Þjóðviljinn - 04.03.1989, Blaðsíða 1
Laugardagur 4. mars 1989 45. tölublað 54. árgangur
Samningar
Kaupmáttur ekki búinn til í kassa
Samninganefnd ríkisins leggurfram atriðalista til samninga. ÓlafurRagnar Grímsson: Verðhœkkanir ríkisins innanþeirra marka
sem við settum okkur. Sveitarfélögin syndga meira upp á náðina. Kaupmáttur verði miðaður við ástand áfyrsta ársfjórðungi.
Viljum skoða stóru málin sem áður hafa orðið út undan. PállHalldórsson: Plaggið almennur atriðalisti sem svarar ekki okkar
spurningum. SvanhildurKaaber: Margtgott, en viljum rœða um kaupmáttaraukningu
Samninganefnd ríkisins með
Olaf Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra í broddi fylkingar
átti tvo fundi í gær annars vegar
með kennurum og hins vegar með
Eskifjörður
Loðna í
hund og kött
og Kana
Éskfirðingur hf: Loðnan
þurrkuð ágrindum með
rafknúinni varmadœlu.
Herramannsmatur í
Bandaríkjunum oggœlu-
dýrafóður í Svíþjóð
- Við höfum þegar selt um 800
kíló af þurrkaðri loðnu til mann-
eldis í Bandaríkjunum þar sem
hún þykir herramannsmatur, og
eins eru sænskir aðilar tilbúnir að
taka á móti 3 tonnum mánaðar-
lega sem gæludýrafóðri fyrir
hunda og ketti þar í landi, sagði
Kristján Bjarnason starfsmaður
Eskfirðings hf. á Eskifirði.
Nokkrir aðilar hér á landi hafa
byrjað framleiðslu á gæludýra-
fóðri til útflutnings og nýta til
þess aukafla sem til fellur, auk
loðnu. Talið er að um 60% hei-
mila í Evrópu haldi hund eða kött
og er gæludýrafóður keypt þar
háu verði. Eskfirðingur hf. byrj-
aði í júlí í fyrra að fikra sig áfram
með framleiðslu á þurrkaðri
loðnu til manneldis sem og fyrir
gæludýr jafnframt því sem fyrir-
tækið þurrkar bitaharðfisk sem
seldur er hér syðra.
Að sögn Kristjáns voru 50 tonn
af loðnu fryst í fyrrahaust til
framleiðslunnar og annað eins nú
eftir að loðnan er búin að hrygna.
Hún er þídd og síðan þurrkuð á
grindum með rafknúinni varma-
dælu.Hún hentar best til þurrk-
unar þegar fituinnihald hennar
er ekki meira en 5% því ella tekur
þurrkunin mun lengri tíma og
verður jafnframt dýrari enda not-
ast við rafmagn. Pegar fram-
leiðslan verður komin á fulla ferð
verður þar vinna fyrir 4-5 menn.
-grh
BHMR. Á þessum fundi kynnti
samninganefnd ríkisins viðsemj-
endum sínum plagg titlað „efnis-
atriði viðræðna um launamál og
nýja kjarasamninga“ og fylgdi
með að nefndin væri tilbúin til
viðræðna umjiau atriði sem þar
eru tíunduð. A blaðamannafundi
lýsti Ólafur Ragnar því yfir að
hér væri farið inn á nýjar brautir
í samningum ríkisins þar sem
boðið væri upp á viðræður um
ýmis stórmál sem áður hafa orðið
út undan. Þá kom fram að Ólafur
taldi ekki svigrúm til almennra
launahækkana umfram þann
kaupmátt sem ríkir á fyrsta árs-
fjórðungi þessa árs, en áhersla
ríkisins lægi á launajafnrétti. Um
þær opinberu verðhækkanir sem
orðið hafa síðustu daga taldi
Ólafur þær að mestu til komnar
vegna hækkana sveitarfélaga sem
sum hver hefðu farið yfir strikið,
en ríkið hefði hins vegar haldið
sig innan áður ákveðins ramma.
Auk áherslu á hækkun lægstu
launa er að finna atriði eins og
endurskoðun á launakerfi ríkis-
ins til einföldunar og samræming-
ar í plagginu og rætt um aukna
ábyrgð starfsfólks og aukin „lýð-
ræðisleg áhrif“ þess. Sagði Ólafur
Ragnar í samtali við Þjóðviljann
að ríkið gæti gengið þarna á
undan með góðu fordæmi, en
vildi ekki kannast við að þetta
væri „söluvara" af hálfu ríkisins í
komandi samningum. Um samn-
ingstímann sagði Ólafur að allt
væri opið af hálfu ríkisins í því
máli, en til greina kæmi að semja
jöfnum höndum til lengri tíma og
skemmri.
Þau atriði sem væntanlega
þyrfti að skoða til lengri tíma eru
t.d. hugmyndir um að sérstök at-
hugun verði gerð á kjörum
kvenna og hinna lægst launuðu
og sérstök könnun verði gerð á
högum launafólks á vinnumark-
aði. Þar verði athugað hverjar
ráðstöfunartekjur almennings
eru, hver vinnutími er heima og
heiman og hvað aðilar vinnu-
markaðarins og stjórnvöld geta
gert til að létta áhyggjum af
umönnun barna af starfsfólki.
