Þjóðviljinn - 26.05.1989, Blaðsíða 20

SKÁK
HELGI
ÓLAFSSON
Fischer lærði af
gömlu meisturunum
Þó langt sé nú liðið síðan þeir
tefldu í Laugardalshöllinni Fisc-
her og Spasskí er þetta merka
einvígi mönnum enn mikið um-
hugsunarefni. Sovétmenn tóku
það afhroð sem þeirra maður
Boris Spasskí galt í einvíginu afar
alvarlega. Kollegar hans, stór-
stjörnur á sovéskan mælikvarða
Tigran Petrosjan, heimsmeistari
1963-1969 og Mark Taimanov
fengu jafnvel enn harkalegri
meðferð. Taimanov hefur ekki
borið sitt barr og Petrosjan er
látinn.
Margur reyndi að spá í vinnu-
brögð Fischers. Hvað var það
sem gerði hann slíkan yfirburða-
mann? Þar er auðvitað ekkert eitt
svar. Það nær enginn annar eins
einbeitni og Fischer, sagði Ro-
bert Byrne skömmu eftir einvíg-
ið. Mótsgestir í Laugardalshöll
muna það e.t.v. að Spasskí var
dálítið órór í sætinu, stóð upp
eftir svo til hvern leik en Fischer
hreyfði sig ekki. Þó var það ekki
vani Spasskís að vera mikið á
röltinu. Hann stóð svo til aldrei
uppfrá borðinu er hann vann titil-
inn af Petrosjan í einvígi í Mos-
kvu 1969. Það var ekki mikið
uppúr Fischer að hafa um vinnu-
brögðin. Biaðamenn höfðu held-
ur ekki neinn sérstakan áhuga á
nákvæmum útlistunum á slíku þó
á því væru nokkrar undantekn-
ingar. Júgóslavneski stórmeistar-
inn Svetozar Gligoric sem dvaldi
hér á landi sem blaðamaður hafði
það uppúr Fischer að hugmynd-
ina af leikaðferð í síðustu skákum
einvígisins hefði hann fengið í
meira en 100 ára gamalli skák
þýsks meistara, Adolph Ander-
sens, eins hinna óopinberu
heimsmeistara. Við skulum líta á
þessar tvær skákir til samanburð-
ar:
Reykjavík 1972
21. einvígisskák:
Spasskí - Fischer
Sikileyjarvörn
1. e4-c5
2. Rf3-e6
3. d4-cxd4
4. Rxd4-a6
5. Rc3-Rc6
6. Be3-Rf6
7. Bd3-d5
8. exd5-exd5
9. 0-0-Bd6
Viðtal eftir einvígið eins og það
birtist í einvígisútgáfu Skákar þar
sem Gligoric var skákskýrandi:
Gligoric: „...svo21. skákin-mér
fannst hún kraftaverk, hvernig
þú fannst lausnina - ég var ákaf-
lega hrifinn, þetta var algerlega
nýstárlegt." Fischer: „Ja, ekki
svo nýstárlegt. Ég fann þessa
sömu byrjun - ég var að Iesa bók-
ina hans Andersens. Það var líka
svona sem þeir léku peðunum í
gamla daga - peð til d5, biskup til
e6 og d6“.
10. Rxc6-bxc6
11. Bd4-0-0
12. Df3-Be6
Eftir skákina kom í ljós að 12.
..Rg4 hefði gefið svörtum
hartnær unnið tafl.
13. Hfel-c5
14. Bxf6-Dxf6
15. Dxf6-gxf6
16. Hadl-Hfd8
17. Be2-Hab8
18. b3-c4
abcdefgh
19. Rxd5!
Tvímælalaust besti kosturinn.
Með því að gefa skiptamun trygg-
ir Spasskí sér jafnt tafl. En vinn-
ingstilraunir síðar í skákinni, 30.
g4, leiddu hann í ógöngur.
>
J

19. ..Bxd5
20. Hxd5-Bxh2+
21. Kxh2-Hxd5
22. Bxc4-Hd2
23. Bxa6-Hxc2
24. He2-Hxe2
25. Bxe2-Hd8
26. a4-Hd2
27. Bc4-Ha2
28. Kg3-Kf8
29. Kf3-Ke7
30. g4?-f5!
31. gxf5-f6
32. Bg8-h6
33. Kg3-Kd6
34. Kf3-Hal
35. Kg2-Ke5
36. Be6-Kf4
37. Bd7-Hbl
38. Be6-Hb2
39. Bc4-Ha2
40. Be6-h5
41. Bd7
Þetta er biðleikur Spasskís en
hann gafst upp án þess að tefla
frekar.
