn á
dögunum. Það er bara verst að þetta er náttúrlega eins og að henda
perlum fyrir svín að ætlast til að einhver kommakratastjórn fari að gera
sparnaðarátak. Það eina sem þeir kunna er að brenna peninga á eldi
brennanda og hoppa í kring með frygðargóli eins og hver annar Neró í
Rómaborg.
Er vit í að spara? spurði Guðjón og virtist ekkert mjög hrifinn.
Auðvitað, sagði ég. Og Friðrik vekur athygli á mikilvægi þess að
sparnaður, ráðdeild, fyrirhyggja og virðing fyrir verömætum verði
þættir í uppeldi æskunnar.
Jæja, sagði Guðjón. Ekki er öll vitleysan hálf.
Hálf? hváði ég.
Ég hélt ekki þú værir þessi asni, Skaði, sagði Guðjón. Skilurðu ekki
að það er ekkert jafn hættulegt fyrir efnahaginn, framfarirnar og vel-
ferðina og þessi andskoti sem þú kallar sparnað?
Nei, segi ég. Og ég ætla að spara. Ég ætla að byrja á því að hætta
að éta rándýrt kjöt, óhollt og feitt.
Jæja góði. Og hvað gerist þá? Kjötfjallið hleðst upp. Bændur fara á
hausinn eða þurfa meira af þínum skattpeningi. Þú étur fisk í staðinn
og dregur þar með úr okkar eina útflutningi. Ef allir færu að herma eftir
þér þá er voðinn hundvís. ,
Maður á að bera virðingu fyrir verðmætum, sagði ég. Ég sver og sárt
við legg, að ég skal ekki kaupa mér flík næsta árið. Maður á nóg af
þessu.
Láttu ekki nokkurn mann heyra í þér, sagði Guðjón. Ætlarðu að setja
ullariðnaðinn og saumastofurnar á hausinn? Ætlarðu að valda hruni
byggðarlaganna? Hefurðu eitthvað á móti jafnréttri þátttöku kvenna í
atvinnulífinu?
Já en eitthvað verður að gera Guðjón. Sjáðu nú allar þessar hallir og
einbýlishús...
Hallirsegirðu? Skapa þær ekki atvinnu? Efla þær ekki sköpunargáf-
una og þjóðarstoltið? Viltu kannski að hagvöxturinn verði neikvæður
eins hjá kommúnistum? Eg segi það bara eins og er, Skaði minn, ég er
hættur að skilja þig.
Já en agi verður að vera Guðjón. Sjáðu allan þennan bílainnflutning
og bensíneyðslu sem brennir upp gjaldeyrinum. Einhversstaðar verð-
ur maður að byrja Guðjón.
Það er rangt Skaði, sagði Guðjón alvarlegur. Sá sem byrjar hann
endar illa. Ef þú hættir að leggja fram þinn skerf til bílasamfélagsins þá
veldur þú ómældu tjóni hér og þar um heimsbyggðina. Þú leiðir til
atvinnuleysis í bílaiðnaði og stálbræðslu erlendis. Hvurslags mannúð-
arstefna er það? mér er spurn. Og það sem verra er: þú sviptir ríkissjóð
íslands tekjum í stórum stíl af þessum innflutningi. Hann bara lamast.
Hann getur ekki sett barnabörnin þín á skikkanlegan dagheimiliskopp
og hann getur ekki sett þig á stofnun þegar þú getur ekki einusinni
skrifað þetta rugl í Þjóðviljann. Nei vinur, sparnaður er upphaf ógæf-
unnar, kreppunnar, hnignunarinnar, afturhaldsins, ófrelsisins og alls
hins.
I ROSA-
GARÐINUM
Matarskattur
í nýrri mynd
Kjöt fátæka mannsins, hverfur
það af markaðnum?
Fyrirsögn í DV
Stressað samfélag
Stressuð svín ekki góð vara
Fyrirsögn í DV
Ó, blessuö sért þú
Seoul-borg
Ég held að íþróttahreyfingin eigi
meira inni hjá skattborgurunum
en skattborgararnir hjá okkur.
Frétt í Tímanum
Nýjasta plágan
Hungursneið í eldiskerjum
Fyrirsögn í Tímanum
Mörg er barnaraunin
Á hverju kvöldi setti móðir
barnastjörnunnar 56 krullupinna
í hárið á henni og telpan var
venjulega sofnuð áður en því
lauk. Hún hlær af því núna en var
sannarlega ekki hlátur í huga þá.
Enginn nema sá sem reynt hefur,
veit hv.ernig er að sofa með þetta
drasl í hárinu.
Spegill Tímans
Ogild gifting
Heimsmeistarinn segir Robin
hafa gengið í hjónbandið undir
fölskum forsendum. Hún hafi
logið því að hún væri ófrísk, sem
hún var svo ekki. Því geti hann
fengið hjónabandið dæmt ógilt,
og þá hafi hún engan rétt.
Spegill Tímans
Óvænt niðurstaða
Þrátt fyrir að Kitty Dukakis og
Barbara Bush heyi kosningabar-
áttu sína á mismunandi hátt, er
markmið beggja það sama, að ná
til sem flestra kjósenda.
Frétt í DV
Hagsýnar húsmæður
Kvennalistinn rekinn með lánum
Fyrirsögn í DV
Einhvers staðar verða
vondir að vera
En alltaf situr Árni Bergmann
einsog eilífðarblóm eða póleruð
mubla. Hann er Moskvulærður
og sér um ofstækið, sem nær nú
aðeins til lista og menningarmála
í blaðinu.
Garri Tímans
Loksins, loksins
Ef tala má um boðskap í verkini:
(leikriti Indriða G. Þorsteins-
sonar um Snorra Sturluson), þí
sýnist mér hann liggja í því að héi
sé verið að taka upp hanskanr
fyrir Snorra, rétta hlut hans oj
útskýra það að hann hafi fyrst o{
síðast lifað fyrir bækur sínar er
ekki fyrir veraldarumsvif.
Ritdómur í Tímanun
2 SÍÐA - NYTT HELGARBLAÐ Föstudagur 11. nóvember 1988