Aðspurður hvort ekki mætti fara
þá leið að gera fjölskyldum kleift
að lifa af dagvinnutekjum einnar
fyrirvinnu, sem kallaði væntan-
lega á stóraukinn kaupmátt sagði
Ólafur Ragnar að það væri mark-
mið ríkisstjórnarinnar að breyta
þjóðfélaginu svo það mætti tak-
ast. „En kaupmáttur er ekki
eitthvert einangrað fyrirbrigði
sem maður býr til inni í kassa,
heldur lokaniðurstaða margra
samvirkandi efnahagslegra og fé-
lagslegra þátta,“ sagði Ölafur.
Páll Halldórsson, formaður
BHMR sagði að ekki væri komið
til móts við þeirra kröfur með
þessu plaggi, þetta væri efnisyfir-
lit. „Þarna eru engar lausnir sem
Guðmundur Ingólfsson píanó-
leikari er ekki allur þar sem hann
er séður. Flestir vita að hann er
einn frábærasti djassgeggjari
þessa lands, en færri vissu að
hann ætti það til að bregða fyrir
sig málarapenslinum. En í dag
opnar Guðmundur sýningu í
Djúpinu við Hverfisgötu á 12 olí-
umálverkum.
leysa þann vanda sem við stönd-
um frammi fyrir, sem er hrun
kaupmáttar. Það er órafjarri að
með þessu plaggi sé stefnt að því
að háskólamenntaðir starfsmenn
hjá ríkinu njóti sambærilegra
kjara og sambærilegar stéttir á al-
mennum vinnumarkaði,“ sagði
Páll.
Svanhildur Kaaber, formaður
KÍ, sagði að margt gott mætti
segja um þennan efnislista sem
ráðherra hefði lagt fram. „Flest á
Guðmundur sagði að hann
hefði lengi fitlað við pensilinn í
tómstundum, en myndirnar sem
hann sýnir nú eru flestar gerðar á
þessu ári.
Þetta er hins vegar í fyrsta
skipti sem Guðmundur sýnir afr-
aksturinn af tómstundaiðju sinni.
Sýningin verður opnuð í dag kl.
16. ó|g
Guðmundur Ingólfsson í Djúpinu í gær. Mynd: Jim Smart
Guðmundur í Djúpinu
laugardegi
Þjóðviljinn/Alþýðubandalagið í Reykjavík
Pólitískt hádegisspjall á Hverfisgötu 105, 4.
hæð kl. 11-4 á laugardaginn.
Gestir: Kvennalistakonurnar Guðrún Agnars-
dóttir þingmaður og Elín G. Ólafsdóttir borgar-
fulltrúi.
Allir vinstrimenn velkomnir (líka kvennalistafólk)
Pólitík á
Guðrún
Elín
þessum lista horfir til bóta en við
munum leggja sérstaka áherslu á
þau atriði sem taka til kröfugerð-
ar okkar. Þar á ég við launin,
kaupmáttinn, starfsaldurskerfið
og samningstímann. En því mið-
ur var ekki farið ofan í einstök
atriði á listanum og við erum því
litlu nær eftir þennan fund,“
sagði Svanhildur.
Bæði þessi félög munu funda
að nýju með samninganefnd
ríkisins í næstu viku. phh
Hitaveitustjóri
Sólin víða
til trafala
- Eg óttast ekki að flugöryggi á
Reykjavíkurflugvelli verði ógnað
þótt við reisum þetta útsýnishús
og klæðum það með spegilgleri,
sagði jóhamtes Zoega hitaveitu-
stjóri þcgar hann var spurður
hvort Hitaveitan ætlaði á ein-
hvern hátt að bregðast við athug-
un flugmálastjórnar sem nú
stendur yfir á hættu sem getur
skapast vegna sólargeisla sem
endurkastast frá spegilgleri húss-
ins.
Jóhannes sagðist ekki sjá
hvernig þessi fyrirhugaða bygg-
ing gæti truflað flugumferð.
Hann sagði að sólarljósið væri
víða til trafala og menn yrðu bara
að búa við það. -sg
Friðarhreyfingar
Baráttukona
í heimsókn
Ein af stjörnum friðarhreyfinga
í heiminum, ástralski læknir-
inn Helen Caldicott sem var gest-
ur á Norræna kvennaþinginu í
Osló, er væntanleg hingað til
lands í sumar og heldur fyrirlest-
ur í Reykjavík á sjálfan 19. júní.
Það er Undirbúningsnefnd
kvennaþingsins hér á landi sem
býður Helen heim. Jónína M.
Guðnadóttir sagði að reiðilestur
hennar á þinginu í Osló væri mjög
minnisstæður, hún setti hlutina
fram kjarnyrt og skæfi ekki utan
af ógninni sem mannkyninu staf-
ar af kjarnorkunni. „Hún var
heiftúðug út í Reagan og verður
fróðlegt að heyra hvort hún fer
betur með Bush í surnar," sagði
Jónína.
Helen Caldicott fæddist árið
1938 og er sérfræðingur í barna-
lækningum. Fyrir um áratug
sagði hún upp stöðu sinni við
Harvard háskólann í Bandaríkj-
unum til að geta helgað sig bar-
áttu fyrir friði og gegn kjarnorku.
Hún hefur einkum rannsakað
áhrif geislunar á mannslíkamann
og er einn af stofnendum samtak-
anna Læknar gegn kjarnorkuvá.
SA