Þjóðviljinn - 13.06.1989, Blaðsíða 15
Guðmundur
Andri
Thorsson
UÓSVAKINN
Hér í bæ eru starfandi samtök
gegn hávaða. Þau berjast á móti
grammófónaspili á götum úti og
útvarpsharki í strætisvögnum; ég
geri ráð fyrir að meðlimir þeirra
séu mættir með spjöldin á lofti í
hvert sinn sem einhver fer að rót-
ast með loftbor og ekki er ósenni-
legt að þeir standi mótmælastöðu
við útisamkomur mótorhjólafé-
lagsins. Framtakssamur garð-
eigandi sem fer að slá blettinn
snemma á sunnudagsmorgni með
tilstyrk nýjustu tækni og vísinda
má eiga von á þungbúnum bar-
áttumönnum þagnarinnar og vart
trúi ég að æfingar lúðrasveitanna
séu látnar óáreittar. Þetta er fólk-
ið sem heyrir lyftumúsakkið,
stórverslanalullið og útvarps-
stöðvamalið - þessar manneskjur
taka eftir útvarpinu, vegna þess
að þær eru að sperra eyrun eftir
fugli, golu, grasstrái, söng í
brjósti, innri rödd, guði - þær
neita að láta gera sig að svefn-
göngum vanans, harðneita að
hlusta á hið þráláta spunahljóð
tómleikans.
Gott hjá þeim. Og hversu há-
bölvað hlýtur það ekki að vera að
standa í þeim íhugunarvéum sem
biðskýli strætisvagnanna eru og
brjóta heilann um Pýþagóras eða
kompónera rapsódíu fyrir alt-
rödd yfir Söknuð Jóhanns Jóns-
sonar eða spjalla við guð og stíga
svo hátíðlegum skrefum upp í
strætó og þá gusast yfir mann út-
varpsærustan og hugsunin mol-
ast? Slíkt er beinlínis skelfilegt
og fullt tilefni til að stofna
samtök.
Meinið er bara að Reykjavík á
að heita borg full af fólki og fólki
á að fylgja kliður og líf, músík og
háreysti. Og í rauninni er
Reykjavík umfram allt þögul
borg og þögn hennar er ekki sú
sem mettar hugann rósemi og
hvetur til eintals sálarinnar. Þetta
er þögn eyðileikans, hin þung-
búna þögn - þetta er rok, ósögð
orð, sambandsleysi. Gangi mað-
ur niður Laugaveginn sér maður
smáhópa eigral um milli tusku-
búða og hver maður er á svip-
inn eins og hann eigi í ógurlegri
ástarsorg eða hafi tannpínu.
Skyggnist maður inn í búðimar
sér maður afgreiðslufólkið híma
angurvært fram á búðarborðið og
stara sorgþrungnum augum á
manneskju fitla ráðleysislega við
kjólefni. Á Lækjartorgi situr
fólkið dæmt á svip undir di-
skóteki Guðlaugs Bergmanns. Á
Hlemmi standa þeir sem eru að
bíða eftir strætó úti og horfa inn
um rúðuna á ráðabmgg í skúma-
skotum. í Kringlunni horfir'mað-
ur á vísitölufjölskylduna líða ótt-
aslegna eftir marmaragólfinu - í
alvörulöndum fer þetta fólk í tí-
volí á laugardögum, hér fer fjöl-
skyldan í bíltúr og fer að skoða
skóbúðir í Kringlunni. Og allir
þtgja eða hvíslast á í lotmngu. Ég
held sem sé að samtökin gegn há-
vaða séu reist á allsherjar mis-
Spunahljóð
tómleikans
skilningi. Hér vantar ys og þys,
kakófóníu borgarinnar, hér vant-
ar háreysti og óspektir á al-
mannafæri.
