Þjóðviljinn - 30.06.1989, Blaðsíða 5

_
Bankasameining
Samið við auðvaldið
Bullandi óánœgja innan verkalýðshreyfingarinnarmeð bankasameininguna ogþátt Alþýðubankans. Reglugerðum
lífeyrissjóða verið breytt. Heimildfyrir kaupum á allt að 5% hlutafjárí fyrirtækjum
Með þessari bankasameiningu
er verið að semja grímulaust
við helsta peningaauðvaldið hér-
lendis og með því að taka þátt í
þessum leik er verkalýðshreyfing-
in komin heldur betur langt af
sinni leið, sagði Elías Björnsson
formaður sjómannafélagsins
Jötuns í Vestmannaeyjum.
í gær var skrifað formlega
undir kaupsamning ríkisins við
Alþýðu-, Verslunar-, og Iðnað-
arbanka á kaupum þeirra á Út-
vegsbankanum. Innan verkalýðs-
hreyfingarsinnar er bullandi óá-
nægja með bankakaupin og fyrir-
hugaða sameiningu þessara
banka. Finnst mörgum að Alþýð-
ubankinn eigi ekki heima í félags-
skap með þeim peningaöflum
sem eru ráðandi í Iðnaðar- og
Verslunarbanka. Athygli hefur
vakið hin afdráttarlausa stuðn-
ingsyfirlýsing sem formaður
Dagsbrúnar hefur gefið banka-
sameiningunni en jafnframt er
vitað að innan stjórnar félagsins
eru skiptar skoðanir um málið og
eru margir í stjórninni á móti
henni. Þá hefur Björn Grétar
Sveinsson formaður verkalýð-
sfélagsins Jökuls líkt þessu við að
ASÍ og VSÍ væru að sameinast í
ein stór samtök. Jafnframt bendir
Björn á þá staðreynd að þessi
bankasameining brjóti alfarið í
bága við stefnuyfirlýsingu ASÍ
þess efnis að leita skuli samstarfs
við samvinnuhreyfinguna varð-
andi mál af þessu tagi.
Svo virðist sem þungavigtar-
menn innan verkalýðshreyfingar-
innar hafi farið hamförum að
undanförnu til að fá stjórnir
hinna einstöku lífeyrissjóða til að
breyta reglugerð þeirra þannig að
eftirleiðis sé þeim heimilt að
eignast allt að 5% í fyrirtækjum.
Er leikurinn til þess gerður að líf-
eyrissjóðirnir geti keypt hluta-
bréf í hinum nýja banka.
í dag er von á Ásmundi Stef-
ánssyni forseta ASÍ til
Vestmannaeyja til að fá forystu-
menn verkalýðshreyfingarinnar
þar á band með bankasameining-
unni. Ef að líkum lætur mun það
ekki verða auðvelt viðureignar: -
Ásmundur leitar uppi smáfugl-
ana þegar hann þarf á okkur að
halda en þess á milli heyrum við
aldrei neitt frá honum, sagði
Elías Björnsson.
-grh
Frá undirritun samninga um kaup bankanna þriggja á Útvegsbankanum á Kjarvalsstöðum í gær.
Tekjukóngarnir
Staðfesting á launamismun
Ásmundur Stefánsson, ASÍ: Óeðlilega hár hluti skattteknanna rennur tilþröngs hóps manna.
Launamismunurinn einnig meðal launamanna sjálfra
að hlýtur að koma flatt upp á
fólk hve margir í þjónustu
ríkisins eru með hátt kaup - ótrú-
lega há laun. Það rennur óeðli-
lega stór hluti af skatttekjunum til
fárra einstaklinga og þeirra starfa
sem þeir sinna, sagði Ásmundur
Stefánsson, forseti Alþýðusam-
bandsins við Þjóðviljann í gær í
tilefni af framkomnum upplýs-
ingum ijármálaráðuneytisins um
að 100 einstaklingar í þjónustu
rfldsins hefðu haft um eða yfir
þrjár miljónir í árstekjur sl. ár,
eða að jafnaði ríflega 250 þúsund
krónur í mánaðarlaun.
- Jafnframt kemur það ekki
síður á óvart að tekjumismunur-
inn í þjóðfélaginu er ekki bara
hróplegur milli atvinnurekenda
og launamanna, heldur meðal
launamanna sjálfra,
Ásmundur sagði að hins vegar
væri erfitt að gera sér grein fyrir
hvernig þessar tekjur væru til
komnar - í 100 manna hópnum
væru hópar sem ekki væri hægt að
sjá í fljótu bragði að hefðu svo
mikið umleikis hjá ríkinu vegna
síns starfa að skýrðu út jafn háar
tekjur og raun bæri vitni. í það
minnsta gæfu launataxtarnir það
ekki til kynna.
