Þjóðviljinn - 28.02.1989, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
Námslán
Skerðing lána afnumin
Menntamálaráðherra œtlarað afnema skerðingu námslána í áföngum.
Sigurbjörn Magnússonformaður stjórnar LÍN: Engin ástœða til að hœkka lánin
Svavar Gestsson menntamála-
ráðherra hefur í trássi við
vilja stjórnar Lánasjóðs íslenskra
Vertíðin
Veiðist
þegar
viðrar
Fyrsta vikan á árinu sem
gafá sjó uppá hvern dag
Síðasta vika var ein sú fyrsta
sem gaf á sjó uppá hvern dag á
vertíðinni eftir stanslausar bræl-
ur í 11 vikur og voru aflabrögð
víðast hvar ágæt.
Botnfiskaflinn í Þorlákshöfn
eftir vikuna var rúm þúsund tonn
af 26 bátum en því til viðbótar
komu þar á land um þúsund tonn
af loðnu sem fór til bræðslu og
frystingar. Að sögn Sævars Sigur-
steinssonar var uppistaðan í afla
bátanna ufsi en þó þorskur í
bland.
í Grindavík náðu nokkrir neta-
bátar 100 tonna vikuafla sem
þykir núna mjög gott þar syðra
þó það hafi ekki þótt neitt til-
tökumál hér á árum áður. Þá var
afli línubáta einnig þokkalegur.
Að sögn Kristjáns Helgasonar
í Ólafsvík var vikuafli vertíðar-
bátanna frá 8-38 tonn en
heildaraflinn var 750 tonn. Þar af
landaði togarinn Már 140 tonn-
um í vikunni. Ágætis þorskur hef-
ur fengist í netin, en eilítið smærri
á línu. Svipaður bátafjöldi er
gerður út frá Ólafsvík á vertíðinni
núna og í fyrra en bátar frá Norð-
urlandi eru enn ekki komnir vest-
ur. Það gera þeir ekki fyrr en séð
verður hvernig aflabrögðin verða
í Breiðafirðinum.
-grh
námsmanna hækkað námslán og
tekur sú hækkun gildi 1. mars nk.
en þá hækka námslán um 7,5%.
Þá er gert ráð fyrir að lánin
hækki aftur 1. september um 5%.
Stefnt er að því að þegar á næsta
ári verði öll skerðing sem verðið
hefur á námslánum frá 1984 afn-
umin.
Menntamálaráðherra tók
þessa ákvörðun eftir að hafa
fengið í hendurnar lokaálit vinn-
uhóps um Lánasjóð íslenskra
námsmanna. Helstu niðurstöður
hópsins eru þær, að námslán skuli
vera jafnhá og framfærslukostn-
aður námsmanna er talinn vera á
hverjum námsstað.
Hópurinn leggur til að frá og
með næsta skólaári skerðist lán
miðað við 50% tekna náms-
manns í stað 35% eins nú er. Það
þýðir að þeir námsmenn sem haft
hafa góðar tekju yfir sumartím-
ann fá minna lán. Jafnframt
leggur hópurinn til að gerð verði
ný könnun á framfærslukostnaði
námsmanna á íslandi og erlendis.
Einnig leggur hópurinn til að
námsmönnum á fyrsta ári verði
veitt námslán þegar á fyrsta
námsmisseri.
Sigurbjörn Magnússon for-
maður stjórna LÍN hefur sent frá
sér fréttatilkynningu þar sem
segir að hann sé alfarið á móti
hækkun námslána nú. Hann segir
námslán hafa hækkað um 20% á
meðan laun hafi aðeins hækkað
um 10%. Það kemur hins vegar
ekki fram hjá Sigurbirni að náms-
lán hafa ekki hækkað frá því 1985
en á þeim tíma hafa laun hækkað
verulega.
Þá segir í fréttatilkynningu for-
mannsins að menntamálaráð-
herra hafi freklega gengið fram-
hjá stjórn sjóðsins með þessari
ákvörðun og bendir á að það sé
hlutverk stjórnar sjóðsins að ák-
veða hækkun lána.
Þjóðviljinn hefur það eftir
áreiðanlegum heimildum að
menntamálaráðherra hafi farið
þess á leit við stjórnina að hún
beiti sér fyrir þessari hækkun en
þar sem ekkert hafi heyrst frá
henni í þessa veru ákvað hann að
hækka lánin sjálfur.
