Þjóðviljinn - 02.06.1989, Blaðsíða 25

Risaeðlan á góðri stundu, þegar farin að njóta sólarinnar og allt virðist í sómanum.
Loksins kemur hún
Þá er loksins komið að því að
plata Risaeðlunnarsem beðið hef-
ur verið eftir með mikilli eftir-
væntingu, komi út. Útgáfudagur
hefur verið ákveðinn 10. júní og
verða fjögur lög á þessari fyrstu
plötu hljómsveitarinnar. í tilefni
útgáfurnar ætlar Risaeðlan að
gleðjast með áheyrendum og
halda tónleika í Tunglinu í kvöld,
kiukkan 23.23 nákvæmlega.
Ásamt Risaeðlunni koma fram
Langi Seli & skuggarnir. En það
fer nánast að verða hefð að þess-
ar tvær grúppur troði upp saman.
En það er fleira á döfinni hjá
þessum taktvissu eðlum.
Seinni partinn í sumar fer Risa-
eðlan til Kanalands og heldur
tónleika með þremur öðrum
hljómsveitum á vegum Smekk-
leysu sm/hf. En Smekkleysa ætlar
að standa fyrir nokkrum smekk-
leysukvöldum í New York í sam-
vinnu við fyrirtæki Dead Kenne-
dys. Frá dauðum Kennedyum
heldur hljómsveitin til sovétlýð-
veldisins Armeníu og er fallegt af
hljómsveitinni að gera ekki upp á
milli stórvelda.
Sovéttónleikarnir verða í haust
og verða undir merkjum “Next
Stop Soviet" hreyfingarinnar. En
sú hreyfing stendur fyrir fjöl-
mörgum tónleikum vestrænna
tónlistarmanna í Sovétríkjunum
á þessu ári.
Þá er bara að fara í eðluhaminn
og skella sér í Tunglið, svona þeg-
ar maður er búinn að fóðra hlust-
irnar með fádæma góðum djass
Cabs Kaye á Hótel Borg. Það er
listahátíð í gangi í kvöld.
-hmp
Keltnesk „mystík“ á
Ég hef allt frá því í síðustu jóla-
vertíð ætlað í þessu blaði að
vekja athygli á sérstökustu plötu
sem rak á fjörur mínar það árið.
Reyndar var mér í seinni tíð farið
að finnast það orðið of seint...
nýjungar eru svo örar í poppinu,
oa alltaf meira en nóg nýtt efni til
ao skrifaumásvonasíðu. Ensvo
kemur tvennt til: hið virta og góða
bandaríska mánaðarrit Musician
birtir í spánnýju maíhefti sínu
nokkurs konar kynningarviðtal
við konuna sem lék, söng og
samdi efnið á þessa sómaskífu,
og hins vegar er þetta svo sér-
stök tónlist að ekki eru líkur á að
slík berist manni til eyrna, nema
þá frá þessari sömu manneskju,
sem sagt Enyu sjálfri, en þessi
margrómaða fyrsta plata hennar
heitir Watermark... og hefst nú
lesturinn:
plötu
um stíl og þeir ensku. Samkvæmt
því yrkir Roma í sama anda og
Enya semur lögin, - og ef ég reyni
að útskýra textana get ég sagt að
þeir séu um andlegar þreifingar
flytjandans, til að ná sambandi
við aðra manneskju, og brúa þar
með bæði andlega og landfræði-
lega fjarlægð; og það er mikið
ferðast, sérstaklega yfir sjó og
vötn, með tungl, sól og stjörnur
sem leiðarljós... og það má segja
að textar og tónlist séu trúarlegs
eðlis á sinn hátt; að maðurinn
sigrist á ýmsu ef hugur og náttúr-
uöfl nái að vinna saman.
Annars er Watermark Enyu
svo sérstök plata, að eina ráðið til
að koma áhrifum hennar til skila
er auðvitað að spila hana frá upp-
hafi til enda... og ég læt ekki
Enyu skemma þá sæluvímu sem
ég kemst í við að hlusta á hana,
þótt hún gefi þá órómantísku
skýringu á andblæ plötunnar, að
ástæðan sé „reverb“. Og hvað er
nú það?, gæti einhver viljað vita,
sem ekki skilur. Jú, það notar
fólk, þegar það vill fá „sal f sánd-
ið“, eins og íslenskir popparar
orða það- sem sagt, með reverb-
tækinu getur þú látið rödd þína
hljóma eins og í besta og stærsta
hljómleikasal í heimi, enda þótt
þú sitjir í kústaskápnum heima
hjá þér. Því hljómar Enya eins og
hún syngi sinn seið í göfugri
kirkj uhvelfingu, og þar ætla ég að
halda áfram að hugsa mér hana.
