Þjóðviljinn - 25.08.1989, Page 8
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Síðumúla 6, 108 Reykjavík
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans
Ritstjóri: Árni Bergmann
Umsjónarmaður Nýs Helgarblaðs:SigurðurÁ. Friðþjófsson
Fréttastjóri: LúðvíkGeirsson
Útlit: Þröstur Haraldsson
Auglýsingastjóri: Olga Clausen
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson
Afgreiðsla:@68 13 33
Auglýsingadeild:@68 13 10-68 13 31
Verð: 140 krónur
Hvar á
að skera?
Ríkisstjómin undirbýr ný fjárlög um þessar mundir. Ætl-
unin var að láta enda ná saman í ríkisfjármálum á þessu
ári en tókst ekki svo sem alkunna er. Fjármálaráðherra
hefur sagt að litlar líkur séu á að hægt verði að afgreiða
hallalaus fjárlög fyrir næsta ár. Líklegasta niðurstaðan af
því sem við blasir er að reynt verði að koma saman
fjárlögum þar sem hallinn er í minna lagi, skattar verði
eitthvað hækkaðir og að beitt verði áframhaldandi að-
haldi í útgjöldum.
Efnahagsnefnd Alþýðuflgkksins hefur sett saman hug-
myndir sínar í þessu efni. Á þeim er að skilja að nefndin
telji vænlegast að leggja til atlögu við heilbrigðis- og
menntamál. Að sjálfsögðu er svo Alþýðuflokkurinn við
sama heygarðshornið í landbúnaðarmálum.
Eins og allir vita eru þeir málaflokkar sem hér hafa verið
nefndir þeir fjárfrekustu í ríkisútgjöldum, ásamt með
félags- og tryggingamálum. Það er þess vegna ekkert
undarlegt að nefndin vilji bregða hnífnum á þann kúf sem
henni sýnist hæstur. En tvennt vekur óneitanlega nokkra
athygli. í fyrsta lagi að efnahagsnefnd stjórnmálasam-
taka sem kenna sig við jöfnuð skuli ganga fram fyrir
skjöldu og leggja til niðurskurð á fjárframlögum til þeirra
verkefna sem ættu að standa slíkri hreyfingu hjarta næst.
Jafnrétti til náms og heilbrigði fyrir alla hlýtur að vera
ofarlega á óskalista slíks flokks.
í öðru lagi uppgötvar lesandi þá merkilegu „tilviljun” að
Alþýðuflokkurinn fer ekki með nein þau mál í ríkisstjórn-
inni sem nefnd þessi vill bregða hnífnum á. Félags- og
tryggingamál, iðnaður og utanríkismál heyra undir ráð-
herra Alþýðuflokksins. Tveir síðast töldu málaflokkarnir,
kosta lítið í samanburði við hina, en trúverðugri hefðu
tillögur títtnefndrar efnahagsnefndar orðið, ef hún hefði
litið í eigin barm Alþýðuflokksins og lagt til sparnað í
tryggingakerfinu, sem kostar myndarlegar upphæðir.
Flokkar sem kenna sig við vinstrið, mega að sönnu
aldrei lenda í þeirri blindgötu að vilja engu breyta í þeim
málum sem þeim eru hjartfólgnust. En þegar illa árar, á
þeim öðrum flokkum fremur að vera treystandi til að
standa vakt um velferðarkerfið. Þeir hafa, ásamt sam-
tökum launafólks. haft uppbyggingu þess á stefnuskrám
sínum í áratugi. Átökin á milli hægri og vinstri hafa ekki
hvað síst komið fram í afstöðu til margvíslegra velferðar-
mála. Sennilega mætti gera ríkissjóð að traustu gróðafyr-
irtæki á undra skömmum tíma ef farin væri leið frjáls-
hyggjumanna, að láta hvern mann borga beint fyrir þá
þjónustu sem hann „vill fá.“ Um leið mætti lækka skatta
og gera þá ríku ríkari. Þessi leið dæmir hins vegar hvern
þann, sem ekki á fyrir þeirri þjónustu sem hann þarf, til
smánarlífs. Hún er samfélagslega óábyrg og stríðir gegn
löngu viðurkenndum gildum um jöfnuð og réttlæti.
