Þjóðviljinn - 01.09.1989, Blaðsíða 11

Dallas í Víkinni
Ættarveldi Einars Guðfinnssonar og niðja hans í Bolungarvík á enn undir högg að sœkja. Stœrsti verktaki
landsbyggðarinnar, Jón Friðgeir Einarsson, hótarúrsögn úrflokknum, segirskilið við Sparisjóð
Bolungarvíkur og auglýsir eignir sínar til sölu
Ifréttablaðinu Bjcjarins besta
sem gefíð er út á Isafirði birtist í
fyrradag auglýsing þar sem Jón
Friögeir Einarsson byggingaverk-
taki auglýsir allar eignir sínar til
sölu. Þar er ekki um neinar smá-
eignir að ræða því hið auglýsta
góss er metið á 2-300 miyónir
króna. Þetta er partur af einu rót-
grónasta ættarveldi á íslandi sem
á undanfðrnum árum hefur sýnt
æ greinilegri hnignunarmerki.
Þegar breska heimsveldið var
upp á sitt besta varð til sú kenning
að það tæki þrjár kynslóðir að
búa til hefðarmenn. Hins vegar
vildi oft í leiðinni glatast sá kraft-
ur og eldmóður sem í upphafí
þurfti til að skapa auðinn sem
hefðarmennskan grundvallaðist
á. Þannig er sagt að fyrsta kyn-
slóðin leggi grunninn að ættar-
veldinu, önnur haldi uppbygging-
unni áfram en fyrir þeirri þriðju
liggur að sólunda auðnum.
1 fljótu bragði virðist þessi
kenning vera að sannast í Bol-
ungarvík. Einar heitinn Guð-
finnsson hóf uppbygginguna á
millistríðsárunum. Þegar synir
hans komust á legg sldptu þeir
með sér verkum og byggðu upp
margþætt veldi, allt undir stjóra
gamla mannsins. í nafni hans var
rekið frystihús, togaraútgerð,
saltfiskverkun, loðnubræðsla og
verslanir. Jón Friðgeir sonur Ein-
ars fór út í byggingabransann og
kom sér upp eigin fyrirtæki sem
nú telst vera eitt elsta verktaka-
fyrirtæki landsins og það stærsta
utan höfuðborgarsvæðisins. Síð-
asta stórvirki Jóns Friðgeirs var
bygging ratsjárstöðvarinnar á
Bolafjalli sem hann hefur vænt-
anlega ekki tapað á. Auk þess
hefur hann rekið talsverða versl-
un með byggingarvörur, húsgögn
og fleira, trésmíðaverkstæði,
plastverksmiðju og haft umboð
fyrir Flugleiðir. Annar af bræðr-
unum, Pétur, setti á fót flutning-
afyrirtæki og bflaleigu og fékk
ekki alls fyrir löngu rekstur Shell-
stöðvarinnar og tilheyrandi sölu-
skála í sínar hendur.
Auk þessa tryggði Einarsveld-
ið stöðu sína með ýmsum öðrum
hætti. Ættin átti helminginn í
Vélsmiðju Bolungarvíkur sem er
eina fyrirtækið sem nær máli í
bænum og ekki er algerlega í eigu
ættarinnar. Síðast en ekki síst ber
að geta þess að Guðfinnur Ein-
arsson situr í stjörn Sparisjððs
Bolungarvíkur og myndar þar
meirihluta ásamt mági sínum,
Benedikt Bjarnasyni, en þriðji
fulltrúinn er skipaður af bæjar-
stjórn og það sæti fyllir Valdimar
L. Gíslason, bæjarfulltrúi Al-
þýðuflokksins en hann myndar
meirihluta í bæjarstjórn ásamt
fulltrúum Sjálfstæðisflokks. Þeir
Guðfinnur og Benedikt, ásamt
enn einum Einarssyninum,
Guðmundi Páli, eru svo fulltrúar
atvinnurekenda í stjórn Lífeyris-
sjóðs Bolungarvíkur.
Ættin í kröggum
Fyrir svona þremur árum
^akomst það í hámæli að fynrtæki
Einars Guðfinnsonar hf. í Bol-
ungarvík ættu í rekstrarvand-
ræðum. Þótti það með ólíkindum
því aðeins örfáum árum áður
stóðu fá fyrirtæki á landsbyggð-
inni betur hvað snerti eiginfjár-
stöðu og rekstraröryggi. A þess-
um tíma virtist stór hluti af eigin
fé fyrirtækjanna gufaður upp.
Útbreiddasta skýringin á þessari
stöðu var sú að yfirbyggingin væri
orðin of þung, ættin teidi of
marga einstaklinga sem öllum
þyrfti að halda uppi.
Hvað sem því líður þá neyddist
ættarveldið til að selja hlut sinn í
Vélsmiðju Bolungarvíkur. Kaup-
endur voru bræðumir Guðmund-
urB. Jónsson, framkvæmdastjóri
Vélsmiðjunnar, og Sólberg Jóns-
son sem er sparisjóðsstjóri og
framkvæmdastjóri Lífeyrissjóðs
Bolungarvíkur.
