Þjóðviljinn - 22.06.1989, Blaðsíða 11

FRÁ LESENDUM

Þjóðviljitm
- Frá lesendum -
Síðumúla 6
108 Reykjavík
Að miða á hrafn
en hitta lóu
Sagan endurtekur sig, var einu
sinni sagt og það á við enn. Fyrir
rúmlega fimm áratugum gengust
herskáar íhaldshúsmæður í höf-
uðstaðnum fyrir mjólkurverk-
falli. Með því vildu þær mótmæla
umbótum á mjólkursölu-
málunum, sem þáverandi ríkis-
stjórn beitti sér fyrir. í stað þess
að neyta mjólkur hvöttu frúrnar
fólk til þess að drekka ýsusoð.
íhaldið var heldur ekkert hrifið
af kjötsölulögum ríkisstjórnar-
innar og taldi að fólk gæti
minnkað kjötneysluna með því
að narta í grænfóður og kroppa
gras. Af því tilefni birti Spegillinn
teikningu sem sýndi íhaldið á beit
á Austurvelli. Þá voru gróður-
verndarmálin ekki jafn fyrir-
ferðarmikil orðin í umræðunni og
nú. í hinu fræga kvæði sínu,
Gunnarshólma, talar Jónas Hall-
grímsson, af mikilli hrifningu, um
fénað, sem „dreifir sér um græna
haga“. Vafasamt er, að hann
hefði orðið jafn hrifinn af fénað-
inum á Austurvelli. - En mjólk-
urverkfallið rann út í sandinn.
Bændur og launþegar voru sam-
taka um að hrinda því.
Nú hefur aftur staðið yfir
mjólkurverkfall. Og nú eru það
ekki íhaldsfrúrnar, sem fara fyrir
fylkingum heldur forystumenn
launamanna. Með þessum aðför-
um segjast þeir vera að mótmæla
hækkun á mjólkurvörum, sem
komu í kjölfar nýrra kjarasamn-
inga, og segja aðgerðir sínar
beinast gegn ríkisstjórninni en
ekki bændum. Enginn neitar því,
að þær verðhækkanir, sem orðið
hafa að undanförnu, koma mjög
illa við allan almenning. Hækkun
á verði mjólkur nú mun vera um
12%. Mjólkin sker sig þar síður
en svo nokkuð úr. Til dæmis
nemur hækkun á verði gos-
drykkja, sem fólk segist kaupa í
staðinn fyrir mjólk, 25-30%.
Með hliðsjón af hollustuháttum
hefðu verkfallsmenn fremur átt
að vekja athygli almennings á
ýsusoðinu.
Ég veit ekki betur en flestar ef
ekki allar nauðsynjavörur hafi
hækkað í verði bæði nú og undan-
farna mánuði og ýmsar þeirra
mun meira en mjólkin.
Bændur hafa í raun lítil áhrif á
verðlag búvörunnar. Þar koma til
þættir, sem þeir ráða ekki við.
Meira en 60% mjólkurverðsins
hverfa í hækkanir á rekstrar-
vörum og öðrum kostnaði, sem
bændur hafa svo sannarlega ekki
beðið um. Ekki hafa þeir óskað
eftir 29,1% hækkun á áburði.
Ekki hefur díselolía hækkað um
20,6% fyrir þeirra atbeina. Ekki
hafa þeir beðið um það, að flutn-
ingskostnaður hækkaði um
14,2% né verkfæri og áhöld um
11,9%, varahlutir um 9,4%, raf-
magn um 9,4%, viðgerðir um
9%, tryggingar um 6,9% og dýra-
læknaþjónusta um 8%, - alit frá
1. mars s.l. Eiga bændur að bera
þennan kostnað bótalaust, auk
verðhækkana á öðrum nauð-
synjavörum, sem þeir þurfa sér til
lífsframfæris eins og aðrir? Eiga
þeir að draga hann frá launum
sínum, sem nú þegar eru einhver
hin lægstu á landinu?
Formælendur mjólkurverk-
fallsins töldu aðgerðir sínar hafa
beinst gegn ríkisstjórninni en
ekki bændum. Það er fljótfærnis-
leg ályktun svo ekki sé meira
sagt. Heita mátti að fullkomið
jafnvægi væri komið á milli fram-
leiðslu á mjólk og neyslu. Verk-
fallsdagana dró stórlega úr
mjólkurneyslu. Enginn veit enn
hvort hún vex á ný í það sem áður
var. Að minnsta kosti má búast
við að það taki sinn tíma. Það er
auðveldara að rífa niður en
byggja upp. Draga má í efa að
forystumenn verkfallsins séu
menn til þess að lægja þá öldu,
sem þeir hafa vakið - þótt þeir
vildu - og minnkandi mjólkur-
kaup þýða minni framleiðslurétt.
