Þjóðviljinn - 14.03.1989, Side 1

Þriðjudagur 14. mars 1989 51. tölublað 54. árgangur
s s
ASI-VSI
Samið til skamms tíma
Þórarinn V. Þórarinsson: Kemur ekkitilgreina að semja um kaupmáttartryggingar. Kaupmáttaraukning
ekki á borðinu. Viljum helst ekki semja til skemmri tíma 7 til8 mánaða. Ásmundur Stefánsson:
Semjum ekki til lengri tíma án kaupmáttartryggingar. Munum semja um kaupmáttaraukningu.
Rök með og á móti skammtímasamningi
Fyrsti fundur ASÍ og VSÍ og
VMS var haldinn í gær og
iögðu atvinnurekendur þar lín-
una með að þeirra hálfu kæmi
ekki til greina að samið yrði um
neins konar kaupmáttartrygg-
ingu né kaupmáttaraukningu.
Pórarinn V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri VSÍ sagði at-
vinnurekendur „grjótharða" í
þessari afstöðu og að hans áliti
gerði fólk sér æ betur ljóst að
„velferð launamanna væri tengd
velferð fyrirtækjanna". Þar sem
ASÍ legði aðaláhersluna á at-
vinnumál og trygga atvinnu, væri
að hans áliti ekki jafnbreitt bil á
milli samningsaðila og í fyrstu
gæti verið útlit fyrir. Ásmundur
Stefánsson forseti ASÍ sagði ljóst
að án kaupmáttartrygginga yrði
ekki samið til lengri tíma og því
hlytu menn að ræða möguleikana
á skammtímasamningi á næsta
fundi samningsaðila. ASÍ féllist
ekki á röksemdir VSÍ, en menn
gerðu sér jafnframt ljóst að af-
staða atvinnurekanda væri mjög
afdráttarlaus.
Reyndar taldi Ásmundur að
ýmis rök lægju fyrir skammtíma-
samningi, þó veigamikil efnisrök
kæmu þar jafnframt á móti. For-
sendur fyrir skammtímasamningi
væru m.a. þær að samningar iðn-
aðarmanna losnuðu í haust og því
mætti stemma af samningstíma
þeirra og annarra félaga innan
ASÍ. Þá væri óvissan í atvinnu- og
efnahagsmálum gífurleg og loks
mætti í þriðja lagi nefna að lausn
á atvinnumálunum, sem ASÍ
þyrfti að eiga við ríkisvaldið um,
fyndist ekki í eitt skipti fyrir öll
„heldur hlýtur að þurfa að finna
þeim einhvers konar vinnubragð-
afarveg." Á móti kæmi að með
skammtímasamningi væri hætta á
að „þyngri málin“ yrðu lögð til
hliðar.
Ásmundur sagði þá verðbólgu-
öldu sem nú riði yfir knýja á um
að samið verði fljótt, þar sem
verðbólgan éti mjög hratt af
kaupmætti launa. Áréttaði Ás-
mundur að sá samningur sem
ASf ætli að semja um „muni inni-
halda kaupmáttaraukningu.“
Örn Friðriksson varaforseti ASl og Gunnar J. Friðriksson formaður VSl takast þéttingsfast í hendur við
upphaf fundar í gær, en Ragna Bergmann varaforseti ASÍ horfir á. - Mynd ÞÓM
Húsbréf
Málamiðlun í ríkisstjóm
Alþýðubandalagsmenn hafafyrirvara um samkomulagfé-
lagsmálaráðherra ogframsóknarráðherra. Fœstir alþingismanna hafa
gert upp sinn hug til húsbréfakerfisins
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra úr Alþýðu-
flokki og framsóknarráðherrarn-
ir Guðmundur Bjarnason og
Halldór Ásgrímsson leystu í gær
ágreining sinn um húsbréfafrum-
varpið með málamiðlun. Þing-
flokkur Alþýðubandalagsins
fjallaði um samkomulagið á fundi
síðdegis í gær. Virðast menn þar
ekki á eitt sáttir um ágæti þess og
slá varnagla.
Þingflokkur Framsóknar-
flokksins fundaði um Húsbréfin
síðdegis í gær og samþykkti á
þeim fundi að Jóhanna legði fram
frumvarpið í nafni ríkisstjórnar-
innar en ábyrgist ekki stuðning
einstakra þingmanna Framsókn-
arflokksins. Þá munu þingmenn
Skáís
Kvennalistinn tapar
Kjörfylgi Kvennalistans heldur
áfram að minnka miðað við
niðurstöðu könnunar Skáís á
kjörfylgi flokkanna sem Stöð 2
birti í gær. Samkvæmt könnun-
inni fengi Kvennalistinn 13,8%
og hefur það ekki verið minni síð-
an í könnun DV í nóvember 1987,
en þá var það 12,3%.
Sjálfstæðisflokkurinn kemst
nú yfir 40% markið og fengi
41,5% samkvæmt könnuninni.
Þá fengi Borgaraflokkurinn
3,3% samkvæmt könnuninni.
Hvað ríkisstjórnarflokkana
varðar þá tapar Framsóknar-
flokkurinn töluverðu fylgi og
fengi 16,8% samkvæmt könnun-
inni. Alþýðuflokkurinn fengi
12,8% og Alþýðubandalagið
10,3%.
