Þjóðviljinn - 12.04.1989, Blaðsíða 4

Skipastóll Landhelgisgæslunnar
er kominn til ára sinna og er elsta
skipið, Óðinn sem er lengst til
hægri á myndinni, komið á fer-
tugsaldurinn.
kynningu og þar til hafist var
handa um björgun að nóttu til.
- £kki alls fyrir löngu var sett á
laggirnar nefnd til að skera úr um
starfsskiptingu milli okkar og
Slysavarnafélags íslands því það
vantar skýrar reglur um hana.
Okkur þykir eðlilegt að við sj áum
um úthafið og þeir um strendur
landsins enda höfum við flugvéla-
kost til þess. Það að ekki skulu
vera til nákvæmar reglur um
hvert starfssviðið er getur valdið
vissum erfiðleikum í samskiptum
okkar við nágrannaþjóðirnar.
Þegar hjálparbeiðni berst getur
komið hik á menn þegar ekki er
fullljóst hver á að sjá um hvað, en
eins og kunnugt er skiptir tíminn
afar miklu máli í þessu sambandi
og nauðsynlegt að geta brugðist
við á markvissan hátt.
Sjómenn vilja
stærri þyrlu
- Okkur er vel kunnugt um
þær óskir og ályktanir sem
hagsmunasamtök sjómanna hafa
verið að senda frá sér um nauð-
syn þess að Gæslan eignist stærri
þyrlu en hún hefur nú yfir að
ráða. Þeirra óskir eru að þyrlan
geti tekið í einni ferð heila skips-
höfn, en í þessu máli sem og öðr-
um veltur allt á velvilja fjár-
veitingavaldsins til að veita pen-
ingum til þess arna.
- Fljótlega eftir að við fengum
þessa þyrlu sem við notum nú til
björgunarstarfa hófst samstarf
við lækna á Borgarspítalanum.
Þegar hjálparbeiðni berst er
mjög miicilvægt að hægt sé að
meta ástand sjúklings og hvort
nauðsynlegt sé að senda þyrluna
á vettvang. Það getur oft á tíðum
verið mikið hættuspil fyrir áhöfn
þyrlunnar að fljúga við slæmar
aðstæður og því brýnt að hún fari
ekki í loftið nema þess gerist
þörf.
- Þá höfum við haft mjög gott
samstarf við slysavarnaskóla sjó-
manna og björgunarsveitir SVFÍ
um bjögunaræfingar og hvernig
eigi að bera sig að þegar þyrlan
kemur á vettvang. Því er ekki að
neita að áhuginn á að fá þyrluna
til æfinga er mikill og á stundum
meiri en svo að við getum annað
honum. Þessvegna höfum við
reynt að samhæfa þessar æfingar
til þess að sem flestar sveitir geti
æft á sama tíma í stað þess að
heimsækja hverja sveit út af fyrir
sig. -grh
Landhelgisgæslan
Tímabært að huga
að nýju skipi
Gunnar Bergsveinssonforstjóri: Þurfum nýtt alhliða skip.
Starfsemi Gœslunnar hefur mikið breystfrá tímum landhelgisstríðanna. Vísumþví
tilföðurhúsanna að við ástundum nornaveiðar við möskvamœlingar.
Þurfum ákveðnari reglur
Þegar Islendingar stóðu í
stríði við Breta, Þjóðverjaog
fleiri þjóðir um yfirráðin yfir
fiskimiðunum í kringum landið
hér fyrr á árum voru starfs-
menn Landhelgisgæslunnar
hetjur hafsins og nánast dýr-
lingar í augum landsmanna.
Síðan hefur mikið vatn runnið
til sjávar og tímarnir hafa
breyst. (þá daga voru á
launaskrá Gæslunnar vel yfir
200 manns en núna rétt um
100. Þá hefur skipastóll henn-
ar minnkað að mun og í dag
gerir Gæslan aðeins út 3
varðskip, eina Fokkerflugvél
ogtværþyrlur.
Til að forvitnast um ástand
mála hjá Landhelgisgæslunni og
hvað þar er að gerast um þessar
mundir spjallaði tíðindamaður
sjávarútvegsblaðs Þjóðviljans
lítillega við Gunnar Bergsveins-
son forstjóra hennar.
