Þjóðviljinn - 24.05.1989, Síða 1

Miðvikudagur 24. maí 1989 92. tölublað 54. órgangur
a B Flugstöð varbyggingin
Ollu flýtt af pólitískum ótla
Hönnun FlugstöðvarLeifs Eiríkssonar unnin á handahlaupum vegna pólitískra aðstœðna. GarðarHalldórsson
húsameistari ríkisins: Urðum aðfullgera bygginguna á kjörtímabilinu enda óvíst um pólitíska samstöðu aðþvíloknu. Ekki
við hönnuði að sakast. Kostnaður umfram áœtlun samsvarar öllumfjátframlögum til byggingar Þjóðarbókhlöðunnar
Langstærsti hluti hönnunar
vegna byggingar Flugstöðvar
Leifs Eiríkssonar var unninn á
handahlaupum samhliða bygg-
ingaframkvæmdum, „enda óvíst
Hálendið
Ómæld
verðmæti
í snjónum
Landsvirkjun: Bjartsýnir
ágóðan vatnsbúskap í
sumar þegar snjóa leysirá
hálendinu. Sigurjón Rist:
Minna vatnsgildiísnjón-
um en umfang hansgefur
til kynna. Hœtta á vatns-
flóðum þegar saman fara
leysingar á há- og lág-
lendi. Lítið um klaka í
jörðu
Þó að ríkissjóður og bæjar- og
sveitasjóðir hafí í vetur þurft að
greiða tugmiljónum króna meira
í snjómokstur en oft áður eru
stjórnendur Landsvirkjunar
bjartsýnir á vatnsbúskapinn í
sumar þegar hin miklu snjóalög á
hálendinu fara að bráðna og
miðlunarlón þeirra fyllast af
vatni hvert af öðru.
Aö sögn Jóhanns M. Maríus-
sonar stoðarframkvæmdastjóra
Landsvirkjunar er ómögulegt að
meta þau verðmæti sem liggja í
snjónum þegar hann bráðnar
fyrir raforkuframleiðslu lands-
manna, en ljóst er að vatnsbú-
skapurinn mun njóta góðs af
þeim gríðarlega vatnsforða sem
liggur í hinum miklu snjóalögum
sem enn eru á hálendinu.
í augum starfsmanna raforku-
vera er rigning sem gull og gim-
steinar því þá hækkar
vatnsyfirborð miðlunarlóna og
að sama skapi verða þær ár vatns-
meiri sem hafaverið virkjaðar. Á
sama hátt má segja að í snjóalög-
unum á hálendinu sé að finna
ómæld verðmæti sem bíða þess
eins að verða leyst úr viðjum
kuldans. Á meðan eru þau einsog
frosin innstæða.
Að sögn Sigurjóns Rists
fyrrum vatnamælingamanns
gerði enga snögga hláku í vetur
með rigningum þannig að há-
lendissnjórinn er mun lausari í
sér en oft áður. Það þýðir að
vatnsgildi hans er ekki eins mikið
og umfang hans gefur til kynna.
Aðspurður um hættu á vatnsflóð-
um sagði Sigurjón að enn væri
hætta á þeim og þá sérstaklega
þar sem saman færu leysingar á
há- og láglendi.
-grh
um pólitíska samstöðu“ um fram-
kvæmdina að kjörtímabilinu
loknu, eins og Garðar Halldórsson
húsameistari ríkisins upplýsti á
ráðstefnu sem verkfræðingar
stóðu fyrir í gær, þar sem rætt var
um hvaða lærdóm mætti draga af
byggingarsögu Flugstöðvarinn-
ar.
Húsameistari sem er arkitekt
Flugstöðvarinnar, upplýsti að
hönnuðir hafi staðið frammi fyrir
þeirri erfiðu stöðu að bjóða út
lokafrágang byggingarinnar árið
1985, án þess að hönnun hafi ver-
ið að fullu lokið. Hann sagði að á
engan hátt væri hægt að skrifa
þessa stöðu á reikning hönnuða.
„Hér var nánast alfarið um stöðu
að ræða, sem varð til vegna pólití-
skrar óeiningar um verkefnið.
Idag var búist við að olíufélögin
legðu fram beiðni um hækkun
á verði olíuvara og yrði það þá í
þriðja sinn sem þau gerðu það í
þessum mánuði. Með fyrirhug-
aðri hækkun bensíngjalds er talið
að hækkunarbeiðnin til Verð-
lagsstofnunar muni nema allt að
16% sem þýðir að bensínlítrinn
muni hækka um 7 krónur; úr
43,80 í 51 krónu.
