Þjóðviljinn - 07.02.1989, Blaðsíða 5
SKAK
Seattle
Kaipov frámunalega öflugur
Jóhann átti aldrei sigurmöguleika gegn heimsmeistaranum fyrrverandi, sem vann einvígið með 60. skák
sinni í röð án taps. Asamt honum hafa Speelman ogJúsúpov komist áfram.
Portisch - Timman 2-1 og biðskák
Einvígi Jóhanns Hjartarsonar
og Anatolíjs Karpovs lauk í Seatt-
le á sunnudagskvöldið með jafn-
tefli í fímmtu einvígisskák. Þá
hafði Anatolíj Karpov hlotið 3Vi
vinning gegn IV2 sem dugir hon-
um til áframhaldandi þátttöku í
heimsmeistarakeppninni.
Sigur hans í þessu einvígi var
sannfærandi og sannaði svo ekki
verður um villst að hann er frá-
munalega sterkur skákmaður
sem á góða möguleika á að
endurheimta heimsmeistaratiti-
linn sem hann tapaði í hendur
erkifjanda síns, Garríjs Kaspar-
ovsíMoskvu haustið 1985. Marg-
ir töldu að Jóhann ætti möguleika
gegn Karpov en annað kom á
daginn. Karpov var sýnilega vel
undir einvígið búinn. Hann lenti
aldrei í taphættu og aðeins í
fjórðu einvígisskákinni tókst Jó-
hanni að ná betri stöðu. Segja má
að byrjanaundirbúningur Jó-
hanns hafi ekki gengið upp, en
hafa verður í huga hversu geysi-
lega reyndur skákmaður Karpov
er. Hann hefur nú teflt 60 skákir í
röð án taps. Síðast tapaði hann
fyrir Andrei Sokolov á heimsbik-
armótinu í Belfort í júnímánuði.
Meðal fórnarlambs hans á þessu
taplausa tímabili er Garríj Kasp-
arov.
Fimmta og síðasta skákin var
jafnframt sú skemmtilegasta í
einvíginu. Karpov valdi fremur
sjaldséða leið í spænskum leik og
virtist mönnum sem Jóhann væri
að ná frumkvæðinu. Hann fór þó
of geyst í sakirnar og missti frum-
kvæðið með 21. Dxg4. Engu
síður virtist erfið vörn bíða Karp-
ovs en er hann ákvað að láta
drottningu sína af hendi sneri
hann taflinu sér í hag. Lokastað-
an var óhagstæð Jóhanni.
Fjölmargir áhorfendur mættu
til leiks á síðustu skákina enda
hefur veðrið batnað til muna í Se-
attle. Meðal áhorfenda var stór
hópur ungra sovéskra skák-
manna sem voru á ferðalagi í
FRÁ HELGA
ÓLAFSSYNI
f SEATTLE:
Bandaríkjunum og öttu kappi við
bandaríska jafnaldra sína. Að
venju fjölmenntu þeir íslending-
ar sem hér eru búsettir á mótstað.
Úr öðrum einvígjum gerast
þau tíðindi að Arþúr Júsúpov
hafi komist áfram eftir barning.
Eftir átta skákir í einvígi hans við
Kanadamanninn Spraggett var
staðan jöfn, 4:4 og var gripið til
þess ráðs að tefla 15 mínútna
skák til að ákvarða sigurvegar-
ann. í slíkri keppni vann Spragg-
ett Andrei Sokolov í Saint John í
fyrra.
Fjórða einvígisskák Jan Tim-
mans og Lajos Portisch fór í bið í
jafnteflislegri stöðu. Portisch
leiðir einvígið, 2:1.
5. einvígisskák
Jóhann Hjartarson —
Anatolíj Karpov
Spænskur leikur
1. e4 e5
2. Rf3 Rc6
3. Bb5
(Prátt fyrir ófarirnar í þriðju
skákinni er Jóhann hvergi bang-
inn endurtekur spænska leikinn.)
3. ..a6
4. Ba4 Rf6
5. 0-0 Be7
6. Hel b5
7. Bb3 d6
8. c3 0-0
9. h3 He8
10. d4 B7
11. a4
(Framhaldið í þriðju skákinni
varð 11. Rbd2 Bf8 12. a3 h6 13.
