Þjóðviljinn - 01.06.1989, Blaðsíða 11
FRA LESENDUM
I DAG
Þjóðviljinn
- Frá lesendum -
Síðumúla 6
108 Reykjavík
Hverjir eru
athafnamenn?
Eitt sinn spurði mig hálauna-
maður, hvort ég væri láglauna-
maður. Ég játaði því. Eftir orð-
um hans og viðmóti að dæma,
mátti glöggt greina, hve maður
þessi sperrtist allur, að heldri
manna sið, leit niður á mig, þar
sem hann sat, og lét humma í sér.
Öðru sinni heyrði ég á tal
tveggja manna. Annar hafði
fæðst með silfurskeiðina í munn-
inum og þurfti lítið fyrir lífinu að
hafa. Hinn var sjálfur verkamað-
ur eins og faðir hans, og fyrir
hann var lífið þrældómur og
dauðans alvara. Þessir tveir
menn töluðu um vinnu og laun,
og baráttuna um að koma sér
áfram. Skyndilega og sem þruma
úr heiðskíru lofti segir sá ríki og
drambsami við verkamanninn:
„Það er ykkar sjálfskaparvíti, ef
þið komið ykkur ekki áfram í líf-
inu, því þið eruð djöfuls aumingj-
ar og nennið ekki að vinna.“ Orð
þessi stungu mig og ég vissi ekki
hvort ég fylltist meir heilagri
heift, eða magnaðri með-
aumkun.
Þetta eru ekki einu tilfellin þar
sem synir og dætur auðvaldsins
lítilsvirða börn alþýðunnar, og
þau sem ég hef orðið vitni að.
Verkamannabörnin verða oft-
ast að byrja með tvær hendur
tómar, þegar þau fara út í lífið,
meðan auðmannsbörnin fá allt
upp í hendurnar. Ég man til að
mynda eftir því að einn sonur ríka
mannsins fékk rándýran amensk-
an sportbíl á afmælisdaginn sinn,
sem ekki er neitt einsdæmi, kyssti
karlinn á kinnina og brunaði af
stað. Svo er einnig sama hvað
þessir guttar taka sér fyrir hend-
ur. Allt sem þeir gera er kallað
athafnasemi og mennirnir at-
hafnamenn, þótt þeir þurfi ekk-
ert fyrir því að hafa. Én það er
aldrei minnst á starfsorku og at-
hafnasemi verkamannsins, þótt
hann sé við vinnu frá morgni til
kvölds, allan ársins hring, hvern-
ig sem viðrar. Hvað um starfs-
menn gatnamálastjóra, hafnar-
verkamanninn, farandverkafólk-
ið, fiskvinnslufólkið og sjómenn-
ina? Þeim er ekki þökkuð at-
hafnasemin. En jafnvel eftir alla
þessa vinnu á alþýðan varla fyrir
mat, fæði og húsnæði, svo ég tali
nú ekki um fatakaup. Nei, fram-
koman við hinar svokölluðu lægri
stéttir þjóðfélagsins er það for-
kastanleg og forneskjuleg, að
manni verður ósjálfrátt hugsað til
þrælahaldsins í Ameríku hér áður
fyrr, þó að sjálfsögðu tíðkist
vinnþrælkun þar enn þann dag í
dag. Er víst lítill munur á þræla-
haldinu þar og framkomu há-
launamanna gagnvart láglauna-
mönnum á því herrans ári 1989.
Láglaunafólk, berjumst fyrir
bættum hag, þið hinir sönnu at-
hafnamenn.
Baráttukveðjur,
Einar Ingvi Magnússon
Yfirburða-
ósvífni
Fyrir sextíu árum var hér starf-
andi meðal annarra stjórnmála-
flokka, einn flokkur sem hafði
valið sér nafnið íhaldsflokkur.
En það nafn var fljótt að fá svo
magnað óorð af flokknum, að
flokksmenn sáu þann kost vænst-
an að losa sig við það, eftir að það
var orðið niðlægjandi skammar-
yrði, flestum öðrum skammar-
yrðum fremur sem þá voru í um-
ferð á íslandi.
Til að losna við nafnið varð að
gefa flokknum annað nafn, og
láta einu gilda hvort það væri
réttnefni, ef örðugt yrði að fara
með það einsog farið var með
nafnið sem ekki var lengur not-
hæft.
En hugviti flokksmanna var
um megn að finna nýtt nafn, sem
hafði þá kosti að fela eðli flokks-
ins, svo það varð þeirra úrræði að
svívirða það sem öðrum var heil-
agt, og taka nafnið Sjálfstæðis-
flokkur, sem áður var nafn sam-
taka er höfðu forystu í frelsisbar-
áttu íslendinga, en leystust upp
eftir að hafa náð fullum sigri, sem
var mikilsmetinn af flestum, svo
langur tími yrði að líða og mikið
að gerast, til þess að fólk færi al-
mennt að hrópa, síst af öllu sjálf-
stæði, í staðinn fyrir allt er betra
en íhaldið.