Óðinn 30 ára
- Núna gerum við út aðeins
þrjú varðskip, Tý, Ægi og Óðin
auk þess sem við höfum yfir að
ráða einni Fokkerflugvél og
tveim þyrlum. Okkur er
skammtaður úthaldstími fyrir
skipin og getum þessvegna ekki
haldið þeim úti nema í samtals 30
mánuði á ári sem okkur finnst
vera alltof lítill tími þegar tillit er
tekið til þess hafsvæðis sem okk-
ur bera að hafa eftirlit með. Að
okkar mati er orðið brýnt að huga
að smíði nýs skips í stað Óðins
sem er kominn til ára sinna en
hann er orðinn 30 ára gamall.
- Að mínu mati og okkar hér
þurfum við að fá alhliða skip sem
getur siglt í gegnum ís, tekið að
sér viðgerðir á þeim raf- og sím-
strengjum sem á sjávarbotni
liggja auk þess að geta sinnt öðr-
Gunnar Bergsveinsson forstjóri Landhelgisgæslu íslands.
Mynd: Jim Smart.
um verkefnum ss. við baujur og
fleira í þeim dúr. En hvenær og
hvort af þessu verður er pólitískt
mál og spurning hvort ríkið sér
sér fært að leggja út í þann kostn-
að sem nýsmíðinni fylgir.
Starfið hefur breyst
- Það er óhætt að segja að starf
Landhelgisgæslunnar hafi breyst
töluvert frá því á tímum land-
helgisstríðanna. Núna eigum við
sem betur fer ekki í stríði við aðr-
ar þjóðir eftir að fullnaðarsigur
vannst í landhelgisstríðunum og
getum einbeitt okkur að eftirliti
með smáfiskadrápi og möskva-
stærð veiðarfæra svo dæmi séu
nefnd. En því er heldur ekki að
neita að meðan við höfum ekki
fleiri skip né fleiri úthaldsdaga en
raun ber vitni er aðstoð okkar við
flotann takmörkuð. Þó reynum
við eftir bestu getu að hafa varð-
skip úti á miðunum þar sem
flotinn er hverju sinni. Það segir
sig þó sjálft að það getur verið
erfitt að koma öllum til aðstoðar
sem þess óska. Þrátt fyrir þennan
takmarkaða skipakost höfum við
bæði Fokkerflugvél, eina
miðlungsstóra þyrlu og aðra
minni. Til þess að geta haldið úti
öflugri landhelgisgæslu þurfum
við meiri peninga og í þeim efn-
um erum við ekki einir á báti.
Nornaveiðar
Gæslunnar
- Að sjálfsögðu vísa ég því á
bug að við ástundum einhverjar
nornaveiðar gegn flotanum þegar
við erum í okkar eftirlitsstarfi
með möskvastærð veiðarfæra,
eins og skipstjórnarmenn hafa
haldið fram. Hið sama á við um
eftirlit okkar með því að smá-
fiskadráp sé ekki iðkað. Aftur á
móti er því ekki að leyna að okk-
ur vantar ákveðnari reglur í sam-
bandi við möskvamælingarnar.
Það eina sem við vitum í því sam-
bandi að reglugerð er í bígerð hjá
sjávarútvegsráðuneytinu, en
hvenær hún sér dagsins ljós veit
ég ekki. Það sem þarf er betri
skilgreining á því hvernig skuli
mælt og hvert frávikið má vera
frá þeirri lágmarksmöskvastærð
sem núna er í gildi. En eins og
kunnugt hafa skipstjórnarmenn
haldið því fram að ýmsar orsakir
geti verið fyrir því að möskvinn
minnki þó svo að viðkomandi
hafi keypt sitt veiðarfæri með td.
155 mm möskvastærð. í þessu
sem og í fleiri atriðum varðandi
stærð veiðarfæra þurfa að liggja
fyrir betri skilgreiningar á því
hvað er hvað til að koma í veg
fyrir misskilning um að við séum
að klekkja á hinum og þessum.
Við erum aðeins venjulegir lög-
gæslumenn á hafinu og sinnum
þessum málum samkvæmt því.
Þannig að auðvitað vísa ég til
föðurhúsanna öllum ummælum
um að við ástundum nornaveiðar
gegn flotanum.
Vakt allan
sólarhringinn
- Það er óhætt að segja að stig-
ið hafi verið stórt skref framá við í
öryggismálum okkar þegar heim-
ild fékkst til að hafa vakt allan
sólarhringinn í stjórnstöð Land-
helgisgæslunnar. Við það verður
viðbragðstími mun styttri en ella
þegar við fáum tilkynningu um
slys eða óhapp. Fyrir þann tíma
var aðeins bakvakt í stjórn-
stöðinni sem gat leitt til þess að
viðbragðstíminn gat orðið óeðli-
lega langur frá því við fengum til-
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN