Þjóðviljinn - 11.04.1989, Blaðsíða 3

FRÉTTIR
Ríkisspítalar
Helmings
hækkun á
dagvistar-
gjöldum
Hjúkrunarfólk með
undirskriftasöfnun
vegna stórhœkkunar
dagvistargjalda.
AnnaJ.
Eðvaldsdóttir:
Uppsagnir kæmu mér
ekki á óvart
- Við sættum okkur engan veg-
inn við þessa miklu hækkun á
dagvistargjöldunum. Það er
mikil reiði út af þessu hér á spítal-
anum og kæmi mér ekki á óvart
þótt einhverjar uppsagnir komi
til verði þessi fyrirhugaða hækk-
un að veruleika, segir Anna J.
Eðvaldsdóttir hjúkrunarfræð-
ingur á Landsspítalanum.
Stjórn ríkisspítalanna hefur
ákveöið að hækka dagvistunar-
gjöld á dagheimilum spítalanna
um helming frá og með 1. júlí
n.k. Dagvistargjöld hafa verið
niðurgreidd um 50% miðað við
gjöld sveitarfélaganna m.a. til að
fá hjúkrunarfólk til starfa á ríkis-
spítölunum. Gjöldin voru hækk-
uð fyrir fuila daggæslu þann 1.
mars sl. úr 4.800 kr. í 6.700 kr. og
þann 1. júlí eiga þau síðan að
hækka í um 12.000 krónur, sem
er sambærilegt gjald og sveitarfé-
lögin taka fyrir fulla daggæslu.
Að sögn Önnu er hafin undir-
skriftasöfnun á spítölunum til að
mótmæla þessari miklu hækkun.
Þá var í gær haldinn fundur með
foreldrum allra þeirra barna sem
eru á dagheimilum ríkisspítal-
anna, en þau eru 8 talsins.
Að sögn Guðrúnar Marteins-
son hjúkrunarforstjóra á Land-
akotsspítala stendur ekki til að
hækka vistgjöld á þeim dagvistar-
heimilum sem spítalinn rekur.
-Ig-
Ísland-Fœreyjar
Rausnarleg
trjágjöf
2000 birkiplöntur til
Fœreyja
Skógrækt Reykjavíkur hefur
ákveðið að gefa Færeyingum
2000 birkiplöntur.
Kjarasamningar
Olíkar aðstæður - ólík vinnubragð
BSRB leggur línuna. Meira en sýnist ífyrstu. VSI reynir að knýjafram
gengisfellingu. Erfið staða hjá BHMR ogASI. Krataforingjar vilja
lög. Samningar fyrir vikulok eða hörð átök
Nýir samningar innsiglaðir. ögmundurtókafskariöoglínanhefur verið mótuð. Mynd-Þóm.
Harkaleg viðbrögð Vinnuveit-
endasambandsins, formanns
Sjálfstæðisflokksins og leiðara-
höfunda Morgunblaðsins við ný-
gerðum kjarasamningum BSRB
og fjármálaráðherra, sýna glögg-
lega að þrátt fyrir afar erfiða
samingsstöðu, tókst forystusveit
BSRB undir forystu nýkjörins
formanns síns, Ögmundar Jónas-
sonar að sigla skipi sínu heilu til
hafnar. Með þessum samningum
sem gilda til nóvemberloka, hefur
að stórum hluta verið mótuð sú
meginlína sem mun einkenna þá
skammtímasamninga sem gerðir
verða á vinnumarkaðinum á
þessu vori.
Það er ekki einungis forystu-
sveit BSRB sem staðið hefur í
ströngu síðustu daga, þar hefur
einnig reynt verulega á nýskipaða
samninganefnd ríkisins og fjár-
málaráðherra sem átt hefur undir
högg að sækja innan síns eigin
flokks fyrir stefnu sína í kjara-
málum. Með undirritun samning-
anna á föstudagsmorgun tókst
ekki einungis BSRB að styrkja
stöðu sína bæði innávið og útá-
við, heldur hefur fjármálaráð-
herra ekki síður tekist að komast
vel frá erfiðum samningamálum.
Kvennasamningar
Þessir umræddu samningar
innihalda meira þegar betur er að
gáð en sýnist í fyrstu. Grunn-
kaupshækkanir fyrir fjöldann all-
an af lægst launaðu félagsmönn-
um, sem aðallega eru konur, geta
orðið allt að 20% vegna ákvæða
um að launataxtar taki mið af líf-
aldri. Þannig geta lægstu
kauptaxtar hækkað fyrir mið-
aldra starfsmann úr allt að 42 þús.
krónur í 54 þús. krónur. Almenn
hækkun á tímabilinu er hins veg-
ar um 10%.
Til viðbótar flötum launa-
hækkunum og orlofsuppbót er að
finna í samningunum ýmis at-
hyglisverð atriði, einkum um
aukinn rétt í fæðingarorlofi.
Þannig verður nú heimilt að
lengja barnsburðarleyfi í allt að
heilt ár en var áður 9 mánuðir.
Laun í fæðingarorlofi eru hins
vegar aðeins greidd í 5 mánuði
samkvæmt landslögum sem leng-
ist aftur um næstu áramót í 6
mánuði.
Þá er réttur lausráðins fólks
tryggður og aukinn í ýmsum at-
riðum, viðmiðunartími vegna
réttinda til launa í veikinda- og
slysaforföllum lengd og lagðar
fram yfirlýsingar ríkisstjórnar um
sérstakt framlag til að tryggja at-
vinnu unglinga í sumar og um-
ræðugrundvöllur samningsaðila í
sumar til þess að „bæta lífskjör
almennings og styrkja velferð-
arkerfið", einsog segir í yfirlýs-
ingu fjármálaráðherra. Það fer
heldur ekki á milli mála að fjöl-
margar konur, bæði í samninga-
sveit BSRB og ríkisins hafa
greinilega haft mikil áhrif á efnis-
atriði og niðurstöðu samning-
anna.
