Þjóðviljinn - 12.07.1989, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 12. júlí 1989 120. tölublað 54. árgangur
Atvinnuástandið
Aukningin öll hjá konum
Félagsmálaráðuneytið: Atvinnulausum konumfjölgaði íjúníum 16% á meðan körlumfœkkaði um4%álandsvísu. Eftir
landshlutumfjölgaði atvinnulausum mestáhöfuðborgarsvœðinu enfœkkaðimestá Austurlandi. 1900 manns aðmeðaltali
án atvinnu íjúníeða 1,4%. Jóhanna Sigurðardóttirfélagsmálaráðherra: Skuggalegar tölur. Býður ígrun aðmikiðséum
ófaglœrtfólkáskrá. Hef verulegar áhyggjur af atvinnuástandinu
Það eru skuggalegar tölur sem
birtast um atvinnuástandið í
landinu sem koma fram í þessari
skýrslu og fyllsta ástæða er til að
hafa áhyggjur af, enda lít ég svo á
að menn þurfi að búa sig undir að
það geti orðið framhald á þessari
þróun þegar nær dregur haust-
inu. Þetta virðist aðallega vera í
verslun, veitingastarfsemi og
ýmsum öðrum þjónustugreinum
auk verksmiðja þar sem konur
vinna mikið og mér býður í grun
að þarna sé mikið um ófaglært
fólk sem ég hef verulegar áhyggj-
ur af, sagði Jóhanna Sigurðar-
dóttir félagsmálaráðherra.
Skráöum atvinnuleysisdögum
fjölgaði um tæp 3 þúsund eða 7%
í júní frá mánuðinum á undan og
er aukningin öll hjá konum sem
fjölgaði á skrá um 16% meðan
körlum fækkaði um 4% á lands-
vísu. í fyrsta skipti í ár eru fleiri
konur á skrá á höfuðborgarsvæð-
inu en karlar. í öðrum landshlut-
um er mun meira um atvinnu-
lausar konur en karla nema á
Vestfjörðum og á Austurlandi.
Þetta kemur fram í yfirliti vinnu-
málaskrifstofu félagsmálaráðu-
neytisins um atvinnuástandið í
Akureyri
Höimulegt
slys
Kona og þrjú börn fórust
þegar jeppi sem þau voru
farþegarívaltí
Birtingakvísl síðdegis á
sunnudag
Kona og þrjú börn fórust síð-
degis á sunnudag þegar jeppi sem
þau voru farþegar í valt í Birt-
ingakvísl á Sprengisandi. Öku-
maður jeppans og hjón sem voru í
öðrum jeppa komust af og eru á
gjörgæsludeild Fjórðungssjúkra-
hússins á Akureyri.
Sjö manns frá Akureyri fóru á
tveimur jeppum á laugardag inn á
hálendið til að kanna ásigkomu-
lag þess til ferðalaga og hafði
hópurinn fengið undanþágu til
ferðarinnar. Þegar ekkert hafði
spurst til fólksins var farið að ótt-
ast um það og í gærmorgun fann
flugvél frá Akureyri það við Birt-
ingakvísl, en hópurinn var á
heimleið þegar slysið varð.
Þyrla Landhelgisgæslunnar og
björgunarsveitarmenn frá Akur-
eyri komu á vettvang í gærmorg-
un og flutti þyrlan hina slösuðu í
bæinn. Ökumaður jeppans sem
valt sýndi mikið harðræði við
bjögunartilraunir og hafði fólkið
ekki þrek til að láta af sér vita.
Ekki er vitað um tildrög þessa
hörmulega slyss og hafa skýrslur
ekki enn verið teknar af þeim
sem komust af. Ekki er hægt að
birta nöfn hinna látnu að svo
stöddu. -grh
júní.
Samkvæmt yfirlitinu voru
skráðir 42 þúsund atvinnuleysis-
dagar á landinu öllu í júní, 25 þús-
und hjá konum en 17 þúsund hjá
körlum. Þetta svarar til þess að
rösklega 1900 manns hafi að
meðaltali verið á atvinnuleysis-
skrá í mánuðinum en það
jafngiidir 1,4% af áætluðum
mannafla á vinnumarkaði sam-
kvæmt spá Þjóðhagsstofnunar. Á
sama tíma í fyrra voru hins vegar
aðeins skráðir rösklega 12 þús-
und atvinnuleysisdagar á landinu
sem jafngildir 0,4% af mannafla.
Eftir landshlutum fjölgaði
skráðum atvinnuleysisdögum
mest á höfuðborgarsvæðinu eða
um 3 þúsund daga en næst mest á
Suðumesjum um 1200 daga.