ANDREA
JÓNSDÓniR
Eitt lag af plötunni Watermark
ætti að vera þeim kunnugt sem
hlusta á útvarp, a.m.k. Rás 2, en
það er lagið Orinoco Flow, sem
var nokkuð vinsælt hér kringum
áramót, en það komst á toppinn í
Bretlandi. Ekki finnst mér þó lík-
legt að fleiri lög af plötunni rati
þangað, þótt síður en svo megi
skilja það þannig að restin sé svo
miklu slakari. Watermark er ein-
faldlega ekki hitt-laga-plata;
stemmningin yfir henni er eins og
á göfugum stað, sem maður vill
ekki láta rífa sig úr eftir eina
venjulega popplagslengd.
Reyndar er Enya nú að dunda sér
við að gera myndband við lagið
Storms in Africa, og hver veit svo
sem nema henni takist að heilla
fólk til að kaupa sig aftur upp á
sölulistann... en frá verðmæta-
mati og lista-...
Enya er 27 ára, ættuð af Norð-
vestur-írlandi. Mikið hlýtur að
hafa verið sungið á hennar heim-
ili, því að hvorki meira né minna
en 3 systkini hennar eru í
þjóðlagakvintettinum Clannad,
þau Máire, Pól og Ciarán Braon-
áin. Sjálf heitir Enya fullu nafni
Eithne, og er yngst þeirra
systkina, eins og hún fékk að
finna fyrir eftir nokkra veru í
Clannad. Hún lék á hljómborð
og söng bakraddir inn á eina
plötu með hljómsveitinni árið
1982 og á hljómleikum í kringum
það, en eitthvað voru þau í
sveitinni treg til að flytja tón-.
smíðar hennar, svo að hún gafst
upp á samstarfinu og fór að mús-
isera á eigin spýtur. T.d. má
nefna að hún skreytti með tónlist
sinni sjónvarpsþættina um Kelt-
ana, sem hér voru sýndir í Ríkis-
sjónvarpinu.
En nú hefur Enya sem sagt
skotið systkinum sínum í Clann-
ad ref fyrir rass hvað varðar vin-
sældir og athygli, ef marka má
viðtökur þessarar fyrstu plötu
hennar. Á henni eru 11 lög, öll
samin, sungin og leikin af Enyu,
nema hvað hún fær til liðs við sig
sekkjapípuleikara í einu lagi,
Enya, eða fullu nafni Eithne Ni
Braonáin, er nútímaleg þarna
sem hún hallar sér upp að lúxus-
bifreiðinni... en látið ekki blekkj-
ast, platan hennar er umvafin
keltneskri dulrænu fornri.
flautuleikara í öðru, klarinettu-
leikara í því þriðja og þar að auki
ásláttarmann í tveim.
Tónlistin er öll draumkennd og
falleg; 3 laganna eru instrúment-
al, en textarnir við hin átta eru
eftir Romu Ryan. Roma þessi er
eiginkona upptökustjóra Enyu,
Nickys Ryan, en hann var búinn
að starfa sem slíkur í 8 ár með
Clannad, er hann yfirgaf það fjöl-
skylduband með Enyu 1982.
Heyrst hefur reyndar sú saga, að
þau í Clannad hafi rekið tvímenn-
ingana er þeim þótti samband
þeirra of ástúðlegt orðið. Ekki
varð Enya þó fjölskyldulausari
við það, því að hún flutti einfald-
lega inn til Ryan-hjónanna og
hófst þar með gott samstarf
þeirra þriggja... En sem sagt,
textana yrkir Roma á ensku,
nema hvað Enya sneri þrem
þeirra yfir á þá tungu sem hún er
alin upp við, gelísku, og einn er á
latnesku. Sá síðast nefndi er við
aldeilis yndislegt lag, Cursum
perficio. - Ég lýk leið minni hér,
en svo hljóðandi var áletrun á
súlnagöngum við innganginn að
síðasta heimili Marilynar Monr-
oe, og er textinn innblásinn af
henni.
Ekki skil ég gelísku textana, en
geri ráð fyrir að þeir séu í svipuð-
DÆGURMÁL
Föstudagur 2. júni 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 25