Þjóðviljinn - 26.04.1989, Blaðsíða 3
FRETTIR
Bensínverð
Verðsprenging
í Rotterdam
61% verðhœkkunfrá 1. febrúar. Bensínverð
hér á landi á eftir að hœkka á nœstunni
Verð á bensíni á olíumarkaðn-
um í Rotterdam hefur hækk-
að úr 182 bandaríkjadölum tonn-
ið 1. febrúar s.l. í 290 dollara nú í
apríllok. Hækkunin nemur 61%
og er meiri en menn muna síðan í
olíukreppunni miklu. Verð á gas-
olíu hefur hækkað á sama tíma úr
145 dollurum tonnið í 164, og þot-
Blóðbankinn
Ástandið fer
versnandi
Að óbreyttu ástandi verður
neyðarsími Blóðbankans fluttur í
heilbrigðisráðuneytið kl. 9.00 í
fyrramálið og ráðuneytinu látið
eftir að skipuleggja neyðarþjón-
ustu hans. Fram til þessa hafa
náttúrufræðingar á vakt sjálfir af-
greitt undanþágubeiðnir vegna
neyðartilvika, en þeir vilja ekki
sjá um það lengur. Ástandið er
nú orðið þannig að erfitt getur
verið að ná í menn á vakt ef óvænt
slys ber að höndum.
SA
ubensíni úr 172 dollurum í 191
dollara.
Hörður Helgason hjá Olíu-
verslun íslands sagði í samtali við
Þjóðviljann í gær að ekki væri
fullkomlega ljóst hvað orsakað
hefði þessa miklu verðspreng-
ingu á bensíni, sem væri óvenju-
leg að því leyti, að yfirleitt væru
verðbreytingar á olíuvörum sam-
stíga. Hins vegar mætti segja að
hér væri um ýmsar samverkandi
orsakir að ræða. Olíuslysið í Al-
aska hefði hækkað bensínverð í
Bandaríkjunum og aukið á
olíusölu frá Evrópu þangað. Þá
hefði nýverið orði sprenging á ol-
íupalli í Norðursjó, sem hefði
stöðvað olíuvinnslu. Þá fer nú í
hönd sumarleyfistími þegar bens-
ínneysla eykst verulega, og það
hefur áhrif á eftirspurnina. Hörð-
ur sagði að menn byggjust við því
að þessi mikla verðhækkun
myndi ganga til baka á næstu 2
mánuðum, en óhjákvæmilega
yrði bensínverð hér á landi að
hækka á næstu vikum af þessum
sökum. Hörður sagði jafnframt
að nú væri verð á bensíni hér á
landi lægra en í mörgum Evrópu-
löndum. -ólg
Siglufjörður
Heimamenn
stofna hlutafélag
Vilja kaupa þrotabú Sigló-síldar. Breytirengu
fyrir okkur, segirframkvœmdastjóri
Sigluness hf
Fyrir helgina stofnuðu heima-
menn á Siglufirði fyrirtækið
Sunnu hf., sem ætlað er það verk-
efni að kaupa og reka þrotabú
Sigló hf. eftir að leigusamningur
skiptaráðanda við fyrrverandi
Húsbréf
Samkomulag
í nánd
Samkomulag er í sjónmáli í
deilum um húsbréf. Nú er ráðgert
að lögfesta húsbréfin, nota
sumarið til að velta fyrir sér á-
greiningi og hefja ekki fram-
kvæmd laganna fyrr en í nóvem-
ber. Miklu skiptir um þetta sam-
komulag að Kvennalistinn mun
hafa látið af andstöðu við það.
Jóhanna Sigurðardóttir segist
sætta sig vel við þessa tilhögun.
___________________SA
Benedikt
fær ekki
biðlaunin
Beiðni Benedikts Gröndal,
fyrrum formanns Alþýðuflokks-
ins um biðlaun alþingismanna
hefur verið hafnað. Friðrik Ól-
afsson, skrifstofustjóri Alþingis
sagði í gær að biðlaunakrafa
fyrndist á fjórum árum og því
yrðu þau ekki greidd í þessu til-
elli. Um sjö ár eru síðan Benedikt
hætti þingmennsku og gerðist
sendiherra. phh
eigendur Sigló hf. rennur út eftir
7 mánuði. En sem kunnugt er
stofnuðu þeir fyrirtækið Siglunes
hf. tveim dögum áður en Sigló hf.
varð gjaldþrota.
Fyrri eigendur Sigló hf. eru
jafnframt eigendur Marbakka hf.