Ættin kemst
í minnihluta
Þá víkur sögunni að bæjar-
stjórn. í síðustu kosningum fékk
Sjálfstæðisflokkurinn þrjá menn
Laust starf -
mötuneyti
Þjóðviljann vantar starfsmann/ konu í mötuneyti
blaðsins. Um er að ræða V2 starf í næstu 5
mánuði. Vinnutími frá kl. 10-14 daglega.
Nánari upplýsingar veitir framkvæmdastjóri.
DIODVIUINN
kjöma, þá Einar Jónatansson,
sonarson Einars Guðfinnssonar,
Ólaf Kristjánsson og Björgvin
Bjarnason en hann er tengda-
sonur Guðmundar B. Jónssonar í
Vélsmiðjunni. í fyrra féll bæjar-
stjórinn frá og bitust þeir Björg-
vin og Ólafur um stöðuna. Ólafur
naut fulltingis Einars og Valdim-
ars krata og hlaut hnossið. Lét
hann þá laust bæjarfulltrúastarfið
og kom Örn Jóhannsson, verk-
stjóri í Vélsmiðju Bolungarvíkur,
í hans stað. Ættarveldið var þá
komið í minnihluta meðal bæjar-
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins og
nú virðist Valdimar einnig hafa
snúist á sveif með Vélsmiðju-
mönnum og gegn ættinni. Það
gæti því orðið valtur stóllinn
undir Ólafi ef harka hleypur í
málin í Víkinni.
Sviðsett útboð?
í vor og sumar hafa svo orðið
þau tíðindi sem eru forleikurinn
að harkalegum viðbrögðum Jóns
Friðgeirs. Þar leikur áðumefndur
Björgvin Bjamason bæjarfulltrúi
og formaður byggingamefndar
nýs gmnnskóla aðalhlutverkið.
Nefndin bauð út innanhússfrá-
gang skólans og bámst tvö tilboð
frá fyrirtækjum á staðnum. Það
lægra var frá Jóni Friðgeir en það
hærra frá trésmiðjunni Þrótti.
Bæði tilboðin vom töluvert hærri
en kostnaðaráætlun og var þeim
hafnað.
Þegar tilboðin liggja fyrir hefst
undarlegur kafli þar sem
mönnum ber ekki saman um at-
burði. Byggingamefndin endur-
skoðaði kostnaðaráætlunina og
Verslunarhús Einars Guðfinns-
sonar hf. til hægri en til vinstri sér
í gaflinn á verslunarhúsi Jóns
Friðgeirs Einarssonar. Það er nú
til sölu.
ákvað að skipta verkinu í tvennt.
Síðan segir Björgvin að reynt hafi
verið að ná samningum við Jón
Friðgeir en það hafi strandað á
því að hann vildi verkið allt. Jón
Friðgeir segir hins vegar að engar
formlegar samningaumleitanir
hafi átt sér stað heldur hafi við-
ræðum og bréfaskriftum verið
hætt í miðju kafi af hálfu nefndar-
innar sem síðan hafi gengið til
samninga við Þrótt.
Út af þessu hefur orðið heil-
mikill hvellur fyrir vestan og
endurómur af honum borist
suður til Reykjavflcur. Hafa ýms-
ir aðilar, líka hér fyiir sunnan,
átalið vinnubrögð byggingar-
nefndarinnar. Meðal þeirra er
Verktakasamband íslands sem
átelur ma. það að einingaverð
Norska / sænska
á grunnskólastigi
Innritun fer fram í Miðbæjarskólanum, Fríkirkju-
vegi 1, mánudaginn 11. sept. n.k. sem hér
segir:
5. bekkur kl. 17
6. bekkur kl. 17.30
7. bekkur kl. 18
8. bekkur kl. 17
9. bekkur kl. 18
Nemendur eru beðnir að mæta með stundaskrá
úr sínum skóla.
Umsjónarkennarar
sem um er samið við Þrótt séu
greinilega tekin úr tilboði Jóns
Friðgeirs.
Jón Friðgeir brást mjög harka-
lega við þessari niðurstöðu.
Hann hefur lýst því yfir að hann
hugleiði í alvöru að segja sig úr
Sjálfstæðisflokknum, hann er
hættur öllum viðskiptum við
Sparisjóð Bolungarvíkur og nú
hefur hann auglýst eignir sínar til
sölu, jafnt fyrirtækið með öllum
gögnum og gæðum sem einbýlis-
hús sitt.
Heimildarmenn Nýs helgar-
blaðs segja að í raun hafi allt
þetta útboðsmál verið sviðsett í
því skyni að ögra Jóni Friðgeir og
koma höggi á ættarveldið. Bræð-
umir Guðmundur B. og Sólberg
ásamt Björgvin standi á bakvið
þessa aðfcr og sé þarna á ferð
hörð valdabarátta. Þeir þrír séu
búnir að skera upp herör gegn
ættarveldinu.
Viðbrögð Jóns Friðgeirs renna
stoðum undir þessa kenningu.
