Þjóðviljinn - 24.01.1989, Blaðsíða 3

FRETTIR
Lánskjaravísitala
Launafólk í hlekki
Ögmundur Jónasson: Breytingin útíhött, sérstaklega þegar
kaupmáttur er langt niðri eins og nú. Undarleg ráðstöfunþegar
ríkisvaldið vill bæta samskiptin við launafólk
Akvörðun ríkisstjórnarinnar
um að binda lánskjaravísitölu
þróun kaupgjalds, stríðir gegn
hagsmunum almennra launa-
manna, og er vægast sagt undar-
leg ráðstöfun, á sama tíma og
ríkisvaldið lætur í veðri vaka að
það vilji gott samstarf við samtök
launafólks, segir í tilkynningu frá
forustu BSRB.
Borgaraflokkur
Þingað í dag
Júlíus Sólnes:
Óviðráðanleg atvik
hafa tafið viðrœður.
Viljum tillögur okkar
framkvæmdar á
löngum tíma
Fulltrúar Borgaraflokksins
munu eiga viðræðufund með for-
mönnum stjórnarflokkanna
klukkan 16 í dag. Viðræðurnar
hafa legið niðri um hríð og er
nokkurrar óþolinmæði farið að
gæta hjá sumum þingmönnum
Borgaraflokksins. Júlíus Sólnes
scgir óviðráðanleg atvik hafa taf-
ið viðræðurnar.
„Við höfum allir verið út og
suður og ég er engu betri en hinir
með það,“ sagði Júlíus í gær.
Hann sagðist hafa átt langan fund
með Steingrími Hermannssyni
forsætisráðherra á sunnudag, og
fyrirhugað hefði verið að aðilar
ræddust saman í gær. Þá voru
menn hins vegar veðurtepptir hér
og þar, Ingi Björn Albertsson í
Olafsvík og þeir Ólafur Ragnar
Grímsson og Jón Baldvin Hanni-
balsson á Akureyri.
Júlíus sagði að niðurstaða við-
ræðnanna gæti orðið á hvorn veg-
inn sem væri. En ekki mætti túlka
mál þannig að Borgaraflokkur-
inn vildi fá hugmyndir sínar fram-
kvæmdar í hvelli. Markmiðið
væri að fá þær í gegn á löngum
tíma, eða á 3-5 árum. Ef niður-
skurður næðist fram lækkuðu
skattar á móti. Júlíus sagði Borg-
araflokkinn hafa haft ákveðnar
hugmyndir í skattamálum lengi,
en aldrei geta fengið þær reiknað-
ar út eins og nú, sem gerði Borg-
araflokksmönnum betur kleift að
meta þær.
„Það kom mér á óvart hve erf-
itt er að hreyfa við tekjuskattin-
um,“ sagði Júlíus. Eftil að mynda
ætti að hækka skattleysismörkin
upp í 60 þúsund krónur þyrfti að
hækka álagningarprósentuna yfir
40%. -hmp
f tilkynningunni segir enn-
fremur, að þessi ráðstöfun ríkis-
stjórnarinnar sé greinileg tilraun
til að gera almennt launafólk,
sem þurfi á kauptaxtahækkunum
að halda, ábyrgt fyrir hækkunum
lána og halda þannig aftur af rétt-
mætum kröfum þess. Þessari ráð-
stöfun sé því harðlega mótmælt.
Ögmundur Jónasson formaður
BSRB sagði í gær, að hann teldi
það algerlega út í hött, og það
væri mjög í óþökk almennra
launamanna, að tengja kaup
lánskjaravísitölu. „Svo ekki sé nú
minnst á að þetta skuli gert þegar
kaupmáttur kauptaxta er langt
niðri eins og hann er nú. Ég fæ
ekki betur séð en að þetta sé til-
raun til að hlekkja launamenn,
og auka á togstreitu þeirra sem
skulda mikið og allra hinna, sem
er það lífsnauðsynlegt að fá
launataxta hækkaða,“ sagði Ög-
mundur. Hann sagði þetta oft
vera sama fólkið og ef hagur þess
væri borinn fyrir brjósti, ætti
bæði að hækka launataxta og
draga úr kostnaði við lántökur.
í raun er lánskjaravísitala yfir-
höfuð ranglát á meðan kaup er
ekki vísitölutryggt einnig, að
mati Ögmundar. í sem stystu
máli sagt þætti sér þessi ráðstöfun
ögrandi við launafólk, sem hefði
marglýst því yfir að það væri
andsnúið hugmyndum sem þess-
um. Allar ráðstafanir ríkisvalds-
ins hefðu áhrif á afstöðu BSRB í
komandi samningum.
-hmp
Mikill vatnselgur var á götum borgarinnar og víðar um land í gær eftir stórviðri helgarinnar og áttu bæði
gangandi og akandi vegfarendur oft á tíðum ekki auðvelt með að komast ferða sinna. Skólahald í
grunnskólum var víða fellt niður um landið vegna ófærðarinnar. - Mynd Þóm.
Vísitala
Launin vigtuð
Grundvelli
lánskjaravísitölu
breytt. Vísitalan
hœkkar um 1,67% í
stað 2,23%. Hœkkun
launa þýðir hœkkun
skulda. Jón
Sigurðsson: Minnkar
skuldabyrði á sam-
dráttartímum
Ríkisstjórnin ákvað í gær að
breyta grundvelli lánskjaravísi-
tölunnar þannig að Iaun vegi 1/3
af af honum. Breytingin nær jafnt
til nýrri og eldri lánasamninga.
