Þjóðviljinn - 18.02.1989, Qupperneq 5

FRETTIR
Skattheimta
Er Island skattaparadís?
Skattahlutfall afþjóðarframleiðslu með
því lœgsta í álfunni samkvœmt
útreikningi OECD
r
| viðtaliHelgarblaðsÞjóðviljans
við Björn Friðfinnssson ráðu-
neytisstjóra í Viðskiptaráðuneyt-
inu í gær kemur m.a. fram að
íslendingar muni í framtíðinni
þurfa að laga skattastefnu sína að
því sem gerist meðal annarra
þjóða i álfunni.
í framhaldi þeirrar umræðu
höfum við leitað upplýsinga um
það hjá Þjóðhagsstofnun, hvern-
ig skattheimtu sé háttað í ýmsum
Evrópulöndum og Bandaríkjun-
um miðað við ísland. Upplýsing-
arnar eru komnar frá OÉCD og
sýna að skattheimta á íslandi er
með því lægsta sem gerist í V-
Evrópu, ef miðað er við hlutfall
af vergri landsframleiðslu. Á
þessum mælikvarða er þó sá fyrir-
vari, að inn í íslensku skattasúl-
una eru ekki tekin iðgjöld til líf-
eyrissjóða, sem munu vera
reiknuð sem hlutfall af skatt-
heimtu í löndum eins og V-
Þýskalandi, Frakklandi og Hol-
landi. Tölurnar eru því ekki
fullkomlega sambærilegar, enda
oft erfitt að sögn hagfræðinga að
bera saman hagstærðir á milli
landa, þar sem aðferðir við út-
reikninga eru misjafnar. En engu
að síður eru þetta þær tölur sem
OECD byggir á í sínum opinberu
gögnum.
Varðandi umræðuna um EB
þá skipta vöruskattarnir mestu,
sem hér eru flokkaðir í tvennt:
virðisauka- eða söluskatt annars
vegar og aðra skatta hins vegar.
Þar er átt við vörugjöld og sér-
staka álagningu, t.d. á áfengi og
tóbak.
Vöruskattar eru lægri í Banda-
ríkjunum en EB, eða 4,4% af
landsframleiðslunni. Hér á landi
eru þeir 16,9%, og hvergi hærri í
EB nema í Danmörku, þar sem
Skattar sem hlutföll
þeir eru 17,3%. Þetta er athyglis-
vert í ljósi þess að skatthlutfallið í
heild er hvergi lægra en á íslandi.
Af þessu er ljóst, að ef færa á
skattastefnu hér til móts við það
sem tíðkast í Evrópu eða öðrum
EFTA-löndum eins og Svíþjóð,
og þá jafnframt að gera vöruverð
sambærilegt við það sem tíðkast
erlendis, þá þarf að lækka vöru-
skatta en hækka tekju- og eigna-
skatta.
Það er ljóst að með þeirri sam-
ræmingu skattastefnu sem stend-
ur fyrir dyrum í Evrópu mun
skapast aukinn þrýstingur á
breytta skattheimtu hér á landi
þótt við stöndum utan EB. í
fyrsta lagi vegna þess að með of
háu vöruverði hér heima verður
æ erfiðara að koma í veg fyrir
smygl eða að verslunin flytjist úr
landinu, og í öðru lagi vegna þess
að íslendingar geta ekki byggt
upp ferðamannaþjónustu hér á
landi með þeim mikla mun á
vöruverði sem er þegar fyrir
hendi og mun fyrirsjáanlega
aukast.
Breska tímaritið The Econom-
ist segir að Danir geti séð fram á
að þurfa að lækka vöruskatta sína
sem nemur 6% af vergri land-
sframleiðslu. Ef Danir ætla jafn-
framt að halda uppi sambærilegri
þjónustu ríkisins og nú gerist, þá
munu þeir þurfa að hækka tekju-
og eignaskatta eða aðra beina
persónuskatta sem því nemur.