Aðgerðin bitnaði á bændum en
ekki stjórnvöldum og þessvegna
var hún bæði vanhugsuð og rang-
lát.
Þegar íhaldið gerði sitt mjólk-
urverkfall forðum daga stóðu
bændur og launþegar hlið við hlið
og hrundu aðförinni. Nú er við-
horfið það, að etja þessum stétt-
um saman. Það er illt verk og
ámælisvert. Bændur eru lág-
launastétt. Hagsmunir þeirra og
launþega fara saman. Hver sú að-
gerð, sem miðar að því að ala á
úlfúð og sundrungu milli þessara
stétta, er óþurftarverk.
Magnús H. Gíslason
EB sýnir á
sér klærnar
Þá hefur Evrópubandalagið
tekið af skarið með kjötútflutn-
ing okkar til Evrópulanda, og úti-
iokar þessi viðskipti vegna tækni-
galla, sem ýmsir telja viðskipta-
brellu. En þurfum við landsmenn
nokkuð að óttast ef við förum að
með gát? Auðvitað göngum við
aldrei í þetta bandalag ef við
eigum að afsala okkur landsrétt-
indum, og verða tannhjól í sam-
steypu auðhringa á meginlandi
Evrópu heimtandi aðgang að
auðlindum okkar.
ísland er freistandi fyrir auð-
menn og banka að fá að ráðskast
með auðlindir okkar og ná þeim á
sitt vald. Hvað verður þá um
sjálfstæði þjóðarinnar? Þegar
peningaklíkan í Brússel er búin
að setja hér upp stjórnstöð, og
þar með völdin í landinu undir
sinn hatt.
En eru landsmenn tilbúnir að
setja hnefann í borðið og segja:
hingað og ekki lengra.. Það kem-
ur nefnilega upp úr kafinu að
spekúlantarnir, sem eru búnir að
setja alþekkt góðæri á hausinn
eru jafnvel tilbúnir að selja að-
gang að auðlindum okkar fyrir
nokkra baunadiska. Þessi
rumpulýður, sem alveg er óhætt
að kalla svo, býður eftir fyrsta
tækifæri til að gerast reddarar
slíkra viðskipta ef tækifæri bjóð-
ast.
Nú verða stjórnvöld að vera á
verði gagnvart slíkri ásælni og
forðast eins og heitan eldinn að
láta fársjúka auðstétt vaða eftir-
litslaust í landinu og mynda fyrir-
tæki sem fara á hausinn koll af
kolli eins og gerðist hjá fram-
sóknaríhaldinu í tveim síðustu
ríkisstjórnum. Kjarni málsins er
sá að þessir braskarar eru á hött-
unum eftir nýju góðæri sem hægt
væri að búa til í einum grænum
hvelli.
Kannski eru fyrri plágur okkar
íslendinga smámunir á við
inngöngu okkar í Evrópubanda-
lagið skilyrðalaust, eins og sumir
vilja, þar sem reynt verður af
gráðugum og orkuvana þjóðum
að handsama sjálfstæði vort með
fagurgala og gylliboðum, kannski
er okkur hollast að láta reyna á
þetta, og vera ekki með neinar
blekkingar.
Ræða Steingríms var ágæt á
þjóðhátíðardaginn (ef engin svik
eru í tafli). Ef ríkisstjórnin passar
sig á veiðibrellum Evrópubandal-
agsins og stendur klár og heil um
þjóðarhag þá mun okkur vel
farnast. En komi til þess að spillt
og gráðug peningastétt verði við
stjórnvölin (kannski undir stjórn
Davíðs Oddssonar sem stefnir að
því að ryðjá Þorsteini Pálssyni úr
valdastól íhaldsins) þá mun allt
fara til andskotans, og þjóðin
missa sjálfstæði sitt.
Páll Hildiþórs
Um níunda
áratuginn
K. Á. sendir blaðinu svofellda
persónulega athugasemd um tíð-
indi í efnahagslífinu.
Vaxtafrelsið fœddi af sér okur.
Flott er það - og landbúnaðar-
hokur
aldrei skyldi íslendinga tefja.
Öðruvísi gripdeildir má hefja:
sjávarútveg senda skal tilfjand-
ans
sameinumst í stolti mennta-
andans
snúum öllu gríni upp í galsa.
Gaman væri reikningana að
falsa...