Ég á mér draum. Laugavegur-
inn er yfirbyggð göngugata þar
sem allir keppast við að ná athygli
þinni. Rokkmúsíkin dunar úr
tuskubúðunum. Á homi Frakka-
stígs og Laugavegs stendur lítil
barokksveit þar sem allir leika á
uppmnaleg hljóðfæri. Þar við
hliðina er látbragðsleikari sem er
frekar lélegur þó ekki sé jafn
mikil raun að horfa upp á hann og
fiðlarann sem sargar Éine kleine
Nachtmusik fyrir framan Hag-
kaup sem fer á hausinn með
þessu áframhaldi. Skammt frá er
New Orleans sveifla með þvotta-
bretti og kökugangi og hvaðeina
en hinum megin við götuna er
Þorgeir mættur með
Júpíter-lúðrasveitina sína. Nýjar
agúrkur! er hrópað, nýir tó-
matar! Hér og hvar em Dylanar
með gítar og munnhörpu í sitth-
vomm dúmum og auðvitað
fjallaindjánar með hatta, gítara
og panflautur en það sem mesta
athygli vekur í dag er annars veg-
ar reggíbandið á Lækjartorgi og
hins vegar félagar úr kvæða-
mannafélaginu Iðunni sem kyrja
á horni Klapparstígs. Nýjar gul-
rófur! og einhver hefur samið lag
til að vekja athygli á nýjum papr-
ikum. Fjörugar syndajátningar
að vanda hjá Hjálpræðishemum
við pylsuvagn Ásgeirs Hannesar
sem hefur komið sér upp gjallar-
homi til að fara með vísumar sem
þeir blönku borga með pylsum-
ar. Nýjar kartöflur! Lúðrasveita-
jakkar! Lítið notuð hálsbindi!
Reyfarakaup! Einsöngvara-
kvartettinn á Austurvelli að
mjakast í gegnum Ljósið kemur
langt og mjótt og þjóðdansafé-
lagið kankast á í takt við það og
skammt frá bás þar sem tuggan er
skorin jafnharðan upp í menn og
á útikaffihúsinu á Hallærisplan-
inu er unun að fylgjast með þjón-
unum í hvítu jökkunum liðast
með þótta milli borða og láta sem
þeir sjái ekki manninn sem er
ennþá í mat þótt komið sé kaffi
og er farinn að syngja Litlu
fluguna með soghljóðum.
Draumur minn er óraunhæfur
vegna þess að kaupmenn á
Laugaveginum vilja hafa búðim-
ar sínar nokkurs konar Dræv-in,
og þeir ásamt bflnum stjóma öllu
meðan íhaldið er við völd, en má
ég þá biðja um að einkaleyfi
Guðlaugs Bergmanns og trúfífla
og vindsins á skemmtiatriðum á
almannafæri verði afnumið, að
lögreglan verði ekki tilkvödd í
• hvert sinn sem einhver upphefur
spilverk á Lækjartorgi. Má ég
biðja um meiri hávaða í Reykja-
vík, fleiri köll, meiri skarkala sem
vitnar um að Reykjavík sé borg á
ofanverðri tuttugustu öld. Minni
þorpsbrag. Meiri borg.
Dixi
Allt er grænna í <Jag en í gær.
Einhvers konar sumar lætur á sér
kræla og við sem emm svo hrakin
eftir veturinn emm jafnvel svo
lítilþæg að tala um blíðu í hvert
sinn sem sóhnni þóknast að
glenna sig ögn. Og þegar þannig
háttar til ætti það beinlínis að
varða við lög að sóa tíma sínum í
að fylgjast með útvarpi og sjón-
varpi í stað þess að nota frístundir
í sund, kvöldgöngur, garðrækt
eða kráarránd. Pistill dagsins ber
þess nokkur merki að fjölmiðlar
hafa gersamlega farið fyrir ofan
garð og neðan hjá höfundinum -
ég gæti að vísu skrifað um
stjörnuspekinginn sem ég heyrði
í útvarpinu á laugardaginn tala
um að hann væri svo víðsýnn af
því að hann hefði fiska í tungli
eða tungl í fiskum og þeir sem
væm svo ólánsamir að fæðast í
nautsmerkinu væru dæmdir til að
standa í húsbyggingum hálfa
ævina. Ég gæti hneykslast á upp-
strflaða náunganum vandræðast
með þennan fjarkadrátt á sunnu-
dagskvöldum. Ég gæti hamast
yfir kostun - þetta efni var svo
skemmtilegt af því Sól h.f. kost-
aði það. Ég gæti fórnað höndum
yfir flissinu í útvarpsmönnum
þegar ekki er verið að segja neitt
fyndið. Ég gæti sagt sumir og
sumir. Fjölmiðlamir em áreiti og
maður á að bregðast við því, ekki
að láta keyra einhverja dellu ofan
í kok á sér, og þó það væri sann-
leikur.