í Kópavogi, og töidu heimamenn
á Siglufirði, sem jafnframt eiga
stórar kröfur í þrotabú Sigló hf.,
að skiptaráðandi hefði gengið
fram hjá þeim með því að leigja
fyrrverandi eigendum þrotabúið
án nokkurs útboðs. Því hafa
heimamenn nú stofnað sérstakt
fyrirtæki sem ætlað er að bjóða í
þrotabúið þegar leigusamningur-
inn við Siglunes hf. rennur út eftir
7 mánuði. Aðstandendur hins
nýja fyrirtækis heimamanna, sem
heitir Sunna hf., eru Siglufjarðar-
bær, rafveitan, Verkalýðsfélagið
Vaka, Þormóður rammi hf.,Eg-
ilssfld og allir þjónustuaðilar
skipa og útgerðar á Siglufirði.
Guðmundur Skarphéðinsson
framkvæmdastjóri Sigluness hf.,
sem nú rekur þrotabú Sigló hf.,
sagði í samtali við Þjóðviljann í
gær að stofnun þessa nýja félags
breytti engu um áform Sigluness
um rekstur á Siglufirði. Sunnu hf.
væri frjálst að bjóða í þrotabúið
þegar til uppboðs kæmi. Hins
vegar sagði Guðmundur að nei-
kvæður fréttaflutningur undan-
farið af þessu gjaldþrotamáli
kæmi illa við rekstur Sigluness hf.
þar sem fjölmiðlar hefðu reynt að
sverta fyrirtækið í augum al-
mennings.
Stjórnarformaður í hinu nýja
fyrirtæki Siglfirðinga, Sunnu hf.,
er Sigurður Fanndal verslunar-
maður.
-ólg.
Öll aðstaða til þess að skipuleggja heilstætt, sveigjanlegt og lifandi skólastarf yrði betri í einsetnum skóla.
Myndin er tekin í Hvassaleitisskóla.
Einsetinn skóli
Fimm ára áætlun
Ef stefnt yrði markvisst að því á
næstu fimm árum að fjölga
stofum í skólum til þess að þeir
yrðu einsetnir árið 1995 þarf að
bæta 50-80 miljónum króna ár-
lega við það framlag sem nú er
ætlað til skólabygginga á fjár-
lögum, en það eru 385 miljónir.
Þessi upphæð miðar við það að
bætt sé við 464-632 stofum í
skólum landsins svo því mark-
miði megi ná að hægt sé að ein-
setja skólana.
Þetta kemur fram í skýrslu sem
Jón Torfi Jónsson dósent í HÍ
hefur unnið á vegum vinnuhóps
sem Svavar Gestsson mennta-
málaráðherra skipaði um leng-
ingu skóladags og einsetinn
skóla. Með honum í vinnuhópn-
um voru Gerður G. Óskarsdótt-
ir, ráðunautur menntamálaráð-
herra um uppeldis og skólamál og
Guðrún Ágústsdóttir aðstoðar-
maður menntamálaráðherra.
Einsetinn skóli hefur í mörg ár
verið efst á óskalistum þeirra sem
láta sig skólamál einhverju varða
og kemur þar margt til. Sé skóli
einsetinn geta allir nemendur
verið á venjulegum vinnutíma í
skólanum og þá væri hægt að
skapa mun betri aðstæður en nú
fyrir þroska þeirra, uppeldi og
nám. „Samfella, regla og festa
mundi einkenna vinnutíma nem-
endanna. Þessi skipan er eftir-
sóknarverð fyrir mörg heimili og
öll aðstaða til þess að skipuleggja
heilstætt, sveigjanlegt og lifandi
skólastarf yrði mun betri en nú
er,“ segir m.a. í skýrslunni.
Skýrsluhöfundur tínir margt til
sem rökstuðning við því að
grunnskólinn yrði einsetinn.
Skólatími lengist og svigrúm
skapast til þess að laga kennsluna
að hverjum nemanda fyrir sig
hvað varðar sérstaka aðstoð eða
sérstök áhugamál og þannig
mætti spara töluverða peninga í
sérkennslu, sem nú er greitt sér-
staklega fyrir, því hún yrði í
auknum mæli í höndum bekkjar-
kennara.
Þá bendir hann á að aðstaða
margra foreldra muni gjör-
breytast ef grunnskólar verða
einsetnir þar sem þriðjungur
landsmanna á aldrinum 16-75 ára
eigi börn innan 12 ára aldurs en á
61% heimila vinna báðir foreldr-
ar úti og á 8% heimila í landinu
vinnur einstætt foreldri úti.
