Þjóðviljinn - 12.04.1989, Blaðsíða 2

eru af þeim sem mér finnst ekki
rétt. Ef þetta eru tæki, sem ég
ætla ekki að draga úr, að séu til
meira öryggis við vinnu á opnu
þilfari, þá finnst mér ekki að
menn eigi að láta nokkrar krónur
hafa þar úrslitaáhrif. En eins og
ég segi erum við að skoða þessi
mál, en erfiðast við það er hvaða
kröfur á að gera til þessara bún-
inga. Um Ieið og það liggur fyrir
verða menn að hlíta þeim og geta
þá um leið ekki keypt hvað sem
er.
- Við munum reyna að flýta
þessari athugun eins og auðið er.
Þetta hefur verið rætt í Sigling-
amálaráði sem í sitja fulltrúar
hagsmunaaðila, sem er ráðgef-
andi fyrir Siglingamálastofnun og
ég á von á því að þetta komi þar
aftur til umræðu í lok næsta mán-
aðar. Fljótlega eftir það býst ég
við að ákvörðun verði tekin um
hvort lögleiða eigi flotgallana eða
ekki.
Sleppibúnaður
SJÁVARÚTVEGUR
Fiskvinnslan er í sífelldum mæli að færast frá landi og út á sjó. Þessum breytingum fylgir meiri hávaði en
verið hefur um borð í skipum og telur siglingamálastjóri það eitt af brýustu verkefnum stofnunarinnar á
næstunni að bæta úr því sem lýtur að hávaðamengun.
- í mínum huga er það ekki
spurning að þessi búnaður hefur
leitt til aukins öryggis gúmmí-
björgunarbáta. En ég vil alls ekki
segja að sjálfvirki sleppibúnaður-
inn hafi leitt til falsks öryggis um
borð í bátunum eins og sumir
hafa viljað halda fram. Falskt ör-
yggi orsakast af því að menn gefa
sér eitthvert ákveðið öryggi sem
er svo ekki til í reynd. Menn hafa
nefnilega gert meiri kröfur til
þessa búnaðar en hægt er að ætl-
ast til af honum sem er vissulega
slæmt. Ég er sannfærður um það
að með tilkomu sjálfvirka sleppi-
búnaðarins hefur öryggi gúmmí-
björgunarbáta verið breytt og
bætt frá því sem áður var. Hvort
það sé ekki hægt að bæta hann og
auka öryggið enn meir er ég ekki
vafa um að sé hægt.
- Núna eru í gangi ákveðnar
athugunar á þessum búnaði um
hvað sé hægt að gera til að bæta
hann. Þau sjónarmið sem fram
hafa komið að þessi búnaður eigi
helst ávallt að virka þegar skip
ferst, sekkur eða hvolfir, að þá sé
tryggt að gúmmíbjörgunarbátur-
inn komi strax upp. f dag eru tvær
tegundir sjálfvirks sleppibúnaðar
í notkun hérlendis sem er annars-
vegar búnaður framleiddur af
vélaverkstæði Þórs, Sigmunds-
búnaðurinn, og hinsvegar búnað-
ur sem framleiddur er af véla-
verkstæði Ó. Olsen í Njarðvík.
Sú þróunarvinna sem verið hefur
í gangi miðast að því að varpa
ljósi á það hvað við getum í raun
ætlast til af þessum búnaði og
hvað þarf að endurbæta í honum
til að ná fram enn meira öryggi.
En við megum ekki rugla þessu
saman: virkni búnaðarins og
þeim göllum sem fram hafa kom-
ið að hann hefur ekki virkað þeg-
ar hann hefur verið prófaður.
Þetta er það sem ég segi barna-
sjúkdómar sem hefur sem betur
fer mjög fækkað á undanförnum
árum og eru vonandi að komast í
það horf sem verður vel við unað.
En sem sagt þá er krafan í dag að
þessi sjálfvirki sleppibúnaður sé
núna um borð í öllum fiski-
skipum.
Aðeins 3
sýndu áhuga
- Á síðasta ári fórum við af
stað með margþættar aðgerðir til
að bæta stöðugleika fiskiskipa.
Það var í fýrsta lagi bæklingur
sem við gáfum út sem var dreift í
öll skip og í annan stað höfum við
verið að gera úttekt á ákveðnum
skipum, þe. smærri bátum sem
voru smíðaðir fyrir gildistöku nú-
verandi reglna. f þriðja lagi þá
var boðið upp á námskeið úti á
landi um síðustu áramót, í Stykk-
ishólmi, ísafirði og í Vestmanna-
eyjum. Þetta áttu að vera viku-
löng námskeið fyrir starfandi sjó-
menn. Það sorglega við þetta allt
saman var að aðeins 3 sjómenn á
öllum þessum stöðum sýndu
þessum námskeiðum áhuga og
það var á ísafirði. Á hinum
stöðunum enginn. Þetta tómlæti
er auðvitað umhugsunaratriði út
af fyrri sig.
- Afhverju, skal ég ekkert um
segja. Tímsetning námskeiðanna
var valin í samráði við heima-
menn, forsvarsmenn sjómanna.