Og þar sem vöruskattar í Dan-
mörku eru svipaðir og hér á landi
má reikna með að svipaðar
breytingar þyrfti að gera hér. En
slíkar breytingar myndu þýða
róttæka stefnubreytingu frá
þeirri tilhneigingu sem verið hef-
ur til þess að skattleggja neysluna
fyrst og fremst. -ólg.
af landframleiðslu
C ? 10 t TJ C -£ s
< w z> ■2. cn CO J2 I £ > 2 LL I § Q CD
% % % % % % % % %
Heildarskattar 28,9 30,4 30,6 34,7 37,5 44,2 45,5 50,6 53,5
Tekjuskattar 12,2 7,6 7,3 12,8 13,0 8,0 12,6 28,4 22,9
Iðgjöld til almannatr. 8,6 11,9 1,3 10,8 14,0 18,9 19,3 1,6 13,4
Eignaskattar 3,0 1,0 2,2 0,9 1,1 2,1 1,6 2,4 1,5
Virðisauka-/sölusk. 2,2 5,5 10,0 5,0 5,7 8,5 7,5 9,9 7,1
Aðrir skattar
á vöru og þjón. 2,2 4,1 6,9 3,2 3,2 3,9 3,3 7,4 5,5
Aðrir skattar 0,7 0,3 2,8 2,1 0,5 2,8 1,1 1,0 3,1
Viðskipti
Sjávarútvegurinn og EB
Atvinnurekendur í sjávarútvegi mynda
samtök
Mýlega mynduðu atvinnurek-
endur í sjávarútvegi með sér
samstarfshóp sem þeir kalla Sam-
starfsnefnd atvinnurekenda í
sjávarútvegi.
Nefndinni er ætlað að móta
sameiginlega afstöðu íslensks
sjávarútvegs til þeirrar þróunar
sem á sér stað innan Evrópu-
bandalagsins. Jafnframt á nefn-
din að safna upplýsingum um
þróun sjávarútvegs í samkeppnis-
löndum íslendinga og meta hvaða
áhrif súþróun hafi á íslensk-
an sjávarútveg. Að síðustu er
það hlutverk nefndarinnar að
efla umfjöllun og umræðu um
mikilvægi sjávarútvegs fyrir ís-
lenskan þjóðarbúskap.
Aðilar að nefndinni eru SH,
SÍF, LÍÚ, Félag sambands fisk-
framleiðenda og Samtök fisk-
vinnslustöðva.
Formaður samstarfsnefndar-
innar er Magnús Gunnarsson, en
varaformaður Kristján Ragnars-
son. Aðrir í nefndinni eru Friðrik
Pálsson, Brynjólfur Bjarnason,
Árni Benediktsson, Ríkharður
Jónsson, Dagbjartur Einarsson,
Arnar Sigurmundsson, Ágúst
Einarsson og Jón Ingvarsson.
Starfsmaður nefndarinnar er
Halldór Árnason. -ólg
Skattar sem hlutfall landsframleiðslu
USA Spdnn tsland Italía 1/ V—þ?sk.
Súlurnar skiptast þannig að neðst er tekjuskattur, þá
virðisauka/söluskattur, aðrir skattar á vörur og þjónustu
1986, nema Ítalía, þar sem tölurnar eru frá 1985.
Frakkl. Holland DanmOrk Sv rþjod
iðgjöld til almannatrygginga, eignaskattar,
og efst eru „aðrir skattar". Miðað er við árið
Heimildir: OECD, Þjóðhagsstofnun.
Island og umheimurinn
Opin ráðstefna um Evrópubandalagið og örar breytingar í viðskiptum og félagsmálum.
HÓTELSÖGU, RÁÐSTEFNUSAL A, LAUGARDAGINN 18. FEBRÚAR KL. 9- 17.
Á ráðstefnunni verður varpað Ijósi á stöðu íslands gagnvart Evrópubandalaginu og öðrum heimshlutum
og leitað svara varðandi viðskiptalega hagsmuni og félagslegog menningarlegsamskipti íölduróti næstu ára.
Einstaklingar í ábyrgðarstöðum í atvinnulífi.menntakerfi ogstjórnmálum flytja erindi.