Nú skal því ekki haldið fram að óreyndu að hinir efna-
hagsspöku nefndarmenn Alþýðuflokksins séu með til-
lögum sínum að leggja hólmstein í götu velferðarinnar.
En ólíkt hefði verið rismeira að segja við þjóðina: Því
menntunarframboði, þeirri heilbrigðisþjónustu og félags-
legu öryggi, sem við höfum átt að venjast, verður ekki
haldið uppi nema með hærri gjöldum til samfélasins. Við
verðum þess vegna að hækka skatta þeirra ^em eru vel
aflögufærir. /
En efnahagsnefnd Alþýðuflokksins er nokkur vorkunn,
því víst má reikna með að slíkum sannleika yrði margur
landinn sárreiður.
hágé.
8 SÍÐA - NÝTT HELGARBLAÐ Föstudagur 25. ágúst 1989
Gísli Jón Hjaltason við innganginn í Slúnkaríki. Mynd Sáf.
Yrðu
súrir
ef
Slúnka-
ríki
hætti
r ,
Ilslenskum aðli Þórbergs Þórð-
arsonar segir frá húsi einu all
sérkennilegu við Skutulsfjörð.
Hús þetta var Slúnkaríki sem Sól-
on hafði reist. Það var að því
leytinu frábrugðið öðrum húsum
að ytra byrði þess var klætt vegg-
fóðri og öðru skrauti. Sólón mun
hafa gefið þá skýringu að hann
vildi leyfa umhverfínu að njóta
þess sem fagurt væri en ekki loka
það innan veggja.
Slúnkaríki Sólons er fyrir
löngu horfið en fyrir fimm árum
ákvað hópur áhugamanna á ísa-
firði að leyfa bæjarbúum að njóta
listar á borð við þá sem á boðstól-
um er í höfuðborginni. Stofnuðu
þeir gallerí sem þeir vitaskuld
nefndu Slúnkaríki.
Slúnkaríki hefur nú verið rekið
sleitulaust í fimm ár og var engan
bilbug á forsvarsmönnum að
finna þegar Nýtt Helgarblað
heimsótti þá um síðustu helgi.
„Það kemur mörgum á óvart
að það sé grundvöllur fyrir svona
starfsemi á ísafirði, en það er
hætt við að íbúar hér yrðu súrir ef
við hættum rekstrinum," sagði
Gísli Jón Hjaltason sem sat yfir
sýningu Guðrúnar Guðmunds-
dóttur í Slúnkaríki.
Gísli sagði að um tíu manns
væru virkir í starfsemi Myndlist-
arfélags ísafjarðar, sem rekur
Slúnkaríki. Að hans sögn hefur
aðsóknin stöðugt aukist enda oft
á tíðum boðið upp á mjög athygli-
sverðar sýningar.
„Myndlistarmenn sækjast eftir
að fá að sýna hér og því höfum við
getað kynnt ísfirðingum það nýj-
asta sem er að gerast í myndlist-
inni. Myndlistarmenn hafa gam-
an af því að kynna verk sín úti á
landi, kanna viðbrögð annarra en
höfuðborgarbúa. Viðbrögðin hér
eru oft allt önnur en í Reykjavík.
Þá má ekki gleyma því að sýning-
ar hér eru ekki gagnrýndar á op-
inberum vettvangi og þykir
sumum slíkt kannski kostur, en
öðrum galli. Galleríið er því
bókað langt fram í tímann.“
Auk þess sem Slúnkaríki er
með sýningarsal þar sem reglu-
lega er skipt um myndverk er í
kjallaranum salur þar sem hanga
uppi myndfr sem þeir eru með í
umboðssöiu fyrir listamenn. Að
sögn Gísla er ekki komin mikil
reynsla á umboðssöluna en ein-
hver reytingur mun þó vera í
henni, einkum eru myndverkin
gefin á stórafmælum.
-Sáf
Helgarveðrið
Horfur á laugardag Hæg norðlæg eða breytileg átt. Þurrt að kalla og víða léttskýjað.
Fremur svalt, einkum
10°
Horfur á sunnudag Hægviðriífyrstuenþykknarsíðan uppmeðvaxandiSA-átt,
fyrst vestanlands.