Bc2 Rb8 14. b4 Rbd7 15. Bb2 a5
og svartur fékk fljótt þægilega
stöðu. Jóhann velur sömu leikað-
ferð nú og þegar hann mætti
Karpov á Ólympíumótinu í Du-
bai 1986.)
11. .. h6
12. Rbd2 Bf8
13. Bc2 exd4
14. cxd4 Rb4
15. Bbl bxa4
(Mun algengara er 15. .. c5 16.
d5 Rd7 17. Ha3 c4 en þannig tefl-
dust tvær skákir í öðru einvígi
Kasparovs og Karpovs. Síðan
hefur mikið vatn runnið til sjávar
og svarta staðan talin nokkuð
traust. Kannski hafa slæmar
minningar talið Karpov á að velja
aðra leið en hann tapaði báðum
þessum skákum. Hann velur leik
sem hann beitti fyrst gegn Balas-
hov á Skákþingi Sovétríkjanna
1983.)
16. Hxa4 a5
17. Ha3 Ha6
18. Rh2!
(Balashov lék 18. Hae3. Texta-
leikurinn er miklu sterkari. Með
því að skipta upp á riddurum
minnkar pressa svarts á e4 peð-
ið.)
18. .. g6
19. Rg4 Rxg4
20. Dxg4?!
(Hér kom einnig til greina að
leika 20. hxg4 og reyna síðan að
sækja að h6-peði svarts t.d. 20. ..
Bg7 21. Rf3 Dd7 22. Rh2 með
hótuninni 23. Hh3. Leikur Jó-
hanns hefur þann galla að Karp-
ov nær að virkja lið sitt vegna
valdleysis hróksins á el.)
20. .. c5
21. dxc5
(Vitaskuld ekki 21. d5 vegna
21. .. Rxd5! eða 21. .. Bxd5.)
21. .. dxc5
22. e5!
(Skarpasti leikurinn og tví-
mælalaust sá besti. Jóhann hafði
notað röskan klukkutíma en
Karpov tæpan hálftíma. Karpov
stendur nú frammi fyrir fjölmörg-
um boðlegum leikjum og eins og
svo oft undir slíkum kringum-
stæðum getur verið erfitt að ák-
veða sig. Staðan er auðug af
möguleikum og ljóst að tímahrak
var framundan. Eftir 35 mínútna
umhugsun kom leikurinn.)
22. .. Dd4!
23. Dg3 Hae6
24. Hae3c4
25. Bf5
(Jóhann hefur skyndilega náð
allvænlegum færum gegn kóngs-
stöðu svarts vegna möguleikans
25. .. H6e7 26. e6! o.s.frv.)
25. .. Rd3
(Flestir héldu að um peðsfórn
væri að ræða en Karpov hefur
sennilega afráðið hér að láta
drottninguna af hendi. Annar
möguleiki var 25. .. Bd5 því eftir
26. Rf3! Bxf3 27. Bxe6 Hxe6 28.
HxD Rd3 hefur svartur allgóðar
bætur fyrir skiptamuninn.)
26. Bxd3 cxd3
27. Hxd3
27. .. Hxe5!
(Pessi leikur kom eins og
þruma úr heiðskíru lofti. Karpov
gefur drottningu sína fyrir hrók
og léttan. Karpov hefur metið
stöðuna svo að færi hans væru
fullnægjandi. Hann gat einnig
leikið 27. .. Db4 með nokkrum
bótum fyrir peðið.)
28. Hxd4Hxel+
29. Kh2 Hxcl
30. Rf3
(Einnig kom til greina að leika
30. Hd7 eða 30. Rb3 en leikur
Jóhanns er sá öruggasti í stöð-
unni.)
30. .. Hc5
31. Hd7 Bxl3
32. Dxf3 Hf5
- Eftir nokkra umhugsun í stöðu
þessari ákvað Jóhann að bjóða
jafntefli. í raun og veru hefur
Karpov vinningsmöguleika í lok-
astöðunni þó jafntefli megi finna
t.d. 33. Dg3 Hee2 34. Db8 Hexf2
35. Hd8 Hxg2+ 36. Khl Kg7 37.
Hxf8 Hh2+ o.s.frv. eða 33. ..
Bg7 34. f4 Hxf4 35. Dxf4 Be5 36.