Hins vegar dró mest úr atvinnu-
leysi á Austurlandi en þar fækk-
aði skráðum dögum um 1600 í
júní. Síðasta virka dag í mánuðin-
um voru 2100 manns á
atvinnuleysisskrá á landinu, sem
vinnumálaskrifstofan telur benda
til þess að almennt atvinnuleysi
hafi aukist undir lok mánaðarins.
Vinnumálaskrifstofan bendir þó
á að hér gæti átt einhvern hlut að
máli sú staðreynd að námsmenn
leituðu í æ ríkari mæli til vinnu-
miðlunarinnar á þessum tíma.
Að sögn Óskars Hallgríms-
sonar forstöðumanns vinnumála-
skrifstofunnar virðist sem engin
batamerki séu í sjónmáli þar sem
enn er verið að segja upp fólki
vegna endurskipulagningar og
hagræðingar í rekstri margra fyr-
irtækja. „Það alvarlega í þessu
öllu saman er að þessar háu tölur
koma fram á mesta bjargræðis-
tímanum," sagði Óskar Hall-
grímsson.
Samkvæmt yfirliti vinnumála-
skrifstofunnar um atvinnu-
ástandið voru skráðir 295 þúsund
atvinnuleysisdagar fyrstu sex
mánuði ársins á landinu öllu, sem
jafngildir því að 2300 manns hafi
að meðaltali verið á atvinnuleys-
isskrá á þessu tímabili, en það
svarar til 1,8% af mannafla á
vinnumarkaði. Til samanburðar
voru skráðir 215 þúsund atvinnu-
leysisdagar allt síðasta ár og 153
þúsund árið 1987. -grh
Stjóm Neytendasamtakanna telur verð á nauðsynjavörum aegndarlaust okur vinstri Jón Magnússon, Jóhannes Gunnarsson og Maria E. Ingvadóttir. Mynd:
og nauðsynlegt sé að stjórnvöld fari að taka á vandamálinu. A myndinni eru frá ÞÓM.
Vöruverð
Gífurlegur verðmunur
Samanburðurá vöruverði á Islandi og íDanmörku sýnir ótrúlegar
niðurstöður. Kjúklingar rúmlega fjögur hundruð prósentum dýrari á íslandi
Samanburður á verði nokk-
urra vörutegunda hér á landi
og í Danmörku sýnir svart á hvitu
hið mjög svo háa vöruverð sem
viðgengst hér á landi, en skýring-
ar á því virðast ekki liggja á
lausu. Jóhannes Gunnarsson for-
maður Neytendasamtakanna seg-
ist ekki skilja þennan mun, sem {
sumum tilfellum er alveg ótrú-
legur. Sem dæmi má taka verð á
kjúklingum sem er rúmlega
fjögur hundruð prósentum hærra
hérlendis en i Danmörku.
Neytendasamtökin fengu sent
blað frá Danmörku, þar sem stór-
markaður auglýsir verð nokkurra
vörutegunda, en það skal tekið
fram að um tilboðsverð var að
ræða. Þrátt fyrir það gefur þessi
verðmunur tií kynna að vöruverð
hér á íslandi er mun hærra en í
nágrannalöndum okkar.
Neytendasamtökin fóru á stúf-
ana og könnuðu verð á samskon-
ar vörum auglýsir og voru í dan-
ska blaðinu og er íslenska verðið
fengið úr fjórum stórmörkuðum
á höfuðborgarsvæðinu. Niður-
stöðurnar eru ótrúlegar, í sumum
tilfellum er vöruverð á íslandi
mörg hundruð prósentum hærra.
Kjúklingarnir sem minnst var á
kostuðu í dönsku versluninni 119
ísl. krónur kílóið, en kosta hér-
lendis 629-641 krónu. Þetta er
429-439% munur. Þó skal tekið
fram að verðið í Danmörku er
miðað við 6 kjúklinga í poka. Eitt
kg af pylsum kostar í Danmörku
216 krónur en 399-669 krónur á
íslandi. Það er 85-209% munur.
Lægsta pylsuverðið hérlendis var
tilboðsverð eins og í Danmörku.
Ef dæmi er tekið af innfluttum
vörum, t.d. Eldorado túnfiski, þá
kostar 185 g af honum 39 krónur í
dönsku versluninni, en 87-94
krónur hérlendis. Það er 123-
141% munur.
Jóhannes Gunnarsson sagði að
það væru atriði í sambandi við
kjúkhngaframleiðsluna sem
sícýrðu að hluta til þennan verð-
mun, s.s. kjamfóðurskattur,
óhagkvæmni í rekstri og mikil af-
föll. Að öðru leyti kynni hann
ekki skýringar við þessum mun.
Ekki væri um að kenna launa-
kostnaði, því laun í Danmörku
væru hærri en hér og á móti mat-
arskattinum hér, kæmi virðis-
aukaskattur í Danmörku. Tollar
eiga ekki heldur að vera það háir
að þeir skýri hið háa verð á inn-
fluttum vörum.
ns.