-Sáf
Alþýðubandalagsins áskilja sér
rétt til þess að styðja breytingar á
frumvarpinu sem fram kunna að
koma í meðförum þingsins.
Máldagi ráðherranna er í sex
greinum. Húsbréfakerfi skuli
einvörðungu ná til eldra húsnæð-
is fyrsta árið. Ekkert „þak“ verð-
ur á kerfinu, þ.e.a.s. engri há-
marksupphæð verður varið til
kerfisins árlega. Vextir af húsb-
réfum verða ekki hærri en af rík-
isskuldabréfum. Einstaklingar í
biðröð núgildandi kerfis munu
ganga fyrir í húsbréfakerfinu,
a.m.k. fyrstu 6 mánuðina. Úttekt
verður gerð á húsbréfakerfinu
eftir2 ár. Lífeyrissjóðunum verð-
ur gert að kaupa skuldabréf af
ríkinu að upphæð 1,7- 1,8 milj-
arðar króna og rennur sú upphæð
í húsbréfakerfið.
í gær kannaði Þjóðviljinn við-
horf alþingismanna til húsbréfa-
kerfisins og kom í ljós að um það
eru deildar meiningar. Sumir eru
næsta ófróðir um húsbréf enn
sem komið er, aðrir telja ýmsar
forsendur vafasamar, eru fullir
Hann vildi hins vegar engu spá
um hvort verkalýðshreyfingin
„færi í hart“ í þessum samning-
um, það skýrðist væntanlega bet-
ur á næsta fundi með VSÍ en hann
verður haldinn n.k. fimmtudag.
phh
efasemda og vilja fá fyllri upplýs-
ingar. All nokkrum lýst vel á hug-
myndirnar og hyggjast veita þeim
brautargengi.
Alkunn er afstaða Framsókn-
armanna og flokksbræðra Jó-
hönnu í Alþýðuflokki. Sjálfstæð-
ismenn eru lítið sem ekkert farnir
að fara ofaní saumana á húsbréf-
akerfinu, í öllu falli ekki í þing-
flokknum, og hafa því ekki
mótað sér afstöðu í málinu. Sömu
sögu er að segja um Kvennali-
stann. Borgaraflokksliðar eru já-
kvæðir en finnst að margir endar
séu enn lausir og óska nánari
skýringa.
Þjóðviljinn hefur fyrir því
traustar heimildir að menn skipt-
ist mjög í tvö horn í þingflokki
Alþýðubandalagsins. í öðru
þeirra standi húsbréfa- og ríkis-
stjórnarsinnar en öndvert þeim
hafi skoðanabræður Ásmundar
ASÍ-forseta Stefánssonar tekið
sérstöðu. Hann hefur, sem kunn-
ugt er, fundið húsbréfum Jó-
hönnu býsna margt til foráttu.
ks
Atvinnuástandið
Atvinnu-
lausum
fækkar
í febrúarmánuði sl. voru
skráðir 57 þúsund atvinnuleysis-
dagar á landinu öllu, 31 þúsund
dagar hjá konum og 26 þúsund
hjá körlum. Þetta cr 7.350 dögum
færra cn skráðir voru í janúar.
Þetta jafngildir því að 2.600
manns hafi að meðaltali verið á
atvinnuleysiskrá í febrúar en það
svarar til 2% af áætluðum mann-
afla á vinnumarkaði á sama tíma
samkvæmt spá Þjóðhagsstofnun-
ar.
Þetta kemur fram í yfirliti
vinnumálaskrifstofu félagsmála-
ráðuneytisins um atvinnuástand-
ið í síðasta mánuði. Samkvæmt
því telur vinnumálaskrifstofan að
sú þróun sem átt hefur sér stað frá
miðju síðasta ári, þar sem
atvinnuleysi jókst frá mánuði til
mánaðar hafi nú stöðvast að
minnsta kosti í bili. Þó er það
helmingi meira en eðlilegt er
miðað við árstíma. Fjöldi skráðra
atvinnuleysisdaga hefur ekki ver-
ið jafn mikill í febrúarmánuði síð-
an 1984. Að því ári undanskildu
þarf að leita aftur til ársins 1969
að jafn háum eða hærri tölum í
sama mánuði. Ýmislegt bendir
þó til að atvinnuleysi hafi aukist
þegar dró að mánaðamótum en
þá voru 2.800 manns á atvinnu-
leysiskrá á landinu öllu, síðasta
virka dag febrúar, sem gæti bent
til þess að atvinnuleysi hafi aukist
þegar dró að mánaðarlokum.
Það vekur þó athygli í yfirlitinu
að þrátt fyrir gæftaíeysi hefur at-
vinnuleysisdögum fækkað á
öllum svæðum nema á höfuð-
borgarsvæðinu, þar sem þeim
fjölgaði um 2.200 daga. Vinnu-
málaskrifstofan dregur þá álykt-
un að það bendi eindregið til þess
að áhrif þeirra uppsagna sem til-
kynntar voru fyrir síðustu áramót
séu ekki að fullu komin fram.
Samkvæmt vinnumálaskrif-
stofunni eru orsakir atvinnu-
leysisins í febrúar einkum þrjár. í
fyrsta lagi vegna þess efnahags-
lega umhverfis sem þjóðin býr
við, í öðru lagi hafa gæftir verið
stirðar og loks hafa langvarandi
snjóalög tekið að verulegu leyti
fyrir ýmis konar útivinnu.
-grh