-«g
Breski stórmeistarinn Speelman, tefldi í gær fjöltefli við 10 af bestu unglingameisturum okkar í skák. Þrátt
fyrir harða baráttu sótti þeir ungu ekki gull í greipar stórmeistarans. Speelman vann 8 skákir en þeir Halldór
G. Einarsson og Þráinn Vigfússon náðu jöfnu. - Mynd - Þóm.
Pólitík á laugardegi
Stúdentsprófið er tímaskekkja
Fjörugurfundur með Svavari Gestssyni í laugardagshádegi. Eigumað safna liði fyrir skólann
Stúdentsprófíð er tímaskekkja,
sagði SvavarGestsson mennta-
málaráðherra meðal annars á
pólitískum spjallfundi ABR og
Þjóðviljans í hádeginu á laugar-
dag. Á fundinum var yfir hálfu
hundraði manna og urðu um-
ræður mjög fjörugar. Það var
drepið á flest það sem efst er á
baugi þessar vikur, en fyrst og
fremst dvalið við menntamálin og
aðallega skólamálin.
- Við þurfum fjölbreytt stöðu-
próf sem skilgreini möguleika
manna til frekara náms, sagði
Svavar, - og þar á meðal á að
meta reynslu manna í atvinnulíf-
inu, brjóta niður múrana milli
Bjórinn
Lögreglan á verði
Hert eftirlit með ökumönnum og vínveitingastöðum
Lögregla um land allt verður í
viðbragðsstöðu á morgun 1. mars
þegar sala á áfengu öli verður
leyfð. Áhersla verður lögð á virk-
ara eftirlit með ölvuðum öku-
mönnum og fylgst með að vín-
veitingastaðir selji ekki ung-
mennum undir 20 ára áfengt öl.
Þetta eru aðalatriði sérstaks
umburðarbréfs sem dómsmála-
ráðuneytið hefur sent öllum lög-
reglustjórum landsins í tilefni af
komu bjórsins á morgun. Af
þeim sökum telur ráðuneytið að
vænta megi fleiri ölvunartilvika
en áður og að þau dreifist meira á
virka daga en hingað til. í því
sambandi er vísað til reynslunnar
af bjórlíkinu hér um árið, en þá
voru töluverð brögð af akstri
undir áhrifum áfengis á virkum
dögum.
Ennfremur óskar ráðuneytið
eftir að fylgst verði náið með
þeim veitingastöðum er hafa vín-
veitingarleyfi, sérstaklega að
ungmennum undir tvítugsaldri
verði ekki selt áfengt öl. -grh
skólanna og atvinnulífsins að
þessu leyti. Að þessu leyti er stú-
dentsprófið tímaskekkja þótt
hlutverk framhaldsskólastigsins
aukist stöðugt. Stimpillinn sem
lýsir sér í hvítum kolli einu sinni á
ári, - það er sagnfræði.
Svavar sagðist líta á það sem
eitt mikilvægasta verkefni sitt í
ráðuneytinu að „safna liði fyrir
skólann“, koma menntamálum í
sóknarstöðu eftir að menn hefðu
verið í vörn á þeim vígstöðvum
um árabil. - Við eigum að skapa
hreyfingu um skólann, hafa uppi
öfluga umræðu um menntamálin
þannig að skólinn komist fremst í
forgangsröðina, sagði Svavar.
Það væru ekki til miklir peningar
að moða úr í bili, en það skipti
líka máli að fá hugmyndir og efla
þær, enda væru í
menntamálaráðuneyti þeir dag-
skrárliðir margir sem miklu
skipta en krefðust ekki fjárgnótt-
ar; þannig væri þegar handfastur
árangur orðinn af þeirri stefnu
sinni að brjóta niður miðstýring-
una í menntamálum, koma völd-
unum útúr ráðuneytinu, og væri
ný námskrá grunnskóla þarum
gott dæmi.
Á fundinum var einnig talað
um Lánasjóð sem um hefur verið
skilað nýrri skýrslu, um húsnæði-
svanda „Þjóð“-stofnana, um ár-
óðursherferð fyrir íslensku, um
skjalavörslu, nýskipan fóstrun-
áms, þörf á skólarannsóknadeild
í ráðuneytinu, varaflugvöll, kjör
kennara, vaxtamál og fleira og
fleira. Meðal þeirra sem til máls
tóku voru Guðmundur Bjarn-
leifsson, Margrét Björnsdóttir,
Þorleifur Friðriksson, Hilmar
Ingólfsson, Þórunn Magnúsdótt-
ir, Gestur Guðmundsson, Mar-
grét Guðnadóttir, Leó Guðlaugs-
son, Mörður Árnason, Danícl
Gunnarsson, Þorvaldur Örn
Árnason, Jónas Pálsson, Helgi
Guðmundsson, Stefán Karlsson,
Sigurður Flosason og Bjarni Ól-
afsson, en fundi stjórnaði Árni
Páll Árnason varaformaður
ABR.