Lánskjaravisitalan hefði átt að
hækka um 2,23% fyrsta febrúar
næstkomandi en mun ekki hækka
nema um 1,67% vegna þessara
breytinga. Samkvæmt útreikn-
ingum Seðlabankans er verðbólg-
an nú 21,9% miðað við síðasta
mánuð, 8,2% miðað við síðustu 3
mánuði og 18,3% miðað við síð-
ustu 12 mánuði.
Grundvöllur lánskjaravísitöl-
unnar var áður settur saman að
tveimur þriðju hlutum úr fram-
færsluvísitölu og einum þriðja úr
byggingarvísitölu. Það sem
breytist er að þessir tveir þættir
gilda nú hvor um sig einn þriðja
og launin einn þriðja. Þetta mun
hafa í för með sér að hækkun
launa mun hafa hækkunaráhrif á
Iánskjaravísitöluna, þannig að
skuldir bundnar henni munu
hækka. Jón Sigurðsson sagði á
fundi með blaðamönnum í gær,
að ein ástæðan fyrir þessum
breytingum væri sú mikla, og að
hluta til óvænta, hækkun sem
varð á byggingarvísitölunni í jan-
úar. Ráðherrann sagði að athug-
anir á tæknilegri og lögformlegri
hlið málsins hefðu sannfært sig
um það, að þessi samsetning væri
rétta niðurstaðan. Óvissa um
lánskjaravísitöluna væri líka
óheppileg fyrir lánamarkaðinn.
Viðskiptaráðherra sagði það
vera hið endanlega markmið
ríkisstjórnarinnar að koma í veg
fyrir víxlhækkanir verðlags og
lánskjara þegar jafnvægi í efna-
hagsmálum væri náð, eins og sagt
væri í málefnasamningi stjórnar-
innar. Auðvitað toguðust á hags-
munir launafólks, aðila að líf-
eyrissjóðum, húsbyggjenda og
fleiri. En lánskjaravísitalan yrði
vægari skuldurum þegar miður
áraði og þyngri í góðæri. Þegar til
lengri tíma væri litið jafnaði þetta
sig nokkurn veginn út. -hmp
Ferðaskrifstofur
Sameinast Urval og Utsýn?
Flugleiðir íhuga kaup á Útsýn af Þýsk-íslenska. Ekki mikilfjárútlát
BHMR
þar sem Utsýn mun skulda Flugleiðum umtalsverðar upphœðir
Hótun frá
ráöherra
Á opnum fundi á Akureyri um
helgina lýsti fjármálaráðherra
því yflr að hann áformaði að
lækka launakostnað ríkisins um 3
miljarða, að því er virtist án þess
að draga úr þjónustu ríkisins.
Stjórn BHMR lítur á þessi um-
mæli ráðherrans um launamál
ríkisstarfsmanna sem hreina hót-
un um kjaraskerðingu.
Beinir stjórn BHMR þeim til-
mælum til fjármálaráðherra að
setjast nú þegar að samninga-
borði með fulltrúum ríkisstarfs-
manna í stað þess að senda þeim
tóninn á opnum málfundum.
Samkvæmt heimildum Þjóð-
viljans standa nú yfír samn-
ingaviðræður milli eigenda ferða-
skrifstofanna Úrvals og Útsýnar
um hugsanlegan samruna. Það
eru Flugleiðir og Eimskip, aðal-
eigendur Úrvals, sem hafa hug á
að kaupa Útsýn af Ómari Krist-
jánssyni, aðaleiganda Þýsk-
íslenska en það fyrirtæki er
skráður eigandi Ferðaskrifstof-
unnar Útsýnar. Forráðamenn
Flugleiða neita því hins vegar að
nokkur slík áform séu á döflnni.
Rekstur beggja þessara ferða-
skrifstofa mun hafa gengið illa á
undanförnum misserum og
reyndar mun Úrval hafa verið
rekið með tapi frá upphafi. Þegar
Ómar Kristjánsson keypti Útsýn
á sínum tíma, mun hann aðallega
hafa tekið yfir stórar skuldir
ferðaskrifstofunnar við Flug-
leiðir. Kaupi Flugleiðir því Útsýn
nú, mun flugfélagið ekki þurfa að
leggja út svo miklar fjárhæðir
heldur snýst málið að mestu um
yfirtöku á skuldum, samkvæmt
heimildum blaðsins. Um leið
losna Flugleiðir við samkeppnis-
aðila, auk þess sem eflaust má
koma við töluverðri hagræðingu
við samrunann. Flugleiðir eiga
80% hlutafjár í Úrvali en Eim-
skipafélag Islands 20%.
Samkvæmt heimildum Þjóð-
viljans hefur Ómar Kristjánsson
viljað selja Útsýn nú um nokkra
hríð og mun hann hafa rætt við
nokkra forráðamenn SÍS með
það fyrir augum að Útsýn sam-
einaðist Samvinnuferðum-
Landsýn. Áhugi Sambands-
manna mun hins vegar ekki hafa
verið fyrir hendi.
Svo sem hefð hefur verið þegar
fyrirtæki sameinast þykir ekki
ólíklegt að nýja ferðaskrifstofan
hljóti nafn sem er sambræðingur
úr nöfnum ferðaskrifstofanna
beggja. Hafa því gárungarnir
komist að því að nafnið Ferða-
skrifstofan Úr-sýn sé „heitt“, en
heitara sé nafnið Ferðaskrifstof-
an Út-úr, sérstaklega með hlið-
sjón af drykkjusiðum íslendinga í
sólarlandaferðum.
-phh
. Þriðjudagur 24. janúar 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3