Rannsóknir Fischers á skákum
gömlu meistaranna báru árangur
í þessari skák. Það er ekki
minnsti vafi á því að hugmyndina
fékk hann úr eftirfarandi skák
Andersens:
London 1861
7. einvígisskák:
Kolic - Andersen
Sikileyjarvörn
1. e4-c5 5. Bd3-Rc6
2. Rf3-e6 6. Be3-d5
3. d4-cxd4 7. exd5-exd5
4. Rxd4-Rf6 8. ,0-0-Bd6
Á sama hátt fór Fischer að en
brátt tekur skákin aðra stefnu.
9. h3-h6
10. c4-0-0
11. Rc3-Be5!
12. Rf3-Bxc3
13. bxc3-Be6
14. cxd5-Rxd5
15. Dd2-Df6
16. Rd4-Re5
17. Bc2-Hfd8
18. Rxe6-fxe6
19. Bd4-Rxc3!
Þeir höfðu gott auga þessir karl-
ar. Með þessari glettu vinnur
svartur peð og Andersen vinnur
svo skákina tiltölulega auðveld-
lega.
20. Dxc3-Hxd4!
21. Hael-Hc4
22. Dxe5-Dxe5
23. Hxe5-Hxc2
24. Hxe6-Hxa2
25. He7-b5
26. Hcl-Hf8
27. Hcc7-Hfxf2
28. Hxg7+-Kf8
29. Hxa7?
Betri vöm var fólgin í 29. Hh7.
29. ..Hxg2+!
30. Hxg2-Hxa7
31. Hg6-Hg7
- og svartur gafst upp.
Þessi vinnuaðferð Fischers að
grandskoða skákir gömlu meist-
aranna skiluðu sér vel. Petrosjan
tapaði t.d. 8. einvígisskák sinni
fyrir Fischer í Buenos Aires 1971
á svipaðan hátt og Kembrinsky
nokkur gegn Tarrasch sama ár og
fyrsti bíllinn kom til íslands,
1904.
Alslemma um land allt
Fyrsta Alslemmu-mótið af
átta, Reykjavíkurslemman, var
spiluð í Gerðubergi um síðustu
helgi. 60 spilarar tóku þátt í mót-
inu, sem er sæmileg þátttaka. Ör-
uggir sigurvegarar urðu Anton
R. Gunnarsson og Friðjón Þór-
hallsson Reykjavfk, sem skomðu
1358 stig sem gerir 62,18% skor.
Næstir komu Hermann Lárusson
og Jakob Kristinsson með 1310
stig og í þriðja sæti urðu Sigurður
Vilhjálmsson og Júlíus Sigurjóns-
son með 1270 stig.
Veitt voru þrenn verðlaun,
fyrir efstu sætin, samtals að upp-
hæð kr. 100 þúsund.
Mótið var vel skipað spilurum,
aðallega af höfuðborgarsvæðinu.
Búast má við að í næstu mótum
snúist dæmið við, að uppistaða
þátttakenda verði af svæðunum
þarsem mótin fara fram, auk þess
kjarna sem mun fylgja mótunum
um land allt. Næsta mót verður
haldið á Kirkjubæjarklaustri
helgina 10.—11. júní og er skrán-
ing þegar hafin hjá Forskoti í
síma 91-62 33 26 (Jakob).
Spilað er um silfurstig í öllum
mótunum, auk þess sem boðið er
upp á afar mikil heildarverðlaun.
Þátttakendur eru minntir á að
panta gistingu beint til viðkom-
andi Eddu-hótela, en boðið verð-
ur upp á rútuferðir á öll mót utan
Reykjavíkursvæðisins.
Nú þegar sumarið fer í hönd og
dagurinn lengist, er ekki úr vegi
fýrir bridgeáhugafólk um land
allt að íhuga hvort ekki sé tíma-
bært að efla félagsleg samskipti,
með þátttöku í Alslemmu. I
mótunum eru margir af snjöi-
lustu spilurum landsins, sem
sumir hverjir hafa lítið sem ekk-
ert gert af því að iðka íþróttina
utan Reykjavíkursvæðisins. Er
ekki kominn tími á slíkan gang
mála?
Veitt verða sérstök verðlaun í
Alslemmu-mótunum (utanlands-
ferð 1990) fyrir hæstu skor í ein-
stakri umferð (lotu) í einhverju
mótanna. í Reykjavíkurslemm-
unni tóku þeir Hermann Lárus-
son og Jakob Kristinsson hæstu
skorina eða 465 stig, eða 63,90 %
skor.
