Þjóðviljinn - 03.03.1989, Blaðsíða 10

Síðumúla 6-108 Reykjavík - Sími 681333
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Ritstjórar: Árni Bergmann, Mörður Árnason, Silja Aðalsteinsdóttir
Umsjónarmaður Nýs Helgarblaðs: Sigurður Á. Friðþjófsson
Fréttastjóri: Lúðvík Geirsson
Útlit: Þröstur Haraldsson
Auglýsingastjóri: Olga Clausen
Framkvæmdastjóri: Hailur Páll Jónsson
Verð: 110 krónur
Atvinnuleysis-
draugurinn
Nú verður ekki lengur komist hjá því að horfast í augu
við að atvinnuleysi er vaxandi böl á íslandi, þótt enn séum
við langt á eftir Dönum og Bretum.
Eftir nokkurra ára góðæri sem endaði í slíkri átveislu að
við lá að þjóðin springi í árslok 1987 er komið að kreppu
með tilheyrandi sultarólum og því fyrr sem á þeim málum
er tekið af einurð, því betra.
Best hefði auðvitað verið ef vandanum hefði verið
mætt af einurð fyrr, til dæmis í ársbyrjun 1988, þegar
flestum ráðamönnum fyrirtækja í fiskvinnslu var Ijóst að
stefndi í óefni, með hrikalegumfjármagnskostnaði.vöxt-
um sem belgdu úteðliiegar jafntog óeðlilegarskuldirog
verðlækkun á afurðum okkar á Bandaríkjamarkaði.
Það er sjálfsagt rétt hjá stjórnvöldum að hagræðingu á
rekstri er víða ábótavant í fyrirtækjum. Góðærin vilja fara
fyrir lítið hjá okkur vegna þess að verðskyn íslendinga
mótaðist í óðaverðbólgu, þegar við vissum verðgildi pen-
inganna núna en ekki á morgun, og eyðsla og fjárfesting
er eina leiðin sem við kunnum til að fara með peninga.
Það tekur tímana tvo að venja okkur af slíkum ósiðum.
En öllum er Ijóst að það er enginn hagur að því að flytja
út óunninn fisk eins og nú er gert sífellt meira og meira,
vegna þess að fiskvinnslufyrirtækin eru meira og minna
óstarfhæf. Við vorum lengi að læra þá lexíu að við eigum
að vinna hráefni okkar sjálf og gera það betur en aðrir.
Þetta átti bæði við ull og fisk, og með því að klifa á þessu
nógu lengi tókst okkur að læra romsuna utan bókar. En til
lítils var að læra ef rekstrargrundvöllurinn er farinn undan
fyrirtækjum við aðalatvinnuveg þjóðarinnar svo að við
neyðumst til að senda óunninn fisk úr landi þótt við vitum
betur.
Á yfirliti vinnumálaskrifstofu félagsmálaráðuneytisins
sést að í janúar voru atvinnuleysisdagar svo margir að
þeir jafngilda því að 3000 manns hafi verið atvinnulausir í
mánuðinum, talsvert fleiri konur en karlar. Þetta segir
auðvitað ekki alla söguna því margir bíða með að skrá sig
eða láta ekki skrá sig, hvorl sem það stafar af því að þeir
hafi ekki verið fullgildir félagar í stéttarfélagi og eigi því
ekki rétt á bótum eða af því að þeim finnist niðurlægjandi
að vera á atvinnuleysisskrá og reyni í lengstu lög að
komast hjá því.
„Þetta er hrikaleg staðreynd sem maður er varla búinn
að átta sig á; að vera allt í einu orðinn atvinnulaus og
þurfa að framfleyta sér og fjölskyldu sinni á atvinnuleysis-
bótum. Það þrengir ekki aðeins fjárhaginn til muna heldur
fylgir þessu mikil niðurlæging og vonleysi til lengri tíma
litið, fái maður enga aðra vinnu,“ sagði einn af starfs-
mönnum Stálvíkur sem missti vinnuna í vikunni, eins og
fram kemur í grein í blaðinu í dag.