Tora Aasland Houg, þingmaður Sósíalíska vinstriflokksins í Noregi, flytur erindi um efnið: Norðurlönd
ogsamruninn í Evrópu (Norden ogintegrationen i Europa).
DAGSKRA:
► Setning:
Svanfríður Jónasdóttir, varaformaður Alþýðubandalagsins
► Ávarp við upphaf ráðstefnu:
Hjörleifur Guttormsson alþingismaður
1
YFIRLITSERINDI UM EVROPUBANDALAGIÐ
OG UTANRÍKISVIÐSKIPTI ÍSLENDINGA.
Kl. 9.15 ► Þróun utanríkisviðskipta íslendinga. Ingjaldur Hannibalsson, framkvœmdastjóri Úttlutningsróðs m
► Innri markaöur Evrópubandalagsins og viðbrögð EFTA. Hannes Hafstein róðuneytisstjóri
► Félags- og menningarmál í samþættum heimi. Jón Torfi Jónasson dósent &
► Stofnanir Evrópubandalagsins og ákvarðanataka. Porsteinn Magnússon stjórnmólafrœðingur. m
Kaffihlé
► Áhrif varnar- og öryggismála á þróun Evrópubanda- lagsins. Albert Jónsson starfsmaður öryggismólanefndar a
► Evrópubandalagið, Norðurlönd og stefnan í gengis- og peningamálum. Mór Guðmundsson haafrœðingur
► Vörugæði og alþjóðaviðskipti. Guðrún Hallgrímsdóttir verkfrœðingur m
► Hver verða viðbrögð íslendinga við Evrópubanda- laginu? Gunnar Helgi Kristinsson stjórnmólafrœðingur
► Störf nefndar Alþingis um stefnu íslendinga gagnvart Evrópubandalaginu. kjartan Jóhannsson alþingismaður
NORÐURLOND OG SAMRUNINN I EVROPU.
Tora Aasland Houg, þingmaður Sósíalska vinstri-
flokksins í Noregi flytur erindi og svarar fyrirspurnum
ISLENSKT ATVINNULIF OG BREYTT HEIMSMYND.
Kl. 14-15.30
Hver eru viðhorf fulltrúa samtaka launafólks og atvinnurekenda
til stækkandi viðskiptaheilda í Evrópu og víðar?
Stutt erindi flytja:
Ari Skúlason, hagfrœðingur hjó ASÍ. y Birgir Björn Sigurjónsson, framkvœmdastj. BHMR. 1
Guðjón Ólafsson, forstjóri SÍS. u Gunnlaugur Júlíusson, hagfrœðingur Stóttar- sambands bœnda. E.
Magnús Gunnarsson, framkvœmdastjóri SÍF. H Ólafur Davíðsson, framkvœmdastjóri FÍI
STUTT SVOR VIÐ STORUM SPURNINGUM.
1. Hvernig eiga íslendingar að bregðast við Evrópubandalaginu
og öðrum breytingum í alþjóðaviðskiptum?
2. Hvernig ættu íslendingar að búa sig undir fyrirsjáanlegar
breytingar á sviði félags- og menningarmála í samslunginni
veröld?
3. Hvaða möguleika hefur smáþjóð eins og íslendingar í heimi
samruna og aukins samstarfs á alþjóðavettvangi?
Kl. 12-13 Hódegisverður ó róðstefnustað
Guðmundur H. Garðarsson alþingismaður Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisróðherra a
Jónas Kristjónsson ritstjóri Lnk w Júlíus Sólnes alþingismaður
Kristín Einarsdóttir alþingismaður VL Ragnar Árnason hagfrœðingur m
Svavar Gestsson menntamólaróðherra 9 Valgerður Sverrisdóttir alþingismaður
Kl. 17: Róðstefnuslit
Róðstefnustjórar: Árni Póll Árnason og Stefanía Traustadóttir. Róðstefnugjald með hódegisverði og kaffi er kr. 2.200. Róðstefnugjald með kaffi er kr. 1.000.
Ráðstefnan er öllum opin. Látid skrá ykkur tímanlega ísíma 17500. Alþýðubandalagið
Laugardagur 18. febrúar 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5