Orð í tíma töluð
Þann 15. þ.m. las ég grein í
Þjóðviljanum eftir Ástu Lilju
Kristjánsdóttur og Sigurð Jón Ol-
afsson þar sem stóð m.a.: „Að-
eins sameinuð byltingarsinnuð
hreyfing alþýðunnar er fær um að
mynda þjóðfélag jöfnuðar og
réttlætis.“
Orð þessi fannst mér í tíma
töluð, því ef hér á landi á að ríkja
vinstri stjórn, jafnrétti og
bræðralag, þá verður alþýðan að
taka sig saman, og mynda virkt
afl gegn auðvaldsöflunum.
Eg heyrði fyrir skömmu að
Þorsteinn Pálsson og fleiri hans
líkar vildu kosningar og aftur
hægri stjórn.
Eg spyr nú bara hvort alþýðan
ætli að iáta slíkt viðgangast. Guð
hjálpi henni ef óskhyggja íhalds-
ins verður að veruleika.
Ef hægri menn hafa rægt svo
niður góðra manna verk, þá verð-
ur alþýðan að gera eitthvað rót-
tækt, og það strax.
Einar Ingvi Magnússon
I DAG
þJÓÐVIUIKN
FYRIR 50 ÁRUM
Síldveiðin hafin fyrir Norður- og
Austurlandi. öllu starfsfólki útvarps-
ins sagt upp frá áramótum. Forsaetis-
ráðherra Hermann Jónasson vill hafa
sem frjálsastar hendur um ýmsar
breytingar á starfsemi útvarpsins.
Lárus Jóhannesson tapar áfengis-
álagningarmálinu fyrir Hæstarétti.
22.JUNI
fimmtudagur. Fyrsti dagur í tíundu
viku sumars. 173. dagur ársins. Sól
kemur upp í Reykjavík kl. 02.55 og
sestkl. 24.05.
Viðburðir
Þýski herinn ræðst inn í Sovétríkin
1941.
DAGBÓK
APÓTEK
Reykjavík. Helgar- og kvöldvarsla lyfj-
abúða vikuna
16.-22. júní er í Borgar Apóteki og
Reykjavíkur Apóteki.
Fyrrnefnda apótekið eropið um helgar
og annast næturvörslu alla daga 22-9 (til
10 frídaga). Síðarnefnda apótekið er
opið á kvöldin 18-22 virka daga og á
laugardögum 9-22 samhliða hinu fyrr-
•nefnda.
LÖGGAN
Reykjavík sími 1 11 66
Kópavogur sími 4 12 00
Seltj.nes sími 1 84 55
Hafnarfj sími 5 11 66
Garðabær sími 5 11 66
Slökkvilið og sjúkrabilar:
Reykjavik sími 1 11 00
Kópavogur sími 1 11 00
Seltj.nes sími 1 11 00
Hafnarfj sími 5 11 00
Garðabær sími 5 11 00
LÆKNAR
Læknavakt fyrir Reykjavik, Sel-
tjarnarnes og Kópavog er i Heilsu-
verndarstöð Reykjavikur alla virka daga
frá kl. 17 til 08, á laugardögum og helgi-
dögum allan sólarhringinn. Vitj-
anabeiðnir, símaráðleggingar og tíma-
pantanir í síma 21230. Upplýsingar um
lækna og lyfjaþjónustu eru gef nar í sím-
svara 18888.
Borgarspitalinn: Vakt virka daga kl. 8-
17 og fyrir þá sem ekki hafa heimilis-
lækni eða ná ekki til hans. Landspít-
alinn: Göngudeildin eropin 20-21.
Slysadeild Borgarspítalans: opin allan
sólahringinn sími 696600.
Hafnarfjörður: Dagvakt, Heilsugæslan
sími 53722. Næturvakt lækna sími
51100.
Garðabær: Heilsugæslan Garðaflöts.
656066, upplýsingar um vaktlækna s.
51100.
Akureyri: Dagvakt 8-17 á Læknamiö-
stöðinni s. 23222, hjá slökkviliðinu s.
22222, hjá Akureyrarapóteki s. 22445.
Farsimi vaktlæknis 985-23221.
Keflavík: Dagvakt. Upplýsingar s. 3360.
Vestmannaeyjar: Neyðarvakt lækna s.
1966.
SJÚKRAHÚS
Heimsóknartímar: Landspitalinn: alla
daga 15-16,19-20. Borgarspítalinn:
virkadaga 18.30-19.30, helgar15-18,
og eftir samkomulagi. Fæðingardeild
Landspítalans: 15-16. Feðratfmi 19.30-
20.30. Öldrunarlækningadeild Land-
spítalans Hátúni 10 B. Alla daga 14-20
og eftir samkomulagi. Grensásdeild
Borgarspítala: virkadaga 16-19, helgar
14-19.30. Heilsuverndarstöðin við
Barónsstígopin alladaga 15-16og
18.30-19.30. Landakotsspitali: alla
daga 15-16 og 18.30-19. Barnadeild:
heimsóknir annarra en foreldra kl. 16-17
daglega. St. Jósefsspitall Hafnarfirði:
alla daga 15-16 og 19-19.30. Klepps-
spitalinn: alla daga 15-16 og 18.30-19.