Hxf7 Bxf4+ 37. Hxf4 o.s.frv.
Hinsvegar getur svartur leikið 34.
.. g5! og afar erfitt verður að
verja hvítu stöðuna. Karpov þáði
jafnteflið enda dugir það honum
til sigurs í einvíginu.
Lokastaðan:
Anatolíj Karpov 3'/2
Jóhann Hjartarson IV2
Þriðjudagur 7. febrúar 1989 ÞJÓÐVIUINN - SÍÐA 5
Seattle
Fjórða skákin
4. einvígisskák
Anatolíj Karpov -
Jóhann Hjartarson
Móttekið drottningarbragð
1. Rf3
(Prátt fyrir vel heppnaða byrj-
un annarrar skákarinnar velur
Karpov annan byrjunarleik.)
1. .. Rf6
2. c4 e6
3. Rc3d5
4. d4 dxc4
5. e3
(Eftir 5. e4 kemur upp hið
svokallaða Vínartafl sem Karpov
hefur raunar beitt sjálfur. Hann
leiðir hjá sér hin skarpari afbrigði
og gerir sig sýnilega ánægðan
með jafntefli.)
5. .. a6
6. a4 c5
7. Bxc4 Rc6
8. 0-0 Be7
9. dxc5
(Þessi leikur sýnir svo ekki
verður um villst að Karpov er
hæstánægður með jafntefli. Eftir
9. De29. .. cxd410. Hdleða9. ..
Dc7 kemur upp þekkt afbrigði í
mótteknu drottningarbragði.)
9. Dxdl
(Kannski var 9. .. Dc7 reyn-
andi en endataflið sem nú kemur
upp er meira en viðunandi á
svart.)
10. Hxdl Bxc5
11. Bd2 b6
12. Hacl Bb7
13. Ra2 0-0
14. Bel
(Karpov gat vitaskuld þvingað
fram jafnteflisstöðu með 14. b4
Be7 15. Bxa6 Hxa6 16. b5 Hxa4
17. bxc6 Bxc6 18. Hxc6 Hxa2 19.
Hxb6 Hd8 20. Hbbl o.s.frv.)
14. .. a5
15. Rc3 Hfd8
16. Kfl
(Það var greinilegt á tafl-
mennsku Karpovs að hann hafði
ekki fengið minnsta snefil frum-
kvæðis. Kannski hefur hann von-
ast til þess að yfirspila andstæðing
sinn í þessari líflausu stöðu en Jó-
hann teflir framhaldið mjög vel
og jafnar ekki aðeins taflið held-
ur nær betri stöðu.)
16. .. Kf8
17. Bb5 Hxdl
18. Hxdl Ke7
19. h3 h6
20. Rd2
(Karpov á dálítið erfitt með að
koma kóngi sínum fram t.d. 20.
Ke2 Ra7 og svartur vinnur bisk-
upaparið.)
20. .. Hd8
21. Hcl Rb4
(Hindrar 22. Rde4 sem var ein
aðalhlutmynd Karpovs.)
22. Rb3 Bd6
23. Rd4 Hc8
24. Rce2
(Eftir þennan leik var öllum
ljóst að Karpov gerði sig hæstá-
nægðan með jafntefli og þarf
meira að segja að tefla af var-
kárni til að lenda ekki í erfið-
leikum.)
24. .. Hxcl
25. Rxcl Rfd5
26. Bc4 Be5
27. Rcb3 Rc6
(Leiðir til allsherjaruppskipta
en það er ekki hægt að finna
neina leið til að styrkja stöðú
svarts.)
28. Bd2 Rxd4
29. Rxd4 Bxd4
30. exd4 Kd7
31. Ke2 Bc6
32. Bb3 Re7
33. f3 Rf5
34. Bc3 g5
35. Bc2 Re7
36. Bd2 Rd5
37. h4f6
38. g3 Re7
39. b4 Rf5
- Hér bauð Karpov jafntefli
sem Jóhann þáði. Framhaldið
verður 40. Bxf5 exf5 41. bxa5
bxa5 42. Bxa5 Bxa4 o.s.frv. 40.
b5 er slæmur leikur vegna 40. ..
Bxf3+! 41. Kxf3 Rxd4+ o.s.frv.