Eftir 5 spilakvöld í Sumar-
bridge, er meðalþátttaka komin í
72 spilara á kvöldi. í stigakeppni
(flest meistarastig veitt fyrir ár-
angur) er staða efstu manna
þessi:
stig
Þórður Björnsson 104
Jakob Kristinsson 72
Lárus Hermannsson 64
Óskar Karlsson 64
EiðurGuðjohnsen 64
GunnarBragi Kjartanss. 64
GunnarK. Guðmundss. 64
Lovísa Eyþórsdóttir 52
Guðmundur Páll Arnarson og
Þorlákur Jónsson taka ekki þátt í
afmælismóti danska bridgesam-
bandsins, einsog greint var frá í
síðasta þætti. í þeirra stað munu
Björn Theodórsson og Jón Bald-
ursson verða þriðja par, ásamt
hinum tveimur landsliðspör-
unum. Alls taka 20 pör þátt í
þessu móti, sterkustu pör Norð-
urlanda. Spiluð verða 10 spil milli
para, alls 190 spil. Spilað verður
um næstu helgi.
Skráningu í Bikarkeppni
Bridgesambandsins lýkur 10.
júní. Gert er ráð fyrir að 1. um-
ferð ljúki 30. júní, 2. umferð ljúki
20. júlí, 3. umferð ljúki 10. ágúst
og 4. umferð 30. ágúst. Undan-
rásir verða síðan á dagskrá 9.-10.
september og úrslitaleikurinn 22.
september.
Þessar dagsetningar miðast við
þátttöku allt að 64 sveitum, en er
þetta er skrifað eru aðeins 11
sveitir skráðar til leiks. Það verð-
ur að segjast, að staðan í Bikar-
keppni BSÍ hefur aldrei verið
eins dökk og þetta árið, hverju
sem um er að kenna. Óuppgerð-
ur ferðakostnaður sveita frá fyrra
ári kann þó að ráða mestu. Þó er
aðeins verið að ræða um 150-180
þús. kr. Er þetta hægt?
Forskot sf., framkvæmdaaðili
að Alslemmu-mótunum, eigandi
Magnús Ólafsson (spilari í sveit
Modern Iceland) og útgefandi
tímarits með sama nafni, hefur í
hyggju að færa út kvíarnar í
bridgelífi okkar íslendinga. Fyr-
irtækið mun bjóða upp á kennslu/
leiðbeiningar fyrir félög, fyrir-
tæki, skóla, stofnanir, einstak-
linga, í íþróttinni, auk þess sem
boðið verður upp á leiðsögn í
mótahaldi, lögum leiksins, þátt-
töku í skipulögðum keppnishópi
og almenna aðlögun að nútíma
spilamennsku. Einkum verður
sinnt þeim málaflokki sem
Bridgesamband íslands hefur
ekki komist yfir að sinna með
góðu móti. '
Nánar síðar.
★ ★ ★
„Djöflabragðið" í bridge er
afar sjaldséður viðburður við
græna borðið. Margir af afkasta-
mestu spilurum landsins hafa
aldrei upplifað þá stöðu, sem gef-
ur af sér „djöflabragðið".
BRIDDS
Ólafur
Lárusson
Lítum á hvernig það virkar:
S: Á1064
H: DG3
T: 6
L: KD982
S: D85 S: G7
H: K95 H: 8764
T: 832 T: ÁDG109
L: Á754 L: 103
S: K932
H: Á102
T: K754
L: G6
Suður er sagnhafi í 4 spöðum.
Útspil Vsturs er tígulátta, upp á
ás, hjartasjö til baka, hleypt yfír á
kóng, tekinn laufaás áður en
meira hjarta var spilað. Tekið í
borði og kóngur/drottning í laufí
spilað. Austur henti hjartaáttu í
drottninguna og sagnhafi ásnum í
hjarta. Þá var hjarta trompað
heim, tekinn tígulkóngur og
meiri tígull trompaður, lauf
trompað heim og staðan var
þessi:
S: Á106 H: 7 T: - L: -
S: D85 S: G7
H: - H: -
T: - T: 9
L: - S: K9 H: - T: 7 L: - L: -
Nú kom tígulsjöan frá sagn-
hafa og vörnin er hjálparlaus.
Gullfallegt spil (höfundur Dumb-
ovich, frá Ungverjalandi).
En sást þú vörnina?
Jamm, ef austur hendir tígli og
heldur áfram að henda tígli, þá
nær Suður aldrei þessari enda-
stöðu. Ath.
20 SÍÐA - NYTT HELGARBLAÐ ' Föstudagur 26. maí 1989