En þetta er orðið ágætt. Nú tek
ég mér hvfld. Það hefur verið
skemmtilegt að skrifa þessa pistla
- tvisvar hefur mér orðið á að
fjalla af fullmikilli innlifun um
það sem farið hefur í taugamar á
mér þá stundina, og var auðvitað
bara sniónum og myrkrinu að
kenna. I bæði skiptin var gasprið
maklega rekið ofan í mig. í fyrra
sinnið var ég eitthvað að gera grín
að hinum rækilegu útlistunum á
veðrinu í Tingmíarmíúk, eða
hvað það nú heitir og halda því
fram að mér kæmu ferðir veður-
skipsins Bravó ekkert við.
Vestmannaeyingar bmgðu skjótt
við og kölluðu til heilan skip-
stjóra sem vitnaði um það í blaði
að það byggju greinilega tvær
þjóðir í þessu landi. Mér leið eins
og spjátmngi í Holbergleikriti. í
seinna skiptið opinberaðist
ástar-haturssamband mitt við
Þjóðarsál þeirra á rás tvö - ég
úthúðaði henni af sama blygunar-
leysi og ég hafði hálfum mánuði
fyrr hyllt hana, og var auðvitað
ekki til marks um annað en að ég
er eins og allir aðrir íslendingar í
þvíað égann þjóðminni af sams
konar blygðunarsemi og sá sem
lendir í því að horfa upp á fjöl-
skyldumeðlim gera sig að fifli.
Eftir þá grein leið mér aftur eins
og spjátrungi í Holbergleikriti.
En þetta er sem sé orðið ágætt og
best að hætta áður en það verður
manni kvalræði að láta sér detta
eitthvað í hug um fjölmiðla. Dixi.
Nú tek óg mer hvíld...
í DAG
þlÓÐVIUINN 13.JÚNÍ
FYRIR 50 ÁRUM þriðjudagur I áttundu viku sumars. 164,dagur ársins. Sól kemur upp 1 Reykjavík kl.02.59 og sest kl. 23.58.
ÆtlarÓlafurThors að misnota ráð- herraaðstöðu sína I þágu Kveldúlfs? Hann svarar ekki beiðni Siglufjarðar um leyfi til byggingar síldarverks- miðju. Ný framhaldssaga, „Skamm- byssatil leigu" eftir Graham Greene. Þýskir nasistar skipuleggja kirkju- brennur. Valur vann KR 4-1. Viðburðir Einokun af létt árið 1787. Fæddur Kristján Jónsson Fjallaskáld 1842.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavik. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúöavikuna
9.-15. júní er (Háaleitis Apóteki og
VesturbæjarApóteki.
Fyrrnefnda apótekið er opið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Síðarnefnda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
nefnda.
LOGGAN
Reykjavik
sími 1 11 66
Kópavogur sími
Hafnarfj sími
Garðabær sími
Slökkvilið og sjúkrabflar:
Kópavogur sími
Seltj.nes sími
Hafnarfj sími
Garðabær sími
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er í Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, sfmaráðleggingar og tíma-
pantanir í síma 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gefnar í sím-
svara 18888.
Borgarspítalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspít-
allnn: Göngudeildin er opin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sfmi
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöts.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyrl: Dagvakt 8-17 á Læknamið-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsími vaktlæknis 985-23221.