Vestmannaeyjum: alla virka daga 15-
16 og 19-19.30. Sjúkrahús Akraness:
alla daga 15.30-16 og 19-19.30. Sjúkra-
hÚ8lðHúsavík:alladaga15-16og
19.30-20.
ÝMISLEGT
Hjálparstöð RKÍ. Neyðarathvarf fyrir ung-
linga Tjarnargötu 35. Sími: 622266, opiö
allan sólarhringinn.
Sálfræðistöðin. Ráðgjöf í sálfræðilegum
efnum. Sími 687075.
MS-félagið Álandi 13. Opið virka daga frá
kl. 8-17. Sfminn er 688620.
Kvennaráðgjöfin Hlaðvarpanum Vestur-
götu 3. Opið þriðjudaga kl.20-22,
fimmtudaga 13.30-15.30 og kl. 20-22,
simi 21500, simsvari.
Sjálfshjálparhópar þeirra sem orðið hafa
fyrirsifjaspellum, s. 21500,simsvari.
Upplýsingar um eyðni. Sími 622280,
beint samband við lækni/hjúkrunarfræðing
ámiðvikudögumkl. 18-19, annarssím-
svari.
Samtök um kvennaathvarf, sími 21205.
Húsaskjól og aðstoð fyrir konur sem beittar
hafa verið ofbeldi eða orðið fyrir nauögun.
Samtökin ’78. Svarað er í upplýsinga- og
ráðgjafarsíma félags lesbia og homma á
mánudags- og fimmtudagskvöldum kl. 21-
23. Simsvari á öðrum timum. Síminn er
91-28539.
Félag eldri borgara. Opið hús i Goðheim-
um, Sigtúni 3, alla þriðjudaga, fimmtudaga
og sunnudaga kl. 14.00
Bilanavakt rafmagns-oghitaveitu:s.
27311. Rafmagnsveita bilanavakt s.
686230.
Vinnuhöpur um sifjaspellamál. Sími
21260allavirkadaga kl. 1-5.
Lögfræðiaðstoð Orators, félags laga-
nema, er veitt i síma 11012 milli kl. 19.30
og 22.00 á fimmtudagskvöldum.
„Opið hús“ krabbameinssjúklinga
Skógarhlíð 8 er „Opið hús“ fyrir alla krabb-
ameinssjúklinga og aðstandendur þeirra á
fimmtudögumkl. 17.00-19.00.
Samtök áhugafólks um alnæmisvand-
ann sem vilja styðja við smitaða og sjúka
og aðstandendur þeirra. Hringið í síma 91 -
22400 alla virka daga.
GENGIÐ
Gengisskráning
21.júní
1989 kl. 9.15.
Sala
Bandaríkjadollar........... 58,88000
Sterlingspund.............. 90,33700
Kanadadollar............... 49,14200
Dönsk króna................ 7,60480
Norsk króna................ 8,15740
Sænsk króna................ 8,77630
Finnsktmark................ 13,24930
Franskurfranki............. 8,71970
Belgiskurfranki............ 1,41300
Svissn.franki.............. 34.09380
Holl. gyllini.............. 26,25760
V.-þýskt mark.............. 29,56940
Itölsklíra................. 0,04081
Austurr. sch............... 4,20110
Portúg. escudo............. 0,35460
Spánskurpeseti............. 0,46540
Japanskt yen............... 0,40572
Irsktpund.................. 78,87900
KROSSGÁTA
Lárétt: 1 slóttug4fóðr-
un 6 málmur 7 sál 9 dig-
ur 12 torveld 14 þreyta
15stía 16aldraða 19
band 20 náttúra 21 trufli
j Lóðrétt:2gæfa3spjót
; 4gremja5blett7við-
mót8rakur10æfði 11
konur 13 lipur 17 angur
18 gisin
Lausnáslðustu
krossgátu
Lárétt: 1 kvos4tafl6
Óró7ansa9lest12
tregi 14hey 15kyn16
tangi 19gotu20lnga
21 aðila
Lóðrétt: 2 væn 3 sóar
4tólg5fús7afhuga8
stytta 10 eikina 11 tind-
ar13enn17auð18gil
Fimmtudagur 22. júní 1989 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 11