Þjóðviljinn - 12.04.1989, Blaðsíða 12

Linda Sif Þorláksdóttir
Ég reyki ekki og hef aldrei gert, ef
undanskilið er smá fikt á ungl-
ingsárum. Reyklausi dagurinn er
gott átak og ég veit um marga
sem segjast munu hætta að
reykja.
"SPURNINGIN™
Ætlar þú aö reykja á
morgun (í dag)?
Sigríður Ásgeirsdóttir
Ég hef nú aldrei á ævi minni reykt
og fer því ekki að taka upp á því úr
þessu. En mér líst vel á framtakið
og reyklausir dagar eru af hinu
góða.
Hallmann Sigurðsson
Já, ég býst nú frekar við því,
svona af gömlum vana. Reyk-
lausir dagar eiga hins vegar vel
rétt á sér.
Geir Gunnlaugsson
Já, óg geri ráð fyrir því eins og
aðra daga. Annars er ekkert
nema gott um reyklausa daga að
segja þótt ég taki ekki þátt í því
sjálfur.
Gísli Eiríksson
Ég reyki kannski í dag þótt mér
lítist vel á reyklausa daga. Ætli ég
hætti ekki einhvern daginn.
þlÓÐVILIINN
___________Miðvlkudaqur 12. apríl 1989 69, tðlublað 54. árqangur
SÍMI 681333
Á KVÖLDIN
ÁLAUGARDÖGUM
681663
Reykingar
Hálfur kílómetri á ári
„Reyklaus dagur. “ Sá sem reykirpakka á dag hefur á einu ári sogað í sig 500 rettumetra og
verið aðí800 tíma. Margir reykingamenn breyttu reykvenjum fyrir ári
Idag er „reyklausi dagurinn“
þriðja árið í röð og skulu þá
reykingamenn hugleiða fíkn sína
en venjulegt fólk sýna hinum van-
abundnu ástúð og hlýju.
Reykingamenn geta til dæmis
kannað þau afrek sem þeir hafa
unnið síðan á reyklausa deginum
um svipað Ieyti í fyrra, en - eins-
og segir á áróðursspjaldi sem tó-
baksvarnarnefnd hefur gefið út í
tilefni dagsins - þá hefur sá sem
fer með pakka á dag reykt sam-
tals á árinu hálfan kflómetra af
sígarettum. Sá hefur tekið 50-60
þúsund smóka af meðal annars
vinýlklóríði, brennisteinsvetni og
ammóníaki, fyrir utan nikótín,
tjöru og annað venjulegt góð-
gæti. Hann er að samtals 800
klukkustundum eða 100 dags-
verki á ári, hefur eytt í retturnar
andvirði sólarlandaferðar og
minnkað lífslíkurnar um einn til
tvo mánuði á árinu.
Og er þá allt það alvarlegasta
ótalið: mæðin, hóstinn, verkirnir
í lungunum, þreytan, lyktar-
leysið, óþrifnaðurinn og mórall-
inn.
Þetta er þriðji reyklausi dagur-
inn í röð, en alls sá sjötti, og þeir
hjá Tóbaksvarnamefnd telja
árangurinn vísan. Samkvæmt
könnun eftir reyklausa daginn í
fyrra höfðu tveir af hverjum
fimm reykingamönnum minnkað
reykingar sínar þennan dag eða
haldið hann út reyklausir. Einnig
er vitað að ýmsir hafa notað þessa
daga til að hætta alveg vegna þess
stuðnings sem þá fæst af um-
hverfinu.
Þess er vænst að reykingamenn
taki sérstakt tillit til sjálfra sín og
annarra í dag, og tóbaksvarna-
nefndin og vinnueftirlitið vilja að
menn noti daginn líka til að
gaumgæfa reglur um reykingar,
sérstaklega á vinnustöðum.