Næsta hádegisspjall á Hverfis-
götunni undir merkjum „póli-
tíkur á laugardegi" verður í viku -
lokin og mæta þá til leiks tveir
gestir úr röðum Kvennalistans,
annar þeirra Guðrún Agnars-
dóttir alþingismaður.
-m
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 28. febrúar 1989
Búnaðarþing
Skipulags-
mál í
brennidepli
Um 30 mál liggja þegar
fyrir þinginu
Búnaðarþing var sett í Bænda-
höllinni við Hagatorg í gærmorg-
un, við fjölmenni að venju. Hjört-
ur Eldjárn bóndi á Tjörn og for-
maður stjórnar Búnaðarfélagsins
setti þingið með ræðu og kom
víða við, bæði í fortíð og framtíð.
Enginn lifði á glæstri fortíð einni
sér, það væri framtíðin, sem
skipti máli. Ræddi um skipuiag
bændasamtakanna, sem mörgum
þætti of margbrotið og þung í
vöfum, greinarnar orðnar of
margar á stofninum. Fjallað væri
nú um skipulagsbreytingar á
samtökunum og miklu skipti að
þær leiddu til jákvæðrar niður-
stöðu.
Þá ávarpaði Steingrímur Sig-
fússon landbúnaðarráðherra
þingið. Vék m.a. að ýmsum mál-
um sem nú er fjallað um í land-
búnaðarráðuneytinu. í tengslum
við efnahagsstefnu ríkisstjórnar-
innar hefðu niðurgreiðslur verið
auknar og því hefði tekist að
halda búvöruverði svo til
óbreyttu síðan í vor.
Mikið hefði verið fjallað um
loðdýraræktina og fiskeldið, sem
nú ætti í erfiðleikum. Hefði verið
stutt við þær greinar með ýmsu
móti, svo sem með endurgreiðslu
á söluskatti og öðrum aðgerðum.
Sett hefðu verið lög um Trygging-
arsjóð fiskeldislána.
Uttekt hefði staðið yfir á bú-
vörulögunum og ríkisendur-
skoðun m.a. falið að koma þar
við sögu. Úttektin miðar að því
að undirbúa framtíðarstefnu-
mörkun, „sem ég nefni gjarnan
nýjan grundvöll búvörufram-
leiðslunnar,“ sagði landbúnaðar-
ráðherra. - Drap síðan á þau mál,
sem ráðuneytið sendir Búnaðar-
þingi til umfjöllunar.
Lokaorð landbúnaðarráðherra
voru þessi: „Öflugur og vel rek-
inn landbúnaður er einn af horn-
steinum íslensks samfélags í
menningarlegu, sögulegu en
jafnframt efnahagslegu tilliti, og
tilvist landbúnaðarins er hluti af
ævintýri, sem mörgum útlending-
um þykir harla stórbrotið, sem sé
tilvist þessarar þjóðar hér norður
í hafi, sem hefur, hvað sem erfið-
leikum liðins tíma og augnabliks-
ins líður, tekist að skapa hér vel-
ferðarsamfélag hámenningar,
sem á sér fáar hliðstæður í veröld-
inni.“
-mhg
Suðurnes
Vatnsbólin
í mikilli
hættu
Vatnsból Keflavíkur og Njarð-
víkur eru í yfirvofandi hættu
vegna mengunar frá herstöðinni á
Keflavíkurflugvelli að mati utan-
ríkisráðuneytisins.
Utanríkisráðherra hefur
skipað þá Þorstein Ingólfsson
skrifstofustjóra varnarmálaskrif-
stofu ráðuneytisins, Guðmund
Eiríksson þjóðréttarfræðing og
Hannes Einarsson formann
bæjarráðs í Keflavík í sérstaka
samninganefnd af íslands hálfu
til viðræðna við bandarísk
stjórnvöld um endurnýjun vatns-
bóla fyrir þessa tvo stærstu
kaupstaði á Suðurnesjum.