Ásmundur sagði að líklegasta
skýringin fyrir þessum himinháu
launagreiðslum væru mjög um-
fangsmikil nefndarstörf. - En þá
vaknar spurning um það hvort
slík nefndarstörf séu unnin utan
vinnutíma eða koma þau niður á
hinu fasta starfi viðkomandi.
Ég get ekki betur séð af þessu
en að ríkið standi að minnsta
kosti jafnfætis almennum vinn-
umarkaði hvað varðar launakjör
yfirmanna, sagði Ásmundur.
Ásmundur sagði að æskilegt
væri að upplýsingar sem þessar
væru birtar reglulega og næðu til
stærri hóps manna og sundur-
greint væri hvernig tekjurnar
væru til komnar. - Það hlýtur að
vera gagnlegt fyrir alla að fá að
rýna í slíkan pakka, sagði Ás-
mundur.
-rk
Farmenn
Sátta-
fundur á
mánudag?
Yfirvinnubann á
miðvikudag
Búist er við að rikissáttasemj-
ari boði til sáttafundar í deilu
undirmanna á kaupskipum við
viðsemjendur þeirra strax á mán-
udag. Boðað yfirvinnubann á
kaupskipum kemur til fram-
kvæmda klukkan 17 á miðviku-
dag 5. júlí.
Formlega hefur þó deilunni
ekki enn verið vísað til ríkissátta-
semjara, en út af boðuðu yfir-
vinnubanni telur sáttasemjari að
framhald málsins sé í hans hönd-
um. í gær gengu fulltrúar
Eimskips á fund forystumanna
VSÍ til að ráðfæra sig við hana um
næstu leiki í stöðunni.
En það er fleira að gera hjá
ríkissáttasemjara en að huga að
sáttum í deilu undirmanna við sjö
kaupskipaútgerðir. Flugfreyjur
voru á sáttafundi hjá honum í gær
og í fyrradag var sáttafundur í
deilu flugvirkja við sína viðsemj-
endur án þess að niðurstaða feng-
ist. Annar sáttafundur hefur ver-
ið boðaður á mánudag.
-grh
Virðisaukaskattur
Kynningarstarf framundan
Óvíst enn hvort virðisaukaskattur verður í einu eða tveimur þrepum
Virðisaukaskattur kemur í stað
söluskatts um áramótin og hjá
embætti Ríkisskattstjóra undir-
búa menn umskiptin af krafti.
Enn ríkir óvissa um það hvort
virðisaukaskattur verður í einu
eða tveimur þrepum.
Að sögn Jóns Guðmunds-
sonar, forstöðumanns gjalda-
deildar hjá Ríkisskattstjóraemb-
ættinu, er öll tölvuvinna langt
komin og farið að huga að
kynningar-ogfræðslustarfi. Aug-
lýsingastofum hefði verið skrifað
og þeim boðin þátttaka í kynn-
ingarherferð.
Mikið hefur verið rætt um að
hafa virðisaukaskatt í tveimur
þrepum og lét Ólafur Ragnar
Grimsson fjármálaráðherra þau
orð falla í þingræðu í vor að vera
kynni að slíkt kerfi yrði tekið upp
hér á landi. Þá yrði lægra þrepið
nauðþurftaskattur uppá 11% en
22% lögð á annað skattskylt,
vörur og þjónustu. En til þessa
þarf breytingu á lögum því þau
gera aðeins ráð fyrir einþrepa
skatti.
Jón sagði ýms tormerki á því að
taka upp tvíþrepa kerfi. Það væri
miklu flóknara en einþrepa kerfi,
kallaði á aukinn mannafla og
byði heim „ónákvæmni í bók-
haldi“. Niðurstöður rannsókna í
Danmörku, Noregi og Svíþjóð,
þar sem virðisaukaskattur væri á
bilinu 20-23%, bentu ennfremur
til þess að mun farsælla væri að
rétta hlut alþýðu manna með að-
gerðum einsog hækkun barna-
bóta og elli- og örorkulífeyris eða
millifærslum en upptöku tvíþrepa
virðisaukaskatts. ^
' Föstudagur 30. júní 1989 NÝTT HELGARBLAÐ - SÍÐA 5