Alþýðublaðið - 24.10.1921, Blaðsíða 1

ýðublaðið
<GS-.efi0i Kit af .AJþýöiafiolclasiiMaa.
2921
Mánudaginn 24 október.
245 tötabl. .
Qagnr Sslaiilsbasika.
Yflr 9 miljónir seðla i umferrð.
ileira en 200 {iús. kr. útborgaðar
i arð, m Reykjavikurbæ er ekki
iiægt að iána 75 þúsundir kr.
Yfirlit yfir hag íslamdsbiaka í
Reykjavik 30. september 1921 er
nyútttomið i Lögbirtingi Yfiihtið
b?r það með sér, að raálmfo?ðinn
hefir minkað ttm 328 kr. frá 31
júlí^ íasteignaveðslán minkað um
kr, 1,87397/ lán gegn ábyrgð
sýslu og bæjarféiaga um 12700
k,'., handveðslán hafa hækknð ura
1030 kr., sjálfskuldarábyrgðarlán
lækkað um kr. 18,634 50, reikn-
ingdán lækkað urn kr. 289.837,42,
víxlar eru kr. 1,634*179,25 !ægri
«a i júlilok. Seðlsr í umferð hafa
aukist á þessum ti/eimur mánuðura
um kr. 1494955.00 (eru nú kr.
9.052.205.00), innstæða á hiaupa
reikningi faefir Imkkað um kr.
1,808,128,95 og ínnstæða með
innlánskjorum um kr. 390,085,83,
skuldir við erlenda banka og
ýmsa skuldunauta hafa lækkað
'fcr, 797,348,14 (eru nú kr. 8,854
.466,45) og iok's hcfir arðar verið
greiddur iil Mnthafa á tfmabil-
inu að upphæð kr. 218,610,00.
Það, sem yfiriit þetta ber greini-
legast með sér, er að bankina
dtegur samaa seglin. Utlánia
minka, en jafnframt lakka inn
stmður manna í bankanum og má
vafalaust fceaaa því um, að þegar
ekki fæst láuað fé í bankanum,
snúa menn sér til einstaklinganna,
seta fé clga á vöxtum, og fá lán
faji þeim Þannig færast ýmis við-
skifó át fyrír b&nkana meira en áð-
tir var og lánsgeta þelrra minkar.
Ö mur orsök þess, að innstæðurnar
mfnka er vafalaust atvianuleysið
og það, að mena neyðist beinlfnis
til að grípa til sparifés síns. Líka
kaupa þeir sem ráð hafa á allmikið
matvasla undir veturinn og þurfa
til þess fé, og fleira mætti teija.
Það er eftirtekfarvert í yfirlitinu,
að bánkinn hefir á tímabilinu
greí'tt hluthöýnm arð að upphœð
kr. 218,619,00. Um sama leyti,
sem hann neitar huodruðum
manna um yfirfærslur á fé til
bráðnauðsynlegra þarfa. Um leið
og hann óbeinlínis heldur dýrtíð
inni vió i iandinu, með getu tða
viijaleysi sínu. Um ieið @g hatin
neitar Reykjavíkurbæ um einar
75,000 kr. að láni, tii að hyndra
hujtgursneyð í bænuiu, éf unt
væri. Um leið 0% hann stuðlar zð
þvf, tað togáraflotinn getur ekki
lagt út Vm leið og hann aðhefst
þetta Og margt fleira, yfirfærir
hann og borgar út stórfé til hlut-
hafa sinna.
Þarf nokkur ijósara dæmi til
þess að sjá, hve samvizkusamiega
baakian er rekina? 'HeilI örfárra
eriendra hluthafa er látin sitja svo
augljóslega í fyrirrúmi fyrir heill
atvinnuvega landsins og þar með
allrar þjóðarinnar. Og þessari
stofnua hampsr Jón Magnússon
og sá hiuti þingsins, sem ábyrgð
ber á því að láta hann hanga við
völdin.
Hundruðum manna 'Hggur við
hungurdauða, en i stað þess, að
ieggja sáralitinn skerf; { arðvæn-
legt fyrirtæki, sem bætt gæti úr
neyðinni að einhverju leyti, greiðir
bankinn út stóra upphæð f arð
til hluthafa. Það getur hann, þó
hann geti> ekkert, að sögn eins
bankastjórans.
Lanðhelgibrot. Fálkinn tók ný-
lega þyzkan togara að aafni .Vor-
warts", að veiðam úti fyrir Vest-
fjörðum og fór með hann inn á
fsafjörð. Togari þessi hefir áður
verið sektaður á þessu ári fyrir
landhelgisveiðar, svo sekt hans að
þessu sinoi mnc verða há, ef hann
verður sannur að sök.
Brunatryggingar
á innbúi og vörum
hy«rfiB ödýrarl an-hjá
A. V. TuJinius
véitryggflngaskí'lfatof u
Blmaktpafélaarshúelnu,
2. hæð.
¦¦0-€i""0»€3r-HÉ-
^ftvinnMbæturiiar.
Þið mun vera einkenni á ölin
þvf, er þessi bær ákveður a@
framkvæma, að það er ekki fram-
kvæmt fyr en í eindaga. Fram-
kvæædsrstjórn bæjatins hefir verift
og er í höndtim einráðs og ei«-
þykks borgarstjóra, sem ekkí
skirrist við að bæla niður, eðv
láta ógert að framkvæma verk
sem bæjarstjórn hefir samþykt,
ef hano er þvi andstæður og sér
sér fært að lát* veikið kafna í
fæðingunni.
Nú sem stendur ríkir hér í bæ
sár neyð meðál fj'ölda manns,
vegna atvinnuíeyis. Þessir menc
hafa ekkí leitað á sveitina enn þá
og þeir rouno ekki géra það í
lengstu lög, en þeir hafa beðifö
nm vinnu. Bæjarstjórnin sá þegar ,
þörfina, kaus nefnd til þess að
athuga þörfitta og samþykti í
einu hljóði tillögur þær, er nefndip
lagði fram. En svo má segfa, að
við þetta sitji. Að vísu var hafiK
fiskreitagerð inrti í Rauðarárholtt
með aðeins 72 mönnum af nn»
300 sem báðu um vinnu. Talað
var þó um, að taka 150 mem-
til þessa starfat en úr þvf héfir
ekkert orðið ennþá.
Enn hefir ekfci verið boðið ú;
það iáh, sem samþykt hefir verið
að bjóða tót, og furða menn sig.
á því, sem voniegt er. Eru ymsir
að halda, a.ð ætlun borgarstjór;
sé sá, að láta þetta verk lognast