Þjóðviljinn - 25.01.1989, Qupperneq 2

FRÉTTIR
Lánskjaravísitalan
Umdeildar breytingar
Steingrímur Hermannsson: Vill afnema allar vísitölur en er sáttur við þessa breytingu.
Páll Halldórsson: Verið að slá á verkalýðshreyfinguna. Miðstjórn ASÍ fundar
Miðstjórn ASÍ kemur saman
til fundar í dag, vegna
breytinga á Iánskjaravísitölunni.
Forsætisráðherra, Steingrímur
Hermannsson, segir það óbreytt
sem standi í stjórnarsáttmála
ríkisstjórnarinnar, að öll vísitölu-
tenging verði afnumin um leið og
jafnvægi er komið á í efna-
hagsmálum. Hann segist þó sátt-
ur við þær breytingar sem gerðar
hafa verið á lánskjaravísitölunni.
Páll Halldórsson formaður
BHMR segir breytinguna vera
eina af fljótfærnisaðgerðum
ríkisstjórnarinnar.
Páll sagði í gær að ríkisstjórnin
hefði fyrst og fremst breytt láns-
kjaravísitölunni í tvennum til-
gangi. f fyrsta lagi til að koma í
veg fyrir verulega hækkun á
henni 1. febrúar og í öðru lagi til
að slá á verkalýðshreyfinguna.
Hann sagði að BHMR myndi
reyna að bæta hag sinna mann í
komandi samningum og það væri
engin spurning að krafist yrði
verulegra kjarabóta.
Vægi launa í lánskjaravísitölu
hefur verið aukið úr um 30% í
50% með breytingunum, að mati
Lilju Mósesdóttur hagfræðings
ASÍ. Hún sagði að 10% launa-
hækkun þýddi um 5% hækkun á
lánskj aravísitölunni. Tímasetn-
ingin væri líka „góð“ hjá ríkis-
stjórninni þar sem kaupmáttur
væri láugr um þessar mundir.
Þeir sem ekki nytu launaskriðs
myndu fara verst út úr þessu,
vegna þess að launaskriðið
skilaði sér inn í vísitöluna og
hækkaði lánin og yki þannig
greiðslubyrði þeirra sem byggju
við taxtana.
Viðskiptaráðherra hefur sagt
að það sé ekki á dagskránni að
leggja niður vísitöluviðmiðun.
Steingrímur Hermannsson túlk-
aði orð hans þannig í gær, að
þetta væri ekki á dagskránni í
dag, af því að ekki hefði myndast
jafnvægi í efnahagsmálum. Um
íeið og það næðist yrði málið
tekið upp. Aðspurður um við-
brögð forustumanna verkalýðs-
hreyfingarinnar, sagði Steingrím-
ur: „Mig minnir að formaður
BSRB hafi verið aðalmaðurinn í
svokölluðum Sigtúnshópi, og
hann átti marga fundi með mér
og kvartaði undan misvægi fjár-
magnskostnaðar og launa.“ kenndu íslenskt efnahagslíf. enn og aftur að hann „vildi allar
Breytingin drægi úr þessu mis- Steingrímur sagðist telja breyt- helv... vísitölur burt“.
gengi í þeim sveiflum sem ein- inguna til bóta og hann gæti sagt -hmp
Hluti „bjórsamviskunefndarinnar". Höskuldur Jónsson, Ámi Einarsson starfsmaður, Hafsteinn Þorvalds-
son formaður og Aldís Yngvadóttir. Utan myndrammans sitja Óttar Guðmundsson og Ólafur W. Stefáns-
son. Mynd: Jim Smart.
Ataksnefnd áfengisvarna
Munið: Bjór er áfengi!
Ökumönnum og ungmennum hættast. Leggur höfuðáherslu á að brýna fyrirfólki
að bjór er jafn hœttulegur öðru áfengi
egar frumvarp til laga um sölu
og dreifingu áfengs öls var um
það bil að verða að lögum á árinu
sem leið var sem snöggvast rynnu
tvær grímur á þingheim. Til að
þagga niður í efasemdaröddum
var samþykkt bráðabirgða-
ákvæði með lögunum þess efnis
að skipa bæri 5 manna nefnd til
þess að setja fram tillögur sem
stuðlað gætu að því að fólk drægi
úr áfengisneyslu. Þótti mörgum
nokkurs tvískinnungs gæta hjá
ríkis- (löggjafar-) valdinu því það
„gerir sér vonir um“ að bjórinn
afli drjúgra tekna til viðbótar við
annan áfengisgróða.