Verkið sem um er bitist er að vísu Raunar er það fulltrúi ættar-
upp á 10-20 miljónir króna og það 'nnar, Einar K. Guðfinnsson,
er prinsipmál að samið sé við sem stendur næst því að fara inn á
lægstbjóðanda. En það réttlætir Þing fyrir Sjálfstæðisflokkinn á
samt ekki þá hörku sem einkenn- Vestfjörðum þegar sæti losnar.
ir viðbrögð Jóns Friðgeirs. Af Hann var í 3. sæti framboðslist-
hverju blandar hann Sjálfstæðis- ans»síðustu kosningum og kem-
flokknum í málið? Og hvað veld- ur Þv' næstur á eftir Matthíasi
ur því að hann ætlar að yfirgefa Bjarnasyni og Þorvaldi Garðari
fæðingarbæ sinn, ætt og óðal? Kristjánssyni sem báðir em tekn-
Við því fást engin svör í bili því ir að reskjast. Hins vegar er með
Jón Friðgeir er í útlöndum. En öllu óv'St að Isfirðingar horfi upp
það má velta ýmsum skýringum á Það aðgerðarlausir að Bolvík-
fyrir sér. ingur taki sæti Matthíasar. Og
hætt er við því að sjálfstæðis-
Hvao verour um mönnum annars staðar í kjör-
arf Aonrincinn? dæminu finnist völdin vera farin
cilUapilllblllll. að þjappast æði mikið saman við
Það má til dæmis alveg hugsa ísafjarðardjúpefEinaráaðleysa
sér að viðbrögðum Jóns Friðgeirs Þorvald Garðar af hólmi. Ef ætt-
sé fremur beint að skyldmennum arveldið í Bolungarvík er komið
hans í Bolungarvík, að með þessu UPP á kant við flokkinn gæti svo
sé hann að brýna þau til átaka. farið að pólitískur frami Einars
Hvers vegna segir hann sig úr við- K. yrði eitthvað snubbóttari en til
skiptum við sparisjóðinn þar sem stóð.
ættin er í meirihluta? Er hann
kannski að etja þeim Guðfinni og Vitaskuld eru þetta getgátur og
Benedikt út í slag við sparisjóðs- bollaleggingar einar. Enda erfitt
stjórann? um vik að afla upplýsinga, að
Og með því að hóta aðsegja sig ekki sé talað um óyggjandi stað-
úr Sjálfstæðisflokknum gæti hann reynda í málum af þessu tagi. Hitt
verið að vara menn við, benda á er þó víst að auglýsing Jóns Frið-
að ef flokkurinn bakkar ættina geirs á eignum sínum í Bæjarins
ekki upp í slagnum við nýju besta verður að teljast stórtíð-
mennina gæti svo farið að ættin indi, hvort sem er á vestfirskan
beindi atkvæðum sínur’ cz Lmf- mælikvarða eða einhvem stærri.
um í aðrar áttir. _ÞH
Haustönn 1989
Innritun í prófadeildir
Aðfaranám: Jafngilt námi í 7. og 8. bekk grunn-
skóla (1. og 2. bekk gagnfræðaskóla). Ætlað
þeim sem ekki hafa lokið ofangreindu eða vilja
rifja upp og hafa fengið E (1-3) á grunnskóla-
prófi.
Fornám: Jafngildir grunnskólaprófi og for-
áfanga á framhaldsskólastigi. Ætlað fullorðnum
sem ekki hafa lokið gagnfræðaprófi og ungling-
um sem ekki hafa náð tilskildum árangri á
grunnskólaprófi. (Fengið D eða 4 í einkunn)
Sjúkraliðabraut - Heilsugæslubraut: For-
skóli sjúkraliða, 2 vetur.
Uppeldisbraut: 2 vetra nám með hagnýtum
valgreinum.
Viðskiptabraut: 2 vetra nám. Brautinni lýkur
með verslunarprófi.
Menntakjarni: Þrír áfangar kjarnagreina, ís-
lenska, danska, enska og stærðfræði, auk þess
þýska, hollenska, félagsfræði, efnafræði og
eðlisfræði. Framhaldsskólastig. Ætlað þeim
sem eingöngu óska eftir þessum greinum.
Nám í prófadeildum er allt frá 1 önn í 4 annir,
hver önn er 13 vikur og er kennt 4 kvöld í viku.
Kennsla fer fram í Miðbæjarskóla og Lauga-
lækjarskóla.
Skólagjald fer eftir kennslustundafjölda og
greiðist fyrirfram mánaðarlega.
Kennsla hefst 18. september.
Innritun fer fram í Miðbæjarskólanum, Frí-
kirkjuvegi 1, 4. og 5. sept. n.k. kl. 16-19.
Nánari fyrirspurnum svarað í símum 12992 og
14106.
Skrifstofa Námsflokkanna er opin virka daga kl.
13-19.
Innritun í almenna flokka (tungumál og verk-
legar greinar) fer fram 20. og 21. sept. n.k.
Nánar auglýst síðar.
Forstöðumaður
NÝTT HELGARBLAÐ — SÍÐA 11