Reyklausi dagurinn fellur sam-
anvið heilbrigðisdag á loftmiðl-
unum og verða í dag og kvöld
sérstakar dagskrár helgaðar
heilbrigði og reykingum á flest-
um stöðvum, og verður sumsé að
beita sérstakri lagni í dag til að
komast upp með óheftar reyking-
ar með samviskuna í lagi. Kann-
ski góður dagur til að hætta?
-m
Tóbaksneysla
Konumar þrjóskast við
Þriðjungurfullorðinna íslendinga reykir, voru 40% fyrirfjórum
árum. Stúlkur undir tvítugu reykja meira en karlkyns jafnaldrarþeirra
M% íslenskra kvenna og35%
karla á aldrinum 18-69 ára
neyta tóbaks, langflestir reykja
sígarettur þótt pipa og vindlar
haldi sínum hlut hjá körlum. Tó-
baksneysla er töluvert minni hjá
þeim sem notið hafa lengri skóla-
göngu en hinum og af einstökum
starfsstéttum reykja opinberir
starfsmenn minnst en fólk í sjáv-
arútvegi mest.
Þetta kemur fram í könnun á
tóbaksneyslu sem tóbaksvama-
nefnd fékk Hagvang til að gera á
síðasta ári en slíkar kannanir hafa
verið gerðar á hverju ári frá 1985.
Hafa þær leitt í ljós að tó-
baksneysla minnkar stöðugt og
hraðar hjá körlum en konum.
í samanburði við eldri kannan-
ir kemur í ljós að tóbaksneysla
karla á aldrinum 15-49 ára náði
hámarki fyrir 20 árum, þá reyktu
55% karla, en síðan hefur hún
minnkað niður í 35%. Árið 1958
reyktu 30% kvenna á sama aldri.
Tóbaksneysla kvenna náði há-
marki fyrir 10 árum þegar rúm-
lega 40% þeirra reyktu en nú
reykja 34% þeirra. Karlar reykja
hins vegar meira, 18 sígarettur á
dag til jafnaðar, en konur 14.
Reykinqavenjur eftir aldri,
1988.
RSa reyku'a
5 o-l yagleca
15- 20- 25- 30- 35- 40- 45- 50- 55- 60- 65- 70- 75-
19 24 29 34 39 44 49 54 59 64 69 74 79
ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA ARA
Línuritið sýnir að áróður gegn tóbaksreykingum hefur borið verulegan
árangur því 30-40% (slendinga á aldrinum 30-79 ára hafa reykt en eru
hættir því.
Tóbaksneysla er mest í aldurs- minnkar síðan og helst þetta 30-
flokknum 25-29 ára, um 40%, 35% fram að 55 ára aldri. Þá
dregur verulega úr henni og þeg-
ar komið er um sjötugt reyktu
liðlega 20% þeirra sem í úrtakinu
vom.
Þá hefur Landlæknisembættið
látið kanna sérstaklega reykinga-
venjur skólafólks á aldrinum 15-
20 ára og kemur þar í ljós að vem-
lega hefur dregið úr reykingum í
þessum aldurshópi á síðustu
ámm. Árið 1984 reyktu 27,9%
drengja en nú reykja 15,5%
þeirra. 33,8% stúlkna á aldrinum
15-20 ára reyktu árið 1984 en nú
er hlutfallið komið niður í 21,6%.
Athyglisvert er hins vegar að
stúlkumar reykja talsvert meira
en drengirnir. Kannanir í gmnn-
skólunum benda til þess að
reykingar yngstu hópanna hafi
einnig minnkað, árið 1974 reyktu
23% nemenda á aldrinum 12-16
ára daglega en árið 1986 var þessi
tala komin niður í 9%.
Samanlagt þýðir þetta að ís-
lendingar eru nú komnir í hóp
þeirra þjóða sem minnst reykja.
Þeir virðast ætla að fylgja þeirri
heilbrigðisáætlun sem stjórnvöld
samþykktu árið 1987 en sam-
kvæmt henni er stefnt að því að
útrýma tóbaksreykingum fyrir
aldamót.
-ÞH