Þannig að ég tel að við höfum
staðið eins vel að þessu og hægt
var. Við teljum að það þurfi að
taka á þessu máli þe. ekki bara
líta á skipin heldur fræðsluþátt-
inn líka. En hinu er heldur ekki
að leyna að margir skipstjórnar-
menn sem eru alveg klárir á
stöðugleika sinna skipa og margir
sjómenn sem skilja yfirleitt mjög
vel byrjunarstöðugleika eða að
þeir finni hvort skipið er stíft eða
veikt. Hins vegar átta menn sig
TUDOR
FÆRAVINDU - RAFGEYMAR
Tilboðsverð á hinum
geysivinsælu TUDOR rafgeymum.
Takmarkaöar birgðir.
TUDOR rafgeymir með 9 líf.
síður á svokölluðum formstöðug-
leika sem byggist fyrst og fremst á
fríborði skipsins sem getur skipt
sköpum.
Varðandi stöðugleikann er
ísingin auðvitað það hættulegasta
sem skip geta lent í og sjómenn
gera sér flestir væntanlega grein
fyrir áhrifum ísingar á stöðug-
leika skipa. Hins vegar er það svo
að menn geta lent í mjög mikilli
ísingu þar sem lítið er hægt að
gera. Þá er það reglan hjá sjó-
mönnum að flýta sér út af því
svæði sem ísingin er og komast í
öruggt var.
Mengun
- Það hafa nú ekki verið gerð-
ar neinar samanburðarrannsókn-
ir á því hvernig sorpmengun er
núna við strendur landsins og
áður en átak okkar og útvegs-
manna hófst hér um árið. Þó vit-
um við að margfalt meira sorp
kemur núna í land en áður og eins
hefur aðstaða til sorplosunar í
höfnum landsins stórbatnað frá
því sem áður var. Að þessu leyti
hefur fjölmargt áunnist. Að vísu
kvarta menn enn yfir sorpmeng-
un á fjörum. En við vitum líka að
þessi úrgangur er að velkjast í
mánuði eða jafnvel ár í hafinu
áður en hann rekur að landi. Ef
fram fer sem horfir held ég þó að
við munum sjá árangur af þessu
starfi okkar eftir nokkur ár.
- Eitt af vandamálunum núna
að mínum dómi er að það skortir
enn verulega á að fullkomleg að-
staða sé til olíulosunar í höfnum
landsins eins og fyrir sorp þó það
sé auðvitað mun flóknara. Núna
erum við að vinna að því að koma
upp betri aðstöðu. Én sá regin-
munur er hins vegar á olíunni og
annars vegar á plastinu að olían
hverfur innan tíðar en plastið sést
og erfiðara að fylgjast með því.
- Þegar verið er að tala um að
verjast olíumengun í höfnum
landsins þá höfum við lagt
áherslu á að viðkomandi búnaður
sé til staðar í sjálfum höfnunum.
Hér höfum við búnað bæði til að
króa olíuna af og taka hana upp.
Ef um er að ræða lítið magn af
henni, nokkur tonn, þá eru það
fyrstu klukkutímarnir sem skipta
höfuðmáli og þessvegna er það
aðalatriðið að hreinsibúnaður sé
til staðar í viðkomandi höfn frem-
ur en hér fyrir sunnan. Við höfum
lagt fram tillögur um mengunar-
varnarbúnað í öllum höfnum
landsins sem kynntar voru á hafn-
arsambandsþingi sveitarfélaga sl.
haust og nú þegar hafa nokkrar
hafnarstjórnir lýst yfir áhuga sín-
um og eru að vinna að tillögugerð
þar að lútandi. Viðhorfin hafa
líka breyst til hættunnar á olium-
engun vegna aukins fiskeldis í ná-
grenni þeirra en áður var. Þannig
að menn verða að hugsa meira
um þetta ef þeir ætla ekki að setja
þessa starfsemi í hættu.
Áhrif mengunar
á fisksölu
- Vissulega er sú hætta fyrir
hendi að mengun af völdum
geislavirkra eða annarra þrá-
virkra efna berist hingað frá öðr-
um hafsvæðum ss. frá Norðursjó,
írska hafinu og í kringum Bretl-
andseyjar með hafstraumum
hingað til lands. Geislavirk efni
hafa mælst hér á grunnslóð en
hingað til sem betur fer langt
undir hættumörkum. Hins vegar
höfum við bent á það að þó að
ekki séu miklar líkur á að meng-
un á þessum svæðum verði það
mikil að hún geti orðið hættuleg
hér við land, þá getur umræðan
ein um aukna mengun hérlendis
haft áhrif á sölu fisks héðan. Við
verðum að gera okkur grein fyrir
því að almenningur er orðinn
miklu meðvitaðri um mengun en
áður og svo vitum við að um-
ræðan um mengun í sjó hefur nú
þegar dregið úr fiskneyslu í Evr-
ópu. Þannig að það er okkur
mjög mikið í hag að það verði
dregið úr þessari mengun.
- Varðandi geislavirku efnin
fengum við samþykkta tillögu
2 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN