Þjóðviljinn - 18.08.1989, Page 22

7— 2— 3 w / 5' s? 0 7 R T~ )0 II )2
/3 /v- i<r l(s> 9 \7 ie ? /9 )S 22 20 é 21 )b
n * V 2Z /<r 23 IS~ b 24- / i4 21 22 í~
v> 2/ n 9 )g 17 17 /6" s? ie i4 14 íf 9
sa \o vr 2h> IU ib' 27F~ )Ý is V T
10 fr Z lb~ 10 10' 7- l<7 2? IZ /9 w~
bö 14 °i 17- 21 9 17- ú> á> 7 9
'V IS' )(s> 1 %\ n 17- sr V zz )G ÍT 21 2
V 21 g z\ 21 Uo S? 1 (& Zo n S' 2? )b
3o IS' V Vo )7 5* ib ) b zZ )8 /9 IS
So 2</ tr i? S? 23 10 12 7 i>' S? 5 ) 22 17
7Z V ? ?? n 2/ S? Vn Z(? 17 \b 22 31 )4
V 14 1°) 2/ S? )& t, S 10 22 /9 V ? 7T
AÁBDÐEÉFGHIÍJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Setjið rétta stafi í reitina hérfyrir neðan. Þeir mynda þá örnefni. Sendið þetta nafn sem lausn á krossgátunni til Þjóðviljans, Síðumúla 6, merkt: „Krossgáta nr. 57“. Skilafrestur er þrjár vikur. Verðlaunin verða send vinningshafa. :
Krossgáta Nr. 57 Miiciiwm ||j
Lausnarorö fyrir krossgátu nr. 53 var Friðlaug. Dregið var úr réttum lausnum og upp kom nafn Guðrúnar Jónsdóttur, Köldukinn 10 í Hafn- arfirði. Hún fær senda Bókina um bakverki.
U> N 1 5 /9 Zl )7 ZZ 2! íb

Verðlaun fyrir krossgátu
nr. 57 er smásagnasafnið
öspin og Ýlustráið eftir
Harald Magnússon,
Skuggsjá gaf út.
FJÖLSKYLDAN
SIGTRYGGUR
JÓNSSON
Réttur bama við skilnað
Undanfarna áratugi hefur
skilnuðum foreldra fjölgað mikið
hér á landi og í því sambandi hef-
ur umræðan um rétt barnanna
aukist mjög mikið. Fyrir nokkr-
um árum voru sett lög, sem
vemda áttu rétt barnanna við
skilnað foreldranna, svokölluð
bamalög, og á síðasta ári og sl.
vor var mikil umræða á Alþingi
um breytingar á þeim. Á vissan
hátt hafa þessi lög kmið til móts
við rétt barnanna, einkum varð-
andi það að nú er það réttur
þeirra að fá að umgangast báða
foreldra, burtséð frá því hvort
þeirra hefur forræðið eftir
skilnað, meðlögin eru nú þeirra
eign, en ekki þess foreldris, sem
hefur forræðið og vilji þeirra til
þess hjá hvom foreldri þau vilja
vera betur virtur. Hins vegar
finnst mér vanta á að réttur þeirra
sé virtur í framkvæmd og ekki
hvað síst þegar komið er inn á rétt
þeirra til tilfinningalega stöðugs
lífs.
„Böm þurfa öryggi“ er al-
gengur frasi og oft sagður við há-
tíðleg tækifæri, þegar rætt er um
böm og þarfir þeirra. En hvað
felst í þessum orðum? Á ytra
borði felst í þeim að böm þurfa
að eiga heima einhvers staðar,
fastan samastað, sem þau vita að
er þeirra heimili, fasta leikfélaga,
sem þau ganga að á hverjum
degi, fasta og ákveðna tíma á
deginum, sem þau vita að em
matmálstímar, svefntímar og
fastan háttatíma. í kringum þetta
þurfa að skapast ákveðnar venj-
ur, sem bömin geta reitt sig á því
slíkt veitir þeim öryggi um að
munað sé eftir þeim og haldið
utan um þau. Þá felst einnig í ör-
ygginu fastar og ákveðnar reglur
um hvað þau mega og mega ekki
og við hvaða tækifæri era gerðar
undantekningar (sem sanna jú
regluna), þ.e. rammi utan um líf
þeirra, sem er stöðugur þó hann
breytist með auknum þroska
þeirra. Það em ailtént foreldr-
arnir, sem ákveða hvenær hann
breytist. Síðast en ekki síst þurfa
börnin foreldra til þess að finna
til öryggis. Foreldra, sem þau
geta leitað til, sem veita þeim
ramma, stöðva þau af er þau
ganga of langt, veita þeim hlýju
og ástúð og örva þau til dáða á
öllum sviðum, en taka jafnframt
þátt í ósigrinum með skilningi og
uppörvun.
Þetta ytra borð, eða rammi á
tilvera bamanna veitir þeim síð-
an tilfinningalegt öryggi um að
tilheyra einhverjum, að vera veitt
athygli án þess að þurfa að berj-
ast fyrir henni, að vera hluti af
heild, þar sem rétturinn er jafn á
við aðra, öryggi um að vera ekki
minni máttar og öryggi um að
vera einhvers virði. Þá veitir það
einnig öryggi um á hvað þau geta
treyst, hvernig þau eiga að hegða
sér og ekki hvað síst hver era rétt-
indi og skyldur einstaklinga í nú -
tímaþióðfélagi.
