Þjóðviljinn - 23.08.1989, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 23. ágúst 1989 143. tölublað 54. árgangur
Eimskip
Þemum boðin smánariaun
Byrjunarlaunþúsund krónum lœgri en lœgstu laun ílandi. 10 áraðná 7 ára starfsaldri. Dagvinnukaup á
frídögum. Vinna 12 til 14 tíma á dag. Aukið álag eftir aðfarþegarfóru að sigla. Ekkert nýtt að til sé
láglaunafólk, segir starfsmaður Eimskip
Samningar þerna hjá Eim-
skipafélagi lslands hafa verið
lausir síðan í maí. Eimskipafé-
lagið hefur boðið þernunum
samning en samkvæmt heimild-
um Þjóðviljans eru byrjunarlaun
um þúsund krónum iægri en
lægstu laun sem þekkjast í landi.
Samkvæmt þessum samníngi
milli þerna á Ms. Brúarfossi og
Ms. Laxfossi og Eimskipafélags'
íslands eru byrjunarlaunin
34.491 krónur á mánuði. Tíma-
kaup í yfirvinnu er 358,19 krón-
ur. Eftir 7 ára starf eru launin
orðin heilar 41.734 krónur á mán-
uði. Samkvæmt samningnum eru
greidd einföld dagvinnulaun fyrir
unna frídaga. Sarfsaldurshækk-
anir á laun eru einnig athyglis-
verðar því samkvæmt 2. gr samn-
ingsins reiknast þær af skráning-
ardögum samkvæmt sjóferða-
bók. Þetta þýðir að ef þerna vinn-
ur 8 mánuði á ári, sem er meira en
ársverk í dagvinnu í landi, þá
tekur það hana rúm 10 ár í starfi
að ná 7 ára starfsaldri. Þessu er á
annan veg farið með yfirmenn á
skipunum.
Vinnutími þerna er mjög
langur, allt að 14 tímar á sólar-
hring og eftir að farið var að flytja
farþega hefur vinnuálagið aukist
Ungir
fíkniefnaneytendur
Bráöaþörf
sinnt
Ríkisstjórnin samþykkti á fundi
sínum í gær að koma á fót
meðferðarheimili fyrir unglinga á
aldrinum 12-17 ára. Svavar
Gestsson menntamálaráðherra,
segir það búið að vera á dagskrá
lengi að koma slíkri stofnun á fót
og nú þegar verði hafínn undir-
búningur með þjálfun starfsfólks
og útvegun húsnæðis. Svavar
segir að meðferðarstofnunin
komi til með að hýsa 20-30 ung-
linga, sem samsvari nokkurn veg-
inn bráðaþörf.
Nefnd á vegum heilbrigðis-,
mennta- og félagsmálaráðuneytis
hefur unnið að undirbúningi
þessa máls í nokkra mánuði, með
aðstoð manna úr dómsmála- for-
sætis- og fjármálaráðuneyti. Rík-
isstjórnin ákvað að menntamála-
ráðuneytið fæli Unglingaheimili
ríkisins að hefja nauðsynlegan
undirbúning og sagðist Svavar
vonast til að meðferðarstofnunin
gæti hafið starfsemi eftir uþb. 5
mánuði.
Svavar sagði að farið hefði ver-
ið yfir margar hugmyndir, ma. frá
Krísuvíkursamtökunum og Sam-
tökum um vímulausa æsku. Að
sögn Svavars hefur verið talað
um að tveir tugir unglinga hefðu
þörf fyrir meðferð vegna fíkni-
efnanotkunar. Foreldrar og að-
standendur þessara unglinga
hefðu leitað til ráðuneytanna
vegna þessa hræðilega vanda og
félagsmálastofnanir þrýst á um
lausn hans í um 10 ár. -hmp
en launin hafa ekki hækkað.
Til samanburðar við laun
þerna má nefna að lægstu laun
sem vitað er um í landi eru rúm-
lega þúsund krónum hærri á mán-
uði, td. eru byrjunarlaun sam-
kvæmt almennum taxta fisk-
vinnslufólks 35.516 krónur á
mánuði. Byrjunarlaun háseta á
farskipum eru 38.516 krónur
samkvæmt taxta en í upplýsing-
um frá Sjómannafélagi Reykja-
víkur kemur fram að enginn
þeirra vinnur á svo lágum launum
því ofan á þennan taxta bætist
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra hefur skipað nefnd
til að endurskoða lög um ábyrgð
ríkisins á launum fólks vegna
gjaldþrota fyrirtækja. Ráðher-
rann segir nokkra galla á lögun-
um hafa komið í Ijós við fram-
kvæmd þeirra, sem hafí orðið
meira ábcrandi eftir því sem
greiðslur ríkisins hafa orðið
meiri. Á síðasta ári greiddi ríkis-
sjóður 80-90 miljónir til launa-
fólks vegna gjaldþrota fyrirtækja
og segir Jóhanna að greiðslurnar
11% sjóálag þannig að byrjunar-
laun háseta verða 42.753 krónur.
- Þessar tölur eru alveg í sam-
ræmi við það sem tíðkaðist þegar
ég var að vinna sem þerna, sagði
Nonný U. Björnsdóttir en hún lét
af störfum hjá Eimskipafélaginu í
febrúar sl.
- Það er auðvitað fyrir neðan
allar hellur að bjóða upp á þessi
laun. Þernurnar vinna mjög
langan vinnudag frá klukkan 7 á
morgnana til 8 á kvöldin og eftir
að farið var að sigla með farþega
eru skipin orðin að fljótandi hót-
gætu nálgast 200 miljónir á þessu
ári.
Að sögn Jóhönnu er nauðsyn-
legt að samræma gildistíma ríkis-
ábyrgðarinnar á ólíkum greiðsl-
um. Gildistími greiðslna á
launum sé 6 mánuðir, orlofi 12
mánuðir og á lífeyrisgreiðslum 18
mánuðir. Sami tími þurfi að gilda
fyrir allar þessar greiðslur. Þótt
algengast sé að ríkissjóður greiði
launafólki í þessari stöðu meðal-
laun, séu dæmi um að ríkissjóður
elum. Þótt þernurnar séu tvær
þar sem farþegar eru teknir er
álagið miklu meira en áður og
það varð til þess að ég hætti í
þessu starfi, sagði Nonný. Hún
sagði að sér þætti ekki óeðlilegt
að þernurnar miðuðu við laun
háseta og í því sambandi nefndi
hún sérstaklega að aldrei hefði
tekist að fá sjóálagið inn í samn-
inga þerna.
- Það er fullt af fólki í landinu
með lág laun og það er nú oft
fólkið sem vinnur erfiðustu störf-
in. Þernufélagið hefur verið áka-
hafi þurft að greiða laun langt
umfram þau. Skoða þurfi hvort
ekki sé hægt að komast að
samkomulagi um þak á þessar
greiðslur.
Þá segir Jóhanna að eins og
kerfið sé í dag, virki það ekki
hvetjandi á fólk við að leita sér að
nýrri vinnu. Engin krafa sé um að
fólk skrái sig hjá atvinnumiðlun-
um og þessu þurfi að breyta.
Einnig þurfi að endurskoða
vaxtagreiðslur í þessum efnum,
þannig að ríkissjóður sé ekki að
flega veikt félag og að því er ég
best veit lognaðist það nánast út
af eftir að samningarnir ‘87 voru
gerðir. Það er náttúrlega ljóst að
þær verða að sækja fram með sín
mál sjálfar, sagði Dagþór Har-
aldsson hjá starfsmannadeild
Eimskipafélagsins.
Ekki reyndist unnt að hafa
uppi á formanni Þernufélagsins
en samkvæmt upplýsingum sem
fengust er hér um að ræða samn-
ing sem Eimskipafélagið hefur
boðið þernum en innan þeirra
raða eru uppi skiptar skoðanir
um hvort eigi að samþykkja
hann. iþ
greiða vexti ef málsaðilar eiga
sjálfir sök á hugsanlegum töfum á
greiðslum úr ríkissjóði.
Samhliða endurskoðuninni á
ríkisábyrgð launa, er verið að
endurskoða lög um hlutafélög og
gjaldþrot fyrirtækja, að sögn Jó-
hönnu. Ekki sé eðlilegt að ríkið
sé að greiða út laun vegna gjald-
þrots fyrirtækis, þegar sömu
eigendur stofna nýtt hlutafélag
um sama rekstur, eins og dæmi
séu um.
-hmp
Hans Kr. Eyjólfsson, dyravörður í forsætisráðuneytinu, hefur daglega í mörg ár gær voru dúfurnar þó 15 og hólt Hans að fastagestimir hefðu tekið tvær
gefið dúfunum í miðbænum brauðmola. Að sögn Hans koma ætíð sömu frænkur með sér. Hans var ráðinn dyravörður í forsætisráðuneytinu 21. janúar
þrettán dúfurnartil að kroppa brauðmolana en bestþykirþeim brauð meðosti. I 1970 af Bjarna Benediktssyni þáverandi forsætisráðherra. Mynd Kristinn.
Ríkisábyrgð launa
Lög um ábyrgð misnotuð
Jóhanna Sigurðardóttir: Nauðsynlegt að koma í vegfyrír að ríkisábyrgð launa sé
misnotuð. Greiðslur ríkissjóðs vegna gjaldþrota vaxandi