En hvað um það. Nefndin var
skipuð, tók til starfa í ágúst og
þingaði með fréttamönnum í
Rúgbrauðsgerðinni í gær.
Fram kom að framleiðendur,
sölu- og umboðsfyrirtæki og ríki
reikna með því að lögleiðing
bjórs auki heildarneyslu áfengis
um 20 af hundraði í ár hið
minnsta. Öllum megi vera ljóst
að þetta stafi m.a. af því að í vit-
und alþýðu manna sé bjórinn
eitthvað annað en áfengi, svala-
drykkur og hvunndagshressing
líktog kaffi eða te. Þessi blekking
bjóði hættunni heim.
Nefndarmenn leggja því höf-
uðáherslu á áróður, ekki gegn
bjór sem slíkum heldur fyrir
skikkanlegri umgengni við þessa
áfengistegund, áróður sem móti
óskráð lög um hvenær megi neyta
hans og hvenær ekki.
Árni Einarsson læknir, starfs-
maður nefndarinnar, kvað hvora
tveggju vinnuveitendur og verka-
lýðsforingja uggandi um að dags
dagleg áfengisneysla aukist og
slíkt hafi í för með sér tíðari
vinnuslys og lakari vinnubrögð. í
samvinnu við þá hyggst nefndin
reka áróður gegn bjórdrykkju á
vinnustöðum.
Ranghugmyndir um bjór auki
hættu á því að menn aki undir
áhrifum áfengis og hættu á því að
foreldrar taki vægar á áfengis-
neyslu unglinga. „Þetta er bara
bjór“. Brýnast sé því að upplýsa
ungmenni, ökumenn og verka-
menn um hættur þessa áfenga
mjaðar.
Nefndarmenn sögðust ekki
ætla sér þá dul að stemma bjórós-
inn. Raun væri sú að einhæfur
áróður gegn fíkniefnum skilaði
ekki nægum árangri. Því hygðust
þeir leggja höfuðáherslu á að
hvetja menn til heilbrigðs lífernis
og reka áróður gegn miður hollu
og háskalegu bjórþambi í tíma og
ótíma. Reynslan yrði síðan að
skera úr um það hvort íslending-
ar féllu kylliflatir fyrir þessum
nýja vímugjafa. -ks.
Járniðnaðarmenn
Afkomu heimila
verður að verja
Afkoma heimilanna skiptir
ekki minna máli en rekstur fyrir-
tækja og það er löngu tímabært
að þeim þætti séu gerð skil í um-
ræðu um efnahagsmál, segir í
ályktun sem Félag járniðnaðar-
manna hefur sent frá sér.
í ályktuninni sem samþykkt
var á fundi í félaginu 18. janúar
sl., er harðlega mótmælt þeirri
kjaraskerðingu sem lögð er á
launþega í formi hækkunar vöru-
verðs og skatta. Fundurinn benti
á, að á sama tíma og verðlag og
skattar hækkuðu væru í gildi lög
sem afnæmu umsamdar launa-
hækkanir í kjarasamningum og
bönnuðu kauphækkanir.
Járniðnaðarmenn benda á að
orsök efnahagsvandans sé ekki
kaup launþega heldur offjárfest-
ing, skipulagsleysi og of lítil fram-
leiðni í fyrirtækjum.
Járniðnaðarmenn leggja á það
áherslu að verkalýðsfélögin
myndi samstöðu til að knýja fram
bætt kjör þeirra sem lægst hafa
launin. Einnig leggja þeir áherslu
á að haldið verði uppi fullri at-
vinnu fyrir alla og að tekin verið
upp kaupmáttartrygging. Jafn-
framt vilja þeir að launataxtar
verði færðir að greiddu kaupi.
Efnahagsástand
1,7%
atvinnnu-
leysi
Atvinnulausir í desember
jafngilda 1,7% heildarvinnuafls.
Þetta er þrisvar sinnum meira en í
fyrra en svipað og árin 1983-5,
þegar desembertalan var 1,6-
1,9%. Meðaltal atvinnulausra í
desember var samkvæmt tölum
frá vinnumálaskrifstofu félags-
málaráðuneytisins 2.092.