Erfitt hjá ASÍ og BHMR
Alþýðusambandið hefur þegar
óskað eftir því við atvinnurek-
endur að samningar aðila taki
mið af þessum nýgerðu samning-
um BSRB. Aðildarfélög sam-
bandsins muni ekki sætta sig við
minni launahækkanir en þær sem
BSRB samdi um. Forystumenn
BHM hafa hins vegar hafnað
BSRB-samningunum sem um-
í BRENNIDEPLI
ræðugrundvelli. Bankamenn eru
þegar langt komnir með samn-
ingaviðræður á grundvelli BSRB-
samninganna og önnur félög utan
ASÍ horfa til Grettisgötusamn-
ingsins.
Staða ASÍ og BHM er mjög
erfið þó á ólíkan hátt sé. Vinnu-
veitendasambandið neitar alfarið
að skrifa uppá samning í líkingu
við þann sem BSRB gerði, nema
verkalýðshreyfingin fallist áður á
gengisfellingu og aðrar kreppu-
'ráðstafanir fyrir atvinnuvegina.
Samninganefnd BHM stendur
hins vegar ekki annað til boða en
að þiggja samning í svipuðum dúr
og BSRB. Þrátt fyrir verkföll er
staða BHM of veik til að ná ein-
hverjum stóráföngum að þessu
sinni, bæði vegna innbyrðis sund-
urlyndis einkum meðal kennara,
og eins er almenn samstaða með
verkfallsmönnum minni en oftast
áður.
Krafa um
gengisfellingu
Staða Alþýðusambandsins er
alls ekki skárri. Sambandið hefur
misst þá forystu í samningamál-
um sem það gjarnan vill hafa.
Skiptar skoðanir eru og hafa ver-
ið innan samninganefndar ASÍ
um ágæti samflots í þessum við-
ræðum og drjúgur tími hefur far-
ið í að halda hópnum saman.
Samningslínur eru óskýrar og nú
standa ASl-menn frammi fyrir
samningi frá BSRB sem í þeirra
augum er um margt áhugaverð-
ur, en vildu gjarnan hafa náð
fram sjálfir.
Vinnuveitendur létu þau boð
út ganga í gær að þeir væru tiibún-
ir að skrifa uppá slíkan samning
við ASÍ, en þá yrði verkalýðs-
hreyfingin að gangast fyrst inn á
kröfu um gengisfellingu. líkt
kemur að sjálfsögðu ekki til
greina, eins og einn forystu-
manna sambandsins sagði í gær.
- Þetta er afar erfið staða og
menn verða að fara að gera upp
við sig hvað á að gera. Við verð-
um að semja og það verður að
komast skriður á málin í þessari
viku.
Lög eða samningar?
Miðstjórn ASÍ hefur verið
boðuð til fundar á morgun fyrir
samningafund með VSÍ og Vinn-
umálasambandinu. Þegar eru
farnar að heyrast raddir einstakra
verkalýðsforingja, einkum úr Al-
þýðuflokknum, að takist ekki
samningar á næstu dögum sé ekki
um annað að ræða en óska eftir
lagasetningu frá Alþingi sem
tryggi sambærileg kjör og ríkið
samdi um við BSRB. Þessar
raddir fara lágt, en mikil and-
staða er við slíkar hugmyndir,
enda telja ASÍ-menn sér ekki
annað fært en að semja og þeir
samningar verði jafnframt að
innihalda betri tryggingar en þær
sem náðust fram í Grettisgötu-
samningnum. Takist ekki að ná
samningum í þá veru á allra næstu
dögum, sé ekki um annað að
ræða en blása í herlúðra. Má þá
allt eins búast við harðvítugum
kjaraátökum þar sem fyrst og
fremst mun reyna á samstöðu og
styrk verkalýðshreyfingarinnar.
->g-
Vegna fárviðris er geisaði í
Færeyjum um jólin eyðilagðist
mikið af trjám hjá þeim. Þriðj-
ungur trjáa á útivistarsvæði Þórs-
hafnarbúa rifnaði upp og var það
að miklu leyti tré er gróðursett
voru fyrir meira en fimmtíu
árum. Það tekur að minnsta kosti
fimmtán ár að ná upp slíkum
lundi aftur.
Loftslag og veðurfar í Fær-
eyjum á einkar vel við íslenskt
birki þannig að að öllum líkind-
um eiga plönturnar eftir að dafna
vel með frændþjóðinni.
Færeyingum hefur einnig bor-
ist tilkynning frá norska landbún-
aðarráðuneytinu þess efnis að
Norðmenn séu boðnir og búnir til
þess að hjálpa þeim við að koma
skriði á skógræktina aftur.
eb
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3
TÖLURNAR ÞÍNAR? ÞAR KOM AÐ ÞVÍ!
Heildarvinningsupphæö var kr. 9.409.150,- Þetta eru tölurnar sem upp komu 8. april.
1. vinningur var kr. 5.580.626,- 2 voru með fimm tölur réttar og því faer hvor kr.
2.790.313,-
Bónusvinningurinn (fjórar tölur + bónustala) var kr. 567.760,- skiptist á 8 vinningshafa
og fær hver þeirra kr. 70.970,-
Fjórar tölur réttar, kr. 979.264-, skiptast á 208 vinningshafa, kr. 4.708,- á mann.
Þrjár tölur réttar kr. 2.281.500,- skiptast á 6.500 vinningshafa, kr. 351,- á mann.
Sölustaðirnir eru opnir frá mánudegi til laugardags og loka ekki fyrr en 15
mínútum fyrir utdrátt.