Keflavik: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar: Landspftallnn: alla
daga 15-16,19-20. Borgarspftallnn:
virka daga 18.30-19.30, helgar 15-T8,
og eftir samkomulagi. Fæðlngardeild
Landspítalans: 15-16. Feðratimi 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadelld Land-
spltalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdelld
Borgarspitala: virka daga 16-19, helgar
14-19.30. Hellsuverndarstöðin við
Barónsstíg opin alla daga 15-16 og
18.30-19.30. Landakotsspftali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadelld:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspftall Hafnarfirði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spftallnn:alladaga 15-16og 18.30-19.
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alla daga 15.30-16 og 19-19.30. Sjúkra-
húsið Húsavfk: alla daga 15-16 og
19.30-20.
ÝMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Sími: 622266, opið
allansólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf i sálfræðilegum
efnum. Simi 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opið virkadagafrá
kl. 8-17. Slminner 688620.
Kvennaráðgjöfln Hlaövarpanum Vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga ki.20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
sími 21500, simsvari.
SJálfshjálparhópar þeirra sem orðið hafa
fyrir sifjaspellum, s. 21500, simsvari.
Upplýsingar um eyðni. Simi 622280,
beint samband viö lækni/hjúkrunarfræðing
ámiðvikudögumkl. 18-19, annarssím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sfml 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauðgun.
Samtökln '78. Svaraö er I upplýsinga- og
ráðgjafarsíma fólags lesbia og homma á
mánudags-og fimmtudagskvöldum kl. 21-
' 23. Símsvari á öðrum tímum. Síminn er
91-28539.
Félag eldri borgara. Opið hús í Goðheim-
um, Sigtúni 3, alla þriðjudaga, fimmtudaga
og sunnudaga kl. 14.00.
Bilanavakt (rafmagns- og hitaveitu: s.
27311. Raf magnsveita bilanavakt s.
686230.
Vlnnuhópur um sif jaspellamál. Simi
21260 alla virka daga kl. 1-5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, er veitt (síma 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 áfimmtudagskvöldum.
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlið 8 er „Opið hús" fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögumkl. 17.00-19.00.
Samtökáhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja viö smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringið í síma 91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
12. júní
1989 kl. 9.15.
Sala
Bandaríkjadollar........ 58,89000
Steríingspund........... 90,69000
Kanadadollar............ 48,97100
Dönskkróna.............. 7,44270
Norskkróna.............. 8,02860
Sænsk króna........... 8,63110
Finnsktmark............. 13,01870
Franskurfranki.......... 8,54660
Belglskur franki...... 1,38290
Svissn. íranki.......... 33.29940
Holl. gyllini........... 25,70270
V.-þýskt mark........... 28,95210
Itölsk llra............. 0,04009
Austurr. sch............ 4,11430
Portúg. escudo.......... 0,34880
Spánskurpeseti.......... 0,45010
Japanskt yen............. 0,39461
Irsktpund............... 77,44300
KROSSGATA
7
|gg|gU
—-B
■_______■:_______
I m I n ■
3J
n
Lárétt:1 lof4hreyfa6
askur7kvenfugl9
klæðleysi 12barn14
þannig 15 spil 16 ræf lar
19nefna20gripi21fá-
Lóörétt: 2 blóm 3 fljót-
ur4hrúgu5blaut7
hjálp 8 festa 10 meng-
un11 muldrir13skelf-
ing 17 hræðist 18 leiða
Lausn á siðustu
krossgátu
Lárétt: 1 kurr4svik8
jötnana 9 sjóð 11 emu
12 tölugi 14 að 15 læða
17aðall19nár21 gil22
anga 24 anar25 mark
Löðrétt: 1 kúst 2 rjól 3
röðull4sneið6inna7
kauðar10jörðin13
gæla16anga17aga
18ala20ár23nm
Þrlðjudagur 13. júní 1989 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐÁ 15