Vantar um
500 stofur
Menntamálaráðuneytið stóð
fyrir könnun í öllum fræðsluhér-
uðum landsins til þess að fá hug-
mynd um hver margar stofur
vantar í skóla landsins svo hægt sé
að einsetja þá.
í vor reyndust 42.312 nemend-
ur skráðir í almennan grunn-
skóla, þar með taldir forskóla-
nemendur. Fjöldi bekkjadeilda
er 2.264 og því að meðaltali 19
nemendur í hverjum bekk.
í BRENNIDEPLI
í könnuninni var spurt um
fjölda kennslustofa sem notaðar
eru til almennrar kennslu og
reyndust þær vera 1.591. Auk
þess eru 499 kennslustofur notað-
ar fyrir verk- og listgreinar.
Ýmsar leiðir eru til þess að
áætla hversu margar stofur vant-
ar til þess að hægt sé að einsetja
alla skóla. Ein er sú að ganga út
frá hugmyndum skólastjórnenda
og samkvæmt því vantar 696 stof-
ur í öllu landinu, þar af 216 í
Reykjavík og 182 í Reykjanesi.
Fæstar stofur vantar á Vestfjörð-
urm eða 34.
Önnur leið er að reikna mun-
inn á fjölda almennra stofa og
fjölda bekkjardeilda og vantar þá
673 stofur til að hægt sé að ein-
setja skóla. Sé athugað hversu
margar stofur eru tvísetnar kem-
Skýrsla um lengingu
skóladags og
einsetningu
grunnskóla. Vantar
um 500 stofur til að
einsetja skóla á nœstu
fimmárum. Vantar
bara herslumun til
þess að fjárveitingar
nœgi til þess
ur í ljós að þær eru 656 talsins.
Eitt sem taka þarf tillit til þegar
svona áætlun er gerð er mann-
fjöldaspá Hagstofunnar, en þar
kemur fram að nemendum mun
fækka eftir því sem árin líða.
Hagstofan lét gera slíka spá árið
1985. Miðað við hana má gera
ráð fyrir að árið 1995 þurfi um 64
færri kennslustofur en í dag til
þess að ná því markmiði að ein-
setja skólana og að árið 2000
verði bekkir 305 færri en nú.
Niðurstaða skýrsluhöfundar er
sú að miðað við fjölda kennslu-
stofa í ár muni í mesta lagi vanta
632 stofur skólaárið 1995-1996 og
að minnsta kosti 467 stofur.
Skólaárið þar á undan þarf a.m.k
526 stofur ef einsetja á skóla
innan fjögurra ára frá og með
deginum í dag.
Vantar ekki
mikið á
í útreikningum Jóns Torfa er
miðað við að hver skólastofa
kosti um 4,5 miljónir króna og er
þar miðað við staðla mennta-
málaráðuneytisins. Jón Torfi
bendir þó á að fulltrúum
sveitarfélaga þyki þessi upphæð
lág og telji kostnaðinn við hverja
stofu mun hærri. í Reykjavík er
kostnaðurinn við stofu reiknaður '
6-7 miljónir króna.
Á fjárlögum fyrir árið í ár er
385 miljónum ætlað til skóla-
bygginga. Töluverður hluti þess
fer til íþróttamannvirkja en sam-
kvæmt fjárlögum virðist um 250
miljónum ætlað í ár í fjölgun
stofa. Sveitarfélögin eiga svo að
reiða fram jafn háa upphæð og
ríkið, þannig að samtals má ætla
að um 500 miljónir fari í að fjölga
stofum í ár, þar af er miðað við að
í Reykjavík verði 353 miljónum
varið til skólabygginga í ár.
Niðurstaða Jóns Torfa er sú að
til að húsakostur leyfi einsetn-
ingu þurfi um 50-80 miljónir til
viðbótar fjárlögum og fram-
lögum sveitarfélaga árlega næstu
fimm árin, en þá er einungis mið-
að við almennar stofur.
Látum skýrsluhöfund eiga lok-
aorð í þessum brennidepli: „Mið-
að við þessar tölur og miðað við
að einsetning komist á á 5 árum
þarf því ekki miklu hærri upphæð
en nú er lögð til skólabygginga.
Vandinn er sá að svo virðist sem
minna fari beinlínis til fjölgunar
skólastofa en hér er gefið til
kynna.“
Sáf
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 3