Þjóðviljinn - 07.03.1989, Blaðsíða 11

Þegar allt hækkaði í verði töluðu fjölmiðlarnir bara um bjór.
enn - tilvalið fyrir Þjóðarsálina á
rás tvö, að fá einhvern áfengis-
varnarmanninn svo fólkið geti
hringt og spurt: hvað var hann
aftur þessi bjór? Og þá getur
hann svarað: hann er áfengi...
Okkur var sagt að ganga heim og
mun stefnt að því að leika það lag
á hverjum degi næstu þrjár aldir-
okkur var sagt að svona bjór væri
í svona dollum, svona væri farið
að því að brugga bjór, svona væri
bjór sem kæmi frá svona landi,
svona hefði þessum manni fund-
ist fyrsti bjórinn sem hann fékk,
svona kútar væru undir bjórinn,
svona glös, svona væri farið að
því að hella, og hvað gerist nú ef
einhver fær ekki bjór einhvers
staðar, en muna, umfram allt:
bjór er áfengi og héld ég gangi
heim... Þetta er ansi nett. Og í
eina skiptið sem ég sá fjármála-
ráðherra okkar félagshyggjuafl-
anna í landinu bregða fyrir í fjöl-
miðlum þennan mikla verðhækk-
anadag var þegar hann fór upp á
Vog til að afhenda peninga út af
öllum þeim sem verða fyllibyttur
af bjórnum. Ég sá hann ekki út-
skýra fyrir okkur þessar verð-
hækkanir allar, hvað væri eigin-
lega að gerast. Samt má hann vita
að fólkið mun ekki kenna Georg
verðlagsstjóra um þessar hækk-
anir, heldur ríkisstjórninni, hin-
um frægu „þeim“ sem almenningi
hér á landi er svo tamt að kenna
um allt.
Þurfum viö Prövdu?
Einhvern tímann í síðustu viku
var ágætur enskur þáttur um
urfars. Og hvað gerist? Jú, það
eru viðtöl við áhyggjufulla nátt-
úruvísindamenn sem rannsaka og
rannsaka, en auðvitað mun verða
blásið á niðurstöður þeirra, þeim
verður mætt með sama ofstopan-
um og þegar Sverrir Hermanns-
son taldi það fráleitt að Náttúru-
verndarráð hefði nokkuð um Mý-
vatn að segja, bara af því honum
fannst það, eða hafði svo mikið
brjóstvit eða eitthvað. Og öllum
virðist sama. Engin mótmæli
heyrast - hvar er nú Magnús
Skarphéðinsson og allir hinir sem
halda að umhverfisvernd sé ein-
hver Bambamynd um hvali, að
hlekkja sig til verndar lífi? Eða
þurfum við kannski að eignast
okkar Prövdu til að gæta
hagsmuna lífsins gagnvart stund-
legum gróða dauðlegra manna?
Svo sannarlega
Spádómur: Eitthvert kvöldið
eftir fréttir mun Rósa Ingólfs-
dóttir sjónvarpsþulur tala alveg
til tólf. Hún mun lýsa myndum og
þáttum, lottóum og hvað þetta nú
heitir í þaula, tíunda allt rækilega
sem okkar bíður, rekja söguþráð
út í undarlegustu afkima og rjúfa
frásögnina af og til með inn-
skotum frá eigin brjósti: „Og er
ástæða til að hvetja alla sem
áhuga hafa á skautaíþróttinni að
setja góða köku í ofninn, fara í
ullarleistana og hreiðra vel um sig
því myndin svíkur engan...“ „Og
mætti segja mér að margir bíði
spenntir eftir að kynnast lifnaðar-
háttum smjörfrosksins sem svík-
ur engan...“ „Svo sannarlega
margt á seyði í þeirri mynd þar
sem ýmsu er lýst á spaugsaman og
hún var síðast, og einhvern veg-
inn þótti mér rausið í Rósu standa
yfir í svo sem 45 mínútur, akkúrat
eins og löng og leiðinleg kennslu-
stund. Hún var nefnilega eins og
kennari að reyna að sannfæra
efablandna nemendur um að
eiginlega væri danska bara
skemmtileg. Hún þurfti svo
mikið að mæla með öllu þessu
efni, gera það svo aðlaðandi og
girnilegt áhorfs, að hún ætlaði
aldrei að ljúka sér af. Hún bara
talaði og talaði. Þetta er að vísu
hluti af þeirri hvimleiðu stefnu
Sjónvarpsins að vera sífellt að
fjalla um sjálft sig. Því virðist
stjórnað af mönnum sem halda
sjónvarp sé gott bara ef það segist
nógu oft vera gott. Það er vegna
þess að þeir eru spilltir af hugsun-
arhætti auglýsingastofanna þar
sem image-making eða ímyndar-
tilbúningur varðar öllu, en stað-
reyndir eru að engu hafðar. Mátt-
ur hinnar flottu lygi er ofmetinn.
Og sennilega er henni Rósu
uppálagður sá ímyndarmálatil-
búnaður að vera með léttar og
skemmtilegar kynningar til að
láta fólk halda að það sé að horfa
á eitthvað skemmtilegt. Rósa
gerir annars ýmislegt fjarska vel -
það er til dæmis unun að fylgjast
með henni snúa sér frá myndavél-
inni til að horfa á skjáinn. Hún
gerir þetta eitthvað svo vel,
hreyfingin er svo vel hugsuð. Og
ekki er síður hrósverð sú alúð
sem hún leggur augsýnilega í
framburð alls kyns skringilegra
orða á framandi tungum.
En ég er illa svikinn ef hún á
ekki einhvern tímann eftir að tala
allt kvöldið, alveg frá hálfníu til
tólf.
LJÓSVAKINN
Hin flotta lygi
Prövdu, þetta furðulega blað sem
segist gæta hagsmuna aimennings
gagnvart valdhöfum, en er
kannski fremur að gæta hags-
muna valdhafa gagnvart almenn-
ingi. Þó er það ekki einhlítt, og
þetta stakk mig: Pravda hefur
reynst haldgott vopn í baráttu
þeirra sem vilja vernda Bæjkal-
vatn fyrir úrgangi frá einhverri af
þessum verksmiðjum sem
byggðagáfnal j ósin þar eystra
hafa komið upp og eru á góðri
leið með að útrýma öllu lífi í vatn-
inu. Þetta stakk mig vegna þess
að komið hafa upp nokkrar ís-
kyggilegar vísbendingar um að
Mývatn sé að deyja af völdum
kísilgúrverksmiðjunnar þar ny-
rðra, þessi perla fuglalífs og gróð-
grátbroslegan hátt sem engan
svíkur..." „Og er svo sannarlega
óhætt að mæla með því fyrir__“
„Og þá er svo sannarlega að vona
að happatölurnar einhvers svíki
engan...“ - Svona mun hún svo
sannarlega mala með sinni
hraðmæltu sönglandi og óað-
finnanlegu framkomu og allt í
einu slær klukkan bara tólf. Dag-
skráin búin. Sveik engan. Góða
nótt.
Ég mældi að vísu ekki tímann -
og ef mér skjátlast verður það
bara rekið ofan í mig eins og ann-
að gaspur sem ég geri mig sekan
um í þessum pistlum - en um dag-
inn var ég að bíða eftir Spaugstof-
unni sem er fyrsta íslenska efnið
sem ég hef haft gaman af síðan
Guðmundur
Andri
Thorsson
Þann fyrsta mars gerðist þetta:
Bensín, dagvist, strætó, sjónvarp
og útvarp, hitaveita og rafmagn,
kjöt, smjör, ostur, mjólk - allt -
hækkaði. Þetta var talað um:
bjór. Hann hafði reyndar verið
lækkaður úr einhverju absúrd
verði í verð sem var bara mjög
hátt og öllum þótti til um gæsku
okkar manna í fjármálaráðuneyt-
inu. En daginn þann sem allt
hækkaði, fimmtíu manns misstu
vinnuna hjá Stálvík og ríkis-
stjórnin tapaði sínu stríði, svo A-
flokkarnir þurrkast út við næstu
þingkosningar, var talað um
bjór. Okkur var tilkynnt sex-
hundruð sinnum að bjór væri
áfengi og smáséns að við föttum
ef þeir segja okkur það einu sinni
þlÓÐVIUINN
FYRIR50 ÁRUM
Uppreisn gegn spönsku stjórn-
inni. Undirstjórn Casadoofursta
reyna hægri-sósíaldemókratar,
stjórnleysingjar og uppgjafasinn-
ar úr borgaraflokkunum að hrifsa
til sín völdin. Óvíst er enn um af-
leiðingarnar.
Þjóðverjar smygla vopnum til
íslandsog undirbúauppreisn.
„Manchester Guardian" umfyrir-
ætlanir Hitlers á Islandi.
_____________I DAG
7. MARS
þriðjudagur í tuttugustu viku
vetrar, sautjándi dagurgóu, sex-
tugasti og sjötti dagur ársins. Sól
kemur upp í Reykjavík kl. 8.14 en
sest kl. 19.05. Nýtttungl (páska-
tungl).
VIÐBURÐIR
Áburðarverksmiðjan hefurfram-
leiðslu 1954. Útvegsbanki ís-
lands stofnaður 1930. Félag
starfsmanna Landsbanka Is-
lands 1928.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavík. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúða vikuna
3.-9. mars er í Háaleitis Apóteki og
VesturbæjarApóteki.
Fyrrnetnda apótekið er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Síðarnefnda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LÖGGAN
Reykjavík sími 1 11 66
Kópavogur...........sími 4 12 00
Seltj.nes...........simi 1 84 55
Hafnarfj............sími 5 11 66
Garðabær.....v......simi 5 11 66
Slökkvilið og sjúkrabílar:
Reykjavík...........simi 1 11 00
Kópavogur...........sími 1 11 00
Seltj.nes...........sími 1 11 00
Hafnarfj............sími 5 11 00
Garðabær............simi 5 11 00
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavík, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er í Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur alla virka daga
frákl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, simaráðleggingar og tíma-
pantanir i sima 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gefnar í sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspít-
alinn: Göngudeildin er opin 20-21.
Slysadeild Borgarspitalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
simi 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöts.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamið-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Keflavík: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar: Landspítalinn: alla
daga 15-16,19-20. Borgarspítalinn:
virkadaga 18.30-19.30, helgar 15-18,
og eftir samkomulagi. Fæðingardeild
Landspítalans: 15-16. Feðratimi 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadeild Land-
spitalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala:virkadaga 16-19, helgar
14-19.30. Heilsuverndarstöðin við
Barónsstíg opin alla daga 15-16 og
18.30-19.30. Landakotsspítali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspítali Hafnarf irði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spftalinn: alla daga 15-16 og 18.30-19.
Sjúkrahúsið Akureyri: alla daga 15-16
og 19.19.30. Sjúkrahúsið
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16og 19-19.30. SjúkrahúsAkraness:
alladaga 15.30-16og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavfk: alla daga 15-16 og
19.30-20.
ÝMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ. Neyðarathvarf fyrir ung-
lingaTjarnargötu 35. Sími: 622266, opið
allansólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf i sálfræðilegum
efnum. Sími 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opið virka daga frá
kl. 10-14. Sími 688800.
Kvennaráðgjöfin Hlaðvarpanum Vestur-
götu3. Opið þriðjudaga kl.20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
sími 21500, símsvari.
Sjálf shjálparhópar þeirra sem orðið hafa
fyrirsifjaspellum, s. 21500, simsvari.
Upplýsingar um eyðni. Sími 622280,
beint samband við lækni/hjúkrunarfræðing
á miðvikudögum kl. 18-19, annars sím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sími 21205.
Húsaskjól og aðstoö fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökin '78. Svarað er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbia og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Símsvari á öðrum tímum. Síminn er
91-28539.
Félageldri borgara. Opið hús í Goðheim-
um, Sigtúni 3, alla þriðjudaga, fimmtudaga
ogsunnudagakl. 14.00.
Bilanavakt (rafmagns- og hitaveitu: s.
27311. Rafmagnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhópur um sif jaspellamál. Sími
21260 alla virka daga kl. 1 -5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, er veitt í sima 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 á fimmtudagskvöldum.
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús" fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögumkl. 17.00-19.00.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann vilja styðja við smitaða og sjúkaog
aðstandendur þeirra. Hringiö i sima 91 -
224400 alla virkadaga.
GENGIÐ
Gengisskráning 6. mars 1989 kl.
9.15.
Sala
Bandarikjadollar.......... 52,26000
Sterlingspund............. 90,47500
Kanadadollar.............. 43,80600
Dönskkróna................. 7,29380
Norsk króna................ 7,78320
Sænsk króna................ 8,27290
Finnsktmark............... 12,17330
Franskurfranki............. 8,35490
Belgískurfranki............ 1,35430
Svissn. franki............ 33,19890
Holl.gyllini.............. 25,15520
V.-þýsktmark.............. 28,39370
Itölsklíra................. 0,03861
Austurr. sch............... 4,03470
Portúg. escudo............. 0,34400
Spánskur peseti............ 0,45600
Japansktyen................ 0,40876
(rsktpund................. 75,64600
KROSSGÁTA
I Lárétt: 1 farmur4
1 2 3 n 4 6 • 7 kvenfugl 8 köggulinn 9 köld 11 skelin 12 kökur 14 á ári 15spyrja17 björtu 19hlaup21 svali 22 tími 24 ímyndun 25 drakk Lóðrétt: 1 löngun 2 pallbrún3gengur4 ávöxtur5venju 6snikj-
lj ■
• 10 11
12 - 13 □ 14 ur7ella10tak13yndi 16nabbi 17fótabúnaö 18 spýja 20 borðuðu 23 mynni Lausná siðustu Lórétt: 1 viss4skasr8
• l j 11 1« k. j
D 10 L. J 10 20 ótrauða9lóða 11 klif 12 slakka 14 nn 15 karl 17akkar19jór21 ský 22mjór24 karp25 áðan Lóðrétt: 1 vals 2sóða 3 stakka 4 sakar 5 kul 6 æðin7Rafnar10 ólukka 13 karm 16 Ijóð 17 ask 18 kýr 20 óra 23 já
ít n 22 iá □
i* □ 21 1

Þriðjudagur 7. mars 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11