Að sögn Gunnars Karls hjá
Þegar stjórnarskiptin urðu 1983
varð að taka þá stefnu, að full-
gera bygginguna á næstu 4 árum,
enda óvíst um pólitíska samstöðu
að þeim árum liðnum,“ sagði
Garðar Halldórsson.
Hönnunarvinna vegna Flug-
stöðvarinnar hófst í samvinnu við
bandaríska aðila í ársbyrjun
1980, en eftir að ríkisstjórn
Gunnars Thoroddsen tók við
völdum var ákveðið að kröfu Al-
þýöubandalagsins, að stöðva alla
vinnu við undirbúning byggingar-
innar, þar sem hún væri allt of dýr
framkvæmd.
Þegar ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar tók við völdum
vorið 1983 voru byggingarfram-
kvæmdir settar á fulla ferð, þó að
mestallri hönnunarvinnu vegna
Skeljungi fóru olíufélögin fram á
8% hækkun og síðar 11,4%
hækkun hjá Verðlagsstofnun fyrr
í mánuðinum, en án árangurs.
Forsendur þeirra hækkunar-
beiðna og þeirrar sem væntan-
lega verður lögð fram í dag eru
aðallega hækkanir á innkaups-
verði erlendis auk gengis-
breytinga að undanförnu.
Að mati Félags íslenskra bif-
reiðaeigenda mun þessi hækkun,
ef hún nær fram að ganga, þýða
byggingarinnar væri ólokið Þessi
ákvörðun þáverandi utanríkis-
ráðherra, Geirs Hallgrímssonar,
sem fór með yfirstjórn fram-
kvæmda samkvæmt sérstökum
lögum, var til að tryggja að bygg-
ingu Flugstöðvarinnar yrði lokið
fyrir vorið 1987 er kjörtímabil
ríkisstjórnarinnar rann út.
Ljóst er að þessi verkskipan
við byggingu Flugstöðvarinnar er
ein af ástæðunum fyrir þeim um-
framkostnaði sem varð vegna
framkvæmdanna, auk þess sem
byggingarnefnd Flugstöðvarinn-
ar sem heyrði undir utanríkisráð-
herra en ekki fjármálaráðuneyti
ákvað á lokasprettinum við
hönnunina á árunum 1983-1985
að bæta inn aftur öllum verkþátt-
um sem áður hafði verið sam-
2200 króna útgjaldaauka á mán-
uði fyrir rekstur einkabflsins sem
félagið mótmælir harðlega. Þá
mótmælir FÍB því eindregið að
hluti þessarar hækkunar sé út af
fjárþörf ríkissjóðs vegna kostn-
aðar við snjómokstur í vetur. f
því sambandi vill félagið minna á
að 28. desember sl. var vegagjald
í bensíni hækkað um 4,10 krónur
á lítra sem átti að skila 680 milj-
ónum króna í vegasjóð og notast
til vegaframkvæmda, þar á meðal
þykkt að fresta eða hætta við, til
að draga úr byggingarkostnaði.
Aukareikningar vegna Flug-
stöðvarinnar sem komu ekki
fram fyrr en við lok framkvæmda
og eftir vígslu stöðvarinnar og al-
þingiskosningar 1987, hljóðuðu
uppá nær 800 miljónir, en það
jafngildir öllum fjárframlögum til
byggingar Þjóðarbókhlöðu fram
til þessa dags.
Á ráðstefnunni í gær kom fram
hörð gagnrýni frá bæði hagsýslu-
stjóra og forstjóra Ríkisendur-
skoðunar á verkskipulag og fjár-
hagslegt eftirlit byggingaraðila og
ábyrgðarmanna vegna fram-
kvæmda við Flugstöðina.
snjómoksturs. En við afgreiðslu
lánsfjárlaga sem samþykkt voru á
Alþingi 22. mars voru þessar
tekjur vegasjóðs teknar frá hon-
um til annarra nota.
Sigurgeir Jónsson ráðuneytis-
stjóri í fjármálaráðuneytinu
varðist allra frétta þegar hann var
spurður hvort í bígerð væri að
hækka vegagjald í bensínverðinu
vegna kostnaðar ríkisins við snjó-
mokstur í vetur.
-grh
-•g-
Sjá síðu 2.
sem páfinn á að standa á þegar hann blessar hjörðina sína á íslandi. Mynd- Þóm.
Bensín
Hækkar Irtrinn um 7 krónur?
Taliðaðhœkkuningetinumiðalltað 16% semþýðirhœkkun úr43,80í 51 krónu.
FÍB mótmœlir harðlega