Þjóðviljinn - 23.11.1988, Blaðsíða 16

—SPURNINGIN—
Hver vi|tu að verði næsti
forseti ASÍ?
Bragi Jóhannsson
verkstjóri:
Ég vil Asmund Stefánsson áfram
gefi hann kost á sér til endur-
kjörs. Vafalaust koma margir
aörirtil greina í embættið en ég er
ekki nógu vel að mér til að geta
bent á einhvern sérstakan annan
en Ásmund.
Ingólfur Hákonarson
verslunarmaöur:
Ég styð Ásmund svo framarlega
að hann gefi kost á sér til endur-
kjörs. Hann er sá eini sem getur
valdið embættinu að mínu mati
miðað við stöðuna í dag.
Eiríkur Guðnason
ellilífeyrisþegi:
Ásmund Stefánsson. Mér finnst
hann hafa staðið sig vel í emb-
ættinu þó að það sé ekki hægt að
ráða við stjórnvöld sem afnema
alla samninga með lögum.
Jolli jólasveinn
markaðsfulltrúi:
Ég er sannur minni heimabyggð
og tel engan koma til greina í
embættið en minn mann Pétur
Sigurðsson forseta Alþýðusam-
bands Vestfjarða.
Jóhann Sigurðsson
bílstjóri:
Mér finnst vera þörf á breytingu í
embætti forseta ASÍ en ég veit
ekki gjörla hver kemur til álita
sem arftaki Ásmundar. Ég þyrfti
að kynna mér það nánar.
þJÓÐVILIINN
Miðvikudagur 23. nóvember 1988 253. tölublað 53. órgangur
SÍMI 681333
Á KVÖLDIN
ftOi0^0
ÁLAUGARDÖGUM
681663
Bókatíðindi
Sagan í kringum fólkio
Sjómenn ogsauðabœndur, cettartölubók með meiru eftir Tryggva Emilsson komin út hjá Máli
og menningu. Mikil heimild um líf alþýðufólks á liðnum tíma_
Það er býsna mikið og vanda-
samt verk að semja svona
bók, enda er hér töluvert meira
efni en bara það sem viðkemur
ættunum - nöfn, ártöl, fæðingar-
dagar og þvíumlíkt. Það er ekki
síður sagan í kringum fólkið sem
ég reyni að gera skil, sagði
Tryggvi Emilsson er blaðamaður
tók hús á honum í gær í tilefni af
útkomu nýrrar bókar hans, en
hún nefnist Sjómenn og sauða-
bændur og er öðrum þræði ætt-
artölubók höfundarins.
„Flestir mínir forfeður voru
sjómenn og sauðabændur og því
ber þessi ættarskrá nöfn þeirra
starfa sem þeir stunduðu," segir
Tryggvi í inngangi bókarinnar:
„Fjölmargt fólk kemur við sögu
og ættarskráin er þannig skrifuð
að jafnframt mannanöfnum og
daga- og ártölum er sagt frá
landsháttum og högum og öðru
því sem snerti daglegt líf fólksins,
svo sem ýmsum fyrirbærum af
völdum náttúrunnar og ráðstöf-
unum valdsmanna."
Það er ekki létt verk að skrá
sögu alþýðufólks, það gegnir
öðru máli um presta, sýslumenn,
lögréttumenn og fleiri slíka vegna
heimildanna sem til eru um þá,
sagði Tryggvi er við spurðum
hvernig verkið hefði sóst. Hann
sagðist enda hafa þurft að leggja
á sig mikla vinnu við öflun
nauðsynlegra upplýsinga og
nefndi kirkjubækur, dómabæk-
ur, ættartölur og skyld rit til
þeirrar sögu. Tryggvi studdist við
eigin bókakost vegna þess arna,
en sat að auki mikið á Þjóðskjal-
asafninu árin sem bókin var í
smíðum. „Það er gott að koma
þangað,“ sagði hann, „allir
safngestir eru boðnir velkomnir
án orða, menn taka sér sæti og fá
umbeðna bók á borðið. Síðan
ríkir þögn ef undan er skilið
skrjáfið í gömlum bókum. Það er
skrjáf aldanna sem þarna má
heyra.“
I Sjómönnum og sauðabænd-
um rekur Tryggvi ættir foreldra
sinna; móðurætt föður síns fyrir
norðan, en sá átti danskan föður
og náðist ekki í þá ætt eins og
höfundurinn komst að orði, og
ætt móður sinnar sem var úr
Borgarfirðinum. Faðir Tryggva
er ættaður úr Grímsey, og ekki
fer á milli mála hve sá staður er
honum hugleikinn, og er upphaf
bókarinnar til marks um það.
Fyrsti kaflinn - upp á ríflega 25
síður - nefnist Grímsey - Land,
fólk og saga, og hefur ekki fyrr
verið helguð svo heilleg saman-
tekt „útskeri því“ svo maður
haldi sig við titlatog Guðmundar
ríka í Heimskringlu er Noregs-
konungur falaðist eftir eynni og
lagði með því erindi smu mögn-
uðustu pólitísku ræðu sem haldin
hefur verið á íslandi upp í hend-
urnar á Einari Þveræingi. En eins
og segir í þeirri frásögn kveðst
Guðmundur fús til vináttu við
konung og er ósárt um Grímsey í
því sambandi. Gallinn var bara sá
að hann átti ekki meira vald á
eynni en aðrir, þar sem hún hafði
verið gerð að almenningi.
Tryggvi bendir á að þetta hafi
þýtt að til Grímseyjar mátti hver
fara og veiða fugl og fisk og taka
reka, en hann hafi alltaf verið
geysimikill í eynni, og að í annan
stað megi sjá af Heimskringlu-
frásögninni að snemma hafi
Grímsey komið við sögu. Hitt léti
hann sig aldrei henda að fara að
hinu niðrandi nafngiftadæmi
Guðmundar ríka.
Við spurðum Tryggva hvort
ættfræðiáhuginn hefði kviknað
snemma og hann játti því. „Þegar
ég var stráklingur hjá föður mín-
um á Gili í Öxnadal talaði hann
oft um ættir. Frá Gili fór ég svo
vestur í Skagafjörð og lenti í Ár-
nesi í Tungusveit vestan vatna.
Þar var fullur bær af bókum og
ættfræðifróðleikur í hávegum
hafður, og því fékk ég snemma
áhuga á þessu,“ sagði hann.
Þessa sögu rekur Tryggvi í Fá-
tæku fólki, sinni fyrstu bók, en
hann var orðinn 74ra ára þegar
hún kom út. Nú, tólf árum síðar,
skal honum óskað til hamingju
með nýjustu afurðina á síðbúnum
rithöfundarferlinum.
HS
Jóhann með betri stöðu í biðskák
íslendingar og Kínverjar náðu
IV2 vinningi hvor þjóð í viðureign
sinni í gær, í 9. umferð Ólympí-
uskákmótsins í Þessalóníku.
Skák Jóhanns Hjartarsonar fór
í bið og herma fregnir að staða
hans sé betri, enda peði yfir and-
stæðingi sínum. Helgi Ólafsson
vann sína skák í 60 leikjum og
Margeir Pétursson náði jafntefli.
Karl Þorsteins tapaði hins vegar.