Atvinnuleysið er ekki staðbundið eins og stundum
áður, staðir þar sem ástandið er slæmt eru dreifðir um allt
land. Það sem kemur kannski mest á óvart er að atvinnu-
leysi skuli vera einna mest á höfuðborgarsvæðinu. Or-
saka er þar að leita í samdrætti í flestum greinum atvinnu-
lífs, byggingariðnaði, verslun og þjónustu.
Atvinnuleysisdrauginn verður að kveða niður á raun-
hæfan hátt með því að styðja við bakið á arðbærum
undirstöðuatvinnugreinum, en meðan tekist er á við
draugsa þarf að endurskoða lögin um atvinnuleysisbæt-
ur. Það er með öllu óviðunandi að fólk sem missir vinnu
vegna þess að fyrirtæki sem það vinnur við eru hreinlega
lögð niður eða þeim lokað skuli hafa hvílandi yfir sér auk
alls annars öryggisleysið sem fylgir því að vita að atvinnu-
leysisbæturnar taka enda eftir fáeinar magrar vikur.
SA
John Mayall
Breskur blúsari að atvinnu
Það var ekki að sj á á John May-
all að hann er kominn fast að sex-
tugu, þegar hann þyrlaði frá sér
blústónunum á hljómleikum á
Hótel íslandi um síðustu helgi.
Mayall var íklæddur leðurbrók-
um og stórmunstraðri skyrtu og
var allur hinn spengilegasti á að
líta þar sem hann hjólaði á milli
orgelsins, munnhörpunnar og
gítarsins og stýrði stórgóðum
Bluesbreakers sem herforingi.
Spekingarnir sögðu að þeir spil-
uðu af meiri tækni en tilfinningu,
en hvað sem því leið virtust
áhorfendur skemmta sér hið
besta og lögðu margir hart að sér í
dansi, eftir að Mayall hafði sjálf-
ur gengið fram á dansgólfið fólki
til hvatningar. Reyndar þurftu
áhórfendur ekki svo mikla hvátn-
ingu heldur höfðu dyraverðir
tekið allharkalega á þeim fáu sem
höfðu hætt sér á dansgólfið og
talið þeim á þann hátt hughvarf.
Þessu undi gamli maðurinn May-
all ekki, enda væntanlega vanari
því á sínum langa ferli að áhorf-
endur fengju að skaka sína
skanka án hættu á lík-
amsmeiðingum. Enda Var John
Mayall og The Bluesbreaker
klappaðir upp þrisvar og létu þeir
sér það vel líka og kvöddu með
brosi...
Mynd Jim Smart
Malbikað við Tjömina i Reykjavík undir vökulum verkstjóraaugum Pálma Pálmasonar (lengst til hægri).
Pálmi var formaður Verkstjórafélags Reykjavíkur um tíu ára skeið. En þekkir einhver verkamennina?
ÚR MYNDASAFNINU
Samtök reykvískra
verkstjóra sjötug
í dag eru sjötíu ár liðin síðan reykvískir verkstjórar
stofnuðu með sér félagsskap. í mars 1919 komu 27
verkstjórar saman til fundar og stofnuðu Verk-
stjórafélag Reykjavíkur en nú eru félagsmenn orðn-
ir 650 talsins.
Fyrsta verkefni félagsins var að koma á sam-
ræmdum matar- og kaffitímum og einnig beitti fé-
lagið sér fyrir byggingu Verkamannaskýlisins við
Reykjavíkurhöfn sem lengi stóð við Tryggvagötu
þar sem nú er bensínstöð. Félagið rekur nú skrif-
stofu í eigin húsnæði að Skipholti 3 og á auk þess
fjóra sumarbústaði.
Fyrsti formaður félagsins var Bjarni Pétursson en
núverandi formaður þess er Högni Jónsson. í tilefni
af tímamótunum efnir félagið til hófs í Holiday Inn í
kvöld. _ÞH
10 SÍÐA - NYTT HELGARBLAÐ Föstudagur 3. mars 1989