Atvinnulausum fjölgaði mjög
frá nóvemer þegar atvinnuleysis-
prósenta var 0,9 og segir í yfirliti
vinnumálaskrifstofunnar að
mikla aukningu megi öðru frem-
ur rekja til stöðvunar í fiskvinnslu
og útgerð, nema á höfuðborgar-
svæðinu þarsem aukning er tengd
öðrum atvinnugreinum.
Norðurland
Atvinnuleysið leikur Ólafsfirðinga grátt
Ágúst Sigurlaugsson: Ólafsfirðingar langeygir eftirað lausnfinnist. Sigurbjörg Jónsdóttir: Nœgatvinna á Raufarhöfn.
Þórður Skúlason: Atvinnuástandið á Hvammstanga með versta móti
Atvinnuástand hér á Ólafsfirði
er vægast sagt ömurlegt. Það
eru um 112 manns hér á atvinnu-
leysisskrá eða ríflega helmingur
allra félaga í verkalýðsfélaginu á
staðnum, sagði Agúst Sigurlaugs-
son hjá Olafsfjarðardeild Eining-
ar í samtalið við Þjóðviljann í
gær-
Atvinnuástand á Norðurlandi
virðist vera mjög mismunandi.
Þannig sagði Sigurbjörg Jóns-
dóttir sveitarstjóri á Raufarhöfn
að þar væri ástandið mjög gott og
ekki útlit fyrir annað en að svo
yrði áfram. Einnig var nokkuð
gott hljóð í Sævari Bjarnasyni hjá
verkalýðsfélaginu á Skagaströnd.
Hann sagði að ástandið væri
betra en menn hefðu gert ráð
fyrir við lok síðasta árs. Þrátt fyrir
að skipasmíðastöðin væri lokuð
og samdráttur í byggingariðnaði
Ef hjól atvinnulífsins á Ólafsfirði byrja ekki að snúast fyrir marslok
skapast alvarlegt ástand hjá þeim fjölmörgu sem hafa þurft að lifa á
atvinnuleysisbótum frá því í haust þar sem réttur til atvinnuleysisbóta
fellur niður eftir 180 daga atvinnuleysi.
væru ekki nema um 14 manns á - Það eru um 60 manns á
atvinnuleysisskrá á Skagaströnd. atvinnuleysisskrá hér á Hvamms-
tanga og það er með alversta
móti. Á sama tíma í fyrra voru 11
manns á skrá, sagði Þórður
Skúlason sveitarstjóri á
Hvammstanga. Hann sagði þó að
ástandið væri eitthvað að skána.
Af þeim stöðum sem Þjóðvilj-
inn hafði samband við í gær virð-
ist atvinnuástandið vera lang-
verst á Ólafsfirði. Ágúst Sigur-
laugsson hjá verkalýðsfélaginu
sagði að þar væru menn orðnir
langeygir eftir að lausn fyndist á
rekstrarvanda fiskvinnslunnar á
staðnum. Atvinnutryggingar-
sjóður mun hafa veitt vilyrði fyrir
framlagi og mun sjóðurinn ein-
ungis bíða eftir grænu ljósi frá
samstarfsnefnd banka og annarra
lánastofnana sem hefur krafist
þess að fiskvinnslufyrirtækin á
staðnum sameinist og gerðar
verði aðrar ráðstafanir til að
draga úr tilkostnaði. Á meðan
ganga um 112 Ólafsfirðingar
atvinnulausir og eygja engan
möguleika á starfi fyrr en vélar
fiskvinnslunnar verða ræstar á
ný. Ágúst sagði að alvarlegt
ástand myndi skapast ef vélarnar
færu ekki í gang fyrir marslok þar
sem meginþorri þeirra sem nú
væru atvinnulausir missti þá rétt-
inn til atvinnuleysisbóta.
- Það er vissulega slagi á þessu
núna. Við erum með um 100
manns hér á atvinnuleysisskrá,
það er þó nokkur aukning frá því'
verið hefur, sagði Jón Karlsson
formaður verkalýðsfélagsins á
Sauðárkróki um ástandið í
Skagafirði. Hann sagði að útlitið
væri ekki sem verst og það væri
ekki síst að þakka fjölbreyttu
atvinnulífi á staðnum.
-sg
2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 25. janúar 1989