Stefnuskrá var látin fylgja
nafnaskiptunum, þótt hennar
hefði ekki áður þótt vera þörf,
meðan flokkurinn hét öðru nafni.
Sú stefnuskrá var stutt en í
tveimur greinum, sem voru svo-
hljóðandi:
ísland fyrir íslendinga, var sú
fyrri, en hin síðari var að segja
upp fyrir 1943, tímabundnum
samningi um jafnrétti Dana og
íslendinga, bæði á íslandi og í
Danmörku.
Þá sögðu málflytjendur flokks-
ins, að smáþjóð einsog íslending-
um, væri ófært að hafa
jafnréttissamband við Dani, sem
væru mörgum sinnum fjölmenn-
ari og fjársterkari, í landi þar sem
fjármagn vantaði vaxtarrúm, og
fjölmenni væri umfram það sem
landkostir leyfðu, meðan á ís-
landi væru margir vannýttir
möguleikar. Þótt nú komi þaðan
áróður fyrir að íslendingar fari í
jafnréttisbandalag við þjóðasam-
steypu, sem er hundrað sinnum
fjársterkari og fjölmennari en
Danir voru meðan þeir höfðu
jafnrétti við íslendinga, bæði
heima hjá sér og á íslandi.
Nú hefur flokkurinn nær því
hálfa öld barist leynt og ljóst fyrir
að gera landið, svo langt og breitt
sem það nær, að víghreiðri stór-
veldis í annarri heimsálfu, og
koma íslenskum auðlindum í er-
lendar hendur, án þess að hirða
um hvort nokkuð verður eftir
handa fslendingum.
Jón Þorleifsson
Enn um
Haukdal
Örfá orð vegna greinar er birt-
ist í Þjóðviljanum 18. maí sl.
undir fyrirsögninni Síðbúin kvitt-
un - kveðja til Eggerts Haukdals,
þótt hún sé ekki svara verð
sökum þess hve ómerkileg hún er
og óþverraleg og skaðar því ekki
hið minnsta Eggert Haukdal, þó
svo henni hafi verið ætlað það.
Ekki er ætlunin með þessari
grein að verja Eggert Haukdal,
því þess þarf ekki, verk hans sem
alþingismanns í Suðurlandskjör-
dæmi tala þar skýrustu máli.
Heldur lýsir greinin miklu
fremur sálarástandi greinarhöf-
undar og þeirri andlegu vanlíðan,
sálarkvöl og sora, er þar innifyrir
býr. Enda vill höfundurinn ekki
láta nafns síns getið undir
greininni, eða öllu heldur óþverr-
anum, en kýs frekar að vera í fel-
um með sín myrkraverk. Skrifar
því undir greinina L-lista fólk.
Það er ekki nóg með að hann reki
hníflana í Eggert Haukdal og
hann fái mestan skammtinn af
óþverranum, heldur virðist hann
þurfa að hníflast út í allt og alla,
svo sem þá ágætu menn, Þorstein
Pálsson ogÁrna Johnsen. Vart er
hægt að hugsa sér annað en þeir
sem lesið hafa umrædda grein
geri sér grein fyrir eftirfarandi: í
fyrsta lagi, er ekki eitthvað að hjá
þeim sem skrifar slíkan þvætting
og óhróður um náunga sinn? I
öðru lagi, setur á prent og það í
opinberan fjölmiðil, og síðast en
ekki síst og það sem lélegast er,
hefur hvorki kjark né heilsu til að
skrifa í eigin nafni, en reynir þess
í stað að koma óþverranum á
heiðarlegt fólk.
Að fyrrverandi L-lista fólk eigi
hér hlut að máli. NEI, FRA-
LEITT.
f lokin sendi ég greinarhöfundi
nokkur síðbúin heilræði.
Varast vél brúka
gœt sannleiks orða
list sú þér verði
töm lífs í skóla.
pú rit-fúsi maður
þín gœta mátt betur
syo lifir þú af
þennan andlega vetur.
Er fóstur þíns huga
þú fœrir í letur
þá feðra þinn snáða
og gangi þér betur.
Þorsteinn Þórðarson
Sléttubóli
Austur-Landeyjum
þJÓÐVIUINN
FYRIR50ÁRUM
Mesta ofbeldisverk sem framið
hefur verið af íslenzkum ráð-
herra. St. Jóhann sviptir bygging-
arfélög verkamanna sjálfsá-
kvörðunarrétti og knýr þau til að
brjótasín eiginlög.
Hitaveitumálið verður útkljáð í
Kaupmannahöfn. Borgarstjóri,
bæjarverkfræðingurog líklega
fjármálaráðherrafara utan með
Lyru í dag, til að ganga f rá samn-
ingum.
1.JÚNÍ
fimmtudagur í sjöundu viku
sumars, þrettándidagurskerplu,
152. dagur ársins. Sól kemur upp
í Reykjavík kl. 3.22 en sest kl.
23.31. T ungl minnkandi á fjórða
kvartili.