öll börn þurfa á þessu öryggi
að halda og er vissulega misjafnt
hvemig foreldrum tekst til við að
veita það. Jafnvel þó báðir for-
eldrar séu til staðar, er misbrest-
ur á því að þeir veiti börnum sín-
um þetta öryggi, bæði vegna
þeirra eigin misbresta og einnig
vegna þjóðfélagslegra aðstæðna.
Hins vegar lenda böm einstæðra
foreldra nánast undantekningar-
laust í erfiðleikum hvað margt af
þessu áhrærir. Grunnpunktur-
MATUR
GUÐRUN
GÍSLADÓTTIR
Blómkál, beikon eóa
bakaðar kartöflur
Ég er ein af þessum sárafáu fs-
lendingum sem ekki er handhafi
kreditkorts og get þar af leiðandi
ekki verið glöð vegna nýja korta-
tímabilsins. Ekki ætla ég að full-
yrða neitt um hvernig ég færi með
kortið, en ansi er ég hrædd um að
ég færi á dálítið sem ég kalla
spjaldasukk. Kreditkort kalla ég
nefnilega sukkspjöld, sem er ef-
laust af botnlausri öfundsýki út í
þá sem kunna með svona kort að
fara. En nú er sem sagt langt liðið
frá mánaðamótum, örfáar krón-
ur í buddunni og lítið annað að
gera en hafa ódýrt í matinn.
Fyrst dettur mér í hug gratíner-
að blómkál sem ég lærði að gera
einhvern tíma í Kaupmannahöfn.
Einfalt, ódýrt og gómsætt.
Skerið niður blómkálshöfuð og
sjóðið í nokkrar mínútur, það á
ekki að vera orðið alveg mjúkt.
Blandið saman 2 hnefum af
brauðmylsnu, 100 gr af bræddu
smjöri, 1 pressuðum hvítlauks-
geira og svo salti og pipar.
Þetta er látið ofan á soðið
blómkálið í smurðu, eldföstu
formi og.gratínerað þar til það er
gullinbrúnt.
Þetta er ótrúlega saðsamt en
það má hafa nokkrar grillaðar
beikonsneiðar með ef einhverj-
um finnst blómkálið einmana á
diskinum.
Svo eru komnar nýjar kart-
öflur hérlenskar, þær eru því
miður dýrari en ég átti von á en
kílóverðið er þó lægra en á mörgu
öðra. Svo ég sting upp á bökuð-
um kartöflum og mismunandi fyl-
lingum með.
Burstið kartöflurnar, penslið
þær með olíu og stingið aðeins í
þær með gaffli. Leggið þær á
smurða ofnplötu og bakið við 200
C í 1-lVi klst. allt eftir stærð.
Ostfylling:
Þeytið 2 eggjarauður, 50 gr
smjör, Vi dl mjólk, 2 msk rifinn
ostur, 2 tsk. fi'nhökkuð steinselja.
Kryddið með salti og cayenne-
pipar eftir smekk.
Eggjafylling:
Steikið 1 meðalstóran fínhakk-
aðan lauk og 1 pressaðan hvít-
lauksgeira í 25 gr smjöri. Takið
pönnuna af hellunni og blandið
saman við 2 harðsoðnum, niður-
skornum eggjum, 3-4 msk af
mjólk og 1 msk sítrónusafa.
Kryddið með salti og pipar að
vild.
Þegar kartöflurnar eru tilbún-
ar, era þær skornar endilangar og
tekið innan úr þeim með skeið.
Þó er ca Vi cm skilinn eftir. Þessu
er hrært saman við fyllinguna, og
síðan sett til baka inn í kartöfl-
una, rifnum osti stráð yfir og
bakað í ofni í 10-15 mínútur.
Þetta er dálítið tímafrekt en ákaf-
lega gott. Eftir viku er svo farið
að líða að launaumslagi og þá
væri ekki úr vegi að huga að ein-
hverjum veislumat.
Þeir sem hafa áhuga á að fræðast um eitthvert
ákveðið ef ni varðandi fjölskylduna geta skrifað.
Merkið umslagið: Fjölskyldan; Nýtt Helgarblað,
Þjóðviljanum, Síðumúla 6, Reykjavík.
inn, eða heimilið, verður alltof
oft óskilgreindur. Oft era þau að-
eins lítinn tíma á þeim stað, sem
kallaður er heimili þeirra. For-
eldrið þarf að vinna úti, svo dag-
heimili era oftast fasti punktur-
inn, síðan koma heimili afa og
ömmu eða frænku og frænda
mjög mikið við sögu og svo heim-
ili hins foreldrisins. Þegar rætt er
um rétt bama til að umgangast
það foreldri sitt, sem það ekki
dvelur hjá, verður einnig að hafa
í huga þörf þeirra fyrir að vera á
heimili sínu. Til era dæmi þess,
að bam er meira samvistum við
það foreldri sitt, sem ekki hefur
forræðið, en hitt, sem forræðið
hefur, jafnvel þó það sé þar að-
eins aðra hvora helgi. Bara vegna
stífni við þá reglu. Með því móti
eignast þau ekki fastan vinahóp,
nema á dagheimilinu, reglur era
mismunandi á mismunandi
heimilum, forræðislausa foreldr-
ið varpar frá sér ábyrgð og lítur á
bamið sem reglulegan gest í stað
þess að bera ábyrgð á uppeldi
þess o.s.frv.
Alla þessa hluti verður að
skoða betur af foreldrunum sjálf-
um og þeim, sem setja reglurnar
eða ákvarða forræði. Að ekki sé
talað um þá, sem sjá um dagvist-
armál og möguleika til sveigjan-
legs vinnutíma. Bömin eiga rétt á
öryggi og ramma í uppeldinu.
22 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 18. ágúst 1989