VIÐBURÐIR
Fardagar. Hafnarfjörður kaup-
staður 1908. Fæddur Þorgils
gjallandi (Jón Stefánsson) 1851.
ÞjóðhátíðardagurTúnis.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavik. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúðavikuna
26. maí-1. júní er í Ingólfs Apóteki og
Lyfjabergi.
Fyrrnefnda apótekið er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Síðarnefnda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LÖGGAN
Reykjavík sími 1 11 66
Kópavogur...............sími 4 12 00
Seltj.nes...............simi 1 84 55
Hafnarfj................sími 5 11 66
Garðabær................sími 5 11 66
Slökkvilið og sjúkrabílar:
Reykjavík...............simi 1 11 00
Kópavogur...............sími 1 11 00
Seltj.nes...............sími 1 11 00
Hafnarfj................sími 5 11 00
Garðabær................sími 5 11 00
L>EKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er í Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur allavirkadaga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, simaráðleggingar og tíma-
pantanir í sima 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gef nar í sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspit-
alinn: Göngudeildin er opin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöt s.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamið-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsími vaktlæknis 985-23221.
Keflavík: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar: Landspítalinn: aila
daga 15-16,19-20. Borgarspítalinn:
virkadaga 18.30-19.30, helgar 15-18,
ogeftirsamkomulagi. Fæðingardeild
Landspitalans: 15-16. Feðratími 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadeild Land-
spítalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala: virka daga 16-19, helgar
14-19.30. Heilsuverndarstöðin við
Barónsstíg opin alla daga 15-16 og
18.30-19.30. Landakotsspítali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspitali Hafnarfirði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spítal I nn: alla daga 15-16 og 18.30-19.
Sjúkrahúsið Akureyri: alla daga 15-16
og 19.19.30. Sjúkrahúsið
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alla daga 15.30-16 og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavik: alla daga 15-16 og
19.30-20.
ÝMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Sími: 622266, opið
allan sólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf í sálfræðilegum
efnum. Sími 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opið virka daga frá
kl. 8-17. Síminn er 688620.
Kvennaráðgjötin Hlaðvarpanum Vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga kl.20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
sími21500, símsvari.
Sjálfshjálparhópar þeirra sem oröið hafa
fyrirsifjaspellum, s. 21500, simsvari.
Upplýsingar um eyðni. Sími 622280,
beint samband viö lækni/hjúkrunarfræðing
á miðvikudögum kl. 18-19, annars sím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, simi 21205.
Húsaskjól og aöstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökin '78. Svaraö er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbía og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Símsvari á öðrum tímum. Síminn er
91-28539.
Félag eldri borgara. Opið hús í Goðheim-
um, Sigtúni 3, alla þriðjudaga, fimmtudaga
og sunnudaga kl. 14.00.
Bilanavakt (rafmagns- og hitaveitu:s.
27311. Raf magnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhópur um sif jaspellamál. Simi
21260 alla virka daga kl. 1 -5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, er veitt í sima 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 á fimmtudagskvöldum.
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús" fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmfudögumkl. 17.00-19.00.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja við smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringiö í síma 91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
31. maí
1989 kl. 9.15.
Sala
Bandarikjadollar.......... 57,05000
Sterlingspund............. 89,71100
Kanadadollar.............. 47,28000
Dönskkróna................. 7,36130
Norskkróna................. 7,95010
Sænskkróna................. 8,51870
Finnsktmark............... 12,88390
Franskurfranki............. 8,45810
Belgiskurfranki............ 1,36930
Svissn. tranki............ 32.99120
Holl.gyllini.............. 25,43410
V.-þýsktmark.............. 28,66830
Itölsklira................ 0,03957
Austurr. sch............... 4,07310
Portúg. escudo............ 0,34600
Spánskur peseti........... 0,44840
Japansktyen................ 0,39961
Irsktpund................. 76,63200
KROSSGATA
2 rs m 4 a .
r^ uj ■ j
• 10 11
12 13 14
r^ 1» i« r^i u
10 P 10 20
22
24 2« *
Lrétt: 1 eldsneyti4
farga 8 kaupstaðu r 9
skort 11 rum 12meðal
14 struns 15 fræ 17
hagur19gufu21 túlka
22 lengdarmál 24
mæla25fljótinu
Lóðrétt: 1 smyrsl 2
hróp 3 titruðu 4 ramma
5 fifl 6 tina 7 hraðanum
10guðshús 13hljóða
16 gapti 17sigað18
grænmeti 20 utan 23
féll
Lausn á siðustu
krossgátu
Lárétt: 1 höft 4 þvag 8
einvígi 9 fell 11 afar12
agaleg 14ðð 15atar17
seggi 19aur21 óra22
rögn 24 atti 25 sáup
Lóðrétt: 1 hæfa2fela
3tillag4þvaga5víf6
agað 7 girðir 10 Eggert
13etir16raga17sóa
18gat20Unu23ös
Fimmtudagur 1. júní 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 11